پنجم ، شماره 1305 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 16 چهارشنبه 25
|
|
علم؟ يا تبليغ ;نظرسنجي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
آخر بخش نيازمنديم؟ عمومي افكار سنجش به چرا
شده حساس و سياسي نظرسنجي اخيرچون انتخابات در:پوشنگر حسن
نبود كل جامعه معرف اصلا نمونهايكه و فرضي آماري جامعه يك با بودبرخي
نبود معتبر هم آن نتيجه كه ميزدند نظرسنجي به دست
استفاده ايناطلاعات از درستي به مانميتواند اطلاعرساني نظام بهنظر
چند كه كنيد پرسوجو و برويد:ميگويد وي.كند عرضه آنهارا و كرده
به مربوط اخير نظرسنجيهاي همين حتي نظرسنجيها ، اطلاعات از مردم درصد
كجا از كردند استفاده اگر و كردند؟ استفاده جمهوري رياست انتخابات
كم بسيار مردمي اطلاعات در نظرسنجي كاربري وي بهنظر كردند؟ استفاده
:ميگويد حريرفروش است ديگري چيز مردم اطلاعات دريافت منابع چون است
ميكنند استفاده خود نيازهاي ارضاء ميزان بهاندازه رسانهها از مردم
بهسراغ نميدهند پاسخ آنها اطلاعاتي نيازهاي همه به رسانهها اين چون و
.ميروند ديگري مختلف منابع
گوناگون ازنظرسنجيهاي نهتنها كه چنينبرميآيد مردم با گفتگو از
درصدقابلتوجهي حتي بلكه اطلاعيندارند ميگيرد صورت درجامعه كه
ازطريق) شد عرضه انتخابات دوران در كه بهنظرسنجيهايي آنها از
.نداشتند چنداني توجه نيز (مطبوعات
مربوط نظرسنجيهايسياسي بهويژه ازنظرسنجي هدف درباره نيكگهر دكتر
از هدف كه بايددانست نخست...:ميگويد انتخاباتسياسي به
نه و است رايدهندگان انتخاباتي آراي موقع از پيش افشاي نظرسنجينه
نمايش كه) است نتايج پيشبيني نه هدف.آن بر تاثيرگذاردن و دادن جهت
نامزد آن يا اين بهنفع تبليغ نه و (ميكند معلوم را آن آراء
و است رايدهندگان انتخاباتي آراي تبيين نظرسنجي از هدف.انتخاباتي
.است توانمندي همين در فقط هم آن اعتبار و ارزش
نتايجحاصله از توانستند اخير نظرسنجيهاي سفارشدهندگان آيا اما
كانديداي بهسمت مردم ترغيب در و رابرده مناسب استفاده آن از
چنين معتقدند مردم از گروهي ببرند؟ بهره آن از خود موردنظر
چيست؟ شما نظر.است نشده استفادهاي
جمهوري وسيماي صدا سازمان افكار مركزسنجش از كاظميپور دكتر
.شد استفاده [علمي و يدرست] نظرسنجيها اين از كاملا:ايران اسلامي
هم ضعف درموضع گروههايي جمهوري ، تبليغاترياست آخر درهفتههاي
آن براساس و كرده نظرسنجيهاتوجه اين به مشهود بهصورتكاملا
چه با كه شاهدبوديم كاملا ما.هدايتميكردند را خود تبليغات
و نرمي ازجانب را مبارزهانتخاباتي شيوه حتي شيوههاييتلاشدارند
.بودند مطلع اما بود غلط آنها روش بله...كنند خارج آن لطافت
و فرهنگ عموميوزارت افكار سنجش و مركزمطالعات علمي مشاور نيكگهر
اينكه براي.نامحدودنيست اما دارد اثر تبليغات:اسلامي ارشاد
همه اگر مثلا.باشد داشته هم موردقبول زمينه بايد باشد موثر تبليغات
كنيم خرج را امريكا رزور فدرال اندوختههاي همه يا ايران دولت بودجه
ايرانيان بهخرج است ازحافظ بهتر شاعري كنيمعنصري ثابت تا
نميتوانيم تبليغات با ما.نيست آن فرهنگي قبول زمينه چون.نميرود
رياست انتخابات در) ديگر ازطرف...است كهسياه ، سفيد بگوئيم
كه گرفت صورت محدود زماني و كم فرصت در آراء ريزش بهقدري (جمهوري
اين درطول ما...نميشد تصور آن با مقابله براي تبليغاتي حربه هيچ
.رفتيم جشنوارهاي هواي و يكحال به انتخابات
كه است منظورنظرسنجي) داديم انجام ما كه نظرسنجياي:كاظميپور دكتر
سيما و صدا براي نظرسنجي اين.دادند انجام تيم يك همراه ايشانبه
را اثر بهترين (گرفت صورت آن از بالاتر نهادي براي بلكه نشد انجام
از شود ، اجتماعي -سياسي بهرهبرداري تحقيقاتي از باشد قرار اگر.داشت
.گرفت صورت نظام بهنفع آنبهرهبرداري ما نظرسنجي
به ميگويند مردم ما نظرسنجي طبق كه اعلامكرديم وقتي:نيكگهر دكتر
شفاف يعني بهواقع و خواهدشد انتخاب يكي اماآن ميدهيم راي اين
مثبت واكنش يك باعث است ، شده برده سوال زير مردم توسط انتخابات بودن
است شفاف انتخابات كه دادند اطمينان مردم به و شد دولتمردان سوي از
.است نظرسنجي تاثير از نشان خود اين و
وي.نيست كاظميپورخوشبين دكتر و دكترنيكگهر مانند به حريرفروش
به قائل گروهها و اينجناحها همه ميزان تاچه اينكه:ميگويد
ديد بايد نخست..است مبهم من براي هنوز بودند نظرسنجي از بهرهگيري
بررسي به اعتقاد ميزان چه توليدي كارخانه يك صاحبان و مديران (مثلا)
.پرداخت آن تاثير بحث به بعد و دارند بيروني
اين به درپاسخ ميگفت ، سخن ماجد درموسسه كه نيز گودرزي مهندس
رياست انتخابات در كننده شركت سياسي جريانهاي همه كهچرا سوال
نظرسنجيهاي بهواسطه كه دقيقي و صحيح اطلاعات از نتوانستند جمهوري
ميكردند احساس چون:ميگويد كنند؟ استفاده آورند ، بهدست علمي و درست
...ميدهد نجات را كشور كه است ديدگاهي تنها خودشان ديدگاههاي كه
جامعه كه واقعيت اين پذيرش آنها براي.بيايند كوتاه نميخواستند آنها
مشكل هم زماني بهجهت البته...بود سخت نيست ، آنها ديدگاه پذيراي
و داشتند آنها عملكرد از ذهني سابقه يك مردم چون.داشتند روش تغيير
.داد تغيير را ذهنيتها نميشود هفته دو يكي طي
ميتواند نوپابودنش و آن سختيهاي همه نظرسنجيبا فرهنگ اشاعه اگر
فايده مفيد اجتماعي و فرهنگي ، سياسي اقتصادي ، تمامعرصههاي در
بين واطلاعاتي ارتباطي تبادل كهشريان كرد پيدا راهي بايد باشد ،
در را آنها يا اطلاعاتهستند اين توليدكننده نهادهاييكه و جامعه
سنجشافكار و مطالعات بهقولرئيسمركز و شود تسهيل اختياردارند
دارد؟ وجود راهي آيا.نباشيم اطلاعات ارائه در شاهدخست
كه است بلكهراهي كند انتخاب كسي كه راهينيست اما.بله:قاضيان
فضاي كردن باز سمت به جهانناگزير عمومي فضاي در يعني.ميآيد پيش
يك راديوي همه دست داشت امكان مثلااگر...ميرويم پيش اطلاعاتي
آن امكان اما.باشد داشته وجود مجله نداشت 600 دليل بدهيد موجي
را يكي گوش هم شما.مينويسند هرچيزي بالاخره مجله اين 600 خب...نيست
اين از چيزهايي يك بالاخره اما ميزنيد ، سوزني يكي آن به ميپيچانيد
كسي دست به هم اين و شده پاره اطلاعات تور بنابراين ميكند درز وسط
ميليارد اختلاس 123 قضيه آن مثال يك...بازخواهدشد هم بيشتر و نيست
آخر تا ديگر و كردند باز را قضيه اين مقدار يك مطبوعات.بود تومان
گروهي داشت امكان اگر.بگيرد را آن جلوي نتوانست كسي و شد باز قضيه
بازشدن در كه عناصري از يكي من بهنظر.بودند آن از جلوگيري به مايل
نقش امروزه رسانهها چون.است مستقل رسانههاي دارد ، نقش اطلاعاتي فضاي
يا كسي كه نيست پديدهاي عمومي افكار و دارند عمومي افكار در مهمي
كه رسانههايي مستقل ، رسانههاي..كند بيتوجهي آن به بتواند دولتي
اين ميتوانند دولت ، جزء نه و ميشوند محسوب مدني جامعه نهادهاي جزء
هر به كه است گونهاي به نيز كنوني جهان فرايند...كنند پاره را تور
.داد خواهد رخ قضيه اين حال
يا نظرسنجي)علمي ابزار اين از كهاستفاده ميدهد نشان موجود شرايط
معتقدند متخصصين.خواهدكرد رشد (پيمايشي عامتحقيقات معناي در
حالتي در بلكه (غيرعادي بهصورت) انتخابات دوران مانند رشدنه اين
بر تاثيري چه ابزار اين رشد است اين سوال.بود خواهد معقول و آرام
دارد؟ جامعه اجتماعي -فرهنگي زندگي مختلف ابعاد
ديد اين اينكه ميدهدولي ديد شد وقتيكاربردي تحقيقات:حريرفروش
وقتي...نميدهد شما به جوابي دارد ، اجتماعي مسائل تاثيريدر چه
شود انجام درست و كند پيدا پژوهش در كاربردي حالت نظري ديدگاه
.شد خواهند قائل آن براي زيادي اهميت و ميشود بيشتر قبل از ضرورتاش
عنوان به بايد را نظرسنجي ولي است حادترينموضوع انتخابات:عبدي
غيردولتي سازمانهاي فقط خصوصي بخش.سپرد خصوصي بخش به علم و دانش يك
خصوصي بخش ميتواند تعبير اين در هم دولتي شركتهاي از خيلي بلكه نيست
جمهوري رياست انتخابات در نبايد فقط را عمومي افكار..باشد
بخوريد ميدهيم تشخيص ما هرچه گفت مردم به نميشود.داد قرار موردتوجه
.كنيد انتخاب خودتان را جمهور رئيس اما بپوشيد و بنوشيد و
رشدپيدا خود مناسب بستر در ياعلمي اجتماعي فرهنگي ، پديده هر
استفاده و سمتتوجه به ما جامعه مسير اگرمينمايد تبلور و كرده
كارشناسان كه آنگونه -.است كاربردي -علمي وروشهاي ابزار از
خواهدداشت؟ چهويژگيهايي جامعهشناختي ازمنظر جامعه اين -معتقدند
به باور و قانونمداري باگرايشيا ابزارها اين از آيااستفاده و
دارد؟ ارتباط سنتي ساختهاي يكسري شدن نهادينه
در ما يعنيرفتارعقلاني:نخست ;دارد چيزارتباط دو با:قاضيان
.محاسبهكنيم را فايدهها و خودهزينهها زندگي
اشاره موضوع اين به اخير انتخابات نتايج خوداز تحليل در نيز عبدي
اخير انتخابات در نفر ميليون كه 30 دلايلي از يكي است معتقد ويدارد
اين در مردم وي بهنظربود هزينهها به آنها توجه كردند ، شركت
هزينه آنها براي ديدگاه كدام آمدن فائق كه كردند محاسبه انتخابات
.آمدند ميدان به هزينه آن با مقابله براي خود ارزيابي از پس داردو
و محاسبههزينهها) و...:خودميگويد تحليل ادامه در قاضيان
به رسيدن براي و ابتدابشناسيم را اوضاع كه آناست محتاج (فايدهها
است اطلاعاتي ابزار اين كه است نياز ابزاري به -عقلانيت يعني -هدف اين
بنابراين...بدهد ما به ميتواند ميداني و تجربي تحقيقات طريق كه
اما...كند عقلاني را خود رفتار بخواهد كه است تحقيق نيازمند جامعهاي
پيداكردن اهميت نشاندهنده پژوهشها نوع اين به گرايش ديگر بعد از
ساخت بحث به موضوع ايناست عمومي افكار دقيقتر ، بهعبارت يا مردم
بازتر جامعه يك در سياسي ساخت كه ميزاني به يعني.برميگردد سياسي
.ميكند پيدا افزايش نظرسنجيهم فرهنگ ميشود