پنجم ، شماره 1315 جولاي 1997 ، سال مرداد 1376 ، 29 سه‌شنبه 7
|
|
كنند مراقبت خود از بايد نوجوانان
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
پزشكي دريچه از نوجوانان آسيبشناسي
پزشك به آنان راحت و موقع به مراجعه عدم نوجوانان مورد در ديگر مشكل
تخصص توجه‌به عدم نيز و خود.. و بهداشتي و پزشكي مسائل با رابطه در
.مي‌باشد مراجعه مورد پزشك
كه‌خود (Teen Ages)نوجواني ويا (ساله تا 19 11) بين سنين
به سپس‌كودكي و نوزادي دوران از نموي‌فرد و رشد مرحله واپسين
سومين و است سنين‌بزرگسالي آن از پس و سن‌جواني رشدي تكامل مرحله
-نوزادي) مي‌دهد ، راتشكيل بلوغ از قبل رشدي ازمراحل مرحله
علوم جامعه‌شناسي ، ديد از بااينكه (جواني و بلوغ -نوجواني-كودكي
است‌كه مدتي اخير ، ساليان آن‌هم‌در روانشناسي ، تاحدي و رفتاري
گرفته ، قرار مربوطه محققين و متخصصين و استادان مداقه و توجه مورد
مشكلات و ومسائل نشده واقع عنايت مورد متاسفانه‌چندان پزشكي ازنظر ولي
.است نگرفته رسيدگي‌قرار و نقد و بررسي مورد به‌طورمستقل آن پزشكي
حتي و مرحله اين نموي و رشد خاص موقعيت به باتوجه درحالي‌كه
خودرا خاص تحليل و تجزيه و بررسي و دقت دارد كه ويژه‌اي حالت‌برزخي
توجه مورد جداگانه و ويژه تخصص و موضوع به‌صورت‌يك بايد و مي‌كند طلب
.گيرد قرار
و جداگانه ديد با رشدي مرحله غربي‌به‌اين جوامع در اخير سالهاي در
پزشكي تخصصي رشته‌هاي در تخصص فوق رشته يك به‌صورت و شده توجه آن خاص
و آمار و اطلاعات بيشتر دليل به‌همين.است كرده باز را خود جاي كودكان
است خارجي علمي گزارشات و منابع از داريم دراختيار اينك كه مطالعاتي
هرچند داريم ، اختيار در را داخلي استناد قابل نتايج و مدارك كمتر و
پژوهشهاي دستاوردهاي از بوده دسترس در كه آنجا تا مطلب اين تهيه در
.برده‌ايم سود نيز داخلي
درجوامعي نوجواني دوران بررسي كه‌اهميت شود اشاره بايد مقدمتا
سني طبقه اين به‌طوري‌كه.است جوامع اين بودن جوان دليل به ما نظير
اين به توجه.مي‌دهد تشكيل جوامع اين در را جمعيتي بافت از عظيمي بخش
مربوط مشكلات و مسائل دقيق پيگيري اهميت آنها تعبير و تفسير و ارقام
اختصاص و مستقل هويت با مجزا ، كاملا طبقه يك به‌عنوان نوجوانان به
گوشزد ما نظير جوامعي در را امر اين به كافي نيروي و وقت بودجه ،
.مي‌كند
به راحت‌آنان و به‌موقع مراجعه نوجوانان‌عدم مورد در ديگر مشكل
به عدم‌توجه نيز و خود...و بهداشتي و پزشكي بامسائل رابطه در پزشك
در آمارها به تكيه با كه به‌طوري.مي‌باشد مراجعه مورد پزشك تخصص
(درصد حدود 11 درامريكا) را مطبها به مراجعين عده‌كمي‌از غربي جوامع
يا فوري و حاد مسائل به‌خاطر بيشتر آن‌هم كه مي‌دهند ، تشكيل نوجوانان
حتي كه مي‌دهد نشان اين و سنين اين در مطرح و خاص مشكلات نه است عادي
و مجال اطفال متخصصين بخصوص پزشكان نيز پيشرفته ظاهرا جوامع در
نوجوانان با گرفتن قرار مشورت مورد و بررسي براي كمتري شانس
پيدايش‌اوليه‌اشان كه بيماريها بسياري‌از دليل به‌همين رادارند ،
به‌جاي و ناشناخته‌مي‌مانند آغاز همان از نوجواني‌دارد سنين در ريشه
و درمان و شده وشناخته بررسي دقت ، كمي با همان‌ابتدا در اينكه
گواتر ، :مانند مسئله‌سازمي‌گردند ، بالاتر سنين در ريشه‌كن‌شوند
بودن بالا خون ، فشار بودن بالا پوستي ، آكنه‌هاي فقرات ، ستون بدشكلي‌هاي
كرداري و رفتاري ناهنجاريهاي رحم ، دهانه بالقوه خون ، سرطان كلسترول
...و
و اشاره‌شده نوجوانان عمده فهرست‌واربه‌مسائل ابتدا به‌مقدمه باتوجه
:مي‌پردازيم آنها از يك هر توضيح به سپس
.خشونتهاي‌رفتاري و تصادفات 1ـ
.اجتماعي -عصبي مسائل 2ـ
.به‌خواب مربوط نابسامانيهاي 3ـ
.كنترل پرخوري‌بدون و عصبي بي‌اشتهايي 4ـ
.جنسي‌نوجوانان به‌مسائل مربوط مشكلات 5ـ
مختلف قسمتهاي نموي و رشد تغييرات به مربوط فيزيكي مشكلات و مسائل 6ـ
.بدن
نمونه نوجوانان‌به‌طور خشونتهاي وابراز آدمكشي و تصادفات مورد در
نوجوانان مرگ‌ومير موارد 70درصد به‌اين مربوطه كه‌آمار مي‌شود اشاره
در تصادفات از ناشي مرگ‌ومير درصد و 17 داده تشكيل را غربي درجوامع
اجتماعي و اخلاقي بيبندوباريهاي.مي‌باشد نوجوانان به مربوط امريكا
بود ، مشكلات اين از بسياري زمينه‌ساز الكلي مشروبات مصرف بخصوص
.دارند ويژه‌اي جاي ميان اين در نيز ورزشي خشونتهاي و غرق‌شدگي
وخمودي ، افسردگي چون به‌مواردي اجتماعي‌مي‌توان -عصبي مسائل از
اين‌رابطه در.كرد اشاره داروها و سوءاستعمال‌مواد و خودكشي
را امريكا نوجوانان‌در مرگ‌ومير علت كه‌سومين كرد گوشزد مي‌توان
.باشد آن بارز زمينه‌هاي از مي‌تواند افسردگي.تشكيل‌مي‌دهد خودكشي
و اجتماعي و تربيتي غلط زيربناي برمبناي كه دارويي مواد از استفاده
مواد به‌آن دسترسي سهولت و نوجوانان توسط نامناسب الگوهاي انتخاب
.مي‌شوند مصرف نابجا به‌صورت
جهشي افزايش يك وقوع به‌علت كه كرد اشاره بايد نوجوانان خواب مورد در
در افزايش يك بلوغ ، آغاز با جنسي هورمونهاي و رشدي هورمون ترشح
روي نوجوانان در خواب براي لازم مقدمات در كاهش با روزانه خوابهاي
نابسامانيهايي با و ندارد نظير زندگي از ديگري برهه هيچ در كه مي‌دهد
سپس و خواب ضمن گاهگاهي اختناق احساس روزانه ، مكرر زدن چرت:چون
.است همراه گوناگون بيخوابيهاي نيز و عميق خواب
و بااجتماع نوجوان عاطفي وعدم‌تطابق رواني ناپيداي افسردگي‌هاي
و هيپوتالاموس نيز و درون‌ريز غدد ترشح در نيزاختلالات و خانواده
دختران در دوران اين به مربوط نابسامانيهاي بخصوص نيز و غددجنسي
يا و عصبي بي‌اشتهايي به‌صورت رفتاري ناهنجاريهاي عمده علل از نوجوان
.مي‌باشد كنترل بدون پرخوري برعكس
.است بررسي مورد جنبه دو از نوجوانان در جنسي مسائل به مربوط مشكلات
معلول بيشتر كه جامعه نظام با ناهنجار برخورد و رفتارها ازنظر اول ،
عدم و تربيت و تعليم اشكالات و خانوادگي و اجتماعي بيبندوباريهاي
غربي جوامع در اكثرا كه است اعتقادي و آموزشي لازم زيربناي ايجاد
و كنترل بدون حاملگي‌هاي:چون نتايجي و بوده نوجوانان دامنگير
معلول و فيزيكي مشكلات و مسايل:دوم.بيماريهاي‌مقاربتي ناخواسته ،
دريافت از حاصل اختلالات است نوجوانان در جنسي سيستم رشد در اختلال
تيروئيد ، :چون غددي اختلالات هورمونها ، و آسپرين:چون بي‌رويه‌داروهايي
بدخيميهاي ديابت ، بيماري تخمداني ، مترشحه تومورهاي نيز و فوق‌كليوي
در نوجوان دختران رفتاري اختلالات و اشكالات همين‌طور و تناسلي دستگاه
ايجاد با و مي‌شود برطرف دور اين شروع با كه قاعدگي دوران دوم نيمه
تناسلي سيستم شديد عفونت ايجاد به‌علت كه عفوني -شمي شوك سندرم
.است بهداشت رعايت عدم و دستكاري به‌دنبال
خصوصيات‌تكامل از بدن مختلف به‌رشدقسمتهاي مربوط مشكلات و مسائل
كمال و جواني به‌سوي نوجواني و كودكي مرحله از گذر در فرد فيزيكي كلي
اختلالاتي با مي‌تواند مرحله اين.است رشدي خاص مرحله اين ويژه و بوده
پسران در سينه‌ها دوطرفه يا يك دردناك رشد:چون باشد همراه نيز
دخترها در و است بلوغ آغاز براي پيشگام علامت و است زودگذر كه نوجوان
يا توده وجود چون1ـ مواردي ولي است طبيعي كاملا كه هست نيز
كيستهاي اكثرا مي‌توانند اينكه با سينه‌ها در سفت و نرم توده‌هاي
اگر ولي است طبيعي اينكه با سينه‌ها نوك از ترشح و 2ـ باشد خوش‌خيم
.گيرند قرار پيگيري بررسي‌و توجه ، مورد بايد باشد چركي يا خوني
افزايش و جنسي ثانويه خصوصيات بروز به‌علت پوست در تغييراتي
آكنه ، چون1ـ شود ظاهر مي‌تواند آندروژنها بخصوص جنسي هورمونهاي
خاص به‌درمان چنداني نياز كه مو ريشه چربي غدد اندازه افزايش به‌علت
مانند آميزشي بيماريهاي پوستي تظاهرات شود20ـ عفوني اينكه نداردمگر
مژه‌ها40ـ و موها كندن به‌صورت نوجوان عصبي واكنشهاي شانكر30ـ
.كشتي چون ورزشها از بعضي ازطريق پوستي بيماريهاي تماسي انتقال
سريع رشد به‌علت نوجوانان شكسته‌بندي‌در و استخواني مشكلات
واستخوانها ماهيچه‌ها اتصال محل به افزايش‌كشش و دراز استخوانهاي
افراد چنانچه جمعي عمليات‌ورزشي در بخصوص ;پديدمي‌آيد مفاصل و
سر لغزش:چون عوارضي به مي‌تواند كه جثه نه شوند انتخاب سن برحسب
با دنده‌ها و ترقوه اتصال محل التهاب فقرات ، ستون كجي راني ، استخوان
مفاصل و استخوانها آمادگي استخواني ، بدخيميهاي افزايش سينه ، جناغ
سرخك داسي‌شكل سوزاك‌كم‌خوني چون بيماريهايي و عفونتها به نسبت
.بشود منجر...و آلماني
وارتقاء نابسامانيها به‌رفع كمك شده‌براي مطرح مسائل به باتوجه
نقش پذيرش در به‌منظورآمادگي نوجوانان وكارائي تندرستي سطح
ويژه‌اي اهميت كه برد بكار خاصي بايدتداركات جامعه در سازنده‌اشان
معاينات و مناسب و كامل شرح‌حال يك به توجه -الف:ازجمله دارند
تكنيكها و وسايل به‌كارگيري با آزمايشگاهي كارهاي و فيزيكي و باليني
به‌يك توجه در نوجوانان نياز بررسي -ب.نوجوانان مختص استانداردهاي و
برقراري به تمايل و (اجتماعي يا و عاطفي جسمي ، ) آنها حاد و خاص مشكل
نيز و مشكلات اين رفع براي بانوجوانان مشاوره‌اي و پزشكي تماسهاي
ضمن رواني و بدني عملكرد اختلال از جلوگيري -ج.آموزشي مقاصد
مصون‌سازي و پيشبينانه هدايتهاي و آموزش امتحانات ، آزمايشات ،
.نوجوانان
درنظر نمود1ـ توجه بايد نيز به‌اين‌مسائل اهداف اين با رابطه در
نوجوانان به رضايت دادن تفويض‌حق مثلا قانوني وضوابط نكات گرفتن
شامل مي‌تواند كه درماني مراكز و پزشك مراجعه‌به در خود درمان براي
و قانوني ضوابط تحت بايد جامعه هر در كه باشد نيز...و خون دادن حق
اقدامات به‌كارگيري گيرد20ـ قرار مدنظر جامعه همان فرهنگ و اعتقادي
دختران در ادرار آزمايش:چون نوجوانان براي خاص تشخيص و آزمايشگاهي
ميزان تعيين ،...و تناسلي -ادراري مجاري عفونتهاي ازنظر نوجوان
به‌خاطر نوجوان كم‌خوني‌دختران امكان به باتوجه بخصوص خون هموگلوبين
اين مخصوص بيماريهاي از برخي آزمايش هورموني ، تغييرات و ماهانه عادت
بودن سيگاري به ظن در (اسپيرومتري) تنفس آزمايش سل ، آزمايش چون سنين
در بيماري‌ايدز به مربوط آزمايش نوجوان ، در الكلي مشروبات مصرف يا
نوجوان عادت و جمجمه رشد به باتوجه شنوايي سنجش آن ، با درگير جوامع
،(هدفون مثلا) موزيكهاي‌پرسروصدا و بلند صداهاي به‌كاربردن به
به‌خاطررشد نوجوانان در شيوع‌نزديك‌بيني به توجه با امتحان‌بينايي
باتوجه فشارخون بررسي ژنتيكي ، وعوامل چشم خود و چشم حدقه
تا آن از درصدبالايي كه نوجواني در آن نوع‌لغزنده وجود به‌امكان
فقرات ستون شكل به توجه.درمي‌آيد شده تثبيت به‌صورت بلوغ تكميل دوران
ستون ملايم كجي دختران درصد و 14 پسران درصد اينكه 5 گرفتن بادرنظر
تشديد سالگي در 14 دخترها در و سالگي در 12 پسرها در كه دارند فقرات
ارزيابي و غدد وجود احتمال ازنظر دختران در سينه معاينه مي‌شود ،
در بيضه‌ها معاينه نيز و او در اطمينان ايجاد و جنسي تكامل پيشرفت
اجتماعي به‌مسائل توجه مورد در دارد30ـ اهميت مشابه ازنقطه‌نظر پسرها
در را نوجوانان بجااشكالات و مناسب سوالات طرح با بايد روانشناسي و
افسردگي ، مدرسه ، خودش ، از وتصور برداشت همسالش ، افراد رابطه‌با
قرار وارزيابي موردبررسي...و اختلالات‌تغذيه‌اي شخصي ، تصميمات
قواعد و اصول بابه‌كارگيري مي‌تواند نوجوانان وضعيت‌سلامتي دارد40ـ
بيماريها پيشگيري كه شود داده پيشرفت پيشبينانه راهنمايي و پيشگيري
از جلوگيري تصادفات ، از پيگيري باشد ، مشاوره و مصون‌سازي:شامل بايد
بايد هم بزرگسالان ، اصلي قاتلين يا مخدر مواد و دخانيات به اعتياد
.بگيرد قرار بررسي و توضيح مورد
جلالي منصور دكتر
ماخذ و منابع
چاپ 1991 -جلدچهاردهم -نلسون - اطفال طب كتاب 1ـ
ژورنال 127 ، 228 ، 434 ، 637-جلدهاي 2ـ
چاپ 1990 -محسن‌ضيائي دكتر -اطفال طب كتاب 3ـ
گروه‌نويسندگان -رشد روانشناسي 4ـ
.آلنسون‌وايت روانكاوي و موسسه‌روانپزشكي -بلوغ روانشناسي 5ـ
