پنجم ، شماره 1304 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 15 سه‌شنبه 24
1900 قرن2000 گزارش
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
جاوه جزيره در آتشفشان قرباني 700
دسامبر 1930 22
.كرد آتشفشاني به كوه‌مراپي‌شروع آسيا شرقي جنوب در جاوه جزيره در
پيرامون دهكده‌هاي ريخت ، بيرون آن ازدهانه كه مذاب مواد از سيلي
براساس.كشيد آتش به را باغستانها و كشتزارها و گرفت فرا را كوه
و رفتند مرگ كام به آتشفشاني آغاز ساعات همان در نفر گزارشها 700
وقوع هنگام كه گفته‌اند عيني شاهدان.گذاشتند فرار به پا بازماندگان
مرگ به تا زدند خودكشي به دست منطقه بوميان عده‌اي‌از فاجعه ،
از كابوسي در جزيره اهالي.نشوند گرفتار مذاب مواد ميان در فجيعتري
خشم نشانه رويداد اين كه معتقدند زيرا مي‌برند ، سر به وحشت و نگراني
.شده‌اند آنان مجازات و تنبيه مامور آتش و آسمان خدايان و است خدايان
حفظ را تاريخ از پيش سنن و اعتقادات جاوه جزيره بومي قبايل
.كرده‌اند
سال 1930 در نوبل جوايز
دسامبر 1930 10
از شكوهتر با درمراسمي و بود نوبل جوايز توزيع سال سي‌امين امسال
به و معرفي پنجگانه رشته‌هاي برندگان سوئد ، پايتخت استكهلم ، در هميشه
در نوبل اولين‌جوايز.شدند نايل سوئد پادشاه دست از خود دريافت‌جوايز
آن مراسم برگزاري براي دسامبر روزدهم انتخاب و گرديد توزيع سال 1901
وي.روزاست اين در جوايز اين بنيانگذار نوبل آلفرد گذشت در بخاطر
اما اندوخت ، اختراع بخاطراين هنگفتي ثروت و بود ديناميت مخترع
قرار استفاده سوء مورد كشتار و جنگ ديناميت‌براي اينكه از همواره
در را خود ثروت‌كلان از بخشي جهت همين به.مي‌كرد ناخرسندي گيرد ، اظهار
دانش و انديشه نوآوران به ساله تاهمه كرد نوبل بنياد وقف وصيتنامه‌اش
به‌بشريت خدمت در موثري گامهاي كه بين‌المللي تفاهم صلح‌و تلاشگران و
در امسال نوبل جوايز.اهداءكند توجه قابل نقدي جوايز برداشته‌اند ،
:گرفت تعلق آن برندگان به شرح‌زير به مختلف رشته پنج
استاد اتريشي ، پروفسوركارل‌لاندستينر:فيزيولوژي و پزشكي در .
به موفق خود حيات طول در دارد ، سال كه‌اكنون 62 ويوين دانشگاه
چگونگي و شناخت‌بيماريها در كه است شده توجهي قابل پزشكي كشفيات
-O و B و A خوني گروههاي كشف جمله از.دارد بسزا اهميت آنها درمان
سيستم عملكرد چگونگي بررسي -كودكان فلج بيماري تشخيص براي روشي كشف
.دارند دخالت پادتن‌ها توليد در كه ترشحاتي و عوامل و بدن دفاعي
استاد و هندي دانشمند نكاتالارامان و چاندراسخارا:فيزيك در .
كه 42 وي.بنگلور در فيزيك پژوهشي مركز رئيس و كلكته دانشگاه فيزيك
اكنون كه شفاف محوطه در نور پخش ثانوي پديده كشف بخاطر است ساله
نوبل جايزه دريافت به موفق دارد ، جهان‌شهرت در رامان به‌نام‌پديده
.است نوبل برنده هندي اولين و فيزيك‌گرديد
پژوهش به سالها آلماني‌كه ساله شيميدان 49 فيشر هانس:شيمي در
تجزيه به موفق سال 1929 در سرانجام و خون‌پرداخت تركيبات چگونگي در
.شد آن اجزاء شناخت و خون هموگلوبين
به موفق كه نويسنده‌امريكائي اولين سينكلرلويس:ادبيات در .
رمانهاي نويسنده و ساله وي 45.شده‌است نوبل ادبي جايزه دريافت
با آن مختلف‌مردم طبقات و امريكا جامعه آنها اغلب در است‌كه متعدد
از بعضي.است گرفته قرار موشكافي مورد واقعگرايانه و انتقادي نگاهي
شرح در او وسواس و دارند گونه گزارش حالت سينكلرلويس رمانهاي
و صحنه‌ها از عكسبرداري با نوعي به كه مي‌رود پيش آنجا تا واقعيات
.مي‌كند پيدا شباهت رويدادها و شخصيتها
در.است شده فوتوگرافيك‌معروف به‌رئاليسم سبك اين جهت همين به
در علمي پژوهشهاي چگونگي باعنوان‌آروسميت سينكلرلويس اثر تازه‌ترين
علمي وقف‌تحقيقات را خود عمر افرادي:مي‌شود گرفته انتقاد امريكابه
كمين در ديگري افراد اما دهند ، تازه‌اي‌ارائه كشف يا اختراع تا مي‌كنند
به‌ثروتهاي آنها از بهره‌برداري با تا هستند يافته‌ها اين چنگ‌اندازي‌به
!يابند دست كلان
سوئدي كشيش به‌ناتان‌سودريلوم جايزه اين امسال:صلح جايزه .
بوده (سوئد) اپسالا و (آلمان) لايپزيك استاددانشگاههاي كه گرفت تعلق
فرقه‌هاي ميان است كوشيده متعددش كنفرانسهاي و آثار در وي.است
.كند ايجاد تفاهم و هماهنگي مسيحيت
سال1930 در هنري و ادبي و علمي رويدادهاي به نگاهي
:دانش جهان در
شمسي ، منظومه ژرفناي در تازه دوردست سياره يك بارديابي گذشته سال در
در كه نور كم كوچك سياره اين كاشف.رسيد به 9 آن سيارات تعداد
رصدخانه در جوان دستيار يك تامبوگ ، دارد ، كلايد قرار نپتون فراسوي
كه جديد سياره اين.شد آن شناسائي به موفق تصادفي بطور كه است لاول
فاصله در و دارد زمين مشابه تقريبا حجمي است ، شده نامگذاري پلوتن
آن دور به يكبار سال در 250 خورشيد ، از كيلومتري ميليارد متوسط 6
ساعت از 4 بيش مي‌رسد ، زمين به دقيقه در 8 فقط كه خورشيد نورميچرخد
.بتابد پلوتن ظلماني و يخزده سطح بر تا است راه در
نام به تازه‌اي كشف‌ويتامين گذشته ، سال در علمي ديگر مهم تحولات از
شتابگر اولين همچنين.بود دانماركي دام‌دانشمند توسطهنريك K
و اتم ويژگيهاي كشف در كه افتاد كار به امريكا در (سيكلوترون)اتمي
.دارد اساسي اهميت كوچك بي‌نهايت جهان شناخت و آن اجزاء
:ادبيات
گونه داستان نوعي‌سفرنامه با مران فرانسوي ، پل نويسندگان ميان از
عرضه را سال كتابهاي پرفروشترين از نيويورك ، يكي شهر و امريكا از
جنوب عنوان‌پست به كتابي با اگزوپري دوسنت همچنين‌آنتوئين و كرد
هوائي سفرهاي از را خاطراتش و است خلبان وي.يافت فراوان خوانندگان
نويسنده امريكا در.است داده شرح جنوبي امريكاي و پاريس ميان
تبوتاب پر پليسي داستانهاي ارائه هامت‌در نام‌داشل به نورسيده‌اي
همه ركورد مالت عنوان‌عقاب به او رمان تازه‌ترين و رسيد اوج به
بحث‌انگيزترين اروپا در اماشكست سال 1930 در را امريكا در كتابها
كه بود اتريشي روانكاو ازفرويد تازه اثري گذشته سال كتاب
در خود براساس‌فرضيه‌هاي كتاب اين در فرويد.است تمدن عنوانش‌فروپاشي
تصويري رواني ، عقده‌هاي با آن ورابطه ذهني خلاقيت عملكرد چگونگي مورد
و راعقيم آينده جوامع و مي‌دهد ارائه بشري تمدن ازتكامل بدبينانه
و فرهنگي خلاقيت و پروازانديشه براي لازم انگيزه‌هاي فاقد و سردرگم
.مي‌كند پيش‌بيني هنري
:سينما
به كه بود وموزيكال ناطق كاملا فيلمي نام پاريس سقفهاي زير
رفت ، سينماها پرده روي پاريس در اولين‌بار براي رنه‌كلر كارگرداني
برلن در فيلم همين عوض در.نداشت چنداني موفقيت برخلاف‌انتظار اما
در سپس و شد روبرو همگاني استقبال با سال فيلم زيباترين عنوان به
سينماها پرده روي متمادي هفته‌هاي مسكو و توكيو نيويورك ، لندن ،
.بود
جرگه به فرانسوي‌نيز نويسنده و شاعر كوكتو گذشته‌ژان سال در
.داد ارائه شاعر عنوان‌خون رابه خود فيلم اولين و پيوست سينماگران
اما دقيق و ظريف را فيلم اين تصويربرداري و پردازي صحنه منتقدان
نظر از و كردند تلقي خيالبافانه و شاعرانه حد از بيش آنرا داستان
فيلم مقابل در.يافت دست موفقيتي به نيز گيشه فروش و عمومي استقبال
اروپائي فيلم موفق‌ترين كارگرداني‌استرنبرگ به آبي آلماني‌فرشته
ايفا ديتريش رامارلن زن بازيگر اول نقش فيلم اين در.بود سال
دست شهرت اوج به فيلم اين با ناگهان كه گمنام هنرپيشه‌اي مي‌كرد ،
.يافت
گرفت قرباني ليون 40 در تپه يك ريزش
نوامبر 1930 12
ليون شهر در تپه‌فوروير بالاي در كه ساختمانهايي ساكنان گذشته شب
قدمت و زيبايي نظر از تپه اينشدند كي هون كابوس قرباني دارد ، قرار
از يكي صورت به شهر به مشرف چشم‌انداز با و توجه‌است مورد تاريخي
رويداد ، كه غيرمنتظره‌اي حادثه با اما است ، درآمده نشين محلات‌اعيان
.شد دگرگون چيز همه ناگهان
بودند خواب محل‌در ساكنان اغلب و بود نيمه‌شب از بعد ساعتي حدود
از پس يكي خانه‌ها.افكند طنين فضا در مانندي انفجار ناگهان‌صداي كه
فرياد بودند ، پريده خواب از كه وحشتزده مردم و ريختند فرو ديگري
.گذاشتند فرار به پا ويران ساختمانهاي گردوغبار ميان از زنان
محل به را خود بسرعت نيز آتش‌نشاني و پليس ماموران و امداد گروههاي
آغاز را مجروحان انتقال و اجساد جمع‌آوري عمليات و رساندند حادثه
باقيمانده و برخاست انفجار رعدآساي صداي دومين هنگام اين در.كردند
غيرمنتظره 40 سانحه اين در رفته رويهم.افكند لرزه به را ساختمانها
افراد از نفر و 4 آتش‌نشاني ماموران از آنها نفر كه 19 شدند نفركشته
.يافتند انتقال بيمارستانها به صدهازخمي و بودند پليس
زيرين لايه‌هاي شدن خالي حادثه اين علت كه شد روشن بعدي بررسي‌هاي در
موجود سنگ و خاك تدريجي شسته‌شدن زيرزميني‌و آبهاي نفوذ اثر بر تپه
آن‌احداث روي ساختمانها كه تپه فوقاني طبقات سنگيني.بوده‌است آن در
كه بود شده باعث اثرآبرفت ، بر خالي و سست فضاي پيدايش و بودند شده
هم در و بردارد شكاف ناگهان خورده ترك گنبد سقف‌يك مثل تپه بالايي لايه
.شوند سرنگون هم ساختمانها آن با همراه بريزدو
كهن تاريخ از شوخ كمدي يك
دسامبر 1930 8
يا دارند پرطمطراق و حماسه‌گونه هواي و حال اغلب تاريخي نمايشهاي
كه‌آرتور امااثري مي‌كنند ، عرضه را بدفرجام و غم‌انگيز تراژديهاي
شوخ كمدي يك است ، آورده روي‌صحنه پاريس در اكنون سوئيسي هنرمند هونگر
هنر ، اهل توجه برجلب علاوه علت همين به و خنده‌آوراست ماجراهاي پراز و
.دارد قرار نيز عادي تماشاگران استقبال مورد
بيرون باستان يونان تاريخ از اميرپوزول عنوان‌ماجراهاي به كمدي اين
به او غلام و باستاني شهر يك امير را اصلي نقشهاي آن در و شد كشيده
.مي‌آيد صحنه روي طنزآلود منظومه‌اي صورت به ماجراها و دارند عهده
باستان يونان تاريخ كه است اثرپي‌يرلوئيس اصل در نمايش داستان
جمله از آورد ، پديد متعدد آثار زمينه اين در و بود الهامش سرچشمه
يونان معروف شاعره زندگي‌سافو براساس را بي‌لي‌تيس كتابترانه‌هاي
.نوشت كهن
دسامبر 1930 فرانسه 13 دولت سقوط و مالي رسوائي
بازارهاي در مالي بحران و استريت وال در سهام ارزش سقوط دنبال به
همه از بيش و نماند امان در ضربه اين از نيز فرانسه اقتصاد جهاني ،
پاريس دادستاني گيرودار اين در.گرفتند قرار فشار زير ارز سوداگران
مورد موقعيت از استفاده سوء اتهام به را معروف بانكدار آلبراوستريك
وزير پره كه‌رائول شد فاش بازجوئيها جريان در و قرارداد پيگرد
اعمال با حتي و دست‌داشته سوءاستفاده ماجراي اين در نيز خزانه‌داري
شد روشن همچنين.برهاند مخمصه رااز متهم بانكدار تا است كوشيده نفوذ
همكاري بانكدار اين با حقوقي مشاور به‌عنوان پيش چهارسال وي كه
.داشت
و شد به‌استعفا ناگزير خزانه‌داري وزير مالي ، رسوائي افشاي با
زندان سال يك به محاكمه از وپس دستگير نيز او حمايت مورد بانكدار
و ديگر وزيران از چند تني ميان اين در.گرديد محكوم جريمه پرداخت و
اين جنجال و گرفتند قرار اتهام مظان در نيز پايگان‌دولتي بلند
.انجاميد دولت سقوط به مطبوعات رسوائيهادر
رئيس سوي از ولاوال آن‌بارتو طي كه سياسي بحران روز ده از پس
را اين‌ماموريت و شدند فراخوانده جديد دولت تشكيل به جمهور
است گرفته عهده به را مقام‌نخست‌وزيري اكنون‌تئودوراستيگ نپذيرفتند ،
.كند معرفي مجلس به چپگرا وزيران از كابينه‌اي‌متشكل دارد نظر در و
ناپايدار اما محتمل پارلمان اعتماد راي دركسب او موفقيت
.پيش‌بيني‌مي‌شود
