پنجم ، شماره 1352 سپتامبر 1997 ، سال شهريور 1376 ، 10 چهارشنبه 19
|
|
گسترش را سوادآموزي كارآمد روش‌هاي با
دهيم
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
بي‌سوادي با پيكار جهاني روز مناسبت به
و يادگيري براي بي‌سوادان شوق‌انگيزدر زمينه‌هاي ايجاد با
را مي‌توان‌بي‌سوادي مردمي داوطلب ونيروهاي مفيد روش‌هاي از بهره‌گيري
كرد ريشه‌كن
:اشاره
نشناسند را (كامپيوتر) رايانه‌ها دانش كه كساني همه ديگر ، دهه يك تا
چنين با شد ، خواهند شناخته بي‌سواد كنند ، كار آن با نتوانند و
پيكار زمينه در ايران‌بايد جمله از توسعه ، حال در كشورهاي چشم‌اندازي ،
و بگيرند كار به را مساعي‌خود همه بالا ، تعريف بي‌سوادي‌بنابه با
و حضور با شده برنامه‌ريزي و واقعي جدالي در پرحجم ، وراي‌تبليغات
.سازند ريشه‌كن را بي‌سوادي داوطلب ، نيروهاي همه مشاركت
شوق‌انگيز زمينه‌هاي ايجاد كه مي‌دهد نشان جهاني مفيد تجربه‌هاي
بشتابند ، بي‌سوادي و جهل با جنگ به داوطلبانه ، بي‌سوادان كه گونه‌اي به
از بعضي در كه مي‌دهد نشان خوبي به جهاني موثر تجربه‌هاي دارد ضرورت
كوتاه زماني در مردم ، بي‌سوادي پشتيباني مدد به توسعه حال در كشورهاي
.است شده ريشه‌كن
از مي‌توانيم ايران در بي‌سوادان توجه قابل جمعيت كردن باسواد براي
جايگزين شجاعانه را موثر و كارآمد شيوه‌هاي و بگيريم درس تجربه‌ها اين
.كنيم ناموفق روش‌هاي
سال‌قبل از 30 وابسته‌تر و پرجمعيت‌تر ، پيچيده‌تر بسيار اكنون ما دنياي
كه‌نمي‌تواند كسي:مي‌كرد تعريف چنين بي‌سوادرا يونسكو ، كه است شده
زندگي به‌واقعيات مربوط كوتاه و ساده واطلاعيه‌هاي بنويسد بخواند ،
نفري ميليارد جمعيت 3 چراكه شده ، پرجمعيت‌تر دنيا.رابفهمد روزانه‌اش
انجام كوشش‌هاي.است نفررسيده ميليارد به 3/5 ميلادي سال1960 در
اما بوده عظيم چه‌بسيار اگر بي‌سوادي كردن كن ريشه يافته‌براي
ميليارد يك حدود هنوز.جمعيت‌برآيد انفجاري رشد پس از نتوانسته‌است
.نوشتن‌ناتوانند و خواندن در بزرگسال مرد زن‌و
و جهان‌كامپيوتر در كه فني‌اي زيراانقلاب شده ، پيچيده‌تر دنيا
ترديد مورد را مفهوم‌سنتي‌بي‌سوادي گرفته دورصورت راه از ارتباط
زماني كه مساله‌اي شده‌اند ، صنعتي‌متوجه كشورهاي.است قرارداده
همچنان كرد حل را آن بتوان اجباري و اختياري آموزش با مي‌شد تصور
از بسياري در حال همين در.مي‌دهد ادامه خود بقاي به سرسختانه
همگاني مقدماتي آموزش سوي به دهه 1970 در كه حركتي فقير كشورهاي
حال اين با.است متوقف‌مانده اقتصادي ، بحرانهاي دليل شد ، به آغاز
.است همراه كناره‌جويي و گرسنگي ، فقر با بي‌سوادي گذشته نيزمانند اكنون
شخص‌فرض در حكمت و دانش نبود معناي به نمي‌توان را بي‌سوادي بااينكه
جامعه درحيات نمي‌تواند و ندارد دسترسي دانش‌نوين به بي‌سواد اما كرد ،
گسترشي حال در جنسي هم‌تفاوت هنوز همچنين.باشد فعال‌داشته شركت خويش
وابستگي مفهوم حال عين در.وجوددارد مونث و مذكر ميان‌سوادآموزان
بي‌سوادي مساله حل با هركشور كه حالي در.است شده متقابل‌قوي‌تر
اين كه دارد وجود احساس روبه‌روست ، اين خويش مرزهاي درچارچوب
شده آشكار نيز حقيقت اين ، اين بر علاوه و دارد جهاني مشكل‌ابعاد
و شرايطبهداشتي بهبود جهت انجام‌اقداماتي بدون سوادآموزي كه‌مساله
.شد نخواهد بيكاري‌حل مساله حل و مسكن
دانايي محصول توانايي ،
حكيم كه است رو همين از.دانايي‌است ميوه و نتيجه توانايي ،
دانابود كه هر بود توانا:تاكيدمي‌كند نيز فردوسي ابوالقاسم
نيازمند خود سرفرازانه زيست ادامه و مانايي براي انساني جوامع اصولا
.شمارمي‌آيد به زندگي ادامه اصلي دانايي‌شرط.هستند دانايي
پيشينه‌جوامع بررسي:مي‌گويد امورآموزشي كارشناس -آزاده -س
ازدانايي بهره‌مندي سايه در جوامع كه‌اين مي‌دهد نشان فراصنعتي
نايل كنوني توسعه و پيشرفت چنين به خودتوانسته‌اند انساني نيروهاي
از بايد برسد ، توسعه دروازه‌هاي به مي‌خواهد نيز ايران اگر حال و آيند
علي‌رغم‌نياز.باشد برخوردار هوشمند و باسواد دانا ، انساني نيروهاي
مبارزه درزمينه كه تلاش‌هايي و توسعه به‌مرحله رسيدن جهت ايران تاريخي
از 10 بيش است ، متاسفانه گرفته صورت اخير دهه دو طي بي‌سوادي با
.هستند بي‌بهره نوشتن و نعمت‌خواندن از كشورمان ، جمعيت از نفر ميليون
انقلاب ازپيروزي پس سالهاي طي تلاشهاي‌ارزشمندي كارشناسان باور به
حداقل به بي‌سواد جمعيت نرخ و است شده انجام بي‌سوادي زدودن جهت اسلامي
روي پيش شرايط نيز و ديني و ملي فرهنگ به بنا اما است ، رسيده
.نيست ايران زيبنده بي‌سوادان ، نرخ كشورمان ،
و ميلادي‌است سوم هزاره به ورود درآستانه جهان:مي‌گويد آزاده سعيد
به مي‌دهد ازدست را خود سنتي تعريف كه‌بي‌سوادي ، شده گونه‌اي به شرايط
بي‌سواد باشد ، نداشته آشنايي كامپيوتر كار با اگركسي امروزه كه نحوي
حتي ما هموطنان از قابل‌ملاحظه‌اي درصد متاسفانه ناميده‌مي‌شود ،
.ندارند نيز را بسيارساده عبارات نوشتن و توان‌خواندن
مردم نگاه
به لازم و كامل آگاهي مردم ، از قابل‌توجهي درصد هنوز مي‌رسد نظر به
.ندارند نوشتن و خواندن نعمت از برخورداري و سوادآموزي جايگاه
و فردي اقتصادي و فرهنگي عوامل‌تربيتي ، در ريشه آنها تمايل عدم
يك.دارد كشور آموزشي ساختارنظام در نقص حدودي تا و خانوادگي
كردن كم علي‌رغم كه است آنچنان‌زياد زندگي هزينه‌هاي:بي‌سوادمي‌گويد
را بچه‌هايم ملزومات توان‌تامين تفريح ، و استراحت و ساعات‌خواب
سوادآموزي نهضت كلاسهاي بخواهم‌سر هم خودم اينكه به برسد ندارم ، چه
.بروم
كاراست ، مشغول كوچك ازكارگاههاي يكي در كه ساله پ110.علي
قيم ومادرم ، شدند جدا هم از مادرم و پيش ، پدر سال چند:مي‌گويد
مادرم دائي‌ام ، به‌توصيه لذا بود ، مشكل زندگي‌برايمان گذران.شد من
ترك كه بودم دوم كلاس.كاركنم تا كرد معرفي كارگاه به‌اين مرا
خسته تني با و روز در كار ساعت از13 پس اينكه با.كردم تحصيل
ولي بروم مدرسه به مجددا دارم آرزو ولي مي‌روم خانه به كارگاه از
كار اگر داده قول البته‌كارفرمايم.بخرم التحرير لوازم هنوزنتوانستم
نيازهاي از بخشي كند ، بلكه كم را كار ساعات تنها نه يادبگيرم ، را
.كند راتامين تحصيلي‌ام
ايران در سواد سيماي
در عطف نقطه‌اي حيات به‌عرصه ايران اسلامي انقلاب ورود بي‌ترديد
نهضتي اسلامي ، انقلاب باظهور.مي‌آيد شمار به بي‌سوادي با جريان‌مبارزه
در.يافت جريان بي‌سوادي با پيكار منظور به كشور نقاط دراقصي عظيم
از يكي ساخت ، مبدل عظيم مدرسه‌اي به را ايران كه ملي عزم اين جريان
.گرفت قرار اضمحلال معرض در بي‌سوادي‌است همانا كه شوم پديده‌هاي
نهضت‌سوادآموزي سازمان انساني ونيروي آموزشي معاون كريمي ، بهادر
از درصد سال 1355 ، تنها 5/47 سرشماري براساس:مي‌گويد اين‌باره در
پيروزي از پس اين‌ميزان كه بودند سواد با بيشتر سال‌و جمعيت 6
نهضت مستمر تلاش‌هاي و آموزش‌سواد شدن همه‌گير با و انقلاباسلامي
همچنين.است يافته افزايش به 5/79درصد گذشته سال در سوادآموزي
نرخ دوبرابر سواد ، رشد نرخ مي‌دهد نشان همين‌زمان در جمعيتي آمار
.است بوده جمعيت رشد
درجهت مهمي اقدامات اسلامي پيروزي‌انقلاب از پس:مي‌افزايد وي
باسواد درجمعيت جنسي تبعيض كاهش نتيجه ودر آموزشي برابر فرصت‌هاي
بين در باسوادي ميزان كه‌تفاوت مي‌دهد نشان آمارگرفتهاست صورت
سال1355 در درصد از 4/23 و است كاهش‌يافته يك‌دوم از بيش مردان و زنان
داده‌هاي‌آماري براساس همچنين.است تنزل‌يافته سال 75 در درصد به 5/9
درسال درصد به 86 سال 1355 در درصد از4/65 شهري مناطق باسوادي نسبت
روستايي مناطق باسوادي نسبت همين‌زمان در.است يافته افزايش 75
به.است رسيده درصد به7/70 معادل 2/40 افزايشي با درصد ، از5/30
بوده شهري مناطق دوبرابر روستاها در باسوادي ميزان عبارتي‌افزايش
.است
از 16 بيش گذشته سال طول 17 در نهضت‌سوادآموزي مي‌دهد نشان آمارها
تكميلي ، مقدماتي ، ) سوادآموزي مختلف دوره‌هاي در را نفر ميليون
جمعيت و جمعيت رشد طرفي از.است داده آموزش (بزرگسالان پنجم پاياني ،
.مي‌افزايد بي‌سوادان تعداد بر همواره ابتدايي ناقص پوشش و بي‌سواد
نفر هزار و700 ميليون به 10 امروز بي‌سوادان تعداد اينها همه علي‌رغم
.است كرده پيدا كاهش
ساختار بودن ناقص جمله از چند عواملي كه باورند براين كارشناسان
سوادآموزي نهضت كلاسهاي در بي‌سوادان شركت نبودن اجباري و آموزشي نظام
.است شده بي‌سوادان جمعيت نرخ بالاماندن موجب
و آموزش نارسائي‌هاي از بي‌سوادي:مي‌گويد اين‌باره در كريمي بهادر
لازم كودك ميليون به 120 قريب امروز.مي‌گيرد ريشه ابتدايي پرورش
تعداد اين از درصد از 60 بيش كه نمي‌روند مدرسه به جهان در التعليم
كودك ميليونها كه مي‌دهد ارقام‌نشان و آمار.مي‌دهند تشكيل دختران را
برنامه‌هاي نادرستي و مدرسه ، نارسايي معلم ، كمبود علت به 146ساله
پرورش و آموزش از مشكلات‌فرهنگي و اجتماعي نابساماني مالي ، آموزشي ، فقر
مساله اين كنار در.ندارند مدرسه به راهي و ابتدايي‌بازمانده‌اند
آمار طبق.اساسي‌است مي‌كنندمشكلي ترك را مدرسه كه تعداددانش‌آموزاني
در ابتدايي دوره كننده‌در نام ثبت دانش‌آموز ميليون ازيكصد يونسكو
تحصيل ترك دوره‌ابتدايي ، پايان از قبل نفر ميليون فقير40 كشورهاي
ريشه مانع و جوامع ريشه‌بي‌سوادي ابتدايي پوشش بودن پس‌ناقص.مي‌كنند
پرورش ، و آموزش و نهضت‌سوادآموزي زياد تلاش‌هاي با ما كشور در.است كني
دانش‌آموزان هنوز ولي است رسيده درصد از 95 بيش به ابتدايي دوره پوشش
است عبارت آن عمده علل كه نمي‌روند مدرسه به كه هستند التعليمي لازم
نبودن دسترس در فرهنگي ، فقر خانواده‌ها ، اقتصادي مشكلات:از
تعداد نتيجه ودر روستاها بودن جمعيت كم دليل‌پراكندگي ، به دانش‌آموزان
...و واجبالتعليم دانش‌آموزان كم
ميل عدم سوادآموزي ، نهضت سازمان انساني نيروي و آموزشي معاون
مورد سوادآموزي كلاسهاي در شركت جهت نيز را سوادان كم و بي‌سوادان
از هنوز ما كشور در سوادآموزي و دانش:مي‌افزايد و مي‌دهد قرار اشاره
اقتصادي ، ديدگاه از فقط سواد به و نيست برخوردار مطلوب جايگاه
عامل سواد ، كه حالي در مي‌شود نگاه شغلي فرصت كسب و درآمد افزايش
بي‌سوادان اغلب لذا است انساني شخصيت تكوين پايه و بشري رشد و تكامل
همكاري عدمميزنند سرباز آموزي سواد كلاسهاي در شركت از سوادان كم و
تبليغات‌مستمر عدم همچنين و نهضت‌سوادآموزي با فرهنگي نهادهاي وهمگامي
بي‌سوادان‌در جمعيت نرخ ماندن بالا كه‌موجب است عواملي ديگر از موثر و
.است شده كشور
راهكارها
هر و مي‌آيد شمار به توسعه كليد متخصص ، و كارآمد انساني نيروي
توانش و دانش از است ، بايد فرجامي نيك و توسعه جامعه‌اي‌خواهان
.برد سود ديده آموزش نيروهاي‌انساني
نرخ با جوامع يافتگي توسعه و پيشرفت مساله شناسان جامعه باور به
از كه جامعه‌اي.دارد مستقيم رابطه‌اي آن ، ديده آموزش و باسواد جمعيت
به مي‌تواند راحتي باشد ، به برخوردار بالاتري باسواد نرخ‌جمعيتي
بسياري تلاش همين‌رودولتها از.يابد دست خود آرمانهاي و خواسته‌ها
به منظور به.بپردازند علوم فراگيري و اندوزي به‌دانش مردم تا مي‌كنند
ارائه بسيار وتوصيه‌هايي راهكارها كشور بي‌سواد جمعيت رساندن‌نرخ حداقل
در بي‌سوادان كردن‌حضور اجباري و كشور آموزشي اصلاح‌ساختار كه مي‌دهند
.جمله‌اند آن از نهضت‌سوادآموزي كلاسهاي
كه باشد گونه‌اي به بايد آموزشي ساختار اصلاح:مي‌گويد آزاده سعيد
بر علاوه مهم اين انجامقراردهد پوشش تحت را لازم‌التعليم تمام‌افراد
سهم.است اقتصادي داراي‌نتايج اجتماعي ، و سياسي فرهنگي ، آثارمثبت
سهم مقابل در التعليم لازم افراد ويژه طرح اجراي براي سرمايه‌گذاري
افراد سوي از آمده وجود به ناهنجاريهاي مهار براي سرمايه‌گذاري
مي‌كند حكم نيز اقتصادي عقل لذا.است مقدار كم و ناچيز بسيار بي‌سواد
تحت‌پوشش خود خاص زمان در را التعليم لازم افراد تمام مقتضي نحو به كه
.داد قرار آموزشي نظام
شدن اجباري بر علاوه:مي‌گويد سوادآموزي‌نيز نهضت آموزشي معاون
و فرهنگي نهادهاي سال ، سني4010 گروه افراد براي سوادآموزي
سوادآموزي نهضت كمك به وعملا قانون چارچوب در بايد آموزشي
را كشور سوادآموزي آموزشي ، فضاي امكانات ، معلم ، نظر از و بيايند
مسئول بايد حتي‌خانواده‌ها و اتحاديه و قشر هر ديگر سوي از.دهند ياري
جهت مي‌رسد نظر به هرتقدير به.شوند خود بي‌سوادان مجموعه سوادآموزي
پيامدهاي به فردي‌بي‌سوادان آگاهي‌هاي نيز و ملي عزم بابي‌سوادي ، مبارزه
.است سوادآموزي‌ضروري مثبت
