پنجم ، شماره 1361 سپتامبر 1997 ، سال شهريور 1376 ، 21 يكشنبه 30
|
|
گسترده رايزني برپايه ژرف دگرگونيهاي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
فرانسه دانشگاهي نظام چشمانداز
تهيه آن هدف كه ملياست رايزني فرايند يك نتايج نخستين اصلاحات اين
عالي آموزش و دانشگاهي دستگاه درباره دولت رسمي سياستگذاري سند يك
است جاري سال پايان تا فرانسه
نظام اصلاحات عليه فرانسويكه استادان و دانشجويان آشناي منظره
افتادهاند بهراه پاريس خيابانهاي در فرانسه ودانشگاهي آموزشي
در بار نخستين براي امسال ، فوريه ماه درباشد پيوسته تاريخ به شايد
تغييرات براي فراگيري برنامه توانست فرانسه وقت دولت اخير ، دهه چند
شديد رويارويي و برخورد بجاي كه كند ارائه كشور دانشگاههاي در
.است بوده همراه گسترده باپذيرش
براي فرانسه دولت كه آناست موفقيتي چنين براي محتمل توضيح يك
كنار بالارا از دگرگونيها تمامي تحميل كهنه باررويكرد نخستين
پذيرفته را صاحبنظران همه با رايزنيگسترده شيوه آن بجاي و گذاشته
نخستين براي ائتلافي محافظهكار دولت ميآيد نظر به ديگر سوي از.است
كه را فرانسه عالي آموزش دستگاه جايگزيني هميشگي و سنتي هدف بار
نسبتا دانشآموز هر همگاني دسترسي اصل و دارد ناپلئون عصر در ريشه
روشهاي) آنگلوساكسوني مدل يك با است ، آن بنيادهاي از دانشگاه به خوب
اساسا را دانشگاه كه (م-امريكا بويژه زبان انگليسي كشورهاي در رايج
به دانشآموزان محدود دسترسي خواهان و ميداند علمي پژوهشهاي جايگاه
.است نهاده كناري به است ، آن آموزشي امكانات
پيشنهاد به كه است ملي فرايندرايزني يك نتايج نخستين اصلاحات ، اين
يك تهيه آن هدف و شد آغاز ژوپه آلن دولت آموزش وزير فرانسوابيرو
دولت تاييد مورد (رسمي سياستگذاري سند) (White Paper) سفيد برگ
.است جاري سال پايان تا فرانسه عالي آموزش و دانشگاهي دستگاه درباره
شكست ازميزان كاستن هدف با اصلاحات اين عمدهترين ميان ، آن در
اين پايان در.تنظيمشدهاند تحصيل نخست ساله دو دوره در تحصيلي
درصد تنها 90 اكنون اما ميشود عموميداده مطالعات در ديپلم يك دوره
در نفر يك تنها هم ميان آن از و ميگذرانند دورهرا اين دانشجويان
مجبور بقيه و ميكند تمام ساله دو مقرر زمان مدت در را دوره نفر چهار
.هستند آن تجديد به
عموميتر برنامهآموزشي يك دانشجويان آينده ، در تازه شيوههاي برپايه
به ورود براي را آنها كه داشت خواهند (Semster)نيمسال نخستين در
كه حالي در خواهدكرد ، آماده اصلي و فراگير (course) رده هشت از يكي
خود تخصصي -علمي رشته دانشگاه به ورود بدو از بايد دانشجويان اكنون
.برگزينند را
دانشگاهي فضاهاي گسترش جاهطلبانه برنامههاي
تقويم و سالتحصيلي نظام تغيير ميتوان عمده اصلاحات ديگر از
نيمسالي دو تقويم با نيمسالاست ، شامل 3 كه فرانسه مرسوم دانشگاهي
در افزايش نيز و متحده ايالات بادانشگاههاي مشابه بهار ، و پاييز
بلند طرح گسترش نويد دولت آن ، بر علاوه.برد رانام شهريهها
) نامدانشگاه 2000 به كه داده را آموزشي فضاهاي ساخت پروازانه
بوسـيله سال 1991 در كه طرح اين برپايه.ميشود شناخته (universite'
پاياني سالهاي در آموزش وزير و فرانسه نخستوزيرتازه -ژوسپن ليـونل
ميليارد تاكنون 32 دولت شد ، پيشنهاد ميتران فرانسوا جمهوري رياست
فضاي مترمربع ميليون از 5/1 بيش ساختن صرف (دلار ميليارد /5) فرانك
.است نموده دانشگاهي
پاسخ با رايزني ازفرايند فاز نخستين اين دستاوردهاي ديگر ، سوي از
اگر شده ، روبرو استادان و دانشجويان گروههاي و دانشگاهها روساي مثبت
شدن روشن زمان به را نهايي داوري تا ميدهند ترجيح گروهها اين همه چه
هزينهها ، كردن فراهم و اجرا چگونگي زمينه در بويژه برنامه ، جزئيات
نماينده اصلي سازمان ،SGEN-EFDT كل دبير برسه ، لورن.كند موكول
كه داده وعدههايي هم گذشته بيرودر ميدهد هشدار كشور آموزگاران
دشواريميتوان به را اصلاحات اين از دور نخستين امانشدهاند برآورده
در بيرو كاميابي ميرسد ، نظر به تازه ميان اين در آنچه.دانست انقلابي
و اصلاحات اين به وفاداري براي دانشگاهيان و دانشجويان تعهد دريافت
هرگونه برابر در پايداري گذشته در كه چرا.است آينده اصلاحات نيز
نيز و دانشجويان نيرومند گروههاي سوي از تغييرات
كرده جلوگيري تلاشهايي چنين پيشرفت از (م -استادان)"Professeurs"
و روشن آنچنان تغييرات اين:ميگويد مورد اين در كارشناس يك.است
به پيش سال چرا 15 كه بپرسيد خود از شما است ممكن كه هستند بديهي
.نيامدند در اجرا
از كه پيشين آموزگار يك -بيرو ميرسد ، نظر به چنانكه ديگر سوي از
رايزني در -ميآيد بشمار فرانسه جمهوري رياست بعدي دوره نامزدان جمله
نظر توافق نقاط كار ماه پي 18 در و بوده موفق جناحها ديگر با گسترده
عموما آنچنانكه "La method Bayrou".است كرده مشخص را آنها همه
Paris val-de-Marne دانشگاه رئيس لاميك ، هلن گمان به ميشود ، خوانده
.است اصلاحات اين پيشرفت راه تنها
و دستگاهآموزشي بر بالا سطوح از كه اصلاحات ديگر:ميگويد او
به محكوم آنها همه ازكيفيت نظر همهصرف شدهاند ، تحميل دانشگاهها
موافق نظر جلب و جستجو سوي به دولت چرخش او باور به.بودهاند شكست
آموزشي و دولتي دستگاه با كشور يك در واقعي تغيير يك گروهها همه
ميگويداين نيز برسه لورن.ميدهد نشان را فرانسه چون يافته تمركز
برابر در اندكي پايداريها و انتقادات چنين كه است بار نخستين براي
پايه بر كه است آن اصلاحات اين در عمده نكته ديگر.ميشود ديده اصلاحات
پديد در را خود ديرين هدف محافظهكاران كه ميآيد بنظر موجود ، شواهد
خود بتواند كه (autonomous university) خودگردان دانشگاههاي آوردن
(Curricula) درسي برنامه محتواي (course Struetures) دورهها ساختار
حاضر حال در.كردهاند فراموش كنند ، تنظيم را خود شهريههاي نيز و
برسه.ميكنند پيروي ملي يكنواخت نظامهاي از فرانسه دانشگاههاي تمام
.است راست احزاب سياستهاي در تاريخي چرخش يك ميگويداين
مركــزملــي ،CNRSنقش بر بيرو تاييد ترتيب ، همين به
laRecherche Scientifique) (Centreفرانسه علمــي پــژوهشهــاي
دولت كه ميدهد نشان پژوهش دركار دانشگاهها بعنوانشريك National de
آزمايشگاههاي واگذاري و سازمان اين كردن تجزيه براي را خود طرحهاي
.است گذاشته كنار را دانشگاهها به آن
و CNRSميگويدCNRSدانشگاهي روابط بخش سرپرست گروس ، موريس
فرايندي دارند ، علمي پژوهشهاي در را خود ويژه نقش يك هر دانشگاهها
در كارشناس يك.آورد خواهد بوجود همكاري براي مناسبتر محيط يك كه
بايد دانشگاهها در اصلاحات كه دارد وجود باور ميگويداين مورد اين
.شوند برگزار ميكنند ، كار خوب كه سازمانها ديگر تهديد بدون
پيچيدهاي دشوارو كار اصلاحات اين رساندن انجام به مجموع در اما
ساختمان ده هر از و هستند شرايطوخيمي در دانشگاهها از بسياري:است
.دارد قرار آموزشي كميته زيراستانداردهاي يكي آموزشي ،
يافت؟ خواهد افزايش دانشجويان شهريه آيا
دانشگاه و بيندولت روابط بهبود كه است اميدوار او ميگويد لاميك
گونهاي حالت كه دانشجويان افزايششهريه موضوع تا داد خواهد اجازه
-مائوريها زبان از واژهاي ،Taboo ).شود مطرح ازنو يافته ، تابو
كه است بحثي يا چيزي كاري ، مطلق تحريم بيانگر كه -نيوزلند بوميان
يك كردن ميرود ، تابو كار به اجتماعي -فرهنگي زمينههاي در عموما
از و بوده مائوريها ميان در قبيله رئيس حقوق جمله از چيز يا كار
.(م-است ميآمده شمار به جامعه آن در مهم بسيار قدرت اهرمهاي جمله
جعبه بازكردن بحث ، اين كشيدن ميان به كه ميهراسند آن از هنوز بسياري
كه بود زني نخستين پاندورا باستان ، يونان اساطير در) باشد پاندورا
آن كه اكيد سفارش اين با سپردند بدو را جعبهاي آنها آفريدند خدايان
همه جعبه شدن گشوده با و كرد فراموش را دستور او اما نگشايد ، را
تا ماند جعبه ته در تنهااميد و آمد ، برون آن از بشر نوع مصائب
دارند تاكيد نكته براين دانشگاهها كه چرا ،(م-باشد بشر براي تسكيني
اين و كند برابري ميدهند ارائه كه تسهيلاتي با بايد آنها شهريه كه
را كلان شهريههاي كه ميگردد منتقداني با روزافزون برخورد موجب موضوع
.ميدانند عالي آموزش به همگاني دسترسي اصل ناقض
افزايش با اما راميپردازد ، دانشگاهها بودجه از درصد دولت 80 اكنون
كه راهي تنها عمومي ، درآمدهاي محل از چنينپرداختهايي با مخالفت
دريافتي شهريه بردن بالا دارند ، درآمدهايشان افزايش براي دانشگاهها
متقاعد را دانشجويان ميتوان كه است مطمئن لاميكاست دانشجويان از
و آنها كه زماني تا البته بپذيرند ، را افزايشهايي چنين كه ساخت
.بهرهبرند آن مزاياي از دانشجويان همه بعبارتي
پرازدحام و وبرهم درهم آشفته ، شرايط با مستقيما موضوعي چنين و
Grandes ecolesشرايط با تناقضآشكار در كه دارد پيوند دانشگاهها
دانشجويان كه عالي آموزش مراكز يعني ميگيرد قرار(م -عالي مدارس)
تجهيز خوب آزمايشگاههاي و كتابخانهها چون بسياري تسهيلات از آنها در
يك در بايد آنها به ورود براي داوطلب اماهر هستند ، بهرهمند شده
.جويد شركت داوطلبان ديگر با سخت رقابت
يك ميكنند ، ترك را دبيرستان كه دانشآموزاني نخبهترين فرانسه ، در
سال يك مدت به را La class Prepartoire آمادهسازي و آموزش ويژه دوره
شركت (عالي مدارس) Grandos ecoles به ورودي كنكور در تا ميگذرانند
به نميشوند ، عالي مدارس به ورود به موفق كه ديگران كه حالي در كنند ،
اتحاديههاي حتي هيچكس ، تقريبا وجود اين با.ميآورند روي دانشگاهها
گسترده رد و Grandes ecoles عمومي پذيرش در مغايرتي هيچ دانشجويي ،
.نميبينند دانشگاهها به ورودي رقابت
كه زماني تا ميپذيرند را گزينش همهگونه ميگويددانشجويان برسه
دانشگاه به دسترسي كه ميكند خاطرنشان او باشد شايستگي بر آن بنيان
موفقيت با را Baccalaureat دبيرستان پايان كه دانشآموزاني براي
اين با كه دانشآموزان اين.ميشود انجام خودكار بصورت بگذرانند ،
كارشناس يك چنانكه ميكنند ، وپا دست خود براي دانشگاه در جايي آزمون
بپذيرند ، ميتوانند را Grandes ecoles به ورود در ناتواني ميگويد ،
.نيست پذيرفتني هيچكس براي عالي آموزش از كامل محروميت اما
فوريه 1997 نيچر ، 15:منبع
اردكاني حائري احمدرضا:ترجمه
``