پنجم ، شماره 1307 جولاي 1997 ، سال تير 1376 ، 19 شنبه 28
|
|
است شكرين نيست ، خشك رياضي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
توسط قبولي درصدهاي و نمره ميانگين پائين‌ترين كسب بهانه به
رياضي دروس در دانش‌آموزان
آموزش در وادبيات تركيبرياضيات پيرامون بحثي
;اشاره
ابتدايي ، دوره سه هر در رياضي دروس قبل ، سالهاي همچون نيز امسال
و زد دانش‌آموزان به را ضربه بيشترين متوسطه و تحصيلي راهنمايي
اكثر و تهران شهر در قبولي درصدهاي و نمره ميانگين پائين‌ترين
در تاكنون چند هر.شد رياضي دروس آن از كشور روستاهاي و شهرستانها
آنطور ولي است ، نشده منتشر اداري و رسمي ارقام و آمار هيچ زمينه اين
اين برمي‌آيد ، جبراني كلاسهاي در دانش‌آموزان شركت و امر شواهد از كه
دارند اعتقاد عده‌اي.است جبراني كلاسهاي مشتري‌ترين پر كه‌رياضي است
را آن خوبي به نمي‌توانند دانش‌آموزان است ، خشكي درس رياضي چون
نمره كسب عدم علل كه است براين نظر را ديگر گروهي ولي فرابگيرند ،
نوين راهبردهاي بر معلمان تسلط عدم به بيشتر دانش‌آموزان ، توسط خوب
به رياضي آموزش براي جذاب روشهاي از عدم‌استفاده و يادگيري -ياددهي
و رياضيات تركيب پيرامون است بحثي مي‌آيد پي در آنچهاست دانش‌آموزان
.آموزش امر در ادبيات
پيوند هم بارياضي باشند ، مي‌توانند كه قالبي هر در ادبيات ، درسهاي
اين كه‌بتواند است راهي كردن پيدا دارد وجود كه مشكلي تنها.بخورند
است راههايي ساده‌ترين از يكي بيان گفتار اين.سازد برقرار را پيوند
الفت و انس دو اين بين و آميخت هم به را ورياضي مي‌توان‌شعر كه
نثر ، شعر ، ) كه‌ادبيات ديد خواهيم بعد گفتارهاي در.كرد ايجاد
-خشك‌رياضيات ظاهرا وادي به مي‌تواند تنها نه (...و نوشتن خواندن ،
بلكه بيافريند ، لطافت و نرمي و شود وارد - است يافته شهرت كه آنطور
داشته موفق و آشكار حضوري مي‌تواند نيز دانش و علم قلمروهاي ساير در
.باشد
به و كنيد تكثير را نوشته‌آن يا بخوانيد بچه‌ها براي را شعر اين
(1).دانش‌آموزان‌بدهيد تك‌تك
مترسك
پارچه ، و خشك چوب از
.ساختم مترسكي
پاره ، پاره كت يك
.انداختم دوشش به
داشتم ، پشمي كلاهي
.گذاشتم سرش روي
جاليز ، توي و بردم
.كاشتم گوشه‌اي به
من ، چوبي مترسك
هميشه ، بعد به آن از
.مي‌ايسته دوپا روي جوري همين
مي‌شه؟ خسته ـ
!نمي‌شه ـ
.من چوبي مترسك
.جاليز تو هنوز مانده
.پاييز فصل آمده حيف ، كه اما
.يواش يواش
گل ، و برگ
.ميره باد با و شاخه از مي‌ريزه
مي‌آد ، برف و مي‌آد برف
ميره ، خواب يخ و برف تو مترسكم
.ميره ياد از كمك كم
اگر بخصوص.مي‌آيند وجد به مي‌خوانيد ، بچه‌ها براي را شعرمترسك وقتي
آدمي يامي‌خوانند مي‌شنوند بچه‌ها كه آنگاه.شود خوانده نافذ و آهنگين
و كتي‌پاره پارچه ، پاره‌اي خشك ، ازچوبي كه مترسك ، نام به بي‌جان
جاليز وسط شبان ، و متمادي ، روزان ساعتهاي است ، شده درست كلاهي‌پشمي
مي‌كند ، رنگارنگ‌مراقبت ميوه‌هاي و بوته و سبزه و وگياه گل از.مي‌ايستد
اين‌موجود به نمي‌شود ، هم خسته و هست چيز مواظبهمه مي‌پايد ، را جا همه
مي‌روند او نزد خود خيال در.دل‌مي‌بندند (2)به‌او و مي‌شوند علاقه‌مند
آنها خوردن به ميل وگاهمينشينند جاليز تماشاي به او با وهمراه
(!)مي‌كنند
و مي‌برد ، يغما به را گلها و برگها پاييزي باد مي‌خوانند كه زماني و
مترسك و مي‌پوشاند را چيز همه روي و مي‌آيد ، زمستان برف آن پي در
به كسي ديگر و مي‌برد فرو ابدي خواب به سرما و بوران در را بيچاره
.مي‌شوند دلتنگ مي‌خورندو غصه نمي‌كند ، ياد او از و نمي‌آيد او سراغ
مي‌بينند را زندگي غم‌انگيز وغروب شاد طلوع داستان‌مترسك در بچه‌ها
به‌فراموشي را چيز همه لحظه‌اي ، .مي‌شوند غرق تخيل‌خود در و
.مي‌كنند سياحت ساخته‌ايد كه‌برايشان تازه‌اي دنياي در و مي‌سپارند
جوي چنين مي‌توانيد رياضي ، معلم عنوان به يا رياضي ، درس در شما ، آيا
رويا به را بچه‌ها معادله‌ها ، و ارقام و اعداد نفع به و آوريد وجود به
سازيد؟ غوطه‌ور شيرين و تلخ افكار در را آنها و ببريد
.است مثبت سوال اين پاسخ
و كنند فكر زندگي‌مترسك احوال در كوتاه ، زماني در بچه‌ها ، بگذاريد
ذهنشان به كه نكته‌اي هر و حرفي هر.بپردازند اظهارنظر و گفتگو به
.گفت خواهند شما براي چيز همه از باشيد مطمئن.آورند زبان به مي‌آيد ،
خواهند حرف شما با است ، خودشان احساس واقع در كه مترسك ، احساس از
پيشنهاد شما به.كرد خواهند صحبت مترسك ديد دامنه و قدرت از.زد
هيچ تا شوند زياد تعدادمترسكها بايد بزرگ جاليزهاي در داد خواهند
مترسك ، قواره و قد از.نماند باقي مراقبت از دور آن ، از گوشه‌اي
جاليز ميوه‌هاي از.آورد خواهند ميان به سخن هم او كوچكي بزرگي‌و
آنهاصحبت همه اشكال و بزرگي و كوچكي ودرباره كرد خواهند ياد
شما نشود ، مقوله‌هايي واردچنين بچه‌ها صحبتهاي اگر.كرد خواهند
آنها گفتگوي كوتاه ، جمله يك با است كافي.كنيد مي‌توانيدهدايتشان
.بكشيد مي‌خواهيد كه سو هر به را
كه دخالتهايي يا بچه‌هامي‌دهند ، كه پيشنهادهايي و صحبتها اين‌گونه با
:بطورمثال.شده‌ايد رياضي دنياي وارد درواقع مي‌كنيد ، شما
چطور چرا؟ دارد؟ لازم چندمترسك هكتار ، /مترمربع...بزرگي به مزرعه‌اي
مي‌كنيد؟ حساب
انجام خوبي به را خودش وظيفه بتواند تا باشد اندازه چه مترسك هر قد
مي‌كنيد؟ حساب چطور چرا دهد؟
...باشد؟ چقدر پهناي‌او و عرض و طول
شكلي چه است؟ آنها كوچكترين/بزرگترين جاليزي ميوه‌هاي از يك كدام
...دارد؟ وزن چقدر است؟ چقدر قطرش دارد؟
اندازه‌هاي به را خود مترسك‌خيالي مي‌توانند شما شاگردان از يك هر
آنهاداده‌ايد ، به كه نوشته‌اي پشت يا كاغذ ، روي‌صفحه‌اي دلخواه
به بسيار ذوق با آنها.بكنند كاررا اين بخواهيد آنها از.بكشند
.پرداخت خواهند دلخواه مترسك خلق
رو پيش مشخص راه دو بچه‌هابدهيد ، به را تكليف اين مي‌خواهيد وقتي
.كنيد رياضي مسايل درگير را تاآنها داريد
اول راه
بايد كه مترسكي پاي طول دست ، طول پهنا ، قد ، براي معيني اندازه‌هاي
اندازه‌هاي خود مترسك ترسيم در بخواهيد آنها از و بدهيد كنند نقاشي
:كنند رعايت را شده داده
سانت چانه 5/7 تا مترسك سر بالاي از ـ
سانت 20(بدن طول) قد ـ
سانت بدن 10 پهناي ـ
سانت دست 10 طول ـ
سانت پا 15 طول ـ
كه خطوطي به‌اندازه‌گيري و كنند استفاده خطكش از مجبورند بچه‌ها
بچه‌هابخواهيد از شدن ، تمام از پسميكنند ، بپردازند نقاشي
امتحان را شده ترسيم اندازه‌هاي كنندو عوض هم با را خود مترسكهاي
.كنيد
قرار دقيق بررسي مورد را يكديگر نقاشيهاي و طرحها بخواهيد بچه‌ها از
سختگير اندازه‌ها درستي مورد در.بپردازند آنها ارزشيابي به و دهند
صحيح و درست را اندازه‌ها تمام كه نكرده‌ايد حاصل اطمينان تا باشيد
.ندهيد قرار تاييد مورد را طرحي هيچ كشيده‌اند ،
شده‌اند؟ كشيده درست اندازه‌ها تمام آيا
شده چقدر (كرده‌اند رسم) كرده‌اند درست را مترسك آن با كه چوبي طول
است؟
پا سر را مترسك تا پنهان‌بماند خاك زير بايد كه چوبي مقدار آيا
!است؟ شده دارد ، محاسبه نگاه
كافي آيا كرده‌اند؟ پنهان خاك زير را مترسك بلند چوب از چقدر بچه‌ها
است؟
به گوناگوني معادلات و مي‌توانيدمحاسبات اوليه ، حقايق كشف از پس
كه رياضي ، ساختن‌معادله‌هاي به خود بخواهيد ازآنها يا بچه‌هابدهيد
:مثلا.بپردازند نيزهست ، درسشان موضوع
چقدراست؟ او دست طول با مترسك قد نسبت ـ
مترسك دست طول نسبت چقدراست؟ـ او پاي طول با مترسك قد نسبت ـ
است؟ اوچقدر پاي طول با
كنيم؟ درست مي‌توانيم چه‌معادله‌هايي داريم كه رقمهايي و عددها از ـ
مي‌ايستد؟ پا روي /ثانيه/دقيقه /ساعت چند روزي شما مترسك ـ
مي‌ايستد؟ پا روي /ثانيه/دقيقه /ساعت چند شب هر شما مترسك ـ
مي‌ايستد؟ ساعت‌سرپا چند هفته يك عرض در شما مترسك ـ
مي‌كند؟ مراقبت جاليز از روز چند (تابستان هر) سال هر شما مترسك ـ
مشخص دقت با بايد را پاييز و تابستان ماههاي تعداد) چطور؟ و چرا
.(كنند
مي‌كنيد؟ چطورحساب است؟ گرم كيلو چند شما مترسك وزن ـ
است؟ گرم چند ـ
خودتان‌چيست؟ وزن با شما مترسك وزن نسبت ـ
شما مترسك باوزن/خيار/بادمجان /خربزه /طالبي /هندوانه چند وزن ـ
مي‌كنيد؟ چطورحساب است؟ برابر
دوم راه
با.بكشد مي‌خواهد كه هراندازه به را خودش مترسك كس هر دهيد اجازه
بنويسد كاغذ حاشيه در مي‌كند انتخاب كه را كه‌اندازه‌هايي شرط اين
وسيع‌تري ميدان تكليف اين با.بدهد نوشتاري توضيح خود برگه زير يا
و بپردازند مختلف اندازه‌گيريهاي به تا مي‌گذاريد باز بچه‌ها براي
.بكنند گوناگون محاسبه‌هاي
بچه‌ها هنري خلقهاي با صورت اين درباشد شب تكليف مي‌تواند دوم راه
.شد روبه‌روخواهيد نيز
عوض دوستش مترسك با را خودش مترسك كه بچه هر ،(بعد روز يا) سپس
برخورد هميشه.كرد خواهد برخورد به‌تفاوتها جاي‌تشابه‌ها به مي‌كند
يادگيريهاي تفاوتها با برخورد در.مي‌كند طلب بيشتري دقت باتفاوتها
سببكشف تفاوتها با رويارويي.مي‌ماند پايدارتر و مي‌پذيرد صورت جدي‌تري
طراحي آنها خود كه مسئله‌هايي است طبيعي.مي‌شود خلق‌نوها و تازه‌ها
مسئله‌ها صورت اگر.بود خواهند تازه و نو بديع ، متفاوت ، نيز ، مي‌كنند
اين افتاد خواهد كه متفاوتي اتفاق كمترين بدهيد ، بچه‌ها به خودتان را
و داشت نخواهند هم به شباهتي هيچ مسئله‌ها رقم‌هاي و عددها كه است
:فعاليت نوع اين بابود خواهد وسيع بسيار آنها تنوع گستره
اين از عبور راههاي يا وراه بزنيد پل ورياضي بين‌شعر توانسته‌ايد
.بدهيد نشان به‌شاگردانتان را پل
بروز راه و بزنيد بچه‌هاتلنگر گوناگون استعدادهاي به توانسته‌ايد
بازنگاه را ديگر استعدادهاي بسا و هنري ادبي ، رياضي ، استعدادهاي
.داريد
آنها به و آميزيد در بچه‌ها ذوق و فكر با را رياضي درس توانسته‌ايد
خلق در و كنند عمل خود كنند ، خلق خود را رياضي معادله‌هاي بدهيد فرصت
.برسند مهارت به كردن عمل و كردن
.واداريد رياضي عملي به‌كارهاي خودشان ميل با را بچه‌ها توانسته‌ايد
كمك به را منطقي تفكر و آوريد حركت به را بچه‌ها تخيل توانسته‌ايد
تقويت كنار در توانسته‌ايد ديگر زبان به.كنيد تقويت آنها در رياضي
.دهيد پرورش بچه‌ها در نيز را رياضي منطق تفكر تخيل ،
.ديگر چندين‌توانسته‌ايد يقينا و
به را ورياضي آن‌توانستيم‌شعر كمك به كه است نمونه‌اي شعرمترسك
را ديگر خلق‌نمونه‌هاي راه نمونه‌اي هيچ وقت هيچ.پيونددهيم هم
اين‌پيوند كه كرد فكر ديگري نمونه‌هاي به برعكس ، مي‌توان.نمي‌بندد
و پيوندشعر يا ;دهد نشان را وعلوم پيوندشعر يا ;كند قوي‌تر را
.را ديگر درسي وهر پيوندشعر يا و ;را وهنر شعر;را تاريخ
.بگذرانيد را خوشي رياضي -ادبي ساعت
رووف علي
به دهي ياد از درگذر -كارمايه‌معلمان كتاب از كار دستور اين 1ـ
آموزشي فعاليت داراي 288 معلمان كارمايه.است شده گرفته يادگيري
آموزشهاي شيوه به و شده نوشته مادران و پدران معلمان ، براي كه است
را گرفتن ياد براي ياددادن اصل جا همه در و است ، شده تدوين باز
نوجوانان ، و كودكان سن تناسب به آموزشي فعاليتهاي.است كرده دنبال
كه بطوري شده‌اند ، دسته‌بندي راهنمايي ، دوره پايان تا دبستاني پيش از
درسهاي بين بقيه و يافته اختصاص رياضيات درس به فعاليت مجموع 68 در
ورزش ادراك ، و تفكر ، تفكر ادراك ، اجتماعي ، علوم علوم‌تجربي ،
كاردستي ، نقاشي ، ) هنر ادبيات ، و زبان زبان‌آموزي ، ،(تربيت‌بدني)
فعاليتها اتفاق به قريب اكثر.شده‌است تقسيم ،(مجسمه‌سازي و نمايش
طراحي درسي تنيدگي‌موضوعات يادرهم قانون‌آميختگي برپايه
پنجم كلاسهاي ويژه كه را كتاب شماره 263 فعاليت گفتار ، اين.شده‌اند
سرود و وشعر مي‌كند تحليل و تجزيه است ، راهنمايي دوره و ابتدايي
.مي‌تند درهم بارياضي را
پنداري بحث‌جاندار در.است انسان مخصوص ضميراو 2ـ
انسان مخصوص ضميرهاي مي‌توانيم انسان‌پنداري يا [Personification]
.ببريم كار به حيوان و جاندار غير رابراي
