پنجم‌ ، شماره‌ 1338‏‎ آگوست‌ 1997 ، سال‌‏‎ شهريور 1376 ، 25‏‎ دوشنبه‌ 3‏‎


ايران‌‏‎ به‌‏‎ رو‏‎ پنجره‌اي‌‏‎
سال‌ 1997‏‎ تقويم‌‏‎
ايران‌‏‎ طبيعت‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ از‏‎ ديدني‌‏‎ تصاويري‌‏‎ با‏‎
ايران‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ صنايع‌‏‎

زندگي‌‏‎ از‏‎ فرهنگ‌‏‎ تقطيع‌‏‎



سميعي‌‏‎ عنايت‌‏‎
خاكستر‏‎ و‏‎ نقره‌‏‎ بامداد‏‎ از‏‎
حقوقي‌‏‎ محمد‏‎
اول‌‏‎ چاپ‌‏‎
روز‏‎ فكر‏‎ انتشارات‌‏‎
ريال‌‏‎ صفحه‌ ، 5000‏‎ ‎‏‏138‏‎
اكنون‌ ، ‏‎ چه‌‏‎ تاريخ‌ ، ‏‎ چه‌‏‎ آمده‌باشد ، ‏‎ فراموش‌‏‎ يادهاي‌‏‎ فراسوي‌‏‎ از‏‎ چه‌‏‎ شعر ، ‏‎
و‏‎ درك‌‏‎ ;نيت‌‏‎ ايماژ‏‎ غرض‌‏‎ و‏‎ مي‌شود ، ‏‎ ظاهر‏‎ ذهني‌‏‎ تصوير‏‎ شكل‌‏‎ به‌‏‎ حال‌‏‎ هر‏‎ در‏‎
را‏‎ اوليه‌‏‎ خام‌‏‎ خيال‌‏‎ يا‏‎ ماده‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ شاعرانه‌‏‎ حال‌‏‎ و‏‎ حس‌‏‎ و‏‎ دريافت‌‏‎
آن‌‏‎ در‏‎ محبوس‌‏‎ نيروي‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌آفريند‏‎ چندوجهي‌‏‎ پيكري‌‏‎ و‏‎ مي‌كاهد‏‎ و‏‎ مي‌تراشد‏‎
زبان‌‏‎ در‏‎ نهايتا‏‎ ذهني‌ ، ‏‎ تصوير‏‎.‎مي‌شود‏‎ متصاعد‏‎ مخاطب ، ‏‎ ادراك‌‏‎ برحسب‏‎
نه‌‏‎ باشد ، ‏‎ نديده‌‏‎ خود‏‎ به‌‏‎ شگرد‏‎ تيشه‌‏‎ تا‏‎ خام‌‏‎ خيال‌‏‎ ولي‌‏‎ مي‌يابد ، ‏‎ عينيت‌‏‎
.شكل‌‏‎ شعر ، ‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ مي‌گيرد‏‎ قوام‌‏‎ زبان‌‏‎
تزئينات‌‏‎ مثابه‌‏‎ به‌‏‎ نه‌‏‎ بينش‌شاعرست‌ ، ‏‎ به‌‏‎ معطوف‌‏‎ شگرد ، ‏‎ و‏‎ شكل‌‏‎ كاركرد‏‎
و‏‎ مي‌گشايد‏‎ زندگي‌‏‎ به‌‏‎ راه‌‏‎ زنده‌ ، ‏‎ و‏‎ جاندار‏‎ شگرد‏‎.‎شعر‏‎ وخارجي‌‏‎ داخلي‌‏‎
آفاق‌‏‎ نه‌‏‎ مي‌كند ، ‏‎ هدايت‌‏‎ تازه‌‏‎ حيات‌‏‎ جهت‌‏‎ در‏‎ را‏‎ مخاطب‏‎ ذهني‌‏‎ ذخيره‌هاي‌‏‎
صادقي‌‏‎ بهرام‌‏‎ زنده‌ياد ، ‏‎ براي‌‏‎ شعري‌ست‌‏‎ هشتم‌ ، ‏‎ گنبد‏‎ آستان‌‏‎ در‏‎.‎متروك‌‏‎
:مي‌زند‏‎ نقش‌‏‎ هم‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎ را‏‎ نويسنده‌‏‎ و‏‎ شاعر‏‎ شعر ، ‏‎ آغاز‏‎.نويسنده‌‏‎

هم‌‏‎ كنار‏‎ هم‌در‏‎ ماه‌ماهتابي‌‏‎ ما‏‎
موجباد‏‎ پشت‌‏‎ بر‏‎ آمده‌‏‎ خضر‏‎ و‏‎ الياس‌‏‎
او‏‎ هميشه‌‏‎ من‌ ، ‏‎ گهگاه‌‏‎ شبانه‌ي‌‏‎ ساحل‌‏‎ در‏‎
او‏‎ -‎
بود‏‎ خسته‌‏‎ كه‌‏‎
از‏‎ اين‌‏‎.‎ندارند‏‎ ونويسنده‌‏‎ شاعر‏‎ با‏‎ شبهي‌‏‎ وجه‌‏‎ هيچ‌‏‎ البته‌‏‎ خضر‏‎ و‏‎ الياس‌‏‎
به‌‏‎ حيات‌‏‎ آب‏‎ طلب‏‎ لحاظ‏‎ به‌‏‎ خضر‏‎ دروني‌ ، ‏‎ ربط‏‎ حيث‌‏‎ از‏‎ اما‏‎ شعر‏‎ بيروني‌‏‎ وجه‌‏‎
.نه‌‏‎ الياس‌‏‎ ولي‌‏‎ مي‌شود ، ‏‎ وصل‌‏‎ موجباد‏‎ يا‏‎ موج‌‏‎
با‏‎ نه‌‏‎ مي‌كند ، ‏‎ برقرار‏‎ ايهام‌تناسب‏‎ موجباد‏‎ با‏‎ صرفا‏‎ نيز‏‎ شبانه‌‏‎ ساحل‌‏‎
نه‌ماه‌‏‎ يكديگرند ، ‏‎ ماهتابي‌‏‎ ماه‌‏‎ نويسنده‌ ، ‏‎ و‏‎ چه‌ ، شاعر‏‎.‎شعر‏‎ فضاي‌‏‎
جز‏‎ بي‌آنكه‌‏‎ مي‌شود ، ‏‎ جا‏‎ به‌‏‎ جا‏‎ ساحل‌‏‎ به‌‏‎ مهتابي‌‏‎ از‏‎ شعر‏‎ فضاي‌‏‎ يعني‌‏‎.ساحلي‌‏‎
تعميق‌‏‎ زمينه‌‏‎ هيچ‌‏‎ ساحل‌ ، ‏‎ و‏‎ موجباد‏‎ و‏‎ خضر‏‎ و‏‎ موجباد‏‎ صوري‌‏‎ رابطه‌‏‎
صادقي‌‏‎ بهرام‌‏‎ ادامه‌ ، ‏‎ در‏‎ شعر ، ‏‎.كند‏‎ ابرام‌‏‎ را‏‎ جايي‌‏‎ به‌‏‎ جا‏‎ اين‌‏‎ يافته‌اي‌‏‎
;مي‌كند‏‎ ممثل‌‏‎ هشتم‌ ، ‏‎ گنبد‏‎ گور‏‎ در‏‎ بي‌سخن‌ ، ‏‎ بي‌شعر ، ‏‎ عمر ، ‏‎ آخر‏‎ روزهاي‌‏‎ در‏‎ را‏‎
نام‌‏‎ حد‏‎ در‏‎ نظامي‌ ، ‏‎ گنبد‏‎ هفت‌‏‎ با‏‎ هشتم‌ ، ‏‎ گنبد‏‎ و‏‎ صادقي‌‏‎ بهرام‌‏‎ رابطه‌‏‎ ولي‌‏‎
.او‏‎ گوري‌‏‎ به‌‏‎ زنده‌‏‎ نشان‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ بهرام‌‏‎
عبارت‌‏‎ به‌‏‎.دلبخواهي‌ست‌‏‎ سويه‌و‏‎ يك‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ و‏‎ اسطوره‌‏‎ با‏‎ رابطه‌اي‌‏‎ چنين‌‏‎
القاي‌‏‎ جهت‌‏‎ در‏‎ شاعر‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ مي‌شوند‏‎ احضار‏‎ بهرام‌گور‏‎ و‏‎ الياس‌ ، خضر‏‎ ديگر ، ‏‎
بهرام‌‏‎ اينكه‌‏‎.‎بيافرينند‏‎ نويني‌‏‎ معناي‌‏‎ خود‏‎ اينك‌‏‎ نه‌‏‎ كنند ، ‏‎ كمك‌‏‎ معنا‏‎
از‏‎ ناگهان‌‏‎ بعد‏‎ مي‌نوشت‌ ، ‏‎ انشاء‏‎ خوب‏‎ مدرسه‌‏‎ در‏‎ بود ، ‏‎ روستازاده‌‏‎ صادقي‌ ، ‏‎
گرفتار‏‎ و‏‎ كرد‏‎ چاپ‌‏‎ شعر‏‎ و‏‎ داستان‌‏‎ سخن‌‏‎ مجله‌‏‎ در‏‎ و‏‎ رفت‌‏‎ بالا‏‎ سخن‌‏‎ پله‌هاي‌‏‎
داستان‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ اشاره‌‏‎.خصوصي‌‏‎ و‏‎ محفلي‌‏‎ نقلي‌ست‌‏‎ شد ، ‏‎ سپيد‏‎ يا‏‎ زرد‏‎ مخدرات‌‏‎
به‌‏‎ وزن‌‏‎ ضرورت‌‏‎ به‌‏‎ يك‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ نيز‏‎ او‏‎ خالي‌‏‎ قمقمه‌هاي‌‏‎ و‏‎ سنگر‏‎ و‏‎ ملكوت‌‏‎
شعر ، ‏‎ و‏‎ او‏‎ داستان‌هاي‌‏‎ بين‌‏‎ پيوندي‌‏‎ يافته‌ ، ‏‎ نام‌‏‎ تغيير‏‎ تهي‌‏‎ صورت‌قمقمه‌‏‎
.مي‌شود‏‎ تكرار‏‎ دوباره‌‏‎ فرهنگ‌ ، ‏‎ با‏‎ سويه‌‏‎ يك‌‏‎ رابطه‌‏‎ همان‌‏‎ و‏‎ نمي‌كند‏‎ برقرار‏‎
:دارد‏‎ حالي‌‏‎ و‏‎ حس‌‏‎ پاياني‌‏‎ سطر‏‎ چند‏‎ در‏‎ فقط‏‎ شعر‏‎
آذر‏‎ فسرده‌ 7‏‎ جمعه‌‏‎ آن‌‏‎
آمديم‌‏‎ كه‌‏‎
نشستيم‌‏‎
شديم‌ ، ‏‎ گم‌‏‎
روز‏‎ -‎ جمعه‌‏‎ باز‏‎ تا‏‎
شوند‏‎ گم‌‏‎ بيايند‏‎
شويم‌‏‎ گم‌‏‎ بياييم‌‏‎
خاص‌‏‎ نام‌هاي‌‏‎ كارگيري‌‏‎ به‌‏‎ خاكستر‏‎ و‏‎ نقره‌‏‎ بامداد‏‎ از‏‎ مجموعه‌‏‎ شعرهاي‌‏‎ مشكل‌‏‎
عبارات‌‏‎ و‏‎ نام‌ها‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎.‎نام‌هاست‌‏‎ ماندن‌‏‎ باقي‌‏‎ خصوص‌‏‎ در‏‎ بلكه‌‏‎ نيست‌ ، ‏‎
:است‌‏‎ سويه‌‏‎ يك‌‏‎ رابطه‌‏‎ همان‌‏‎ مبين‌‏‎ نيز‏‎ فرنگي‌‏‎
بوده‌ام‌‏‎ مانده‌‏‎ كجا‏‎ تو‏‎ با‏‎ دوباره‌‏‎ ديشب‏‎
شباستكهلم‌‏‎ در‏‎ باز‏‎ كه‌‏‎ شايد‏‎
كاذب‏‎ سپيدي‌‏‎ در‏‎ فلزش‌‏‎ سرد‏‎ پاي‌‏‎ و‏‎ دست‌‏‎ با‏‎
؟‏‎!!هان‌‏‎
فولاد ، ‏‎ و‏‎ آهن‌‏‎ جديد‏‎ شهر‏‎
رم‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎ يا‏‎
.كولوستوم‌‏‎
:ثالث‌است‌‏‎ اخوان‌‏‎ زنده‌ياد‏‎ معروف‌‏‎ شعر‏‎ يادآور‏‎ اول‌‏‎ سطر‏‎
رفتم‌‏‎ كجا‏‎ تا‏‎ ديشب‏‎ تو‏‎ با‏‎
تازه‌اي‌‏‎ نماي‌‏‎ هيچ‌‏‎ دوم‌ ، ‏‎ مصرع‌‏‎ در‏‎ سين‌‏‎ صداي‌‏‎ با‏‎ همحروفي‌‏‎ تكرار‏‎ جز‏‎ اينكه‌‏‎
كولوستوم‌‏‎ فقط‏‎ رم‌ ، ‏‎ شهر‏‎ تاريخي‌‏‎ بناهاي‌‏‎ بين‌‏‎ از‏‎ يا‏‎ نمي‌بينيم‌ ، ‏‎ استكهلم‌‏‎ از‏‎
كه‌‏‎ نگاهي‌ست‌‏‎ بيانگر‏‎ بكوبد ، ‏‎ محكم‌‏‎ را‏‎ قافيه‌‏‎ كه‌گلميخ‌‏‎ مي‌شود‏‎ برگزيده‌‏‎
جلوه‌‏‎ اديبانه‌‏‎ درنهايت‌‏‎ و‏‎ برمي‌گرداند‏‎ شگرد‏‎ سطح‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ پديده‌ها‏‎ سطح‌‏‎
است‌ ، ‏‎ معطوف‌‏‎ سخنورانه‌‏‎ پيچش‌‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ شعرها‏‎ از‏‎ پاره‌اي‌‏‎ مبهم‌نمايي‌‏‎.‎مي‌كند‏‎
:كاونده‌‏‎ نگاه‌‏‎ گردش‌‏‎ به‌‏‎ نه‌‏‎
ديشبري‌را‏‎ وياي‌‏‎ بي‌را‏‎
ري‌‏‎.‎.‎. را‏‎
و‏‎ سكوت‌‏‎ -‎
نيما‏‎ قايق‌‏‎
و‏‎ بامداد‏‎ تا‏‎
ما‏‎ بي‌‏‎ قايق‌‏‎
;بود‏‎ رفته‌‏‎ كه‌‏‎
در‏‎ او‏‎ شكسته‌ي‌‏‎ شعرمن‌قايقم‌‏‎ و‏‎ نيما‏‎ نمادين‌ري‌راي‌‏‎ شعر‏‎ از‏‎ شعر ، ‏‎ اين‌‏‎
و‏‎ جنبه‌‏‎ استعاره‌ها‏‎ بي‌آنكه‌‏‎ است‌ ، ‏‎ سودبرده‌‏‎ استعاري‌‏‎ جانشين‌سازي‌‏‎ جهت‌‏‎
آنهابه‌‏‎ از‏‎ شاعرانه‌اي‌‏‎ قرائت‌‏‎ يا‏‎ بگشايند‏‎ را‏‎ نيما‏‎ ديگرشعرهاي‌‏‎ جهات‌‏‎
معنا‏‎ با‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ يك‌‏‎ درتناظر‏‎ نيز‏‎ شعر‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ خاص‌‏‎ نام‌هاي‌‏‎ ربط‏‎.‎دهند‏‎ دست‌‏‎
.شاعريست‌‏‎ نگاه‌قصيده‌وار‏‎ بيانگر‏‎ و‏‎ مي‌گيرد‏‎ قرار‏‎
معني‌‏‎ بدين‌‏‎.‎قصيده‌است‌‏‎ مصرع‌ها ، ‏‎ تساوي‌‏‎ ريختن‌‏‎ دربه‌هم‌‏‎ جز‏‎ نيز ، ‏‎ شعر‏‎ شكل‌‏‎
مي‌شوند‏‎ احضار‏‎ فرهنگي‌‏‎ و‏‎ تاريخي‌ ، جغرافيايي‌‏‎ از‏‎ اعم‌‏‎ گوناگون‌ ، ‏‎ عناصر‏‎ كه‌‏‎
و‏‎ باشند‏‎ لذات‌‏‎ با‏‎ قائم‌‏‎ اينكه‌‏‎ نه‌‏‎ ;كنند‏‎ كمك‌‏‎ مضمون‌‏‎ القاي‌‏‎ به‌‏‎ صرفا‏‎ تا‏‎
نقش‌‏‎ يادشده‌‏‎ عناصر‏‎ اينكه‌‏‎.‎نمايند‏‎ نقش‌‏‎ ايفاي‌‏‎ مستقلي‌‏‎ كاراكتر‏‎ بمثابه‌‏‎
كاركرد‏‎ از‏‎ هيچ‌‏‎ شوند ، ‏‎ گشوده‌‏‎ اكنون‌‏‎ منظر‏‎ در‏‎ بايد‏‎ و‏‎ دارند‏‎ استعاري‌‏‎
.نمي‌كاهد‏‎ قصيده‌وارشان‌‏‎ مضموني‌‏‎
قصيده‌وارست‌ ، ‏‎ فرهنگي‌‏‎ عناصر‏‎ و‏‎ شگرد‏‎ و‏‎ شكل‌‏‎ در‏‎ تنها‏‎ شاعر‏‎ نگاه‌‏‎ اينكه‌‏‎ نه‌‏‎
-آدم‌‏‎ يا‏‎ قافيه‌ها‏‎ فقط‏‎ كه‌‏‎ ايستاست‌‏‎ ابديتي‌‏‎ او ، ‏‎ نگاه‌‏‎ از‏‎ نيز‏‎ تاريخ‌‏‎
:مي‌شوند‏‎ جابه‌جا‏‎ آن‌‏‎ قافيه‌هاي‌‏‎
ماين‌‏‎ جزيره‌ي‌جان‌‏‎ ساحل‌‏‎ از‏‎
رفته‌اند ، ‏‎ تاريخ‌‏‎ ساحل‌‏‎ به‌‏‎ وايكينگ‌ها‏‎
نو ، ‏‎ تاكينگ‌هاي‌‏‎
تاريخ‌ ، ‏‎ سواحل‌‏‎ ساحل‌‏‎ از‏‎
درآيند‏‎ كشتي‌‏‎ دو‏‎ با‏‎ عصر ، ‏‎ هر‏‎
Nothilesبا‏‎ باز‏‎
Yes - Yes
آن‌‏‎ تاريخي‌‏‎ وظرايف‌‏‎ مي‌خورد‏‎ ادبيات‌‏‎ تاريخ‌‏‎ درد‏‎ به‌‏‎ شعر‏‎ ادبي‌‏‎ نازككاري‌‏‎
.است‌‏‎ تاريخ‌‏‎ توطئه‌در‏‎ طرح‌‏‎ هواداران‌‏‎ خوشايند‏‎ نيز‏‎
و‏‎ است‌‏‎ حقوقي‌آموخته‌‏‎ محمد‏‎ از‏‎ را‏‎ معاصر‏‎ شعر‏‎ الفباي‌‏‎ سطور ، ‏‎ اين‌‏‎ راقم‌‏‎
فرهنگ‌‏‎ از‏‎ خاكستر ، ‏‎ و‏‎ نقره‌‏‎ ازبامداد‏‎ مجموعه‌‏‎ نگويد ، ‏‎ اگر‏‎ قدرناشناسي‌ست‌‏‎
.اندك‌‏‎ زندگي‌‏‎ و‏‎ شعر‏‎ از‏‎ ولي‌‏‎ است‌ ، ‏‎ بسياربرده‌‏‎ بهره‌‏‎ ادب‏‎ و‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎