پنجم‌ ، شماره‌ 1310‏‎ جولاي‌ 1997 ، سال‌‏‎ تير 1376 ، 22‏‎ سه‌شنبه‌ 31‏‎


نورين‌‏‎

مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ فرداي‌‏‎ و‏‎ امروز‏‎


آخر‏‎ بخش‌‏‎
او‏‎ اما‏‎ بخشيد ، ‏‎ رهايي‌‏‎ دولت‌‏‎ قيد‏‎ از‏‎ را‏‎ فرد‏‎ خصوصي‌‏‎ حوزه‌‏‎ مدني‌ ، ‏‎ جامعه‌‏‎
تحت‌‏‎ را‏‎ فرد‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ دولت‌‏‎ جايگزين‌‏‎ حزب‏‎ بار‏‎ اين‌‏‎.‎نمود‏‎ حزب‏‎ گرفتار‏‎ را‏‎
باشد ، ‏‎ اعضا‏‎ تبلورنيازهاي‌‏‎ نتوانست‌‏‎ نيز‏‎ حزب‏‎ خود‏‎.آورد‏‎ در‏‎ خود‏‎ سيطره‌‏‎
پارتو‏‎ چون‌‏‎ نظريه‌پردازاني‌‏‎ نگرش‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ اقليتي‌بودند‏‎ ساخته‌‏‎ احزاب‏‎ بلكه‌‏‎
نخبگان‌ ، ‏‎ توسط‏‎ حزب‏‎ اين‌تحليل‌‏‎ در‏‎.‎شدند‏‎ ناميده‌‏‎ يااليت‌‏‎ وميخلزنخبه‌‏‎
جوامعي‌كه‌‏‎ در‏‎ حتي‌‏‎.‎مي‌كرد‏‎ تحميل‌‏‎ اعضا‏‎ بر‏‎ را‏‎ اين‌هويت‌‏‎ و‏‎ مي‌گرفت‌‏‎ هويت‌‏‎
فرد‏‎ و‏‎ شده‌اند‏‎ دولت‌‏‎ احزابجايگزين‌‏‎ است‌ ، ‏‎ گرفته‌‏‎ شكل‌‏‎ نوعي‌‏‎ به‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎
همين‌‏‎ در‏‎.است‌‏‎ داده‌‏‎ قرار‏‎ حزبي‌‏‎ زندگي‌‏‎ تحت‌الشعاع‌‏‎ را‏‎ خصوصي‌خود‏‎ زندگي‌‏‎ عضو ، ‏‎
بوروكراسي‌هاي‌‏‎ آن‌‏‎ مطابق‌‏‎ كه‌‏‎ مطرح‌كرد‏‎ را‏‎ آهنين‌‏‎ وبر ، قفس‌‏‎ ماكس‌‏‎ راستا‏‎
و‏‎ داده‌‏‎ خودجاي‌‏‎ درون‌‏‎ در‏‎ را‏‎ فرد‏‎ احزاب ، ‏‎ و‏‎ بزرگ‌‏‎ دولتي‌ ، شركت‌هاي‌‏‎ بزرگ‌‏‎
سنتي‌ ، ‏‎ جامعه‌‏‎ در‏‎ اگر‏‎ اساس‌‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎.مضمحل‌مي‌سازند‏‎ را‏‎ او‏‎ هويت‌‏‎ و‏‎ عقلانيت‌‏‎
و‏‎ بود‏‎ افراد‏‎ زندگي‌‏‎ حاكم‌بر‏‎ فرمانروا‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ گوناگون‌‏‎ گرايشات‌‏‎ باوجود‏‎
تنوع‌‏‎ و‏‎ داشته‌‏‎ حاكميت‌‏‎ زندگي‌‏‎ بر‏‎ ايدئولوژي‌‏‎ و‏‎ رهبر ، حزب‏‎ توده‌اي‌‏‎ جامعه‌‏‎ در‏‎
نيز‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ جوامع‌‏‎ در‏‎ مي‌كرد ، ‏‎ اعلام‌‏‎ باطل‌‏‎ را‏‎ بينشها‏‎
قرار‏‎ تحت‌الشعاع‌‏‎ را‏‎ فرد‏‎ آزادي‌‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ ايفا‏‎ نقشي‌‏‎ چنين‌‏‎ حزب‏‎ و‏‎ بوروكراسي‌‏‎
در‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ مشروعيت‌‏‎ گرچه‌‏‎ جديد‏‎ منتقدان‌دنياي‌‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎.‎مي‌دادند‏‎
واقعيتها‏‎ اما‏‎ نيست‌‏‎ ترديد‏‎ قابل‌‏‎ توده‌اي‌‏‎ جامعه‌‏‎ و‏‎ سنتي‌‏‎ جامعه‌‏‎ با‏‎ مقايسه‌‏‎
واقعيتهاي‌‏‎ نتوانسته‌اند‏‎ مدني‌‏‎ برجامعه‌‏‎ مبتني‌‏‎ نظريات‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌دهند‏‎ نشان‌‏‎
مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ ضعف‌‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ نيز‏‎ موضوع‌‏‎ اين‌‏‎.نمايند‏‎ خود‏‎ با‏‎ همسو‏‎ را‏‎ سياسي‌‏‎
اوليه‌‏‎ اصول‌‏‎ از‏‎ حزب ، ‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎.است‌‏‎ تناقض‌‏‎ دچار‏‎ خود‏‎ درون‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎
مخدوش‌‏‎ را‏‎ فرد‏‎ آزادي‌‏‎ يعني‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ بنيادين‌‏‎ اصل‌‏‎ اما‏‎ است‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎
از‏‎ منتج‌‏‎ خود‏‎ كه‌‏‎ جديدي‌‏‎ ايدئولوژيهاي‌‏‎ ظهور‏‎ با‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ علاوه‌‏‎.‎مي‌سازد‏‎
همسان‌‏‎ ماهيتي‌‏‎ فرد‏‎ مي‌شود ، ‏‎ مطرح‌‏‎ آن‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎ حداقل‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ است‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎
چون‌‏‎ مفاهيمي‌‏‎ با‏‎ امروزه‌‏‎ كه‌‏‎ ناسيوناليسم‌‏‎.‎مي‌گرفت‌‏‎ ايدئولوژي‌‏‎ آن‌‏‎ با‏‎
عنوان‌‏‎ به‌‏‎ فرد‏‎ ماهيت‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ ايدئولوژيي‌‏‎ است‌ ، ‏‎ شده‌‏‎ عجين‌‏‎ ملي‌‏‎ منافع‌‏‎
و‏‎ آن‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎.‎مي‌دهد‏‎ او‏‎ به‌‏‎ قومي‌‏‎ ويژگي‌هاي‌‏‎ و‏‎ مي‌گيرد‏‎ او‏‎ از‏‎ را‏‎ انسان‌‏‎
مبتني‌‏‎ نظام‌هاي‌‏‎ ذات‌‏‎ از‏‎ جزئي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ طبقات‌‏‎ ظهور‏‎ ناسيوناليسم‌ ، ‏‎ از‏‎ مهمتر‏‎
پديد‏‎ نيز‏‎ طبقات‌‏‎ گرفت‌ ، ‏‎ شكل‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎.‎است‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ بر‏‎
خاصي‌‏‎ ويژگيهاي‌‏‎ طبقه‌‏‎ هر‏‎ افراد‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ آن‌‏‎ طبقات‌‏‎ اين‌‏‎ ظهور‏‎ نتيجه‌‏‎.آمدند‏‎
علايق‌ ، ‏‎ نگرش‌ها ، ‏‎ ;مي‌ساخت‌‏‎ جدا‏‎ طبقات‌‏‎ ديگر‏‎ اعضاي‌‏‎ از‏‎ را‏‎ آنها‏‎ كه‌‏‎ داشتند‏‎
اين‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ متفاوت‌‏‎ ديگر‏‎ طبقات‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ طبقه‌‏‎ هر‏‎ در‏‎.‎..و‏‎ ارزشها‏‎ نظام‌‏‎
جامعه‌‏‎ بدين‌سان‌‏‎.‎است‌‏‎ گشته‌‏‎ محصور‏‎ خود‏‎ طبقه‌‏‎ درون‌‏‎ فرد‏‎ كه‌‏‎ مي‌كرد‏‎ اثبات‌‏‎
مغلوب‏‎ را‏‎ فرد‏‎ بود‏‎ داده‌‏‎ قرار‏‎ دولت‌‏‎ از‏‎ انسان‌‏‎ رهايي‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ هدف‌‏‎ كه‌‏‎ مدني‌‏‎
به‌‏‎ نتوانست‌‏‎ اما‏‎ يافت‌‏‎ خلاصي‌‏‎ دولت‌‏‎ از‏‎ فرد‏‎.‎نمود‏‎ طبقه‌‏‎ و‏‎ بوروكراسي‌‏‎ حزب ، ‏‎
متحقق‌‏‎ كامل‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ دولت‌‏‎ از‏‎ رهايي‌‏‎ حتي‌‏‎.‎باشد‏‎ آزاد‏‎ فرد‏‎ يك‌‏‎ عنوان‌‏‎
.است‌‏‎ دخالت‌‏‎ از‏‎ ناگزير‏‎ نيز‏‎ دولت‌‏‎ كه‌‏‎ داد‏‎ نشان‌‏‎ رفاهي‌‏‎ وجوددولت‌‏‎ و‏‎ نشد‏‎
جوامع‌‏‎ دولت‌‏‎ يا‏‎ سنتي‌‏‎ دولت‌‏‎ دخالت‌‏‎ معناي‌‏‎ روي‌‏‎ هيچ‌‏‎ به‌‏‎ دخالت‌‏‎ اين‌‏‎ گرچه‌‏‎
نيز‏‎ مدني‌‏‎ كامل‌جامعه‌‏‎ وضعيت‌‏‎ بيان‌كننده‌‏‎ نمي‌تواند‏‎ اما‏‎ ندارد‏‎ را‏‎ توده‌اي‌‏‎
.باشد‏‎
چون‌‏‎ ديگري‌‏‎ زمينه‌هاي‌‏‎ است‌ ، در‏‎ بوده‌‏‎ سياست‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ صرفا‏‎ شد‏‎ گفته‌‏‎ آنچه‌‏‎
بسياري‌‏‎ مشكلات‌‏‎ با‏‎ جامعه‌مدني‌‏‎ نيز‏‎ اقتصاد‏‎ جامعه‌شناسي‌و‏‎ فلسفه‌ ، ‏‎ اخلاق‌ ، ‏‎
.شده‌اند‏‎ مدرن‌‏‎ پست‌‏‎ يا‏‎ فرامدرن‌‏‎ نظريات‌‏‎ ظهور‏‎ منجربه‌‏‎ همگي‌‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎ مواجه‌‏‎
ديدگاهها‏‎ اين‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مي‌باشند‏‎ ديگر‏‎ دنيايي‌‏‎ دنبال‌‏‎ به‌‏‎ نظريات‌‏‎ اين‌‏‎
.است‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ نظريات‌‏‎ و‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ ادامه‌‏‎
مرحله‌اي‌‏‎ گوناگون‌ ، ‏‎ زواياي‌‏‎ از‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ گرچه‌‏‎ گفت‌‏‎ بايد‏‎ خلاصه‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎
دنياي‌‏‎ انديشمندان‌‏‎ اما‏‎ توده‌اي‌‏‎ جامعه‌‏‎ و‏‎ سنتي‌‏‎ جامعه‌‏‎ از‏‎ فراتر‏‎ است‌‏‎
با‏‎ دارند‏‎ ترميم‌آن‌‏‎ در‏‎ سعي‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ ناراستي‌هاي‌‏‎ مشاهده‌‏‎ كنوني‌با‏‎
به‌‏‎ ما‏‎ جامعه‌‏‎ متفكران‌‏‎ ذهن‌‏‎ از‏‎ امرنبايد‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ مدني‌‏‎ جامعه‌‏‎ روح‌‏‎ ادامه‌‏‎
.باشد‏‎ دور‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎