پنجم ، شماره 1323 آگوست 1997 ، سال مرداد 1376 ، 7 پنجشنبه 16
|
|
درآمدهاي كسب براي قانوني گريزگاههاي
غيرقانوني
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
بادآورده ثروتهاي درباره تاملي
ارائه و دقيق بررسي‌هاي به نياز بادآورده ثروتهاي معضل حل
دارد قانوني راه‌حل‌هاي
وجود نامشروع درآمدهاي كسب و سوءاستفاده براي زمينه كه زماني تا
داشت خواهد دوام مشكل اين دارد ،
...ريشه‌ها علل ، بادآورده ، ثروتهاي
وجود.است اجتماعي عميق نابرابري‌هاي حاصل بادآورده ثروتهاي
غيرعادلانه ثروت‌اندوزي زمينه‌ساز قانون ، نبود يا و قانوني گريزگاههاي
ريشه‌اي شناخت براي دليل همين به.است فرصت‌طلب جريانات يا افراد توسط
اقشار آسيبپذيري و فقر زيان به و اندك گروهي دست در ثروت انباشت علل
متوقف براي و گيرد انجام دقيقي مطالعات و بررسي‌ها بايد جامعه ، وسيع
تاكيد.شود گرفته كار به لازم قانوني ابزارهاي ناهنجار روند اين كردن
ثروتهاي با قانوني‌لازم برخوردهاي بر مبني رهبري معظم مقام صريح
تا است نهاده مسئولان‌ذيربط پيش‌روي جدي بسيار وظيفه‌اي حرام ، و نامشروع
براي قانوني موثر يافتن‌راه‌حل‌هاي به نسبت ريشه‌اي و دقيق بررسي‌هاي با
.كنند كمك اجتماعي معضل اين حل
لازم‌براي قانوني زمينه‌هاي ايجاد جهت ، اين در گام نخستين است ، بديهي
و قانوني‌جستجو كمبودهاي بايد است غيرقانوني ثروت‌اندوزي از جلوگيري
نامشروع‌مسدود درآمدهاي كسب براي قانوني گريزگاههاي و شود برطرف
.گردد
شده ، حاصل زمينه اين در دهه دو به قريب طي كه ارزنده‌اي تجربه‌هاي
.باشد قانوني راه‌حل‌هاي به دستيابي براي مناسبي راهگشاي مي‌تواند
تخلف‌هاي موارد پاره‌اي كردن عمده و جنجالي برخوردهاي ميان اين در
روبه‌رشد روند انگاشتن ناديده و خصوصي‌سازي روند در مثلا احتمالي
به نه‌تنها زيرزميني ، تجارت و دلالي بخش در بادآورده تحصيل‌ثروت‌هاي
قبيل اين قبال در را جامعه بلكه نمي‌كند ، كمكي كوچكترين حل‌مسئله
واردات آبشخور از كه گروههايي يا افراد مي‌سازد ، هشدارهابي‌تفاوت
انبوه ثروتهاي به فاسد و واخورده و نامرغوب كالاهاي حتي كالاو بي‌رويه
و درآمدها صاحبان مصداق عمده‌ترين و نخستين يافته‌اند ، نجومي‌دست و
جريان كردن گل‌آلود آنها ديگر سنگين زيان.مي‌باشند ثروت‌هاي‌بادآورده
در سوءاستفاده‌كنندگان است بديهي.است كشور در سالم‌تجارت
براي تخلف مرتكب به‌نوعي نيز كارخانه‌ها واگذاري و روندخصوصي‌سازي
صاحبان دقيق طيف زماني اما شده‌اند ، بادآورده كسبثروتهاي
جنجال‌هاي از بدور كه مي‌گردد مشخص مختلف بخش‌هاي در ثروت‌هاي‌بادآورده
جامعه ارزش‌هاي و ضدمنش و مذموم پديده اين با زودگذرمطبوعاتي ،
و موثر راه‌حل‌هاي و شود برخورد ريشه‌ها و علل شناخت با و به‌صورت‌دقيق
.گردد قانوني‌ارائه
كشورمان در اجتماعي گوناگون اقشار ميان درامدها و ثروتها اختلاف
.است انكارناپذير واقعيتي
گروههاي اقتصادي احوال در دقت با كه فهميده‌اي و منصف فرد هر
حس را واقعيت اين سادگي به كند ، كنكاش كشورمان در اجتماعي مختلف
-افراد از زيادي تعداد كه حالي در كشورمان ، پايتخت در.كرد خواهد
جايي از را خود زحمت با و واحد شركت اتوبوس‌هاي در -مرد و زن از اعم
بعضي كه شخصي خودروهاي با كه هستند افرادي مي‌رسانند ، ديگر به‌جاي
.مي‌كنند عبور آنها كنار از دارد ارزش تومان ميليون ده چندين ازآنها
درامد توزيع وضعيت درباره كه پژوهشها تازه‌ترين از يكي نتايج
درصد سهم 10 سال 1373 در كه مي‌دهد نشان است شده انجام دركشورمان
درصد سهم 10 و درصد معادل 6/1 هزينه‌ها كل از افراد كم‌درامدترين
.است بوده درصد معادل 1/24 شده ياد سال در جامعه گروه پردرامدترين
كل از جامعه اقشار درامدترين كم از گروه دو سهم كه حالي در همچنين
سال در جامعه پردرامد گروه دو سهم است ، درصد معادل 5/5 هم روي هزينه
.است درصد هزينه‌ها 3/44 كل از 1373
كل در درسال 1373 اگر كه است اين ساده صورت به ارقام اين تفسير
را آن ريال است 241 شده هزينه مصرفي كالاهاي براي ريال كشور 1000
گروه درامدترين كم را آن تنها 16ريال و جامعه گروه پردرامدترين
.كرده‌اند هزينه جامعه
داشت ، جمعيت تنها 100نفر سال 1373 در ما جامعه اگر ترتيب اين به
(جامعه كل درامد ريال از 1000) ريال هركدام 24 جامعه پردرامد نفر 10
را درامد اين از ريال از 5/0 كمتر هركدام جامعه درامد كم نفر و 10
.داشته‌اند اختيار در
نيست پذيرفتني تبعيض
باشند داشته درامد و ثروت اندازه يك به بايد جامعه يك افراد همه آيا
است؟ ممكن امر اين آيا و
هر افراد كه است اين واقعيت:مي‌گويد پرسش اين به پاسخ در ج ، .عليرضا
برخورداري و سو يك از جسمي فكري ، توانمنديهاي لحاظ به جامعه‌اي
اين و دارند تفاوت يكديگر با خانوادگي و اجتماعي موقعيت‌هاي از
نيز افراد درامد و ثروت در اختلاف به عمل در مي‌تواند تفاوت‌ها
.منجرشود
تاريخ از برهه‌اي هيچ در و جامعه‌اي هيچ در اصولا:مي‌افزايد وي
جوامع از بسياري و نيستيم ثروت و درامدها لحاظ به افراد برابري شاهد
ايجاد خود جامعه در را برابري چنين مي‌خواستند آنها رهبران كه نيز
در نيز اجتماعي كارشناس حاجي‌آقا امير.نشده‌اند آن انجام به كنندموفق
گوناگون دلايل به افراد كه پذيرفتني‌است اين:مي‌گويد باره اين
كه آنچه اما باشند ، برابر كسبدرامد و ثروت داشتن لحاظ به نمي‌توانند
بعضا كه تبعيض‌هايي.است وجودتبعيض‌ها مي‌دهد ، آزار را مردم از بسياري
اجتماعي اقتصادي ، سياستهاي در ديگرريشه بعضي دارند ، تاريخي ريشه‌هاي
.هستند قومي و اجتماعي ارتباطات‌نامناسب از ناشي بعضي و دارند
مي‌دهد رنج را مردم كه چيزي:مي‌افزايد اجتماعي كارشناس اين
حتي و جسمي و فكري توانائيهاي لحاظ به كه است افرادي مشاهده‌وضعيت
ندارند ، زيادي تفاوت ديگران با تحصيلي مدارج كردن طي و خانوادگي
به اجتماعي و اقتصادي سياستهاي در نارسائيها برخي وجود دليل امابه
درامدهايي و ثروتها اين.مي‌يابند دست سرشار درامدهاي و زياد ثروتهاي
و نامشروع ثروتهاي مي‌توان را است بوده آنها فكري لياقت از بيشتر كه
.مي‌شوند مردم رنج موجب همواره كه دانست بادآورده
بادآورده ثروتهاي
به‌هر كه افرادي با برخورد درباره رهبري معظم مقام محكم بيانات از پس
كسب نامشروع درامدهاي و رسيده بادآورده ثروتهاي به دليل
و چيست بادآورده ثروتهاي منشا كه مي‌پرسند مردم از كرده‌اندبسياري
به بتوانند كشورمان افراد از عده‌اي كه است شده موجب چه‌شرايطي
كنند؟ پيدا دست خود لياقت و قاعده از خارج و ثروتهاي‌كلان
افرادي مي‌شوندتا موجب زمينه‌هايي و عوامل چه كه باره اين در
كنند ، پيدا دست كلان به‌ثروتهاي قانوني ضابطه‌هاي از خارج بتوانند
.دارند گوناگوني نظرات سياسي و اقتصادي ، اجتماعي كارشناسان
تورم اقتصادي ، به‌لحاظ:است معتقد باره اين در پرنيان پريدخت دكتر
رانت و قيمت‌ها كنترل انحصارات ، قيمت‌ها ، وجود بي‌رويه افزايش يا
.مي‌شود منجر ثروت بادآوردگي به كه است اصلي ازعوامل اقتصادي
روابط تاريخي لحاظ به كه جوامعي در:مي‌گويد نيز اجتماعي كارشناس يك
شكل گوناگون رابطه‌هاي دليل به عموما افراد ميان اقتصادي اجتماعي ،
فساد پيدايش زمينه‌هاي دارد ، كمتري نقش آن در ضابطه‌ها و مي‌گيرد
و افراد اقتصادي روابط كه جوامعي در برعكس.است بيشتر اقتصادي
احتمال مي‌گيرد ، شكل كارامد و دقيق مقررات و قوانين براساس سازمانها
شكل به ملي ثروتهاي بر گروهها و افراد دست‌اندازي و اقتصادي فساد
.مي‌شود كمتر غيرعقلايي و غيرعادلانه
ثروت بادآوردگي و قيمت‌ها كنترل
حالت در بازار در نياز مورد كالاهاي تقاضاي و عرضه كه زماني تا
خريد براي تعادلي قيمت يك در عرضه‌كنندگان و مصرف‌كنندگان تعادل‌است ،
اقتصادي شرايطويژه دليل به كشورمان در اما.مي‌رسند توافق به وفروش
نبوده كشور نياز با متناسب كالاها از بعضي توليد موارد از بسياري در
قيمت‌گذاري كار و ساز از دولت تا است شده موجب وضعيتي چنيننيست و
.كند استفاده توزيع براي سهميه‌بندي و كالاها
قيمت‌ها كنترل شرايط در مي‌گويند ، اقتصادي كارشناسان از بسياري
جامعه در بادآورده ثروتهاي كسب زمينه‌هاي توليدات ، سهميه‌بندي و
.پيدامي‌شود
نوع يك مصوب قيمت كه حالي در:مي‌گويد صنعتي كارشناس يك
تومان هزار پارسال 95 ماه فروردين در داخل توليد لباسشويي ماشين
به تومان هزار قيمت 210 به آزاد بازار در محصول اين بود ،
.مي‌شد فروخته مصرف‌كنندگان
فروردين در..لاستيك‌پيكاني حلقه يك مصوب قيمت كه حالي در همچنين
هزار بازار 18 در مصرف‌كننده قيمت تومان‌بود ، هزار معادل 7 ماه 1375
.بود تومان
داخلي مقررات‌بازرگاني براساس فرضي بازرگان يك اگر:مي‌افزايد وي
شده ياد لباسشويي ماشين از دستگاه تنها 1000 ماه هر در مي‌توانست
كند ، توزيع رسمي شبكه از خارج را آن دستگاه و 500 باشد داشته سهميه
مي‌شد نصيبش بادآورده درامد تومان ميليون معادل 57 رقمي ماه هر در
.است داشته وجود اخير سالهاي در وضعيت اين كه ومي‌دانيم
در كه دارم به‌خاطر من:مي‌گويد باره اين در نيز اقتصادي كارشناس يك
اين از سال 1373 در فولادي ورق وانواع ساختماني آهن‌آلات توزيع زمينه
شده‌بود مدعي كشور فولاد مديران از يكي حتي و بود مباحث‌مطرح دست
نصيب تومان ميليارد ماه 15 هر در محصولات ، اين سهميه‌بندي دليل به كه
.است چشمگيري بسيار رقم كه مي‌شد محصولات اين بازرگانان
بادآورده ثروتهاي و دولتي اقتصاد
نظر از به‌ويژه بادآورده ثروتهاي كسب زمينه در كه كساني از بسياري
اقتصاد كه كه‌هراندازه رسيده‌اند نتيجه اين به كرده‌اند مطالعه اقتصادي
ثروتهاي كسب زمينه‌هاي نيز به‌همان‌ميزان باشد ، دولتي و متمركز كشور يك
.دارد وجود بادآورده
:است معتقد همين‌باره در كارگر و كار روزنامه سردبير.ربيعي علي.
منجر كالا درعرضه محدوديت يا و كالاها قيمت افزايش به كه سياست‌هايي
.است بادآورده ثروتهاي كسب زمينه‌هاي از يكي مي‌شود
نقش كه است ديگري نمونه بانكي اعتبارات اعطاي وي ، گفته به
مي‌شود نصيبشان بادآورده ثروتهاي كه طبقه‌اي به كمك در مهمي بسيار
.دارد
قيمت‌سود حاضر درحال:مي‌دهد توضيح همين‌باره در اقتصادي كارشناس يك
بانكي‌تعيين تسهيلات و اعتبارات براي مركزي بانك سوي از كه بانكي
و وام براي‌دادن رسمي بازار در كه است سودي نرخ از كمتر عموما مي‌شود
تسهيلات اعتبارات‌و بانك ازطريق بتواند كه هركسي.دارد وجود اعتبار
ربيعي عليشدهاست او نصيب بادآورده‌اي ثروت درحقيقت كند ، دريافت
توزيع كه كند طوري‌عمل بايد بودجه‌ريزي نظام:مي‌افزايد درهمين‌باره
به منجر كشور شريان‌اقتصاد در عمومي تسهيلات و اعتبارات درامدها ،
.نشود كشور در انبوه ثروتهاي ايجاد
بادآورده ثروت به مي‌تواند كه مواردي درباره اقتصاددان ويتوتانزي
كه عواملي:مي‌نويسد شود منجر دولتي اقتصاد شرايط در اقتصادي فساد و
:عبارتنداز آن مهم نمونه‌هاي و هستند بسيار مي‌شود اقتصادي فساد موجب
و فعاليت‌ها منطقه‌بندي مجوز ، انواع صدور ازقبيل مقررات ، -
باشد داشته فراواني اقتصادي ارزش است ممكن كه ديگر اقسام‌مقررات
.اجازه‌نامه‌ها و جوازها مثل‌انواع
خريد ، قراردادهاي بر نظارت -
بعضي است ممكن كه دولتي سرمايه‌گذاري قراردادهاي بر نظارت -
.برساند نوايي به را ازپيمانكاران
و يارانه‌اي اعتبارات مالياتي ، انگيزه‌هاي ايجاد به مربوط برنامه‌هاي -
.ارز بهاي فوق‌العاده گراني
منافع و مستمري برقراري بر نظارت -.ارتقاء و استخدام بر نظارت -
دستيابي بر نظارت -.يارانه و بورس‌تحصيلي معلولان ، مستمري مثل ديگر
.مي‌شود عرضه شده قيمت‌تمام از كمتر قيمت به كه عمومي خدمات به
جدي عوامل از يكي دولتي مجوزهاي كه است باور براين ربيعي علي
.است بوده گذشته سالهاي در بادآورده ثروتهاي ايجاد در
در تبصره‌اي ناگهاني تصويب و شدن مطرح:مي‌نويسد و مي‌زند مثال وي
غيراصولي نگرشهاي از نمونه‌اي سال 1376 بودجه در فرش صادرات حمايت‌از
در بادآورده ثروتهاي يكباره انباشت به كه است بودجه‌بندي درنظام
.مي‌شود منجر اندك و خاص دست‌عده‌اي
مي‌دهند نظر مردم
كسب زمينه‌هاي درباره عميق بررسي خواستار مردم از پرشماري تعداد
نهادهاي و سازمانها و پژوهشگران محققان ، ازسوي بادآورده ثروت
اخير سالهاي در كه كساني با برخورد اگرچه معتقدند ، و هستند دولتي
از خارج درامدهاي و بادآورده ثروتهاي به مختلف شرايط تحت توانسته‌اند
درباره بيشتري تلاش بايد اما است ، ضروري و واجب كنند دست‌پيدا قاعده
.نشود پيدا بارديگر مساله اين تا شود بادآورده ثروتهاي زمينه‌هاي‌كسب
كسب راههاي كه زماني تا:مي‌گويد اين‌باره در ي ، .معصومه
اين در خاطي افراد از تعدادي با اگر حتي نشود ، بسته ثروت‌هاي‌نامشروع
باز راه اگر زيرا.نخواهدبود فايده مفيد خيلي شود ، زمينه‌برخورد
.كرد خواهند كار اين به اقدام افراد از ديگر تعدادي باشد ،
پديده با برخورد راههاي از يكي:است معتقد نيز اكبرپناه غلام
مجازات قانوني شكل به را خاطي افراد كه است اين ثروت‌هاي‌بادآورده
.باشد ديگران براي عبرتي تادرس كنيم
پديده با اگر:مي‌گويد طباطبايي علامه دانشگاه دانشجوي يك
سياسي دعواهاي از خارج و عقلايي درست ، شكل به بادآورده ثروتهاي
كشور در پديده اين كه مي‌شود ايجاد مردم در اميدواري شود ، اين برخورد
با برخورد كه كنند احساس مردم اگر اماكند پيدا امكان‌بروز كمتر
گروههاي از بعضي كه است اين براي و زودگذر مقطعي ، ثروت‌هاي‌بادآورده
.مي‌رود ازدست آنها اميدهاي كنيم خارج ميدان رااز سياسي
و متانت با قانوني ، شكل به رهبري معظم مقام دستور بايد:مي‌افزايد وي
براي:مي‌گويد نيز ص ، .اصغر.شود پيگيري دلسوزانه به‌صورت و حوصله
شود ، كمتر و كم كشور در بادآورده ثروتهاي پديده بروز امكان اينكه
دولتي نهادهاي و سازمانها در افرادشاغل كه كنيم حركت سمتي به بايد
.كنند سوءاستفاده اختيارات اين تااز نباشند وسيع اختيارات داراي
در به‌ويژه كه است اين ثروت‌هاي‌بادآورده پديده با مبارزه راه بهترين
در امور كردن متمركز از و مردم‌بسپاريم به را كارها اقتصادي ، امور
.كنيم جلوگيري دولت دست
