پنجم ، شماره 1301 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 12 شنبه 21
|
|
شعر و موسيقي هماهنگي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
(دوم بخش) آواز استاد شجريان محمدرضا با گفت‌وگو
وجود تضمين‌شده‌اي سود كه مي‌شود عرصه‌اي وارد هنگامي تنها خصوصي بخش
مشاركت براي انگيزه‌اي ديگر مي‌كند ، ضرر كند احساس اگرداشتهباشد
ندارد
كه ندارد وجود تحقيقي گروه نمي‌كنيد؟ـ تجربه را گروهي كار چرا
هم‌نظارتي گروهي هر حال هر بهكاركند موضوعات اين روي بخواهد
.كند بررسي را شاخه يك تنهامي‌تواند هم آن و دارد لازم
داريد؟ كار اين انجام براي دليلي چه.مي‌كنيد هم آهنگسازي گاهي شما
آهنگساز.است پيوسته عروضي واوزان شعر با ايراني موسيقي آواز ـ
موسيقي در تنظيم‌آهنگ دليل ، همين به.توجه‌كند نكته اين به بايد
و موسيقي بين كه مي‌پسندم را تصنيفي من.است بسيار وقت و دقت نيازمند
كلام روي كه آهنگهايي اغلب.باشد داشته وجود هماهنگي كاملا آن شعر
شعر معناي آهنگسازي‌نبايد در.بپسندم من نيست‌كه تصنيفي مي‌گذارند ،
آن در نكات اين مي‌شودبايد ساخته من براي كه آهنگي.شود قرباني
به.آهنگ‌مي‌ساختند شعرها روي اغلبخواننده‌ها هم قديم در.رعايت‌شود
اشعار آهنگ غالبا عارف شيداو نظير ما گذشته ديگرتصنيف‌سازان عبارت
زيبايي و قوت از حاصل‌كارشان طبيعتا و مي‌ساختند خودرا
بايد آهنگ‌مي‌سازد شعر روي كه من‌آهنگسازي نظر به.بود بيشتري‌برخوردار
كمتر مهم اين امروزه‌به كه باشد آشنا شعر وموسيقي خوانندگي فن به
:است نوع آهنگسازي‌سه كه دانست بايد همچنين.مي‌شود توجه
آن ساخت براي را صلاحيت بيشترين خواننده‌ها كه شعر ، روي آهنگسازي اول
.دارند
وهم خواننده‌ها هم ;مي‌سازند كلام‌آهنگ روي كه آزاد آهنگسازي دوم
.رادارند آن توانايي نوازنده‌ها
هم و نوازنده‌ها هم كه گروه‌نوازي براي آهنگسازي سوم و
.عرصه‌شوند اين وارد مي‌توانند حرفه‌اي آهنگسازان
است همين‌دليل به.است ضروري ما اهل‌موسيقي براي نكات اين به توجه
.بسازم آهنگ خاصي اشعار مي‌دهم‌روي ترجيح گاه كه
آهنگ ساختن پيش‌از آهنگساز كه است آن شيوه‌درست:گفت مي‌توان پس
.باشد داشته آگاهي پسنداو مورد شيوه و علايق از خواننده‌بايد براي
.مي‌شد گرفته كار به زيادي تاحدود دور نه‌چندان گذشته در شيوه‌اي‌كه
ازآهنگساز هستند موسيقي توليد كه‌درگير افرادي تمام ديگر سخن به
تا باشند ، نزديك هم حس به باشند ، هماهنگ هم بايدبا شاعر ، تا گرفته
.شود خلق خوبي هنري اثر
پيرنيا تهيه‌كنندگي‌مرحوم به گلها برنامه.است درست كاملا بله ، ـ
صورت به خاصي وعشق ذوق با او.است زمينه دراين نمونه بهترين
مجموعه يك وجود برنامه ، اين در عامل مهمترين.مي‌كرد شبانه‌روزي‌كار
معيري رهي آهنگساز ، عنوان به محجوبي مرتضي يعني بود هم كنار در كامل
و خالقي روح‌الله تنظيم بعد و خواننده عنوان به بنان و شاعر عنوان به
در اشخاص اين.بود پيرنيا تهيه‌كنندگي مهمتر همه از و معروفي جواد
بهترين گلها اركستر از و مي‌دادند تشكيل را كامل مجموعه يك واقع
كمتر هماهنگي اين حاضر حال در تاسف ، كمال با.مي‌كردند را استفاده
شكل به را ايراني موسيقي نتوانيم شده ، باعث امر همين و مي‌شود ديده
و زهي سازهاي نوازندگان امروزه.دهيم ارائه ايراني حس با و شده حساب
مي‌نوازند ، را ايراني موسيقي غربي موسيقي حس با بيشتر غيرسنتي ، بادي
از الان چند هر.شده‌اند تربيت موسيقي نوع آن اجراي براي اساسا چون
است دشوار بسيار ولي كرده‌ايم پيشرفت خيلي اركستراسيون و تنظيم لحاظ
.كنيم پيدا دوباره را گلها اركستر ايراني حس آن بتوانيم كه
موسيقي درزمينه خصوصي بخش.كنيم رامطرح ديگري موضوع بدهيد اجازه
بخش موسسات يا بنيادهايي‌خاص قالب در موسيقي چراكار.نيست فعال
نمي‌شود؟ دنبال خصوصي
كه مي‌شود عرصه‌اي وارد هنگامي تنها خصوصي بخش مي‌دانيد ، بهتر شما ـ
ديگر مي‌كند ، ضرر كند احساس اگر.باشد داشته وجود شده‌اي تضمين سود
در خصوص به اجرا و درعمل حال هر به.ندارد براي‌مشاركت انگيزه‌اي
.مي‌شود روبه‌رو مشكل با موسيقي حوزه
دقيق و مشخص حوزه اين در ما قوانين است ، مشخص مي‌كند؟ـ ضرر چرا
قانوني خلا مشكل يعني.كند تضمين را او حقوق تمامي بتواند تا نيست
نمي‌شود ، چون عرصه اين وارد كسي اين بنابر.داريم را آن اجراي بعد و
گذاشته زيرپا راحتي به سودجو تعدادي ازسوي تهيه‌كننده و مولف حقوق
از هنرمند يك معنوي حقوق گذاشتن پا زير ميان اين در البته.مي‌شود
صاحب به ظلم بزرگترين اثرهنري ، يك تغيير با كه چرا مهمتراست همه
كه گونه‌اي‌مي‌شود به وضع و است شده دچارخدشه او اثر كليت چون آن‌شده ،
.نمي‌داند اثر آن راصاحب خود هنرمند ديگر
چه شود تحريف يا تغيير دچار شما آثار از يكي اگر هنرمند يك عنوان به
داشت؟ خواهيد احساسي
تحريف چراكه.است اعتراض بكنم مي‌توانم كه كاري اولين است طبيعي ـ
كند ، استفاده به‌راحتي هنرمند يك حيثيت و ازاعتبار مي‌خواهد كننده
اين نمي‌دانم.باشد قائل براي‌او معنوي و مادي حقوق اينكه‌هيچگونه بدون
معضل‌وجود اين حال هر به وليقوانيناست اجراي يا ماست مشكل‌قوانين
گويا ما كه‌قوانين شرايط اين در پس.است حقوقي‌مهمي بحث يك كه دارد
.جايي‌نمي‌رسد به هم اعتراض و طبعاشكايت نيست
دادگاهي‌داشته‌ايد؟ در مورد دراين هم شكايتي حال به تا آيا
غيرقانوني صورت به مرا نوارهاي كه سودجو شركت چند از پيش سالها ـ
.نرسيدم نتيجه‌اي هيچ به ولي كردم شكايت بودند كرده توزيع و تكثير
قوانين يارانه ، ارائه جاي به دولت اگر كه رسيدم نتيجه اين به تنها
كند ، تنظيم هنرمندان آثار معنوي و مادي حقوق مورد در دقيقي محكم‌و
به نيازي ديگر و مي‌رسند خود واقعي حقوق به طبيعي صورت به هنرمندان
هنر به توجه آنقدر مردم كه چرا بود ، نخواهد يارانه و كمك آن
همين.پيگيري‌كنند را آثارشان و كه‌كارها دارند خود اصيل وهنرمندان
و بپردازد به‌فعاليت مناسبي شرايط در كه‌هنرمند مي‌شود موجب امر
.سازد برطرف خودرا نيازهاي
و پخش شما پسند مورد موسيقي يا صدا مي‌خواهيد فقط شما معتقدند عده‌اي
است؟ اينطور واقعا آيا.شود ارائه
گاهي كه است حرفهايي اين.گفته‌ام را مسئله اين هم ديگر جاي در ـ
خودش كتاب فقط نويسنده يك كه مي‌ماند اين مثل حرف اين.مي‌زنند عده‌اي
نه ، .كند مطالعه را خود روزنامه تنها روزنامه‌نگار يك يا بخواند ، را
دارد ، سروكار هنرمندان و سليقه‌ها همه با هنرمند يك.نيست اينگونه
مي‌پسندد؟ را چيزي هر آيا.باشد چه خودش پسند و طبع دارد بستگي منتها
سخت خصوص اين در من بله ، .نيست من پسند مورد چيزي هر كه است طبيعي
بايد ببرم لذت هم من تا بخواند آواز مي‌خواهد كه كسي حال هر به.پسندم
آواز من بايد تنها كه نيست معنا اين به البته اين و.بخواند خوب
هيچوقت كه دارم خودم از شخصي نوارهاي آنقدر خانه در من نه ، بخوانم
.مي‌پسندم را خودم صداي تنها كه مي‌شود چطور پس.نمي‌كنم گوش را آنها
را زيبا و صحيح و درست كار مي‌خواهم مناست بيراه خيلي سخن اين
هنرمند يك طبيعي ديدگاه بلكه نيست عيب نظرم به هم اين و بشنوم
.است
