پنجم‌ ، شماره‌ 1323‏‎ آگوست‌ 1997 ، سال‌‏‎ مرداد 1376 ، 7‏‎ پنجشنبه‌ 16‏‎


ايران‌‏‎ به‌‏‎ رو‏‎ پنجره‌اي‌‏‎
سال‌ 1997‏‎ تقويم‌‏‎
ايران‌‏‎ طبيعت‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ از‏‎ ديدني‌‏‎ تصاويري‌‏‎ با‏‎
ايران‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ صنايع‌‏‎

شاتره‌‏‎


تئاتر‏‎ هنرمند‏‎ افشاريان‌‏‎ مجيد‏‎ درگذشت‌‏‎ سالگرد‏‎ نخستين‌‏‎ انگيزه‌‏‎ به‌‏‎

تئاتر‏‎ متعهد‏‎ هنرمند‏‎ مجيدافشاريان‌‏‎ شادروان‌‏‎ درگذشت‌‏‎ سالگرد‏‎ دريكمين‌‏‎
اجراگذاشتند‏‎ به‌‏‎ را‏‎ نام‌شاتره‌‏‎ به‌‏‎ نوشته‌هايش‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ وي‌‏‎ خانواده‌‏‎ ايران‌‏‎
.بدارند‏‎ گرامي‌‏‎ مي‌خواست‌‏‎ كه‌‏‎ آنچنان‌‏‎ را‏‎ اويادش‌‏‎ راه‌‏‎ ادامه‌‏‎ با‏‎ تا‏‎
آن‌‏‎ فرزند‏‎ دو‏‎ و‏‎ همسر‏‎ بازي‌‏‎ و‏‎ افشاريان‌‏‎ ايمان‌‏‎ كارگرداني‌‏‎ به‌‏‎ نمايش‌‏‎ اين‌‏‎
.درآمد‏‎ اجرا‏‎ به‌‏‎ چهارسو‏‎ سالن‌‏‎ در‏‎ نيت‌‏‎ پاك‌‏‎ محمود‏‎ بازي‌‏‎ وهمچنين‌‏‎ مرحوم‌‏‎

آخر‏‎ قشلاق‌‏‎ نمايش‌‏‎ نيز‏‎ مرحوم‌‏‎ آن‌‏‎ درگذشت‌‏‎ روز‏‎ چهلمين‌‏‎ در‏‎ افشاريان‌‏‎ خانواده‌‏‎
.بودند‏‎ گذاشته‌‏‎ اجرا‏‎ به‌‏‎ هنر‏‎ درتالار‏‎ را‏‎
صحنه‌‏‎ بر‏‎ را‏‎ شاتره‌‏‎ نمايش‌‏‎ كه‌‏‎ افشاريان‌‏‎ مرحوم‌‏‎ فرزند‏‎ افشاريان‌‏‎ ايمان‌‏‎ با‏‎
:مي‌خوانيد‏‎ كه‌‏‎ داده‌ايم‌‏‎ انجام‌‏‎ كوتاه‌‏‎ گفت‌وگويي‌‏‎ برده‌است‌ ، ‏‎
انتخاب‏‎ را‏‎ متن‌‏‎ اين‌‏‎ چرا‏‎ و‏‎ مانده‌‏‎ باقي‌‏‎ پدرتان‌‏‎ از‏‎ نشده‌‏‎ اجرا‏‎ متن‌‏‎ چند‏‎
به‌‏‎ دلبستگي‌‏‎ متن‌‏‎ اين‌‏‎ انتخاب‏‎ علت‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ مانده‌‏‎ باقي‌‏‎ متن‌‏‎ چندين‌‏‎ كرديد؟‏‎
تهران‌‏‎ و‏‎ شيراز‏‎ در‏‎ قبل‌‏‎ سالها‏‎ نمايش‌‏‎ اين‌‏‎ چون‌‏‎ همچنين‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ آن‌‏‎ موضوع‌‏‎
نداشتم‌‏‎ آن‌‏‎ كارگرداني‌‏‎ درمورد‏‎ ذهنيتي‌‏‎ هيچ‌گونه‌‏‎ من‌‏‎ ولي‌‏‎ بود‏‎ شده‌‏‎ اجرا‏‎
.تجربه‌كنم‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ مستقل‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ خواستم‌‏‎
گذاشته‌اند؟‏‎ شاتره‌‏‎ را‏‎ نمايش‌‏‎ اسم‌‏‎ چرا‏‎ و‏‎ چيست‌‏‎ شاتره‌‏‎
مي‌كنند‏‎ داروئي‌‏‎ استفاده‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ و‏‎ رامي‌گيرند‏‎ آن‌‏‎ عرق‌‏‎ كه‌‏‎ وحشي‌‏‎ است‌‏‎ گياهي‌‏‎
است‌‏‎ اين‌‏‎ خاطر‏‎ به‌‏‎ بيشتر‏‎ گذاشته‌اند‏‎ شاتره‌‏‎ را‏‎ نمايش‌‏‎ نام‌‏‎ كه‌‏‎ علت‌اين‌‏‎ و‏‎
علت‌هاي‌‏‎ و‏‎ دارند‏‎ شباهت‌‏‎ يكديگر‏‎ با‏‎ داستان‌‏‎ اصلي‌‏‎ تم‌‏‎ دارويي‌و‏‎ اثرات‌‏‎ كه‌‏‎
.شد‏‎ قرابت‌‏‎ اين‌‏‎ متوجه‌‏‎ تا‏‎ ديد‏‎ دراجرا‏‎ را‏‎ كار‏‎ بايستي‌‏‎ كه‌‏‎ ديگر‏‎
يا‏‎ داده‌ايد ، ‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ تغييراتي‌‏‎ آيا‏‎ و‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ نوشته‌‏‎ سالي‌‏‎ چه‌‏‎ در‏‎ متن‌‏‎ اين‌‏‎
از‏‎ برخي‌‏‎ زمان‌‏‎ گذشت‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ نوشته‌‏‎ نه‌؟سال‌ 1354‏‎
ولي‌‏‎.‎كرده‌ام‌‏‎ اضافه‌‏‎ هم‌‏‎ را‏‎ قسمتهايي‌‏‎ البته‌‏‎ و‏‎ كرده‌ام‌‏‎ حذف‌‏‎ را‏‎ قسمتهايش‌‏‎
.داشته‌ام‌‏‎ را‏‎ متن‌‏‎ اصل‌‏‎ به‌‏‎ وفاداري‌‏‎ بر‏‎ سعي‌‏‎ حدممكن‌‏‎ تا‏‎
داريد‏‎ مورد‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ توضيحي‌‏‎ اگر‏‎ بود ، ‏‎ برخوردار‏‎ سمبليك‌‏‎ بيان‌‏‎ از‏‎ نمايش‌‏‎
بفرماييد؟‏‎
نيز‏‎ سمبل‌هايي‌‏‎ و‏‎ نمادها‏‎ از‏‎ ولي‌‏‎ بود‏‎ (رئاليسم‌‏‎)‎نمايش‌واقعگرا‏‎ سبك‌‏‎ گرچه‌‏‎
و‏‎ بود‏‎ ذهن‌‏‎ به‌‏‎ نزديك‌‏‎ و‏‎ ساده‌‏‎ بسيار‏‎ آن‌‏‎ فهم‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ شده‌‏‎ آن‌استفاده‌‏‎ در‏‎
گرفته‌‏‎ قرار‏‎ كار‏‎ بودن‌‏‎ رئال‌‏‎ خدمت‌‏‎ در‏‎ كاملا‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ به‌حدي‌‏‎ سادگي‌‏‎ اين‌‏‎
.بازار‏‎ و‏‎ كوچه‌‏‎ مردم‌‏‎ ضربالمثل‌هاي‌‏‎ در‏‎ نماد‏‎ حد‏‎ در‏‎ چيزي‌‏‎ بود ، ‏‎
بگوييد؟‏‎ هنري‌تان‌‏‎ كارهاي‌‏‎ سابقه‌‏‎ و‏‎ خودتان‌‏‎ از‏‎
هنري‌‏‎ حوزه‌‏‎ در‏‎ را‏‎ سربازي‌‏‎ خدمت‌‏‎ آخر‏‎ ماههاي‌‏‎ فعلا‏‎ و‏‎ هستم‌‏‎ سال‌ 1353‏‎ متولد‏‎
.سپري‌مي‌كنم‌‏‎
شدم‌‏‎ كشيده‌‏‎ تئاتر‏‎ به‌‏‎ ناخودآگاه‌‏‎ و‏‎ شده‌ام‌‏‎ بزرگ‌‏‎ تئاتر‏‎ اهل‌‏‎ خانواده‌‏‎ يك‌‏‎ در‏‎
را‏‎ تئاتر‏‎ كار‏‎ حرفه‌اي‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ سال‌ 69‏‎ از‏‎دادم‌‏‎ ادامه‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ خودآگاه‌‏‎ و‏‎
گچساران‌‏‎ و‏‎ ياسوج‌‏‎ شيراز ، ‏‎ در‏‎ و‏‎ بود‏‎ پدرم‌‏‎ من‌‏‎ استاد‏‎ و‏‎ مشوق‌‏‎.‎دادم‌‏‎ ادامه‌‏‎
.تئاتري‌داشته‌ام‌‏‎ فعاليت‌‏‎
داريدبگوئيد؟‏‎ پدرتان‌‏‎ مرحوم‌‏‎ از‏‎ خاطره‌اي‌‏‎ اگر‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ شهر‏‎ تئاتر‏‎ اصلي‌‏‎ سالن‌‏‎ در‏‎ من‌‏‎ بازي‌‏‎ شب‏‎ اولين‌‏‎ دلشوره‌‏‎ و‏‎ نگراني‌‏‎
.نمي‌كنم‌‏‎ فراموش‌‏‎ گاه‌‏‎ هيچ‌‏‎ را‏‎ مي‌زد‏‎ موج‌‏‎ پدرم‌‏‎ وصورت‌‏‎ چشمان‌‏‎

گوش‌‏‎ به‌‏‎ آوازي‌‏‎ صداي‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ تاريك‌‏‎ كه‌‏‎ برنمايش‌سالن‌‏‎ كوتاه‌‏‎ يادداشتي‌‏‎
:مي‌رسد‏‎
پري‌‏‎ همه‌اي‌‏‎ اين‌‏‎ با‏‎
مي‌بري‌‏‎ كجا‏‎ به‌‏‎ را‏‎ دل‌‏‎
دل‌‏‎ همين‌‏‎ و‏‎ مائيم‌‏‎
غافل‌‏‎ دل‌‏‎ از‏‎ واي‌‏‎
حتما‏‎ كه‌‏‎ مي‌آورد‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎ تماشاگر‏‎ در‏‎ را‏‎ احساس‌‏‎ اين‌‏‎ شعري‌‏‎ چنين‌‏‎ شنيدن‌‏‎
پديدار‏‎ و‏‎ صحنه‌‏‎ شدن‌‏‎ روشن‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ ولي‌‏‎.‎است‌‏‎ روبه‌رو‏‎ رمانتيك‌‏‎ يك‌نمايش‌‏‎ با‏‎
خانواده‌‏‎ مادر‏‎ برخورد‏‎ و‏‎ آمده‌‏‎ گياهي‌‏‎ داروهاي‌‏‎ خريدن‌‏‎ براي‌‏‎ بچه‌اي‌كه‌‏‎ شدن‌‏‎
.مي‌كند‏‎ روبه‌رو‏‎ متفاوت‌‏‎ داستاني‌‏‎ با‏‎ را‏‎ تماشاگر‏‎ بچه‌اي‌‏‎ دختر‏‎ با‏‎
اما‏‎ زرنگ‌‏‎ و‏‎ باهوش‌‏‎ پسري‌‏‎ و‏‎ بي‌پناه‌‏‎ و‏‎ جوان‌‏‎ دختري‌‏‎ زندگي‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ نمايش‌‏‎
شراب‏‎ مردش‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌گذرانند‏‎ را‏‎ زندگي‌‏‎ كنارخانواده‌اي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ بي‌كس‌است‌‏‎
.است‌‏‎ خوار‏‎ دلالي‌ربا‏‎ زنش‌‏‎ و‏‎ فروش‌‏‎
نظر‏‎ از‏‎ تا‏‎ مي‌گيرند‏‎ بهره‌‏‎ خود‏‎ دوروبر‏‎ افراد‏‎ بضاعت‌‏‎ تمام‌‏‎ از‏‎ ومرد‏‎ زن‌‏‎ اين‌‏‎
بر‏‎ را‏‎ عرصه‌‏‎ هم‌‏‎ دليل‌‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎.‎گيرند‏‎ قرار‏‎ بالاتر‏‎ طبقه‌اي‌‏‎ اقتصادي‌در‏‎
.مي‌شوند‏‎ كشيده‌‏‎ نافرماني‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌كنند‏‎ تنگ‌‏‎ آنقدر‏‎ جوان‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎
خود‏‎ ذهن‌‏‎ در‏‎ را‏‎ قفس‌‏‎ از‏‎ رهايي‌‏‎ هوس‌‏‎ كردن‌ ، ‏‎ كار‏‎ از‏‎ خودداري‌‏‎ با‏‎ دختر‏‎
تنگ‌‏‎ حصار‏‎ از‏‎ شدن‌‏‎ دور‏‎ به‌‏‎ ميل‌‏‎ خانه‌‏‎ گلدانهاي‌‏‎ شكستن‌‏‎ با‏‎ و‏‎ مي‌پروراند‏‎
نهال‌‏‎ خويش‌‏‎ دل‌‏‎ در‏‎ دختر‏‎ عشق‌‏‎ پروراندن‌‏‎ با‏‎ همزمان‌‏‎ پسر‏‎ دارد‏‎ را‏‎ خانه‌‏‎
دل‌‏‎ در‏‎ (هست‌‏‎ نيز‏‎ كارگاه‌‏‎ كه‌مسئول‌‏‎)‎ خانواده‌‏‎ مرد‏‎ عليه‌‏‎ را‏‎ طغيان‌‏‎ و‏‎ بدبيني‌‏‎
.خويش‌مي‌پروراند‏‎ گفتار‏‎ و‏‎ رفتار‏‎ و‏‎ اعمال‌‏‎ با‏‎ كارگران‌‏‎ جان‌‏‎ و‏‎
به‌‏‎ هم‌‏‎ واميدي‌‏‎ برنمي‌گردند‏‎ ديگر‏‎ قفس‌‏‎ از‏‎ شده‌‏‎ رها‏‎ كبوتران‌‏‎ سرانجام‌‏‎
و‏‎ كارگاه‌‏‎ شيشه‌هاي‌‏‎ شكستن‌‏‎ و‏‎ عصيان‌‏‎ با‏‎ كارگران‌‏‎ و‏‎ آنان‌نيست‌‏‎ بازگشت‌‏‎
براي‌‏‎ را‏‎ خوشي‌‏‎ پايان‌‏‎ و‏‎ مي‌برند‏‎ پايان‌‏‎ را‏‎ حكايت‌‏‎ رياكار‏‎ مرد‏‎ شدن‌‏‎ زخمي‌‏‎
نمايش‌ ، ‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ تكراري‌‏‎ اگرقصه‌اي‌‏‎ را‏‎ شاتره‌‏‎.‎مي‌زنند‏‎ رقم‌‏‎ نمايش‌‏‎
قصه‌‏‎ اين‌‏‎ دارد‏‎ جا‏‎ هم‌‏‎ باز‏‎ بدانيم‌ ، ‏‎ كشورمان‌‏‎.‎.‎و‏‎ شعر‏‎ سينما ، ادبيات‌ ، ‏‎
...مهدي‌ها‏‎ بهارهاو‏‎ بسيارند‏‎ هنوز‏‎ كه‌‏‎ شود‏‎ تكرار‏‎ شده‌‏‎ گفته‌‏‎
.كنيم‌‏‎ فراموش‌‏‎ نبايد‏‎ را‏‎ است‌‏‎ دست‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ تم‌هايي‌‏‎ تكرار‏‎ شرط‏‎ آنچه‌‏‎ ولي‌‏‎
كه‌‏‎ مي‌زند‏‎ تماشاگر‏‎ روان‌‏‎ و‏‎ روح‌‏‎ بر‏‎ تلنگري‌‏‎ گاه‌‏‎ هراز‏‎ كه‌‏‎ چنين‌‏‎ اين‌‏‎ تم‌هائي‌‏‎
تا‏‎ باشد‏‎ برخوردار‏‎ خلاقيت‌‏‎ و‏‎ پويايي‌‏‎ از‏‎ بايستي‌‏‎ بنگرد‏‎ خود‏‎ اطراف‌‏‎ به‌‏‎
نمايش‌‏‎ شخصيتهاي‌‏‎ ديگر‏‎ از‏‎.‎باشد‏‎ موثر‏‎ مخاطب‏‎ وبهتر‏‎ بيشتر‏‎ جذب‏‎ در‏‎ بتواند‏‎
براي‌‏‎ آينده‌نگري‌‏‎ و‏‎ فالگيري‌‏‎ به‌‏‎ طرفي‌‏‎ كه‌از‏‎ است‌‏‎ باز‏‎ حقه‌‏‎ و‏‎ شياد‏‎ رمالي‌‏‎
با‏‎ ديگر‏‎ سوي‌‏‎ از‏‎ و‏‎ وگرفتارمي‌پردازد‏‎ درمانده‌‏‎ و‏‎ مفلوك‌‏‎ و‏‎ ساده‌لوح‌‏‎ افراد‏‎
.مي‌كند‏‎ همكاري‌‏‎ وزورگو‏‎ ثروتمند‏‎ افراد‏‎
كه‌‏‎ وجودمي‌آورد‏‎ به‌‏‎ كميك‌‏‎ و‏‎ شاد‏‎ لحظه‌هايي‌‏‎ خويش‌‏‎ گفتار‏‎ حركات‌و‏‎ با‏‎ رمال‌‏‎
تماشاگربه‌‏‎ روان‌‏‎ و‏‎ روح‌‏‎ اعماق‌‏‎ تا‏‎ تلخ‌‏‎ و‏‎ طنزي‌سياه‌‏‎ با‏‎ را‏‎ منظورنويسنده‌‏‎
.است‌‏‎ مثبت‌نمايش‌شاتره‌‏‎ وجوه‌‏‎ از‏‎ اين‌يكي‌‏‎ و‏‎ مي‌برد‏‎ پيش‌‏‎
آقاي‌‏‎ و‏‎ خانم‌‏‎ زورگويي‌هاي‌‏‎ فشار‏‎ تحت‌‏‎ جوان‌‏‎ دو‏‎ دلبستگي‌‏‎ و‏‎ دلدادگي‌‏‎ حكايت‌‏‎
شوق‌‏‎ از‏‎ سرشار‏‎ نگاههاي‌‏‎ با‏‎ همراه‌‏‎ آنان‌‏‎ شكيبايي‌‏‎ و‏‎ صبر‏‎ و‏‎ پايداري‌‏‎ و‏‎ خانه‌‏‎
كرده‌‏‎ زيادي‌‏‎ كمك‌‏‎ داستان‌‏‎ كشش‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ ديگري‌‏‎ وجه‌‏‎ هم‌‏‎ ايمان‌‏‎ و‏‎ عشق‌‏‎ و‏‎
.است‌‏‎
باسابقه‌‏‎ هنرمند‏‎ نيت‌‏‎ پاك‌‏‎ محمود‏‎ حرفه‌اي‌‏‎ و‏‎ زيبا‏‎ بازي‌‏‎ نبايد‏‎ ميان‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
.كنيم‌‏‎ فراموش‌‏‎ را‏‎ تلويزيون‌‏‎ و‏‎ تئاتر‏‎ و‏‎ سينما‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎
همچنين‌‏‎ و‏‎ بهار‏‎ و‏‎ خانم‌‏‎ گلاب‏‎ گفت‌وگوي‌‏‎ مثل‌‏‎ صحنه‌هايي‌‏‎ در‏‎ اگر‏‎ شاتره‌‏‎ نمايش‌‏‎
گفت‌وگوها‏‎ و‏‎ حركتها‏‎ در‏‎ كليشه‌اي‌‏‎ و‏‎ تند‏‎ ريتم‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ گلاب‏‎ و‏‎ زينت‌‏‎ صحنه‌هاي‌‏‎
لحظه‌هاي‌‏‎ در‏‎ موسيقي‌‏‎ نبود‏‎ و‏‎ كمبود‏‎ اگر‏‎ و‏‎ بدانيم‌‏‎ جدا‏‎ را‏‎ است‌‏‎ برخوردار‏‎
قابلي‌‏‎ و‏‎ خوب‏‎ نمايش‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ مي‌توانيم‌‏‎ نگيريم‌ ، ‏‎ جدي‌‏‎ را‏‎ نمايش‌‏‎ زيباي‌‏‎
اثري‌‏‎ شاهد‏‎ تا‏‎ مي‌شد‏‎ كار‏‎ بيشتر‏‎ كارگرداني‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ داشت‌‏‎ جا‏‎ كه‌‏‎ بدانيم‌‏‎
كه‌‏‎ جوان‌‏‎ كارگرداني‌‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ راوداع‌‏‎ فاني‌‏‎ دار‏‎ كه‌‏‎ نويسنده‌اي‌‏‎ از‏‎ ارزشمند‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ افشاريان‌‏‎ خانواده‌‏‎ اقدام‌‏‎.‎باشيم‌‏‎ دارد ، ‏‎ خود‏‎ فراروي‌‏‎ را‏‎ آينده‌‏‎
در‏‎ خطر‏‎ از‏‎ را‏‎ ازنوشته‌هايش‌‏‎ يكي‌‏‎ افشاريان‌‏‎ مجيد‏‎ درگذشت‌‏‎ سالگرد‏‎ يكمين‌‏‎
كشاندند‏‎ صحنه‌‏‎ وبه‌‏‎ دادند‏‎ نجات‌‏‎ شدن‌‏‎ فراموش‌‏‎ و‏‎ خوردن‌‏‎ خاك‌‏‎ و‏‎ ماندن‌‏‎ خانه‌‏‎
.دارد‏‎ قدرداني‌‏‎ جاي‌‏‎ نيز‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎