پنجم ، شماره 1347 سپتامبر 1997 ، سال شهريور 1376 ، 4 پنجشنبه 13
|
|
منكر از نهي و معروف به امر
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
در عامل بنيادي‌ترين ارزش و است ارزش معادل جامعه‌شناسي ، در معروف
است اجتماعي حيات شكل‌گيري و افراد عمل و انديشه شناخت و تبيين
قرار ديني بنيانهاي بر كه است مسيري در امروزه ما جامعه:اشاره
.دارد
مسئوليت آنها مهمترين از كه دارد دنبال به را بسياري نتايج امر ، اين
اهداف سوي به حركت بستر طريق اين از تا است يكديگر درقبال افراد
.هموارترگردد اسلامي
روشني به منكر از نهي و معروف به معناي‌امر كه است چارچوبي چنين در
.مي‌گردد آشكار
مورد در اسلامي تبليغات سازمان مقالات مجموعه در كه حاضر مقاله
حال همان در و خلاصه تبييني ارائه با دارد سعي است حسيني‌آمده عاشوراي
نيز را آن اجتماعي كاركردهاي منكر ، از نهي و معروف به امر از مفيد
.كند بيان
ارزشهاي اسلامي ، اصول و مفاهيم با عميق‌تر چه هر آگاهي با است اميد
.بخشيم تحقق است شايسته كه گونه راآن خود ديني
مقالات سرويس
منكر از نهي و معروف به امر تعريف
زيرا.باشد نيكو انجامش شرعا يا عقلا كه امري هر از عبارتست معروف
حسن يا مي‌شود ، برخورد آن با دوگونه به شرع و عقل ترازوي در هرامري
يا و نمي‌نمايد تجويز را تركش شرع يا عقل كه است حدي به آن نيكويي و
يا عقل آنچه پس.مي‌نمايد تجويز را تركش عقل و نيست حد آن در اينكه
.است معروف بداند راجع تركش ، بر را انجامش و لازم را انجامش شرع
توجه و علم صورت در شرعا ، يا عقلا كه امري هر از است عبارت منكر
به.ننمايد تجويز را آن شرع يا عقل باشد نكوهيده انجامش فاعل داشتن
مي‌كند ، كمك آدمي كمال و رشد به و است مصلحت داراي آنچه ساده‌تر عبارت
و ارزش ضد است ، كمال مانع و بوده مفسده داراي آنچه و معروف ، و ارزش
اين و داراست را بد و خير تشخيص قدرت سليم عقل و پاك فطرت.منكر
تقويها و فجورها فالهمها ماسويها و نفس است‌و خدادادي نعمتي قدرت
فعل لكل اسم المعروف مي‌گويد منكر و معروف تعريف در اصفهاني راغب
ماينكربهما المنكر و حسنه اوالشرع يعرف‌بالعقل
در عامل بنيادي‌ترين ارزش و است ارزش معادل جامعه‌شناسي ، در معروف
.است اجتماعي حيات شكل‌گيري و افراد عمل و انديشه وشناخت تبيين
اقتصادي ، فرهنگي ، ارزشهاي:از عبارتند كه وجوددارد ارزشها انواع
ديني ارزشهاي جزء معروف.ديني و رسمي ذهني ، اجتماعي ، اخلاقي ، حقوقي ،
معروف به عمل.مي‌سازد انسانها اجتماعي حيات وارد را معنويت و بوده
مانع و ديني ارزشهاي ضد جزء منكر و است ، وي رضايت و الهي ثواب داراي
يك در لذا و است گرديده انسانها زندگي در معنويت تثبيت و حاكميت
.مي‌شود مبارزه آن با ديني جامعه
منكر از نهي و معروف به امر اهميت و قلمرو
يامرون بعض اولياء بعضهم المومنات و والمومنون:مي‌فرمايد كريم قرآن
يطيعون و الزكوه يوتون الصلاه‌و يقيمون و عن‌المنكر ينهون و بالمعروف
مومن مردان)يعني حكيم عزيز الله ان الله سيرحمهم اولئك رسوله و الله
و مودت وصلت ، و رابطه آنان بين و يكديگرند دوستان مومنه زنان و
را نماز مي‌كنند ، منكر از نهي و معروف به امر.فرماست حكم عواطف
اينها.مي‌كنند اطاعت را پيغمبر و خدا مي‌پردازند ، زكوه بپامي‌دارند ،
(.است حكيم و عزيز خداوند مي‌شود الهي رحمت باعث
جمله از فريضه اين كه مي‌گردد معلوم چنين قرآن آيات به استناد با
آن در..و جوان و پير بي‌سواد ، و باسواد مرد و زن هر است‌و واجبات
.است همگاني وظيفه‌اي و هستند يكسان
مسائل شامل و وسيع است دايره‌اي منكر ، از نهي و معروف به امر قلمرو
در رو اين از مي‌شود ،..و اقتصادي نظامي ، سياسي ، اعتقادي ، اخلاقي ،
توسعه به روايات در بلكه نشده محدود وروايات آيات از مورد هيچ
:فرمود كه (ع)باقر امام سخن مانند است ، گرديده تصريح آن قلمرو
و المظالم ترد و المكاسب تحل و المذاهب تامن و تقام‌الفرائض بها
ص ج 11 ، الشيعه ، وسايل) الامر يستقيم و الاعداء من ينتصف تعمرالارض‌و
امن راهها مي‌شود ، اصلاح حوزه‌ها ساير اصل بوسيله‌اين يعني (395
مي‌شود ، برگردانده اصلي صاحبان به مظالم مي‌شود ، حلال كسبها مي‌گردد ،
روبه‌راه كارها مي‌شود ، گرفته انتقام دشمنان از مي‌شود ، آباد زمين
كلان سطح در منكر از نهي و معروف به امر اهميت بيان در لذا و مي‌شود ،
:منكر از نهي و معروف به كه‌امر گفت بايد
متمايز جوامع ساير از آنرا كه است ديني جامعه ويژگي مهمترين 1ـ
مي‌سازد
مقتل)عن‌المنكر تنهون و بالمعروف يامرون اللناس اخرجت خيرامه كنتم
(ص 188 ج 1 ، خوارزمي ،
و الفحشا عن ينهي و..و يامربالعدل...ا ان است الهي سيره جزء 2ـ
(نحل ، 90) المنكر
عن‌المنكر النهي و بالمعروف ان‌الامر است صالحان روش و پيامبران راه 3ـ
منامن ليس ،(ص 395 الشيعه ، ج 11 ، وسايل)الصلحا منهاج و سبيل‌الانبيا
الفصاحه نهج /ص پيامبراكرم) عن‌المنكر ينه لم و يامربالمعروف لم
(2416
امام قيام خصوصا و (ع) ائمه اصولي اقدامات و مهم اهداف از 4ـ
.است(ع)حسين
عن‌المنكر انهي و امربالمعروف ان اريد:مي‌فرمايد (ع) حسين امام
و مكه سوي به مدينه از حركت فاصله در (ع) حسين امام سخنان بررسي با
سالار.مي‌شود ديده روشني به حقيقت اين كربلا جانب به عزيمت آنگاه
به و آمده (ص)نبوي حرم نزد مرتبه چند بيعت ، از امتناع از پس شهيدان
.بردند شكوه (ص)پيامبر
من‌الامر حضرني قد و نبيك بنت اناابن و (ص)محمد هذاقبرنبيك ان اللهم
وانكرالمنكر المعروف احب اني اللهم علمت قد ما
داشته ، مرقوم حنفيه محمدبن برادرش به خطاب كه نامه‌اي وصيت در
:فرموده‌اند
الاصلاح لطلب وانماخرجت لاظالما لامفسداو و ولابطرا اشرا اخرج لم اني
ج الشيعه ، وسايل)المنكر عن انهي و بالمعروف امر ان اريد في‌امه‌جدي
(ص 188 11 ،
هر عن‌المنكر انهي و بالمعروف امر فرموداريدان(ع) حسين امام كه اين
آن واقعيت بودولي او خلافت دستگاه و يزيد با مبارزه اصلي‌اش چندمصداق
همچون ، منكرهايي با مبارزه ضمن در حسيني نهضت و عاشورا كه‌در است
عملا (ع) امام...و حدود تعطيل ارزشها ، ضد رواج نالايق ، و فاسد رهبري
.است آمده عاشورا شعارهاي پيامهاو در كه ساخته‌اند مطرح را معروف‌هايي
ارزشها معلم(ع) حسين امام تا گرفته تعلق اين بر الهي اراده گويي
منكر از نهي و معروف به امر ونسلها تاريخ با همراه كه بگونه‌اي گردد ،
خدا ، راه در جهاد و مبارزه درس:از بودند عبارت ارزشها اين.نمايد
در شكيبايي الهي ، اراده برابر در توكل و تسليم اخلاص ، ايثار ، شهادت ،
تبليغ غيرالهي ، رهبري نپذيرفتن ستمكار ، سازش‌با عدم مشكلات ، برابر
ميدان در حتي نماز به توجه بندگي‌خدا ، و عبادت دين ، علني و صريح
فرزند و زن از گذشتن امن‌الهي ، حرم قداست حفظ مرگ ، از نترسيدن جنگ ،
عدالت رعايت وجوانمردي ، آزادمردي دنيا ، بر دين انتخاب دين ، راه در
... و انسانيت و
چرا بود منظور همين به نيز عاشورا نگهداشتن زنده به (ع) ائمه توصيه
بسياري احياء يعني عاشورا نگهداشتن زنده آنان‌مي‌دانستند ، كه
حسين فرمود (ص)پيامبر كه همانگونه.دين يك‌كلمه‌احياء در و معروف‌ها
حسين من انا و مني
:مي‌فرمايد (ع) علي امام.است مومنين و انسانها اعمال برترين 5ـ
النهي و بالمعروف عندالامر في‌سبيل‌الله الجهاد و البركلها اعمال ما
لجي بحر في عن‌المنكرالاكتفه
.است دينداري شاخص 6ـ
ج بحارالانوار ، )المنكر عن بالمعروف‌والنهي بالامر الله لايدين لمن لادين
(ص 86 97 ،
.تقواست شاخص 7ـ
انهيهم و بالمعروف امرهم قال الناس؟ اتقي من شد سوال (ص)پيامبر از
(ع) علي امام(ص 689 ج 3 ، كنزالمعال)عن‌المنكر
.است الهي رضايت شاخص 8ـ
سكوت هم و في‌الارض يعصي ان اوليائه من يرض لم تعالي و تبارك ان‌الله
ص ج 6 ، ميزان‌الحكمه ، ) المنكر عن لاينهون و بالمعروف لايامرون مذعنون
(255
.است زمين روي در پيامبر و...خليفه‌ا شاخص 9ـ
و خليفه‌في‌ارضي فهو المنكر نهي و بالمعروف من‌امر:فرمود (ص) پيامبر
(ص 484 مجمع‌البيان ، 3 ، )خليفه‌كتابه و رسول‌الله خليفه
.است قيامت در انبياء و شهدا غبطه مورد 10ـ
الشهداء و القيامه‌الانبياء يوم يغبطهم ليسواولاشهدا باقوام الااخبركم
؟...يارسول‌ا هم من قال يعرفون؟ نور منابرمن علي الله بمنازلهم‌من
علي‌الارض يمشون و عباده الي الله يحبون و عبادالله يحبون الذين قال
قال ؟..ا الي عبادالله يحببون فكيف عباده الي الله يحبب فقلت نصحاء
احبهم اطاعوهم فاذا الله يكره عما وينهونهم الله بمايحب يامرونهم
(ص 24 ج2 ، بحارالانوار ، )عزوجل الله
اهميت قلمرو بيان از منكرپس از نهي و معروف به امر كاركردهاي
اثراتي امرچه كه‌اين بدانيم است بهتر منكر ، از نهي و معروف به امر
جامعه‌اسلامي در كه افرادي و (ديني جامعه)مسلمانان اجتماعي نظام بر
را منكر از نهي و معروف به امر كاركردهاي لذا و دارد مي‌كنند زندگي
.مي‌دهيم قرار بررسي مورد (گروه و جامعه)كلان سطح در
:جامعه سطح در منكر از نهي و معروف به امر كاركردهاي
.است ديني دستورات برپايي و الهي قوانين اجراي ضامن 1ـ
...المنكر عن والنهي ان‌الامربالمعروف:مي‌فرمايد باقر امام
تردد و المكاسب تحل و المذاهب تامن و الفرايض فريضه‌عظيمه‌بهاتقام
الشيعه ، وسايل)الامر يستقيم و الاعداء من ينتصف و الارض تعمر و المظالم
(ص 395 ج 11 ،
.است اسلامي جامعه رستگاري موجب 2ـ
عن‌المنكر ينهون و بالمعروف يامرون و الي‌الخير يدعون امه منكم ولتكن
(جن ، 20) المفلحون هم اولئك و
.است ديني هنجارهاي و ارزشها تداوم موجب 3ـ
ارزشها و باورها است ، انسان كمال و سعادت دين هدف كه آنجايي از
و است سعادت‌آفرين تعاليم همين مي‌دهد ارائه دين وهنجارهايي‌كه
همه در انسانها همه چون و خواهدبود سعادت از انحراف آنها از انحراف
و است ، يكي نيز آنها كمال برخوردارند ، يكساني فطرت از نسل‌ها و اعصار
دين پس.است زمانها همه در و همه براي الهي دين كه است باب اين از
ديني هنجارهاي و ارزشها و باورها تداوم يعني واجبات ، برپايي خواستار
بعض اولياء بعضهم عزوجل‌المومنون في‌قول (ع)اميرالمومنين قال.است
.عن‌المنكر ينهون و بالمعروف يامرون
منه فريضه النهي‌عن‌المنكر و بالمعروف سبحانه‌بالامر فبداالله
و كلهاهينها الفرائض اقيمت‌استقامت و اديت اذا لعلمه‌بانها
مع الي‌الاسلام دعا النهي‌عن‌المنكر و بالمعروف ان‌الامر ذلك و صعبها
واخذ الغنائم و الفي‌ء وقسمه الظالم مخالفه و ردالمظالم
نهي و به‌معروف امر حديث ، چهل) حقها في وضعها و مواضعها من الصدقات
(ص 402 ج 6 ، الشيعه ، وسايل از نقل به منكر ، از
امت (ب و گروه‌مومنين (الف در وهمبستگي وحدت ايجاد عامل 4ـ
معروف به امر اهميت تاثير دربيان (ع)علي امام:الف.مسلمانان‌است
:مي‌فرمايد مومنان گروهي روح تقويت در منكر از نهي و
(حكمت31 نهج‌البلاغه ، ) ظهورالمومنين شد بالمعروف امر فمن
منكر از نهي به‌معروف‌و امر اهميت بيان آيه 213در بقره سوره در:ب
فبعث‌الله واحده امه است‌كان‌الناس آمده اجتماعي ايجادانسجام در
بين‌الناس ليحكم بالحق الكتاب معهم انزل و منذرين و مبشرين النبيين
اختلفوا فيما
و بالمعروف امروا ما امتي‌بخير تزال لا:مي‌فرمايد(ص)پيامبر نيز و
منهم نزعت ذلك يفعلوا لم فاذا.تعاونواعلي‌البر و عن‌المنكر نهوا
في‌السماء لا و في‌الارض ناصر لهم يكن لم و بعض علي بعضهم سلط و البركات
(ص 39 منكر ، از نهي و امربه‌معروف اسلامي ، مفاهيم)
و ظلم از اعم جامعه‌اسلامي در ديني ضدارزشهاي كليه با مبارزه 5ـ
پيروي و غلط سنتهاي رواج اسلامي ، اصول تحريف و بدعت طغيانگري ،
سعادت ، به‌سوي جامعه هدايت و گذشتگان رسوم و آداب از كوركورانه
و تفكر با همراه و آگاهانه پيروي با الهي ارزشهاي حاكميت و عدالت ،
به‌عهده ديني جامعه در وظيفه اين كه است ذكر به لازم.انديشه و تعمق
در.است مسلمانان جامعه رهبر و فقيه ولايت و معصوم امامان ،(ص)پيامبر
.مي‌شود اشاره روايات و آيات به بااستناد فوق محورهاي به ذيل
دارد ادامه
