پنجم ، شماره 1342 آگوست 1997 ، سال شهريور 1376 ، 30 شنبه 8
|
|
پرورش و آموزش كلان مديريت بد و نيك
و كشورمان تربيت و تعليم نظام مديريت در نارسايي پيرامون بحثي
امور اصلاح براي پيشنهادهايي
مهندس‌هادي‌عزيززاده ، از است نوشته‌اي مي‌آيد پي در آنچه:اشاره
مقاله مولف.كشورمان در پرورش و آموزش نظام مشكلات‌مديريت درباره
است آن گرو در كشورمان تربيت و تعليم نظام ساماندهي معتقداست
يا قانون و بازبيني را آموزشي نظام محقق ، مولفه‌هاي و صاحبنظر كه‌گروهي
حمايت و سياسي پشتوانه با و تدوين را پرورش و آموزش نظام‌نامه
.برسانند اجرا و تصويب مرحله به كشور مقامات عالي‌ترين
و آموزش مديريتي‌نظام نارسايي‌هاي به ضمن‌اشاره نوشته ، اين در
است اميد كه است شده ارائه رفع‌معضلات براي نيز پرورش ، پيشنهادهايي
.قرارگيرد فرهنگي و آموزشي سياستگزاران توجه مورد
نيم ازحدود ايران ، پرورش و آموزش نظام در اجرايي وشيوه مديريت
از همچنان پرورش آموزش‌و جامعه و نيافته تغييرمطلوبي پيش قرن
مشكلات عمده‌ترين.مي‌برد رنج سنتي بوروكراتيك اداري نظام يك وجود
:است زير قرار به پرورش و آموزش نظام مديريت با ارتباط در موجود
و وزارتخانه‌ها و دارد متعددي متوليان فرهنگ‌كشور و پرورش و آموزش
وآموزش فرهنگ پرورش ، وزارت و آموزش وزارت مانند بسياري سازمانهاي
اسلامي ، ارشاد و فرهنگ وزارت آموزش‌پزشكي ، و درمان بهداشت ، عالي ، وزارت
سازمان استخدامي‌كشور ، و اداري امور سازمان سيما ، و صدا سازمان
هستند امور از بخشي يك‌عهده‌دار هر...و سوادآموزي اسلامي ، نهضت تبليغات
وجود لازم هماهنگي فرهنگي امور متعددسياستگزاري شوراهاي و آنها وبين
.ندارد
در و متمركزبوده سياسي دلايل به ازديرباز ايران در مديريت شيوه
انجام مركز تصميم‌گيريهادر همواره نيز وپرورش آموزش با ارتباط
به بي‌اعتمادي دليل به نيز اسلامي انقلاب پيروزي از پس.است مي‌شده
تمركز ميزان از سياسي ، نظام مكتبي و ساخت‌دهي ماهيت و گذشته مديران
مختلف سطوح مديران اختيارات و گشته منحل مناطق شوراهاي نشده ، كاسته
.است شده محدودتر
حوزه پرداختن و امور كليه كنترل به مركز گرايش و حد از بيش تمركز
اصلي كاركردهاي كه شده موجب اجرايي ، مسايل به پرورش و آموزش ستادي
ناقص به‌طور ارزشيابي و ونظارت سياستگزاري نظيربرنامه‌ريزي ،
و جاري امور را ستادي حوزه اعظم‌فعاليتهاي بخش و گيرد انجام
.دهد تشكيل روزمره
از نيز وپرورش آموزش وزارت ومعاونت‌هاي ستادي دفاتر زياد تعداد
هماهنگي و كندكرده را كارها گردش كه تامل‌است قابل موارد
و سازمان كه مي‌دهد بررسيهانشاناست نموده رادشوار فعاليت‌ها
و آموزش وزير تغيير با ستادي حوزه در به‌ويژه پرورش ، و آموزش تشكيلات
گسترش جهت در و غيرمنطقي اغلب و عجيب تغييرات دستخوش همواره پرورش ،
.است بوده بي‌رويه
انجام پرورش‌براي و آموزش ستادي دفاترحوزه و معاونت‌ها از يك هر
بخش.كنند متعددي‌هماهنگ دفاتر با را ناچارندفعاليت‌ها خود وظيفه
در.مي‌شود سپري هماهنگي درجلسات معاونين و كل وقت‌مديران اعظم
انجام‌نگيرد ، خوبي به وظيفه‌اي پرورش ، اگر و آموزش ستادي حوزه
سستي وظيفه انجام در كل ادارات يا دفاتر از كه‌كداميك نمي‌شود مشخص
معرفي مقصر را ديگر واحدهاي مي‌تواند ، راحتي به واحدي هر و كرده‌اند
سازماني ، چنين در نرسانده‌اند ، آنها به موقع به را لازم خدمات كه كند
.مي‌رسند اجرا مرحله به و مي‌گيرند شكل ندرت به نو طرح‌هاي
درزمان و ديگر دفاتر توسط هردفتر ، لازم سرويس‌هاي كه آنجا از
هم را واحدهاي‌ديگر كار مي‌كند سعي هرواحدي نمي‌شوند ، ارائه مناسب
ستادي دفاتر موازي‌در كارهاي وجود دليل ، به‌همين و دهد انجام
اداري پيغامهاي و درخواستها زياد حجم ديگر سوي از.مشهوداست بسيار
مسئولان كه شده موجب مناطق و استانها كل ادارات نيز و ستادي حوزه
.دهند نشان كمي حساسيت مركز ، خواستهاي به مدارس
در سريع وتغييرات مديران انتصاب در به‌شايستگي‌ها كافي عنايت عدم
حساسيت.است زيانبار بسيار كنوني ، تربيت و تعليم دستگاه در مديريت‌ها
از مختلف سطوح كارشناسان و مديران كه مي‌كند ايجاب پرورش و آموزش
لازمه و باشند برخوردار مربوطه مشاغل تصدي براي كافي تخصص و تعهد
و يكسو از متخصص نيروهاي جذب براي لازم جاذبه‌هاي ايجاد امر ، اين تحقق
سوي از كليدي پستهاي تصدي براي افراد صلاحيت تاييد براي مرجعي تعيين
.است ديگر
شده ارزشي علمي‌و ضوابط شدن رنگ كم مراجعي ، موجب چنين نبودن نتيجه
.است داشته دنبال به همواره را تزلزل‌مديريتها خطر و
.نارسايي‌هاست ديگراز يكي آموزشي جايگاه‌برنامه‌ريزي نبودن مشخص
از اعم را آموزشها وانواع آموزشي نظام عناصر كه‌مجموعه مرجعي
كه مرجعي ببيند ، هم غيررسمي‌با حتي و عالي عمومي‌متوسطه ،
اقتصادي و اجتماعي كلي برنامه‌ريزي از جزئي را آموزشي برنامه‌ريزي
جامعه سياسي و فرهنگي اشتغال ، اقتصادي ، جمعيتي ، مسائل با بداند ،
شرايط در را آموزشي نظام خارجي و داخلي ارتباطات تعادل و باشد درگير
باشد ، راهنما و هادي درست مسير در را آن پيوسته و كرده حفظ متحول
.ندارد وجود هم‌اكنون
از ديگر مي‌توان‌يكي را آموزشي كنترل‌سياست‌هاي و نظارت سيستم فقدان
پژوهشي موسسات كشورها ، دراكثر.آورد به‌شمار عمده‌ترين‌نارسايي‌ها
كه دارند وجود پرورش و سازمان‌آموزش بيرون و درون در متعددي
بررسيهاي اگر.مي‌دهند قرار بررسي و نقد مورد را آموزشي سياستهاي
موسسات اين است ، مشكل‌آفرين گذشته سياستهاي ادامه كه دهد نشان آنها
مردم و تصميم‌گيرندگان به را آنها عواقب و كرده ايفاء را خطر زنگ نقش
درون به آنها شدن منحصر يا و خطر زنگ سيستم‌هاي نبودن.مي‌كنند گوشزد
تصميم‌گيرندگان به موقع به و درست اطلاعات كه مي‌شود موجب سازمانها
.گردد پيچيده‌تر مسائل رفته رفته و نشود منعكس
به كوچك ناحيه‌هاي شدن تبديل و مناطق‌آموزشي تعداد بي‌رويه افزايش
در را عديده‌اي مشكلات كه است ديگر تامل قابل موارد از مستقل ، مناطق
مناطق دانش‌آموزان برخورداري امكان عدم و معلمان جابه‌جايي با ارتباط
انجام در را وكارشناسان دارد بدنبال ديگر مناطق امكانات از محروم
مواجه مشكل با مناطق نيازمنديهاي پيش‌بيني و مقايسه‌اي مطالعات
.مي‌سازد
زيربراي پيشنهادهاي شده ، ذكر هشت‌گانه كاستي‌هاي با ارتباط در
.مي‌شود ارائه امور اصلاح
خود ، بنيه‌كارشناسي تقويت با فرهنگي عالي‌انقلاب شوراي دبيرخانه 1ـ
كشور فرهنگي و برنامه‌هاي‌آموزشي و سياستها نقدمستمر به نسبت
نهادهاي ساير و شورا اطلاع‌اعضاي به را خود بررسيهاي ونتيجه اقدام
فرهنگ وپرورش ، آموزش وزارتخانه‌هاي.گزارش‌كند جامعه و تصميم‌گيري
و اسلامي ارشاد و فرهنگ پزشكي ، آموزش و درمان آموزش‌عالي ، بهداشت ، و
موظف بداند ، ضروري فرهنگي انقلاب عالي شوراي كه دستگاههايي ساير
دفتر ودستورالعمل‌هاي سازمان داخل شوراهاي مصوبات از نسخه‌اي باشند
رونوشت فرهنگي انقلاب عالي شوراي دبيرخانه به را معاونين و وزير
.كنند
مورد در براي‌تصميم‌گيري و قانون به‌موجب كه عالي شوراهاي كليه 2ـ
آموزشهاي سوادآموزي ، عالي ، فرهنگ ، آموزش پرورش ، و مسائل‌آموزش
به بنا)بوجودآمده‌اند علوم و ارتقاءتحقيقات و حرفه‌اي و فني
انقلاب عالي شوراي فرعي شوراهاي ،(فرهنگي انقلاب عالي شوراي تشخيص
براي دوبار حداقل سالانه آنها عمومي مجمع و شوند محسوب فرهنگي
تشكيل آنها دبيرخانه‌هاي و شوراها فعاليتهاي بيشتر چه هر هماهنگي
.شود
نظارت برنامه‌ريزي ، سياستگزاري ، به پروش و آموزش ستادي حوزه وظيفه 3ـ
براي لازم استانداردهاي تنظيم درسي ، كتب تاييد يا تدوين ارزشيابي ، و
وامور شده منحصر انساني نيروي و آموزشي تجهيزات مدارس ، ساختمانهاي
كه آن مگر.يابد انتقال خصوصي بخش يا و استانها كل ادارات به اجرايي
ضروري موقتا ستادي حوزه در را آن استمرار پرورش و آموزش عالي شوراي
.دهد تشخيص
ودروس‌اختصاصي رشته‌ها و پايه‌ها عمومي‌كليه دروس تصويب مرجع 4ـ
تحصيلي مقررات پيش‌دانشگاهي‌و و حرفه‌اي نظري ، فني متوسطه دوره‌هاي
.باشد پرورش و آموزش عالي شوراي انحصار در فقط و دوره‌ها ، فقط اين
ومراكز خود تابعه مدارس كليه دربرابر پرورش و آموزش وزارت 5ـ
و مدارس‌غيرانتفاعي سازمانها ، و سايرنهادها به وابسته آموزشي
و كند نظارت آنها بر و باشد مسئول آن ونظاير علمي‌آزاد آموزشگاههاي
.دهد دخالت خود آمارگيري‌هاي در را آنها
به توجه‌ويژه و درمديريت‌ها بيشتر هرچه ثبات ايجاد منظور به 6ـ
و آموزش كل نصبمديران و عزل پس اين از تربيت‌كشور ، و تعليم نهاد
عالي شوراي تاييد از پس معلم تربيت دانشگاههاي و استانها پرورش
.گيرد انجام فرهنگي انقلاب
(راهنمايي‌تحصيلي دوره پايان تا) پرورش‌عمومي و آموزش مسئوليت 7ـ
نيروي و تامين‌تجهيزات آموزشي ، فضاهاي ونگهداري احداث نظر از
مسئولان به پنجساله برنامه دو طي در و بتدريج مالي منابع و انساني
مرحله ، اين در پرورش و آموزش وزارتشود واگذار شهرداريها و محلي
آموزشي ، مقررات و استانداردها تدوين مدارس ، بر نظارت مسئوليت فقط
داشته عهده بر را معلمان خدمت ضمن و اوليه تربيت درسي ، كتب تامين
و كمك صورت به پرورش و وزارت‌آموزش عمومي بخش‌آموزش بودجه و باشد
ازتصويب پس و پرورش و آموزش وزارت توسط مناطق ، محروميت ميزان براساس
.شود توزيع آنها وپرورش‌بين آموزش عالي شوراي
مناطق‌آموزشي از يك هر دانشگاهي پيش و متوسطه مدارس مجموعه 8ـ
بصورت و شده تلقي(دخترانه ديگري و يكي‌پسرانه) مدرسه دو به‌عنوان
دروس.شوند سازماندهي (ومديران‌دبيرستانها مجتمع رييس)اقماري
كارداني داشتن وجود درصورت و) پيش‌دانشگاهي و اختياري اختصاصي ،
اجرايي امور كليه مسئوليت.شوند ارائه اصلي مجتمع در (پيوسته
تجهيز انساني ، نيروي سازماندهي گواهينامه ، صدور امتحانات ، آموزش ، )
مراكز اين روساي به پنجساله برنامه دو طي بتدريج (... و مدارس
كل ادارات نظر زير مستقيما مراكز اين آن ، تحقيق با و شود واگذار
.كنند فعاليت استانها پرورش و آموزش
نگهداري‌فضاهاي و احداث نظر رااز دانش كار دوره مسئوليت 9ـ
مالي ، تدوين منابع انساني ، نيروي تجهيزات‌و تامين آموزشي ،
وزارت مهارت ، گواهينامه‌هاي اعطاي و مهارتي دوره‌هاي درسي برنامه‌هاي
دوره اين در پرورش و آموزش وزارت.گيرد عهده بر اجتماعي امور و كار
واحدهاي كسري تكميل و عمومي دروس ارائه مدارس بر نظارت مسئوليت فقط
را واحد گذراندن 96 از پس ديپلم اعطاي و واحد تا 96 آموز دانش
.باشد داشته برعهده
مي‌شود شهرداريهامنتقل به عمومي وپرورش آموزش كه مناطقي در 10ـ
فعلي آموزشي اختيارات‌مناطق با و اقماري به‌صورت متوسطه ومدارس
و نظارت اداره فعلي ، پرورش و آموزش اداره جاي به سازماندهي‌مي‌شوند ،
نظارت آنها وظيفه كه شود معدود ، ايجاد كارمند تعداد با منطقه بازرسي
گزارش و شكايات به رسيدگي آموزشي ، مراكز فعاليتهاي نحوه از بازرسي و
و اداري امور سازمان.بود خواهد استان پرورش و آموزش كل اداره به
انواع تهيه به نسبت پرورش و آموزش وزارت همكاري با كشور استخدامي
.كند اقدام آنها نياز مورد انساني نيروي و ادارات اينگونه درجه‌بندي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
