پنجم‌ ، شماره‌ 1389‏‎ اكتبر 1997 ، سال‌‏‎ آبان‌ 1376 ، 23‏‎ پنجشنبه‌ 1‏‎


خاور‏‎ صنعتي‌‏‎ گروه‌‏‎

روحانيت‌‏‎ علمي‌‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ حيات‌‏‎ از‏‎ گوشه‌هايي‌‏‎


فلسفي‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎ مبارزات‌‏‎ و‏‎ كتابخاطرات‌‏‎ انتشار‏‎ مناسبت‌‏‎ به‌‏‎

آن‌ ، ‏‎ پيروزي‌‏‎ و‏‎ گسترش‌‏‎ رشد ، ‏‎ در‏‎ نقش‌روحانيت‌‏‎ و‏‎ اسلامي‌‏‎ انقلاب‏‎ تاريخ‌‏‎ تدوين‌‏‎
ديگر‏‎ و‏‎ انقلاب‏‎ روحاني‌‏‎ رهبران‌‏‎ خاطرات‌‏‎ ضبط‏‎ و‏‎ ثبت‌‏‎ گرو‏‎ در‏‎ زيادي‌‏‎ حدود‏‎ تا‏‎
والمسلمين‌‏‎ حجت‌الاسلام‌‏‎ شهير‏‎ خطيب‏‎ شك‌‏‎ بدون‌‏‎.‎است‌‏‎ برآن‌‏‎ تاثيرگذار‏‎ افراد‏‎
اند‏‎ و‏‎ هفتاد‏‎ دوران‌‏‎ شاهد‏‎ و‏‎ ناظر‏‎ خود‏‎ پربركت‌‏‎ عمر‏‎ دوران‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ فلسفي‌‏‎
ايشان‌‏‎ خاطرات‌‏‎.‎است‌‏‎ عرصه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ افراد‏‎ معدود‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ بوده‌‏‎ اخير‏‎ ساله‌‏‎
انقلاب‏‎ دوران‌‏‎ حوادث‌‏‎ و‏‎ (‎ره‌‏‎)‎خميني‌‏‎ امام‌‏‎ نهضت‌‏‎ ملي‌ ، ‏‎ نهضت‌‏‎ پهلوي‌ ، ‏‎ دوران‌‏‎ از‏‎
در‏‎ گوناگون‌‏‎ دلايل‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ فردي‌‏‎ به‌‏‎ منحصر‏‎ و‏‎ تازه‌‏‎ مطالب‏‎ داراي‌‏‎ اسلامي‌ ، ‏‎
.ديد‏‎ مي‌توان‌‏‎ خاطراتي‌‏‎ كمتر‏‎
عنوان‌‏‎ با‏‎ اسلامي‌‏‎ جمهوري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ در‏‎ ايشان‌‏‎ خاطرات‌‏‎ از‏‎ گوشه‌هايي‌‏‎ اخيرا‏‎
عنوان‌‏‎ تحت‌‏‎ اثر ، ‏‎ مجموعه‌اين‌‏‎ سپس‌‏‎ و‏‎ رسيد‏‎ چاپ‌‏‎ به‌‏‎ اسلام‌‏‎ گوياي‌‏‎ زبان‌‏‎
اسلامي‌‏‎ انقلاب‏‎ اسناد‏‎ مركز‏‎ توسط‏‎ فلسفي‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎ مبارزات‌‏‎ و‏‎ خاطرات‌‏‎
تاريخ‌‏‎ از‏‎ اين‌مركز‏‎.‎شده‌است‌‏‎ پخش‌‏‎ اسلامي‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ نشر‏‎ دفتر‏‎ توسط‏‎ و‏‎ منتشر‏‎
حجه‌الاسلام‌‏‎ با‏‎ ويدئويي‌‏‎ مصاحبه‌‏‎ جلسه‌‏‎ يك‌‏‎ و‏‎ بيست‌‏‎ طي‌‏‎ تا 1/10/72‏‎ ‎‏‏29/4/71‏‎
رهبري‌ ، ‏‎ معظم‌‏‎ مقام‌‏‎ اينكه‌‏‎ مهم‌‏‎ نكته‌‏‎:‎نمود‏‎ ضبط‏‎ را‏‎ ايشان‌‏‎ خاطرات‌‏‎ فلسفي‌ ، ‏‎
و‏‎ فرهنگي‌‏‎ مسايل‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ توجهي‌ويژه‌‏‎ همواره‌‏‎ كه‌‏‎ خامنه‌اي‌‏‎ آيت‌الله‌‏‎ حضرت‌‏‎
به‌‏‎ خطاب‏‎ سال‌ 1373‏‎ ماه‌‏‎ درمرداد‏‎ نامه‌اي‌‏‎ طي‌‏‎ مي‌نمايند ، ‏‎ مبذول‌‏‎ تاريخ‌ايران‌‏‎
.نمايند‏‎ بازگو‏‎ خودرا‏‎ خاطرات‌‏‎ تا‏‎ خواستند‏‎ ايشان‌‏‎ از‏‎ آقاي‌فلسفي‌‏‎ جناب‏‎
:است‌‏‎ چنين‌‏‎ فلسفي‌‏‎ آقاي‌‏‎ به‌‏‎ رهبري‌‏‎ معظم‌‏‎ مقام‌‏‎ نامه‌‏‎ متن‌‏‎
يگانه‌ ، ‏‎ خطيب‏‎ و‏‎ فرزانه‌‏‎ عالم‌‏‎ باسعادت‌‏‎ خدمت‌‏‎.‎الرحيم‌‏‎ الرحمن‌‏‎ بسم‌الله‌‏‎
و‏‎ التحيه‌‏‎ و‏‎ السلام‌‏‎ بعد‏‎.‎بركاته‌‏‎ دامت‌‏‎ فلسفي‌‏‎ آقاي‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎ جناب‏‎
ممتد‏‎ حضور‏‎ و‏‎ هوشمندانه‌‏‎ و‏‎ نافذ‏‎ ديد‏‎ و‏‎ روشن‌‏‎ ذهن‌‏‎ و‏‎ قوي‌‏‎ حافظه‌‏‎ الاكرام‌ ، ‏‎
از‏‎ توجهي‌‏‎ قابل‌‏‎ تعداد‏‎ با‏‎ وانس‌‏‎ ملاقات‌‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ اجتماعي‌‏‎ صحنه‌هاي‌‏‎ در‏‎
از‏‎ شخصي‌‏‎ تجربه‌‏‎ نيز‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ روحاني‌‏‎ و‏‎ ديني‌‏‎ ممتاز‏‎ و‏‎ برجسته‌‏‎ شخصيتهاي‌‏‎
بركت‌‏‎ با‏‎ عمري‌‏‎ و‏‎ بزرگ‌ ، ‏‎ حوادث‌‏‎ گرم‌‏‎ و‏‎ سرد‏‎ چشيدن‌‏‎ و‏‎ معاصر‏‎ تاريخ‌‏‎ رخدادهاي‌‏‎
مجموعا‏‎ و‏‎ خدا‏‎ بزرگ‌‏‎ نعمتهاي‌‏‎ همه‌‏‎ حكمتها ، ‏‎ و‏‎ عبرت‌ها‏‎ از‏‎ مشحون‌‏‎ و‏‎
.مي‌سازد‏‎ محتم‌‏‎ جنابعالي‌‏‎ رابر‏‎ آن‌‏‎ شكرگزاري‌‏‎ وظيفه‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ نظير‏‎ موهبتي‌كم‌‏‎
كه‌‏‎ صحت‌‏‎ و‏‎ حيات‌‏‎ ازفرصت‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ موهبت‌‏‎ اين‌‏‎ شكر‏‎ جمله‌مصاديق‌‏‎ از‏‎ و‏‎
حوادث‌‏‎ و‏‎ خواطر‏‎ گرفته‌‏‎ بهره‌‏‎ داشت‌ ، ‏‎ خواهد‏‎ استمرار‏‎ سالياني‌‏‎ انشاءالله‌‏‎
نگارش‌‏‎ و‏‎ انتظام‌‏‎ رشته‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ حيات‌‏‎ تاريخ‌‏‎ عبرت‌آميز‏‎ و‏‎ برجسته‌‏‎
پيدايش‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ قضايايي‌‏‎ يعني‌‏‎ انقلاب‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ ساله‌‏‎ پنجاه‌‏‎ حوادث‌‏‎درآوريد‏‎
به‌‏‎ پهلوي‌ها‏‎ دوران‌‏‎ تلخ‌‏‎ غالبا‏‎ ماجراهاي‌‏‎ سپس‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ منتهي‌‏‎ رضاخان‌‏‎ حكومت‌‏‎
دسترس‌‏‎ در‏‎ و‏‎ نوشته‌‏‎ كمتر‏‎ موشكاف‌ ، ‏‎ و‏‎ آگاه‌‏‎ و‏‎ امين‌‏‎ قلم‌هاي‌‏‎ وسيله‌‏‎
آن‌‏‎ كار‏‎ راه‌‏‎.‎شود‏‎ پر‏‎ وسيله‌جنابعالي‌‏‎ به‌‏‎ شايد‏‎ خلاء‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ گذاشته‌شده‌‏‎
شود‏‎ حاضر‏‎ شما‏‎ نزد‏‎ صوت‌‏‎ باضبط‏‎ معين‌‏‎ ساعت‌‏‎ چند‏‎ هفته‌‏‎ در‏‎ موظفي‌‏‎ كه‌شخص‌‏‎ است‌‏‎
و‏‎ حافظه‌‏‎ كردن‌‏‎ براي‌فعال‌‏‎ را‏‎ لازم‌‏‎ منابع‌‏‎ و‏‎ كتب‏‎ قبلا‏‎ كه‌‏‎ درحالي‌‏‎ شما‏‎ و‏‎
نوار‏‎ آنچه‌از‏‎ كنيد ، ‏‎ بيان‌‏‎ را‏‎ مطالب‏‎ ديده‌ايد‏‎ درذهن‌ ، ‏‎ حوادث‌‏‎ ترتيب‏‎
انشاءالله‌‏‎ كه‌‏‎ نتيجه‌‏‎ و‏‎ شود‏‎ وتنقيح‌‏‎ ديده‌‏‎ ديگر‏‎ بار‏‎ مي‌شود‏‎ استخراج‌‏‎
خداوند‏‎.‎گيرد‏‎ قرار‏‎ افكارمردم‌‏‎ دسترس‌‏‎ در‏‎ مي‌شود‏‎ ارزش‌‏‎ با‏‎ و‏‎ اثربزرگ‌‏‎
والسلام‌‏‎.‎فرمايد‏‎ وكمك‌‏‎ هدايت‌‏‎ اوست‌‏‎ رضاي‌‏‎ موجب‏‎ آنچه‌‏‎ به‌‏‎ شمارا‏‎ و‏‎ ما‏‎ تعالي‌‏‎
.عليكم‌‏‎
الخير 1415/5/73‏‎ صفر‏‎ سي‌ام‌‏‎ /خامنه‌اي‌‏‎ علي‌‏‎ سيد‏‎
بسيار‏‎ رهبري‌‏‎ عظماي‌‏‎ مقام‌‏‎ تاكيد‏‎ با‏‎ اثر‏‎ اين‌‏‎ اهميت‌‏‎ و‏‎ ارزش‌‏‎ ترتيب ، ‏‎ بدين‌‏‎
حجه‌الاسلام‌‏‎ به‌‏‎ آن‌‏‎ وتكميل‌‏‎ ويراستاري‌‏‎ اثر ، ‏‎ تدوين‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎.افزون‌گرديد‏‎
در‏‎ ازمتبحرين‌‏‎ و‏‎ معاصر‏‎ تاريخ‌‏‎ موضوع‌‏‎ در‏‎ ازسابقين‌‏‎ كه‌‏‎ دواني‌‏‎ علي‌‏‎
آقايان‌دكتر‏‎ با‏‎ همراه‌‏‎ ايشان‌‏‎.‎گرديد‏‎ مي‌باشندسپاره‌‏‎ روحانيت‌‏‎ تاريخ‌‏‎ عرصه‌‏‎
با‏‎ كتاب‏‎ تكميل‌‏‎ و‏‎ ضمن‌ويراستن‌‏‎ رجبي‌ ، ‏‎ حسن‌‏‎ محمد‏‎ و‏‎ رجبي‌‏‎ محمد‏‎
و‏‎ نمودند‏‎ كامل‌‏‎ را‏‎ اثرتاريخي‌‏‎ اين‌‏‎ تاريخي‌ ، ‏‎ ارجاعات‌‏‎ و‏‎ افزودن‌پانويس‌ها‏‎
آن‌‏‎ ارزش‌‏‎ پرشماري‌تصوير ، ‏‎ تعداد‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ اسناد‏‎ صفحه‌‏‎ افزودن‌300‏‎ با‏‎ سپس‌‏‎
يادداشتهاي‌حجه‌الاسلام‌‏‎ و‏‎ شخصي‌‏‎ اسناد‏‎ رابطه‌ ، ‏‎ دراين‌‏‎.‎كردند‏‎ مضاعف‌‏‎ را‏‎
گستردگي‌مورد‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ تا 1357‏‎ مجلات‌سالهاي‌ 1320‏‎ و‏‎ روزنامه‌ها‏‎ و‏‎ فلسفي‌‏‎
ممكن‌‏‎ حد‏‎ تا‏‎ ايشان‌ ، ‏‎ مكرر‏‎ ازبازبيني‌هاي‌‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ گرفت‌‏‎ قرار‏‎ استفاده‌‏‎
هم‌‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ مدعي‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ بنابراين‌‏‎.‎شد‏‎ افزوده‌‏‎ بدان‌‏‎ لازم‌‏‎ مطالب‏‎ و‏‎ همه‌مسايل‌‏‎
تاريخ‌‏‎ و‏‎ ايران‌‏‎ معاصر‏‎ تاريخ‌سياسي‌‏‎ حوزه‌‏‎ در‏‎ آثار‏‎ مهمترين‌‏‎ از‏‎ اينك‌يكي‌‏‎
گرفته‌‏‎ قرار‏‎ ومورخان‌‏‎ پژوهندگان‌‏‎ اختيار‏‎ در‏‎ اخير‏‎ سال‌‏‎ درهفتاد‏‎ روحانيت‌‏‎
.است‌‏‎
و‏‎ منبر‏‎ به‌‏‎ وافر‏‎ اشتياق‌‏‎ و‏‎ ذوق‌‏‎ دليل‌‏‎ به‌‏‎ جواني‌‏‎ آغاز‏‎ در‏‎ فلسفي‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎
.كرد‏‎ آغاز‏‎ ديني‌‏‎ علوم‌‏‎ تحصيل‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎ را‏‎ رفتن‌‏‎ منبر‏‎ مادر ، ‏‎ اصرار‏‎ و‏‎ علاقه‌‏‎
شهر‏‎ در‏‎ را‏‎ نامش‌‏‎ آوازه‌‏‎ سرعت‌‏‎ به‌‏‎ وعظ ، ‏‎ در‏‎ وي‌‏‎ نظير‏‎ كم‌‏‎ قريحه‌‏‎ استعدادو‏‎
قرارداد ، ‏‎ ايران‌‏‎ خطباي‌‏‎ و‏‎ وعاظ‏‎ بزرگترين‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎ را‏‎ او‏‎ و‏‎ پراكند‏‎ تهران‌‏‎
ملي‌‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎ شمسي‌‏‎ سال‌ 1305‏‎ در‏‎ و‏‎ سالگي‌‏‎ بيست‌‏‎ حدود‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ جايي‌‏‎ تا‏‎
منبر‏‎ مجلس‌‏‎ صحن‌‏‎ در‏‎ صفر‏‎ ماه‌‏‎ آخر‏‎ از‏‎ روز‏‎ پنج‌‏‎ در‏‎ تا‏‎ كرد‏‎ دعوت‌‏‎ ايشان‌‏‎ از‏‎
در‏‎ بيش‌‏‎ و‏‎ كم‌‏‎ پس‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎.شد‏‎ تكرار‏‎ نيز‏‎ بعد‏‎ سال‌‏‎ دعوت‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ بروند‏‎
منبر‏‎ مجالس‌‏‎ در‏‎ شركت‌‏‎ با‏‎ مي‌كرد‏‎ سعي‌‏‎ ضمنا‏‎ و‏‎ مي‌رفت‌‏‎ منبر‏‎ مجالس‌‏‎ برخي‌‏‎
.يابد‏‎ آگاهي‌‏‎ نيز‏‎ ايشان‌‏‎ ضعف‌‏‎ و‏‎ قوت‌‏‎ نقاط‏‎ به‌‏‎ قم‌ ، ‏‎ و‏‎ تهران‌‏‎ نامدار‏‎ وعاظ‏‎
براي‌روحانيون‌‏‎ خان‌‏‎ رضا‏‎ كه‌‏‎ روزافزوني‌‏‎ وسخت‌گيري‌هاي‌‏‎ محدوديت‌ها‏‎ دنبال‌‏‎ به‌‏‎
عزاداري‌هاي‌‏‎ و‏‎ وعظ‏‎ مجالس‌‏‎ بعد ، ‏‎ شمسي‌به‌‏‎ سال‌ 1314‏‎ از‏‎ آورد ، ‏‎ پيش‌‏‎
روحاني‌‏‎ لباس‌‏‎ پوشيدن‌‏‎ فلسفي‌از‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎ بعد‏‎ سال‌‏‎ دو‏‎ و‏‎ شد‏‎ مذهبي‌ممنوع‌‏‎
از‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ ملبس‌‏‎ ديگر‏‎ بار‏‎ شمسي‌‏‎ سال‌ 1319‏‎ در‏‎ تااينكه‌‏‎ گرديد‏‎ ممنوع‌‏‎
منبر‏‎ گرديد ، ‏‎ ممنوعيت‌‏‎ رفع‌‏‎ ايشان‌‏‎ از‏‎ كاشاني‌‏‎ آيت‌الله‌‏‎ توصيه‌‏‎ به‌‏‎ اينكه‌‏‎
.كرد‏‎ آغاز‏‎ را‏‎ رفتن‌‏‎
معاصر‏‎ و‏‎ گذشته‌‏‎ وعاظ‏‎ به‌‏‎ فلسفي‌نسبت‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎ منبر‏‎ بارز‏‎ ويژگي‌‏‎ اصولا‏‎
به‌‏‎ باره‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ كه‌خود‏‎ بوده‌‏‎ منبر‏‎ سبك‌‏‎ و‏‎ محتوا‏‎ در‏‎ ايجادنوآوري‌‏‎ خود‏‎
بروجردي‌‏‎ آيت‌الله‌العظمي‌‏‎ تا‏‎ شد‏‎ سبب‏‎ ويژگي‌ها‏‎ همين‌‏‎.‎گفته‌اند‏‎ سخن‌‏‎ تفصيل‌‏‎
شاه‌ ، ‏‎ به‌‏‎ پيامهايشان‌‏‎ ابلاغ‌‏‎ و‏‎ مذاكره‌‏‎ جهت‌‏‎ خود‏‎ نمايندگي‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ ايشان‌‏‎
مرحوم‌ ، ‏‎ آن‌‏‎ عمر‏‎ پايان‌‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ كند‏‎ انتخاب‏‎ دولتمردان‌‏‎ و‏‎ وزيران‌‏‎ نخست‌‏‎
.بودند‏‎ له‌‏‎ معظم‌‏‎ معتمد‏‎ همچنان‌‏‎ و‏‎ دادند‏‎ انجام‌‏‎ خوبي‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ محوله‌‏‎ وظايف‌‏‎
توجه‌‏‎ همان‌‏‎ نيز‏‎ عراق‌‏‎ و‏‎ ايران‌‏‎ بزرگ‌‏‎ مراجع‌‏‎ بروجردي‌ ، ‏‎ آيت‌الله‌‏‎ رحلت‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎
شروع‌‏‎ با‏‎.كردند‏‎ حفظ‏‎ حجه‌الاسلام‌فلسفي‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ را‏‎ مرحوم‌‏‎ آن‌‏‎ واعتماد‏‎
وقت‌‏‎ مراجع‌‏‎ سخنگوي‌‏‎ و‏‎ فلسفي‌مشاور‏‎ آقاي‌‏‎ ولايتي‌ ، ‏‎ و‏‎ ايالتي‌‏‎ انجمن‌هاي‌‏‎ غائله‌‏‎
منابر‏‎ در‏‎ تمام‌‏‎ شهامت‌‏‎ و‏‎ صلابت‌‏‎ با‏‎ را‏‎ ايشان‌‏‎ سياسي‌‏‎ نقطه‌نظرات‌‏‎ و‏‎ گرديد‏‎
فلسفي‌‏‎ آقاي‌‏‎ به‌‏‎ (‎ره‌‏‎)خميني‌‏‎ امام‌‏‎ مهم‌‏‎ بسيار‏‎ سياسي‌‏‎ نامه‌هاي‌‏‎.‎مي‌كرد‏‎ ايراد‏‎
.نظراست‌‏‎ همين‌‏‎ مويد‏‎ آن‌ ، ‏‎ از‏‎ بعد‏‎ و‏‎ سالهاي‌ 1341تا 1343‏‎ در‏‎
حجه‌الاسلام‌‏‎ كه‌‏‎ ماه‌ 1350 ، ‏‎ تابهمن‌‏‎ ماه‌ 1343‏‎ آبان‌‏‎ در‏‎ امام‌‏‎ تبعيد‏‎ از‏‎ پس‌‏‎
فلسفي‌‏‎ آقاي‌‏‎ گرديد ، ‏‎ المنبر‏‎ ممنوع‌‏‎ شاه‌‏‎ رژيم‌‏‎ طرف‌‏‎ از‏‎ هميشه‌‏‎ براي‌‏‎ فلسفي‌‏‎
وضعي‌ ، ‏‎ چنين‌‏‎ در‏‎.‎كردند‏‎ ايفا‏‎ مهمي‌‏‎ بسيار‏‎ حال‌‏‎ عين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ ظريف‌‏‎ حساس‌ ، ‏‎ نقش‌‏‎
حفظ‏‎ ضمن‌‏‎ روحانيت‌ ، ‏‎ هوشيار‏‎ و‏‎ بيدار‏‎ ديده‌بان‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ فلسفي‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎
به‌‏‎ روحانيت‌ ، ‏‎ براي‌‏‎ مانده‌‏‎ باقي‌‏‎ سنگر‏‎ و‏‎ امكان‌‏‎ تنها‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ منبر ، ‏‎ سنگر‏‎
دوران‌‏‎ در‏‎ اينرو‏‎ از‏‎ و‏‎ ادامه‌دادند‏‎ رژيم‌‏‎ عملكردهاي‌‏‎ از‏‎ خود‏‎ انتقادات‌‏‎
كه‌‏‎ سال‌ 1350‏‎ در‏‎.بودند‏‎ امام‌‏‎ ياران‌‏‎ دلگرمي‌‏‎ و‏‎ اميد‏‎ مايه‌‏‎ ستمشاهي‌‏‎ ظلمت‌‏‎
از‏‎ نفر‏‎ ياوه‌گويي‌هاي‌دو‏‎ به‌‏‎ شديدا‏‎ مهمي‌‏‎ بسيار‏‎ درمنبر‏‎ فلسفي‌‏‎ آقاي‌‏‎
چندبار‏‎ را‏‎ امام‌‏‎ نام‌‏‎ آشكارا‏‎ و‏‎ كرد‏‎ حمله‌‏‎ عليه‌امام‌‏‎ سنا‏‎ مجلس‌‏‎ نمايندگان‌‏‎
‎‏‏،‏‎(گرديد‏‎ روبرو‏‎ حضار‏‎ صلوات‌‏‎ باربا‏‎ هر‏‎ كه‌‏‎)‎ نمود‏‎ تكرار‏‎ منبر‏‎ فراز‏‎ بر‏‎
برآمد‏‎ نامبرده‌‏‎ حيثيت‌‏‎ هتك‌‏‎ صدد‏‎ در‏‎ ساختگي‌‏‎ عكسي‌‏‎ انتشار‏‎ با‏‎ ساواك‌بلافاصله‌‏‎
.كرد‏‎ المنبر‏‎ ممنوع‌‏‎ را‏‎ ايشان‌‏‎ آن‌‏‎ دنبال‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎
آزادي‌‏‎ عليرغم‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ حد‏‎ تابدان‌‏‎ ايشان‌‏‎ انتقادات‌‏‎ از‏‎ شاه‌‏‎ رژيم‌‏‎ وحشت‌‏‎
تا‏‎ سال‌ 1356‏‎ دوم‌‏‎ نيمه‌‏‎ از‏‎ سياسي‌‏‎ گروههاي‌‏‎ افرادو‏‎ بيان‌اجتماعات‌‏‎ قلم‌ ، ‏‎
منبر‏‎ ممنوعيت‌‏‎ -‎بازسياسي‌‏‎ فضاي‌‏‎ عنوان‌‏‎ تحت‌‏‎ -شاه‌‏‎ ديكتاتوري‌‏‎ حكومت‌‏‎ پايان‌‏‎
پيش‌‏‎ البته‌‏‎.‎يافت‌‏‎ ادامه‌‏‎ همچنان‌‏‎ كشور‏‎ وعاظ‏‎ از‏‎ نفرديگر‏‎ چند‏‎ و‏‎ فلسفي‌‏‎ آقاي‌‏‎
و‏‎ باربازداشت‌‏‎ چند‏‎ تا 1350‏‎ سالهاي‌ 1334‏‎ فلسفي‌طي‌‏‎ حجه‌الاسلام‌‏‎ نيز‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
.بود‏‎ گرديده‌‏‎ المنبر‏‎ ممنوع‌‏‎
به‌‏‎ بيشتر‏‎ فراغت‌‏‎ با‏‎ فلسفي‌‏‎ منبر ، حجه‌الاسلام‌‏‎ از‏‎ ممنوعيت‌‏‎ سال‌‏‎ هفت‌‏‎ طول‌‏‎ در‏‎
تفسير ، ‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ كتاب‏‎ پنج‌‏‎ انتشار‏‎ آن‌‏‎ ماحصل‌‏‎ كه‌‏‎ پرداخت‌‏‎ تضنيف‌‏‎ و‏‎ تاليف‌‏‎
.بود‏‎ اسلامي‌‏‎ تربيت‌‏‎ و‏‎ اخلاق‌‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎