پنجم ، شماره 1307 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 19 شنبه 28
|
|
باشد؟ بايد چگونه تهران
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
و ساخت تغيير اجتماعي ، نظارت دگرگوني جديد ، اجتماعي هويت پيدايش
فراغتي ، نهادهاي و فراغت پيدايش شهري ، بافت تغيير خانواده ، كاركرد
ويژگي‌هاي جمله از تحرك و سرعت افزايش و زنان اجتماعي حضور ازدياد
.جديداند شهرهاي
:اشاره
فرايند فرهنگي انساني‌و ابعاد به توجه بدون شهري فضاهاي توسعه
ده از يكي عنوان به تهران.مي‌كند راتشديد جامعه در فرهنگي گسستگي
بدون سازهاي ساخت‌و.نيست مصون عارضه اين از نيز جهان شهربزرگ
ساخته شهري آن از اخير دهه‌ء چند طول تهران‌در در ناموزون و ضابطه
بر انقلاب معظم رهبر تاكيد.دارد فاصله ما ديني و ملي بافرهنگ كه
فرهنگي تحقيقات و مطالعات مركز سوي از پژوهشي انگيزه مسئله اين
آقاي.تهران‌شد شهر فضاهاي كردن عنوان‌اسلامي با تهران شهر اجتماعي
و زمينه‌ها ابعاد ، زير مقاله مركزدر اين مسئول كركه‌آبادي عبدالرحيم
.مي‌خوانيم باهمكردهاست تشريح را اين‌پژوهش نتايج
ارزش و اقتصادي بررشد مبتني بيشتر توسعه ، بحث در سنتي ديدگاه
منفي پيامدهاي و عوارض انساني ، فرهنگي ، ابعاد به توجه بدون افزوده ،
رفاه و پيشرفته فن‌آوري مدت كوتاه در تجدد و توسعه چند هر.بود آن
به نداشتن توجه دليل به ولي داشت ، همراه به مردم براي را اجتماعي
جوامع ملي و ديني ارزش‌هاي در گسستگي نوعي ايجاد موجب انساني ، ابعاد
در شهري زندگي روي تجدد و توسعه شديد تاثير دليل به عارضه اين.شد
.است مشاهده قابل بيشتر بزرگ شهرهاي
انسان و شده پيدا انساني‌توسعه ابعاد و ارزش‌ها به بازگشتي امروزه
بدون لذاميشود قلمداد اجتماعي -اقتصادي توسعه محور و هدف عنوان به
اين.افتاد نخواهد اتفاق موزون و پايدار توسعه‌اي انسان ، به توجه
پيامدهاي تجلي كه بزرگ شهرهاي در بايد ديگر جاي هر از بيشتر توجه
.باشد هستند ، توسعه
شهري ، عمران و ساز و ساخت زمينه در كه فوق‌العاده‌اي پيشرفت‌هاي عليرغم
اقداماتي همچنين و گرفته صورت اجتماعي و هنري فرهنگي ، فضاهاي گسترش
بايد است ، داده روي تهران سطح‌شهر در اسلامي فرهنگ احياي جهت در كه
اسلامي‌چندان ارزشي معيارهاي با تهران شهر كنوني كه‌فضاي كرد اذعان
به ديني حكومت پذيرش.دارد فاصله‌زيادي مطلوب وضعيت با و نيست متناسب
زمينه در كه‌بايد دارد ويژه‌اي پيامدهاي عمل ، و انديشه عنوان‌راهنماي
معظم رهبر زمينه همين در.قرارگيرد توجه مورد بيشتر شهري زندگي
آن ، ومسئولان تهران محترم شهردار با گذشته سال درديدار اسلامي انقلاب
جهت در مركز اين حركت مبناي كه فرمودند ارايه را گرانقدري رهنمودهاي
براساس تهران حيات‌شهري تجديد زمينه در كاربردي -علمي انجام‌پژوهش‌هاي
.بود اسلامي ارزش‌هاي
فضاي مي‌توان چگونه كه مي‌شود آغاز كلي سوال اين طرح با حاضر پژوهش
ساخت؟ متحول اسلامي ارزش‌هاي و فرهنگ با متناسب را تهران شهر
به رسيدن براي و آسان‌نيست چندان پرسش اين به روشمند و علمي پاسخ
صورت به تيزبيني‌و و دقت با مي‌شود ، ذكر كه مواردي بايد آن
:گيرد قرار بررسي و پژوهش نظام‌مندمورد
جديد شهرهاي در زندگي اقتضاهاي ـ
زندگي‌شهري در سياست‌گذاري و انديشي تدبير محدوده ـ
ارزش‌هاي و آرمان‌ها مي‌توان‌با كه شهري زندگي پيامدهاي از بخش‌هايي ـ
داد قرار نظر تجديد مورد ديني
شهرها ديگر آن‌با تمايز وجود و اسلامي شهر عمومي ويژگي‌هاي ـ
شهرتهران فضاي كردن اسلامي خطمشي‌هاي و راهبردها ـ
از بهره‌گيري و بررسي‌نظريه‌ها طريق از است شده تلاش تحقيق اين در
حاكم اصول شده ، ذكر مختلف ابعاد به توجه نيز و اسلامي شهر الگوهاي
در و نموده طراحي آن‌را در زندگي مختلف ابعاد و وجوه و اسلامي برشهر
كردن اسلامي طرحهاي و سوژه‌ها عرصه‌ها ، تشخيص الگوي تنظيم با نهايت
.برسيم مدت بلند و مدت كوتاه در مشخص اجرايي پيشنهادهاي به شهر فضاي
همزاد پديده دو جديد جامعه و جديد جديدشهرنشيني عصر در شهرنشيني
جامعه براي عموماويژگي‌هايي.متفاوتند سطح دو در پديده يك وبلكه
لذا.مي‌شود محسوب جديد شهر خصايص به‌اعتباري كه مي‌شود شمرده جديد
در و شده شروع آن اقتضاهاي و جديد عصر در شهرنشيني از نظري مطالعات
آن‌مورد عارضي و ذاتي ويژگي‌هاي جديد ، شهرهاي پيدايش منشاء مسير ، اين
شهر خصوصيات از دسته آن ويژگي‌هاي‌ذاتي از منظور.گرفته‌اند قرار بررسي
آنها رابدون جديد شهر نمي‌توان و جديداند شهر تكوين مترادف‌با كه است
تغيير اجتماعي ، نظارت دگرگوني اجتماعي‌جديد ، هويت پيدايش.كرد تصور
نهادهاي و پيدايش‌فراغت شهري ، بافت تغيير خانواده ، وكاركرد ساخت
جمله از تحرك و سرعت افزايش و اجتماعي‌زنان حضور ازدياد فراغتي ،
وجود جديد اكثرشهرهاي در اگرچه عارضي ويژگي‌هاي.هستند اين‌ويژگي‌ها
را آنها تدابيري اتخاذ با مي‌توان كه برآن‌است عمومي تصور ولي دارد ،
شهري ، فقر به ويژگي‌هامي‌توان اين جمله از.برد بين از يا كنترل‌كرد ،
آلودگي‌هاي شهري ، ناآرامي‌هاي شهري ، وجرايم اجتماعي آسيبهاي گسترش
از نبايد البته.اشاره‌كرد (ترافيك) شد و آمد و نقل و حمل زيست‌محيطي ،
خلع قابل غير جديد شهر ذاتي ويژگي‌هاي هرچند كه بود غافل نكته اين
اطلاعات ، و فن‌آوري‌ارتباطات ويژه به فن‌آوري‌ها انواع در پيشرفت است ، ولي
مي‌تواندبعضي حتي و مي‌گذارد جديد شهرهاي روي‌ويژگي‌هاي عميقي تاثيرات
اجتماعي روندهاي.بگيرد است‌پس كرده ايجاد كه همان‌گونه را آنها از
بشرقرار روي پيش بي‌شماري پيشرفت و تحول كه‌راه‌هاي مي‌دهد نشان نيز
فرد به منحصر و واحد خطي يك‌جريان هميشه جديد شهر سوي به رفتن و دارد
و جديد ، الگوها شهري زندگي اقتضاهاي و ويژگي‌ها ازمطالعه پس.نيست
به آنها از تركيبي تا قرارگرفته‌اند بررسي مورد اسلامي شهر سرمشق‌هاي
اين در.معرفي‌شود تهران ، شهر فضاي كردن اسلامي براي الگوي‌مطلوب عنوان
جديد الگوي و آرماني و فقهي تاريخي ، فرهنگي ، الگوهاي ابتدا راستا
به شده ياد تركيبالگوهاي از كه تهران اسلامي شهر ويژگي‌هاي وسپس بررسي
:از عبارتند ويژگي‌ها شده‌انداين معرفي آمده ، دست
(شهر آيين) اسلام جهان ام‌القراي و اسلامي انقلاب پايتخت تهران ـ
(فرهنگ‌شهر) خود خاص سنت و فرهنگ با تهران ـ
شريعت) دارالمومنين دارالعباده‌و و فقيه ولايت حاكميت تحت تهران ـ
(شهر
(شهر آرمان) معيارهاي‌آرماني و اسلامي ارزش‌هاي تجلي تهران ـ
(شهر كلان) تجدد و توسعه فرآيند حاصل تهران ـ
تهران در شهري زندگي نمونه‌هايي‌از نيز نظري مطالعات پاياني قسمت در
طور به اسلامي تهران در نشيني شهر وويژگي‌هاي شده آورده اسلامي
.است گرفته قرار مطالعه مورد كامل
نظري مطالعات به توجه با - اسلامي شهر ايجاد براي سياست‌گذاري مباني
بر حاكم مباني عنوان به را اصولي مي‌توان شده ، انجام طرح در كه وسيعي
:جمله از برشمرده اسلامي شهر ايجاد براي سياست‌گذاري جريان
شهر در موحد انسان زندگي براي لازم بستر ايجاد و بندگي و توحيد 1ـ
در شهروندان براي شرايطامنيت و زمينه ايجاد و جانبه همه امنيت 2ـ
ابعاد تمامي
رفتارهاي ساختن ازآشكار پرهيز و مرز ايجاد معني به حيا و حريم -3
زننده برخوردهاي و تند
تامين در شهروندان و دولت متقابل مسووليت معني به عام تكافل 4ـ
حياتي نيازهاي
و تفاوت تنوع رسميت‌شناختن به معني به اجتماعي همبستگي و وحدت 5ـ
افكني تفرقه با مقابله
شهري به‌امكانات برابر دسترسي تضمين در اجتماعي عدالت 6ـ
شهري امور مديريت و تصميم‌گيري‌ها در مشاركت و شورا 7ـ
اصلي‌جامعه ركن عنوان به خانواده بنيان تقويت 8ـ
همجواري حسن و همسايگي حق 9ـ
خداوند ذكر اهميت توجه‌به و شهري نمادهاي در غفلت‌زدايي و تذكر 10ـ
حقوق‌شهروندان احقاق و عدل و حق از عمومي پاسداري 11ـ
غير به اضرار نفي 12ـ
جامعه و دين خادمان و بزرگان از قدرشناسي 13ـ
محيط صفاي و پاكيزگي 14ـ
شهروندان تربيتي نيازهاي‌فرهنگي ، ارضاي و جسمي -روحي تقويت‌هاي 15ـ
شهر درفضاي آفرينش زيبايي‌هاي يادآوري و صنع تفرج 16ـ
مي‌باشد ، نيز توسعه و توصيف قابل البته كه اصول اين از بهره‌گيري با
تدوين را تهران شهر فضاي كردن اسلامي بر ناظر عمومي راهبردهاي مي‌توان
.كرد تبيين و
شهرتهران فضاهاي كردن اسلامي براي عملي برنامه‌هاي
در شهري ، زندگي وجوه و ابعاد به توجه با نيز و شد بيان آنچه براساس
اصول آن بعد يك در كه است شده ارايه دوبعدي جدول يك پژوهشي طرح اين
شامل شهري ، زندگي ابعاد ديگر بعد در و اسلامي شهر بر حاكم مباني و
و قوانين شهر ، نمادهاي شهري ، نهادهاي شهري ، معماري شهري ، بافت
مسوولين با شهروندان رابطه و يكديگر با شهروندان رابطه شهري ، مقررات
در مباني و اصول كردن پياده چگونگي طريق اين از و شده ديده شهر
اين حاصل.است شده ارايه اجرايي طرحهاي قالب در شهري زندگي ابعاد
.است اجرايي پيشنهاد و طرح تعدادي جدول
را تهران شهر چهره اجرا ، صورت در و هستند مدت كوتاه طرح‌ها اين البته
.ساخت خواهند متحول عيني ، فرهنگ و اسلامي ارزش‌هاي با متناسب
دارد ادامه
