پنجم ، شماره 1293 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 2 چهارشنبه 11
|
|
عربي ابن عرفان در هرمنوتيك
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
ابعاد در كه است قرآن آيات همان طبيعت پديده زبانابنعربي در
را سمبليك هرمنوتيك روش كاربرد وضوح به و است ، شده نازل وحي مختلف
.ميكند توصيف قرآن وحي متون بر
اشاره
گسترده افق كه است اسلامي انديشمندان و عرفا از دسته آن از عربي ابن
كارگيري به است ، ورزان انديشه انديشه كننده تغذيه كماكان او افكار
تا شده موجب خود ، و پديدهها هستي ، برايتعريف وي سمبليك روش
هرچند.بدانند شبيه مدرن هرمنوتيك به را انديشهاي چنين انديشمندان
پديدهها فهم و ميشوند پديدهها شامل كه آنها عرض و ثابت اعيان فهم در
به را عوارض تمام دارد سعي عربي ابن.ميگردند محسوب عموميات جزء
تفسير به گذر اين در و دهد حواله آنها منشاء يعني ثابت اعيان
چنين چرا كه ميماند بيجواب سوال اين اما ميشود متوسل هرمنوتيكي
كليدي سوال سوال ، اين نميشود؟ مادي زندگي گسترش ايجاد موجب شناختي
سعي است..و عربي ابن چون عارفاني پيرو خود كه لاهوري اقبال كه است
با بدهد ، خوري در پاسخ آن به اسلام در ديني فكر احياء كتاب در داشته
را فوق سوال ميتواند عربي ابن از مختلف قرائتهاي مطالعه وجود اين
به توجه با هرمنوتيك كاركردهاي به كه زير متن لذا بدهد ، صيقل نيز
.است جهت اين در كوششي دارد توجه عربي انديشهابن سمبليكدر روش
مقالات سرويس
بسيار ادبي و اجتماعي فلسفي ، حلقههاي ميان در اخيرا هرمنوتيك واژه
هرمنوتيك.نيست مدرن يا نو چيزي واژه اين اما.ميگيرد قرار بحث مورد
باستاني دوره به آن سابقه و است بوده متن تفسير معني به اساسا
و فلسفه ضرورتميگردد باز وسانسكريت لاتين يوناني ، متون تفسير
ديرباز از اعصار تمام وانديشمندان فلاسفه بيشتر را تفسيري مطالعات
.شناختهاند
يك دقيق معنايي مفاد اولا:است داشته كاركرد دو اساسا هرمنوتيك
در موجود مهم نكات و پيامها ثانياميكند تاييد را ياجمله متن ،
توسعه تدريج به كاركردها اين عمل ميدان.ميكند راكشف سمبليك اشكال
به هرمنوتيك مدرن ، مدافعان براي.است متنوعشده زمان درطي و يافته
و معنا كشف شامل بلكه نيست ، محض متونتاريخ و كلاسيك معارف تفسير معني
.است انساني مقاصد و اعمال تمام محيط
دنيا به موريساندلس در ميلادي سال 1165 در عارف عربي محمدبن ابوبكر
الشيخ دينو كننده محييالدينزنده اسلام دروني حلقههاي در او.آمد
فتوحات است مانده برجاي كه او آثار ميان درشدهاست الاكبرناميده
.است ميگرفته قرار تكريم مورد سايرين از الحكمبيش وقصوص المكيه
عربي ابن از.ميشود محسوب عرفا دائرهالمعارفدكترين نوعي فتوحات
مفهوم اينميشود ياد (يگانگيوجود)الوجود وحدت سوژه خاطر به بيشتر
.است نزديك مكتبسيك روحيه به خيلي كاپورسينگ ، سردار نظر براساس
يكفعاليت تنها عربي ابن براي اسلامي واژگان در تاويل يا هرمنوتيك
مطرح گرايي عرفان عمل در كاربردي علم عنوان به بلكه نيست نظري
.ميشود
سمبليك ضرورتا اما است ، انتزاعي مراحلي در چند هر عربي ، ابن زبان
رياضي و هندسي تا گرفته شاعرانه از سمبليسم اشكال ازتمام و است
بر.است اساسي اصلي سمبلها ركاربرد د موردنظر اصل.است مددگرفته
تاويل را آن عربي ابن كه چيزياست همان اين نصر حسين نظرسيد اساس
اين بر.ميباشد منشاآغازش به چيزي بردن تحتاللفظياش معناي و مينامد
آن واقعيت يعني:نيست ميشود ظاهر كه شكلي آن به چيز هيچ عالم در اساس
يا مجرداست وجود يك متضمن پديدهاي هر.نميشود ختم بيرونياش ظاهر به
تاويل روند.باشد داشته باطني بايد ظاهري هر اسلامي اصطلاح در
از باطن ، سوي به ظاهر از حركت معني به (روحي)معنوي ياهرمنوتيك
كانت براي ميتواند قضيه اين.است دروني واقعيت بهسوي خارجي واقعيت
.باشد پيامي ميكرد انكار را مجرد سويوجود به عبور نوع هر كه
برخوردار خاصي اهميت از سمبليسم عارفان ، ساير همچنين عربي ابن براي
همه اينكه و ميگويد سخن باآنها سمبل زبان به عالم ، كه تاآنجا.است
ابن نظر اساس بر و دارد نيز سمبليك اهميت ارزشخارجي كنار در چيز
كه آنهايي تمام و طبيعت پديدههاي تمام بر ميتواند تاويل روند عربي
تفكر شبيه بسيار امر اينشود اعمال دربرميگيرد زندگياش در را انسان
در صاحبنظر يك وارنگ موري.هايدگراست اگزيستانسياليسم بخصوص مدرن ،
مجموعهاي يكنماديا عنوان به جهان:مينويسد اگزيستانسياليسم مكتب
بنابراين.است آن تفسير شناسي پديدار هدف و است مطرح سمبلها از
مذهب علاوهبر.ميكند استفاده هرمنوتيك پديدارشناسي بيان از هايدگر
نفوذ اساسي روند تابع نيز ميدهد رخ بشر روح ميان در كه وقايع و
در كه است قرآن آيات همان طبيعت پديده درزبانابنعربي.است داخلي
يعنينشانه آيت را روح دروني حالات و است نازلشده وحي مختلف ابعاد
قرآن با ديگر سوي از و هستي باجهان سو ازيك را روح عارفان.مينامند
مرتبط قرآن دروني بامعاني را وجود ، روح بالاتر حالات.ميكنند مقايسه
و آسمان كههفت همانطور.دارد وجود روح براي وجود درجه هفتميداند
اعتقادات و معاني ، نمودها به عارف.دارد وجود قرآن از تفسير سطح هفت
همهآنها ميان ودر ميكند نفوذ خودش روح به نهايتا و مذهبي
متنوع ، واقعيات اين براي و ميكند كشف را يكساني عصارهءمعنوي
روش كاربرد وضوح به عربي نوشتههايابن.موجوداست سمبلهايبسيار
آن ترتيب همان به و ميكند توصيف قرآن متونوحي بر سمبليكرا هرمنوتيك
و اكبر جهان ايجاد در قرآن كار براساسبرنامه خلقاش كه عالم به را
خود ميان در عالم واقعيات تمام كهشامل اصغر عنوانجهان به خود روح
ترتيب همان به و اكبر جنبهجهان يك وجود اين با ميدهد گسترش است ،
را جهان عرفا از بسياري.(هنر) دارد وجود الهام به نسبت اصغر جهان
آسماني اسامي بهعلاوهبرحسب و عربي زبان الفبايي حروف سمبليسم برحسب
به زبانعربي دستنوشته در تنگاتنگي ارتباط آنها دروني معاني كه
حروف عرفا ساير و عربي ابن براي.ميكنند تفسير دارند ، شكلشان
را امكانات آسمان عصاره قرآن ، مقدس زبان حروف يعني عربي ، الفبايي
.مييابد نمود قرآن در همچنين و عالم در امريكه.ميكند مجسم
با را حروف و الاسماء علم علمنجوم ، سمبليسم ، فتوحات ، در عربي ابن
كه ميسازد ، تركيب عربي الفباي حرف به 28 ماه وضعيت مرتبطساختن 28
كيفيات از يكي دايرهالبروجبه علامت هر و پيامبر يك به سياره هر آن طي
به آسمانها چرخش و ميشود مسلمان عالم بنابراين.ميشود مربوط الهي
با عالم سراسر در وجود نور آن توسط كه ميگردد ظاهر روندي عنوان
.ميسازد رامتقارن نورش كه ميشود منتشر متنوع كيفيات
شده توصيف الهي كيفيات چون.است قرآن اكبر جهان نقش هستي بنابراين
به الهي اسماء هستند ، پايدار عالم در قرآن در الهي عنواناسامي به
در را خود خداوند آن طريق از كه ميگردد الهيمطرح امكانات عنوان
توصيف قرآن در را خود اينكه همانند درست ميدهد نمود جهان محدوده
و روشنگرانه تفسيراست نشانهها يا آيات نامحدود نمايش هستي.ميكند
واحد و مطلق حقيقت فرداز دفاع در ميگردد امر اين به منجر كه تفكري
.است مستتر خدا
عارف آن توسط كه است علمي سمبليك تفسير يا معنوي هرمنوتيك يا تاويل
نظر اساس بر همسو ، عباراتي.ميكند درك خدا با را خود دائمي هويت
را عالم آن طي كه شود نقل سيك متون از سينگميتواند فقيدپورن استاد
زندگي ما آنها توسط كه هستند كلماتي ايناشياء و ناميدهاند ، نوشتهاي
(گوروننانك اثر(Jopi) جاپي همانند).ميخوانيم را
بالجيتسينگ:نوشته
اسكندري عبدالمجيد:ترجمه