پنجم ، شماره 1302 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 13 يكشنبه 22
|
|
نيازمنديم؟ عمومي افكار سنجش به چرا
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
كوچك مجموعه از 40 بيش جمهوري رياست انتخاباتي فعاليت دوران در
.كردند گوناگون نظرسنجي‌هاي انواع به اقدام وبزرگ
در شده انجام وسيع‌نظرسنجي‌هاي مجموع از مي‌دهد نشان بررسي‌ها
استانداردهاي واجد آنها از معدودي تنها انتخاباتي ، دوران‌رقابت‌هاي
و بوده جعلي كاملا نيز تعدادي و بودند نظرسنجي لازم‌يك علمي
.داشتند زدن فقطقصدكلك آن تهيه‌كنندگان
دنبال كه اهدافي از مستقل بزرگ ، اجتماعي -سياسي همايش هر در -1
معناي و مفهوم با گرفته ، تازه رونقي و جان ;مفاهيم از مي‌كندمجموعه‌اي
حتي گاه و مي‌دهند استمرار خويش حيات به جامعه آن انديشه نويني‌در
.مي‌شوند آفريده ازمفاهيم مجموعه‌اي
كساني چه ازاينكه مستقل نيز ، جمهوري رياست انتخابات گرانسنگ همايش
رئيس عنوان به دلايلي چه كسي‌به چه نيز و بودند آن نامزد اهدافي چه با
وارد را مفاهيم از مجموعه‌اي خود شد ، درون شناخته مردم منتخب جمهور
تعبيري يا و داد تازه‌اي جان كرد ، جامعه اجتماعي-سياسي ادبيات
مدنيت ، قانونمداري ، ;نظير مفاهيمي.رساند ثبت آن‌به از ديگرگون
از يكي.جمله‌اند آن از عمومي افكار و..فراجناحي ، اقتدار ، انحصار ،
داد ، تازه جلوه‌اي و تعبير و جان عمومي مفهوم‌افكار به كه عواملي
گفته به كه جايي تا بود وسيع ابعاد در گوناگون نظرسنجي‌هاي ارائه
مجموعه از 40 بيش جمهوري رياست انتخاباتي فعاليت دوران در كارشناسان
بپذيريم اگركردند گوناگون نظرسنجي‌هاي انواع به اقدام بزرگ و كوچك
مورد عمومي ، افكار بررسي و نظرسنجي خاص ويژگي‌هاي با جوامعي در كه
ما جامعه آيا كه مي‌آيد پيش اين‌سوال گاه آن است ، التزام‌آور و نياز
سپس و كدامند؟ ويژگي‌ها بعدآن و است؟ ويژگي‌هايي چنين واجد نيز
دارد؟ روي پيش آينده‌اي چه است ويژگي‌هايي چنين داراي كه جامعه‌اي
.بوجودمي‌آورد را متعددي سوالهاي درون‌خود اساسي ، سوال چند همين و
از پاره‌اي ونيز شده ياد سوالهاي براي شده‌پاسخي سعي گزارش اين در
ارائه مي‌آيد ، بيرون شده ياد سوالهاي به پاسخ ازدرون كه سوالهايي
.گردد
در شده انجام نظرسنجي‌هاي مجموع‌وسيع از مي‌دهد نشان بررسي‌ها -2
آنهاكمابيش از معدودي تعداد انتخاباتي ، تنها رقابت‌هاي دوران
دلايل به ومابقي بودند نظرسنجي يك لازم استانداردهاي‌علمي واجد
اشتباه -جامعه‌آماري -نمونه‌گيري سوالات ، غلط جمله‌طراحي از گوناگون
تعدادي و بوده پيمايشي تحقيق يك براي لازم استانداردهاي فاقد...و
اين در كه داشتند زدن قصدكلك فقط آن تهيه‌كنندگان و بوده جعلي نيز
.شد خواهد اشاره نيز اقداماتي چنين عواقب به گزارش
به انتخاباتي‌مربوط فعاليت‌هاي ازآغاز اخص طور به و - اخيرا چرا
مطرح جامعه در نظرسنجي-اسلامي شوراي مجلس دوره‌انتخابات پنجمين
عامل شرايط و نيازها يامجموعه هست و بود سياسي پز آيايك شد؟
است؟ گرديده عمومي افكار بررسي و علمي روش اين از بهره‌جويي
وسيماي صدا افكار سنجش و مركزمطالعات از كاظمي‌پور دكتر خانم.
.نمي‌شد داده بها تحقيقات به قبلا كلي طور به:ايران اسلامي جمهوري
زياد آنقدر سازندگي ، آن ، از پس و اسلامي انقلاب و جنگ مسائل‌پيرامون
بها تحقيقات به كه است سالي چند الان..مي‌مكيد را كه‌بودجه‌ها بود
.شوند فعال تحقيقاتي مراكز شده باعث داده‌اندو
استاد حرمت حال هر به.است ناكافي اما درست ، كاظمي‌پور دكتر پاسخ
بگويم سرد چاي نوشيدن‌جرعه‌اي از پس نور كم اتاق آن در كه مي‌شود مانع
محقق و علمي مشاور گهر ، دكترنيك سراغ به پس.نشدم قانع شما پاسخ از
اسلامي ارشاد و فرهنگ وزارت به افكاروابسته سنجش و مطالعات مركز
و سبز سر وسيع ، فضايي در و تهران شهر شمالي نقاط از يكي در.مي‌روم
آنكه با.است يافته استقرار ويلايي ساختمان يك در مركز اين دل‌انگيز
انتخابات درباره كه تحقيقي اما مي‌گذرد ماه حدود 15 مركز اين عمر از
در نظرسنجي‌ها اين از يكي ارائه و داد انجام جمهوري رياست
.انداخت زبانها سر را سازمان اين اسم فروردين‌ماه ،
دراين خود همكاران -شاگردان تعدادي‌از جمع در گهر ، نيك دكتر.
و جهان نوين‌در صورت به نظرسنجي ازتاريخچه خلاصه‌اي بيان ضمن مركز
دارد جهان ساله‌در 70(حدود) سابقه تحقيق‌پيمايشي اين اينكه
.است بوده حركت موتور هميشه دولت ما نظير جوامعي در:مي‌گويد
ابتدا.بوده‌اند باني دولت‌ها - غرب برخلاف -جوامع اين در را نوآوري‌ها
اين در.است درآمده ملي صورت به بعدا و بوده مدرنيزاسيون عامل دولت
و بود مبتكر دولت ابتدا.است افتاده اتفاق همين (نظرسنجي) نيز زمينه
.شد ايجاد خصوصي موسسه و نهاد دو يكي بعدا
و تاهستند دو يكي از بيشتر اين‌موسسات نيك‌گهر دكتر نظر خلاف بر
برحسب -اين‌زمينه‌ها در نيز جوش خود ازتشكل‌هاي مجموعه‌اي همچنين
.مي‌كنند فعاليت -موضوع و شرايط
سراغ‌مهندس به تهران دانشگاه فوقاني‌مركزآموزش طبقات از يكي در
جهاد مركزانتشارات) ماجد مسئولين‌موسسه كه‌از وي.مي‌رويم گودرزي
همراه به جمهوري انتخابات‌رياست فعاليت‌هاي دوران است‌در (دانشگاهي
وي.دادند انجام نظرسنجي مجموعه‌اي علاقه‌مند دانشجويان از تعدادي
بر مبتني نظرسنجي‌شان كه بود گروههايي معدود جزو آنها گروه است معتقد
.بود علمي صحيح موازين
سياسي گروههاي:مي‌گويد شده ياد به‌سوال پاسخ در گودرزي مهندس.
طراحي گونه‌اي به را خود كاري روشهاي و خطمشي بتوانند اينكه براي
در بدانند دارند نياز باشد مردم خواسته‌هاي و نيازها جهت در كه كنند
چيست؟ موضوعات به نسبت مردم ديدگاههاي و مي‌افتد اتفاقي چه جامعه
جناحهاي و شد شروع پنجم مجلس از نظرسنجي به گرايش روند:وي گفته به
انتخابات در.است چگونه مردم نزد آنها اقبال بدانند مي‌خواستند سياسي
.بود موجود پرسش همين نيز جمهوري رياست
و كوچك ، كارمندي اسلامي ، جمهوري درخبرگزاري حريرفروش آقاي اتاق
اسلامي جمهوري خبرگزاري خبر ، و پژوهش گروه مسئول حريرفروشاست آرام
شخصيت يك به‌عنوان او از كه شد مصاحبه به حاضر شرط اين به او.است
.كنيم سوال حقوقي شخصيت نه و حقيقي
سياسي بعد در بيشتر ايران در نظرسنجي درسالهاي‌اخير:است معتقد وي
ازنظرسنجي باشند حساس موضوعي به نسبت مردم اگر و است شده فعال
.مي‌كنند استقبال موضوع آن درباره
خيلي است آنهاموثر مشاركت كنند اگراحساس مردم;حريرفروش نظر به
بوده همين‌طور نيز اخير نظرسنجي‌هاي مورد در و استقبال‌مي‌كنند خوب
.است
استقبال اين الان نيز (نظرسنجي) ديگر عرصه‌هاي در;وي عقيده به
است؟ مساعد سياسي ، -اجتماعي فضاي چون دارد وجود
فردبه‌عنوان حضور اكنون:مي‌گويد حريرفروش چيست؟ سالم فضاي اين اما
از ببينند اگر مردم.است شده جامعه‌لحاظ در فردي -اجتماعي عنصر يك
مقولاتي در الان اما مي‌زنند پس نمي‌شود ، استفاده‌كاربردي آنها حرف
شما اكنون...مي‌شود استقبال آنها ازنظر كه مي‌كنند احساس مثل‌انتخابات
و مسئولين درديدگاههاي را نظرسنجي‌ها از حاصل نتايج مي‌توانيد
و پژوهش) بخش اين در دوستانم همراه كه طي‌مدتي در.ببينيد كارشناسان
ارائه بعداز است‌كه شده محرز برايم كاملا مي‌كنم ، كار (خبرخبرگزاري
به نسبت مصاحبه‌هايشان ، درخلال آنها گفته‌هاي مسئولين ، به نظرسنجي‌ها
پژوهشي موسسه.مي‌كند تفاوت دراختيارنداشتند ، را اطلاعات كه زماني
رياست انتخابات جريان در كه بود خصوصي موسسه تنها شايد آينده ،
حسينعلي.علمي‌كرد شيوه با ازنظرسنجي‌ها مجموعه‌اي به اقدام جمهوري
پاسخ در موسسه اين ازمسئولين و جامعه‌شناسي دانشجوي‌دكتراي قاضيان
يك‌جامعه در نظرسنجي فرهنگ ورونق وجود آيا كه سوال اين به
و علمي وسواس يك در جامعه‌باشد؟ آن در خاص مويديك‌ويژگي مي‌تواند
موضوع با زيادي تاحد نظرسنجي:مي‌گويد اگر و اما تعدادي بيان با
افكار كه معتقدند صاحبنظران از عده‌اي و است درارتباط عمومي افكار
نظام در خصائصي با هم مدرن جامعه.است مدرن جامعه ويژگي عمومي
به حكومت وجود سياسي نظام سطح در مثلا خورده ، پيوند اجتماعي -سياسي
عمومي افكار كه است دموكراتيك حكومت در درواقع...دموكراتيك شيوه
شود برده پي عمومي افكار به آنكه براي و مي‌كند پيدا اهميت و معنا
گفت مي‌توان معنا يك به بنابراين..مي‌آيد به‌وجود نظرسنجي به نياز
وجود ارتباط نوعي جامعه اقتصادي -سياسي خصوصيات و نظرسنجي بين كه
.دارد
ما جامعه سياسي درميان‌تشكل‌هاي.است كمي‌گيج‌كننده قاضيان اظهارات
دموكراسي به چنداني اعتقاد بينشي كه‌به‌لحاظ باورهايي مجموعه هستند
منشاء عبدي‌وقتي عباس مهندس قول به و ندارند دست ازاين مقولاتي و
پس.دهند اهميت آن به ندارد دليل نباشد ، عمومي افكار (آنها) قدرت
بررسي نظرسنجي ، ) دموكراسي به مبتني‌برباور روشهاي با هم آنها چرا
كردند؟ اقدام (...عمومي افكار
در اتاق‌كارش در را وي دهد؟ سوال‌پاسخ اين به مي‌تواند عبدي آيا
.است موسسه اين مسئولين از نيز او.كردم ملاقات پژوهشي‌آينده موسسه
رفتار تناقض) نمي‌توانيم ما:مي‌گويد ابهام اين پاسخ‌به در عبدي.
و عمومي افكار بايد كه معتقدند راحت خيلي آنهاكنيم درك را (آنها
چون !نمي‌گويند را اين مي‌كشند خجالت چون ولي گذاشت كناري به را راي
آنها (بينش) موخرات و مقدمات كه مي‌بينيد شما.بالاست خيلي آن هزينه
تاكتيكي را مقدمات آنها نيست اين‌طور درواقع ولي.ندارد تطابق
.پذيرفته‌اند
موضوع مي‌كني تلاش هرچه و است صريح‌اللهجه عبدي نيست ، چاره‌اي
.ندارد فايده‌اي نشود سياسي گزارش
و كتاب از پر و روشن اتاقي در.مي‌روم قاضيان سراغ به دوباره
كه بحث ادامه در وي سرد (مجددا) چاي نوشيدن از پس بولتن‌هاي‌آماري
:مي‌گويد است عبدي ديدگاه غيرصريح و شده تلطيف نوعي‌تبيين به شايد
رفتارها نهادها ، تاسيسات ، كرديد مصرف را جديد لوازم‌تمدن شما وقتي
را جديد رفتارهاي و نهادها آن مصرف و پيامدهاي‌استفاده بايد ناچار
اين و پذيرفتيم را مطبوعات تنوع و نظام‌پارلماني ما مثلا.بپذيريد
به بايد ناچار و نيست كسي اختيار در كه خواهدداشت پيامدهايي پذيرش
و عمومي افكار آنها از يكي كه بپذيريد رانيز ديگري چيزهاي آن تبع
از را خود نمي‌تواند دمكراتيك شبه يا حكومت‌دمكراتيك هيچاست آن نقش
روند شيوع خاطر به نيز جهاني درسطح.كند تبري عمومي افكار
و ارتباطات گسترش خاطر هم‌به و اخير دهه دو يكي در دمكراتيزاسيون
شده تبديل مهم مسئله به‌يك عمومي افكار مسئله اطلاعات انتقال پيشرفت
ميل‌اش خلاف اگر حتي(سياسي تشكل هيچ نتيجه در و) حكومتي هيچ و است
.نگيرد جدي چندان را عمومي افكار نمي‌تواند باشد
