پنجم‌ ، شماره‌ 1398‏‎ نوامبر 1997 ، سال‌‏‎ آبان‌ 1376 ، 3‏‎ دوشنبه‌ 12‏‎


Film International
...و‏‎ گزارش‌‏‎ مصاحبه‌ ، ‏‎ ايران‌ ، ‏‎ سينماي‌‏‎ بزرگان‌‏‎ از‏‎ مقالاتي‌‏‎ حاوي‌‏‎

درون‌‏‎ روانشناسي‌‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ خيالي‌‏‎ وضعيتي‌‏‎


صادقي‌‏‎ جعفرمدرس‌‏‎ نوشته‌‏‎ گاوخوني‌ ، ‏‎ رمان‌‏‎ به‌‏‎ نگاهي‌‏‎
در‏‎ غيرعادي‌‏‎ و‏‎ غيرواقعي‌‏‎ ظاهر‏‎ به‌‏‎ روايتهايي‌‏‎ در‏‎ درون‌‏‎ به‌‏‎ پرداختن‌‏‎
دارد‏‎ طولاني‌‏‎ سابقه‌اي‌‏‎ نيز‏‎ ايران‌‏‎ قديم‌‏‎ ادبيات‌‏‎

از‏‎ تازگي‌‏‎ به‌‏‎ نوشته‌جعفرمدرس‌صادقي‌‏‎ رمان‌گاوخوني‌‏‎ سوم‌‏‎ چاپ‌‏‎:اشاره‌‏‎
سال‌‏‎ در‏‎ نيز‏‎ رمان‌‏‎ اين‌‏‎ انگليسي‌‏‎ ترجمه‌‏‎است‌‏‎ شده‌‏‎ منتشر‏‎ مركز‏‎ نشر‏‎ سوي‌‏‎
منتشر‏‎ امريكا‏‎ در‏‎ Mazdaانتشارات‌‏‎ توسط‏‎ The Marshعنوان‌‏‎ با‏‎ ‎‏‏1996‏‎
ديك‌‏‎ را‏‎ متن‌انگليسي‌‏‎ ويرايش‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ افخم‌دربندي‌‏‎ رمان‌‏‎ اين‌‏‎ مترجم‌‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎
حاضر‏‎ حال‌‏‎ در‏‎ ديويس‌‏‎.‎داشته‌است‌‏‎ عهده‌‏‎ به‌‏‎ انگليسي‌‏‎ ومنتقد‏‎ شاعر‏‎ ديويس‌ ، ‏‎
وتاكنون‌‏‎ امريكاست‌‏‎ در‏‎ اوهايو‏‎ دانشگاه‌ايالت‌‏‎ در‏‎ فارسي‌‏‎ استادادبيات‌‏‎
آن‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ -‎ترجمه‌كرده‌‏‎ انگليسي‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ كلاسيك‌فارسي‌‏‎ مهم‌‏‎ اثر‏‎ چندين‌‏‎
ديوان‌‏‎ از‏‎ فردوسي‌ ، برگزيده‌اي‌‏‎ شاهنامه‌‏‎ از‏‎ جمله‌اندداستان‌سياوش‌‏‎
ديويس‌‏‎ ديك‌‏‎ منطق‌الطير‏‎ ترجمه‌‏‎ ومنطق‌الطيرعطارنيشابوري‌ ، ‏‎ غزليات‌شمس‌‏‎
مكرر‏‎ چاپهاي‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ منتشر‏‎ پنگوئن‌‏‎ انتشارات‌‏‎ كلاسيك‌‏‎ آثار‏‎ درسلسله‌‏‎
.است‌‏‎ رسيده‌‏‎
ترجمه‌انگليسي‌‏‎ بر‏‎ ديويس‌‏‎ كه‌‏‎ مقدمه‌اي‌است‌‏‎ از‏‎ بخشي‌‏‎ مي‌خوانيد‏‎ آنچه‌‏‎
.نوشته‌است‌‏‎ كتابگاوخوني‌‏‎

زمان‌تاكنون‌‏‎ آن‌‏‎ واز‏‎ شد‏‎ چاپ‌‏‎ ايران‌‏‎ سال‌ 1983در‏‎ در‏‎ بار‏‎ اول‌‏‎ گاوخوني‌‏‎
نويسنده‌ ، ‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ جعفر‏‎ داستان‌هاي‌‏‎ ازپرخواننده‌ترين‌‏‎ يكي‌‏‎ به‌صورت‌‏‎
.است‌‏‎ آمده‌‏‎ در‏‎ ايراني‌‏‎ ويرايشگر‏‎ و‏‎ مترجم‌‏‎
كه‌‏‎ نسلي‌‏‎ از‏‎ است‌ ، ‏‎ ايراني‌‏‎ نويسندگان‌‏‎ شناخته‌شده‌ترين‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎
.گرفتند‏‎ پا‏‎ سال‌ 1979‏‎ در‏‎ ايران‌‏‎ اسلامي‌‏‎ انقلاب‏‎ با‏‎ همزمان‌‏‎
درطي‌‏‎ مي‌داند ، ‏‎ داستان‌‏‎ نوشتن‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ اصلي‌‏‎ مشغله‌‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ چند‏‎ هر‏‎
تنها‏‎ كه‌نه‌‏‎ كرده‌‏‎ ثابت‌‏‎ بسيار‏‎ وداستان‌هاي‌‏‎ مقاله‌ها‏‎ ترجمه‌‏‎ با‏‎ سال‌ها‏‎
.هست‌‏‎ نيز‏‎ مترجم‌توانايي‌‏‎ بلكه‌‏‎ نويسنده‌‏‎
توان‌‏‎ و‏‎ وقت‌‏‎ همه‌‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ اخير‏‎ سال‌هاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ عمده‌‏‎ مشغله‌‏‎
فارسي‌‏‎ قديمي‌‏‎ متون‌نثر‏‎ شاهكارهاي‌‏‎ از‏‎ عظيمي‌‏‎ مجموعه‌‏‎ بازخواني‌‏‎ كرده‌ ، ‏‎ صرفش‌‏‎
خواننده‌‏‎ براي‌‏‎ كه‌‏‎ به‌نحوي‌‏‎ (سيزده‌‏‎ قرن‌‏‎ اوايل‌‏‎ تا‏‎ قرن‌دهم‌‏‎ از‏‎) است‌‏‎
متون‌‏‎ بازخواني‌‏‎ مجموعه‌‏‎جذابباشد‏‎ و‏‎ فهم‌‏‎ قابل‌‏‎ غيرمحقق‌‏‎ غيرحرفه‌اي‌و‏‎
شده‌‏‎ چاپ‌‏‎ تجديد‏‎ آن‌‏‎ جلدهاي‌‏‎ همه‌‏‎ تقريبا‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ روبرو‏‎ زياد‏‎ بااستقبال‌‏‎
.است‌‏‎
را‏‎ خود‏‎ منظور‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎ جلدهاي‌‏‎ از‏‎ هريك‌‏‎ مقدمه‌‏‎ در‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ جعفر‏‎
فارسي‌‏‎ قديمي‌‏‎ متون‌‏‎ به‌‏‎ علاقه‌‏‎ صرف‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ كرده‌‏‎ تشريح‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
مستقيم‌‏‎ و‏‎ ساده‌‏‎ شگردهاي‌‏‎ و‏‎ روان‌‏‎ نثر‏‎ از‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎.‎مي‌رود‏‎ فراتر‏‎
با‏‎ برده‌اند‏‎ كار‏‎ به‌‏‎ روايت‌قصه‌ها‏‎ براي‌‏‎ متون‌‏‎ اين‌‏‎ نويسندگان‌‏‎ كه‌‏‎ قصه‌گويي‌‏‎
جاي‌تقليدهاي‌‏‎ به‌‏‎ ايراني‌‏‎ معاصر‏‎ كه‌نويسندگان‌‏‎ است‌‏‎ ومعتقد‏‎ مي‌كند‏‎ علاقه‌صحبت‌‏‎
سبك‌‏‎ بايد‏‎ داستان‌‏‎ درنوشتن‌‏‎ خارجي‌‏‎ نويسندگان‌‏‎ ازترفندهاي‌‏‎ مصنوعي‌‏‎ اغلب‏‎
گفته‌هاي‌‏‎.‎دهند‏‎ قرار‏‎ سرمشق‌‏‎ را‏‎ متون‌قديمي‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ قصه‌گويي‌‏‎ ومستقيم‌‏‎ ساده‌‏‎
نويسنده‌‏‎:‎شود‏‎ جمله‌خلاصه‌‏‎ يك‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ شايد‏‎ قصه‌نويسي‌‏‎ درباره‌‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎
همزمان‌‏‎ غرب‏‎ ادبيات‌‏‎ زمان‌حال‌‏‎ و‏‎ كشورش‌‏‎ ادبي‌‏‎ گذشته‌‏‎ بايداز‏‎ ايراني‌‏‎
.بگيرد‏‎ ويكجابهره‌‏‎
غربي‌را‏‎ نظرخواننده‌‏‎ جلب‏‎ كه‌‏‎ نكته‌اي‌‏‎ گاوخوني‌اولين‌‏‎ انگليسي‌‏‎ ترجمه‌‏‎ در‏‎
نه‌‏‎ نظرمي‌رسد‏‎ به‌‏‎ نگاه‌‏‎ اولين‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ متن‌است‌‏‎ رواني‌‏‎ و‏‎ سادگي‌‏‎ مي‌كند‏‎
انگليسي‌‏‎ زبان‌‏‎ اصل‌به‌‏‎ در‏‎ است‌‏‎ نوشته‌اي‌‏‎ كه‌‏‎ به‌انگليسي‌‏‎ فارسي‌‏‎ از‏‎ ترجمه‌اي‌‏‎
.غربي‌‏‎ ساده‌قصه‌گويي‌‏‎ و‏‎ مشخص‌‏‎ روند‏‎ و‏‎ خاص‌‏‎ وسياقي‌‏‎ سبك‌‏‎ با‏‎
كه‌‏‎ روانشناسي‌درون‌‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ خيالي‌‏‎ وضعيتي‌است‌‏‎ داستاني‌گاوخوني‌‏‎ طرح‌‏‎
از‏‎ كاملا‏‎ كه‌‏‎ آخر‏‎ تابه‌‏‎ مي‌شود‏‎ بودنش‌‏‎ غيرعادي‌‏‎ رفته‌متوجه‌‏‎ رفته‌‏‎ خواننده‌‏‎
صد‏‎ در‏‎ صد‏‎ اول‌‏‎ وهله‌‏‎ طرحي‌در‏‎ چنين‌‏‎.مي‌گيرد‏‎ فاصله‌‏‎ زندگي‌روزمره‌‏‎ وقايع‌‏‎
درگاوخوني‌ ، ‏‎ كه‌‏‎ همچنان‌‏‎ غرب ، ‏‎ در‏‎ باطن‌‏‎ به‌‏‎ پرداختن‌‏‎.‎مي‌رسد‏‎ به‌نظر‏‎ غربي‌‏‎
در‏‎ روحاني‌كه‌‏‎ و‏‎ معنوي‌‏‎ حالات‌‏‎ تا‏‎ فرداست‌‏‎ رواني‌‏‎ حالات‌‏‎ با‏‎ مرتبط‏‎ بيشتر‏‎
بودن‌قهرمان‌گاوخوني‌‏‎ غيرمتعارف‌‏‎.‎شده‌‏‎ بدان‌پرداخته‌‏‎ ايران‌‏‎ قديم‌‏‎ ادبيات‌‏‎
همه‌‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎.‎دارد‏‎ كاوانه‌غربي‌‏‎ درون‌‏‎ قصه‌هاي‌‏‎ قهرمانان‌‏‎ زيادي‌به‌‏‎ شباهت‌‏‎
صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ قهرمان‌گاوخوني‌‏‎)‎.وكامو‏‎ سارتر‏‎ كارهاي‌‏‎ به‌‏‎ شايد‏‎
حال‌‏‎ درعين‌‏‎ اما‏‎ (.باشد‏‎ كامو‏‎ بيگانه‌‏‎ قهرمان‌‏‎ ايراني‌‏‎ مي‌تواندخويشاوند‏‎
و‏‎ غيرواقعي‌‏‎ ظاهر‏‎ روايت‌هايي‌به‌‏‎ در‏‎ درون‌‏‎ به‌‏‎ كه‌پرداختن‌‏‎ كرد‏‎ فراموش‌‏‎ نبايد‏‎
.دارد‏‎ سابقه‌اي‌طولاني‌‏‎ نيز‏‎ ايران‌‏‎ قديم‌‏‎ درادبيات‌‏‎ غيرعادي‌‏‎
به‌‏‎ باپرداختن‌‏‎ پندآميزشان‌ ، ‏‎ درنوشته‌هاي‌‏‎ مثال‌ ، ‏‎ به‌عنوان‌‏‎ صوفي‌ها ، ‏‎
مدرس‌‏‎.‎مي‌شوند‏‎ دور‏‎ اجتماعي‌‏‎ و‏‎ بيروني‌‏‎ و‏‎ عادي‌‏‎ وقايع‌‏‎ از‏‎ كاملا‏‎ درون‌‏‎
قصه‌گويي‌‏‎ روال‌‏‎ با‏‎ تركيبش‌‏‎ و‏‎ بومي‌‏‎ سابقه‌‏‎ اين‌‏‎ كارگرفتن‌‏‎ به‌‏‎ با‏‎ صادقي‌‏‎
.خودش‌‏‎ خاص‌‏‎ و‏‎ كاملاشخصي‌‏‎ است‌‏‎ سبكي‌‏‎ آورنده‌‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎ غربي‌‏‎
از‏‎ يكي‌‏‎ ازپرگويي‌ ، ‏‎ دور‏‎ و‏‎ بي‌نقص‌‏‎ درچارچوبي‌‏‎ حجم‌ ، ‏‎ كم‌‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
.است‌‏‎ وجودآمده‌‏‎ به‌‏‎ ايران‌‏‎ معاصر‏‎ شاهكارهاي‌ادبيات‌‏‎
اين‌‏‎ با‏‎ بتوان‌‏‎ شايد‏‎ گرفته‌‏‎ پيش‌‏‎ ايران‌‏‎ ادبيات‌‏‎ در‏‎ صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ راهي‌‏‎
گذشته‌‏‎ شاعران‌‏‎ ردپاي‌‏‎:تشريح‌كرد‏‎ و‏‎ تفسير‏‎ ژاپني‌‏‎ جمله‌باشوشاعرمعروف‌‏‎
.بودند‏‎ دنبالش‌‏‎ آنها‏‎ كه‌‏‎ چيزي‌باشيد‏‎ آن‌‏‎ دنبال‌‏‎ به‌‏‎.‎نكنيد‏‎ رادنبال‌‏‎
شانه‌‏‎ به‌‏‎ شانه‌‏‎ مي‌تواند‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ قدرتي‌‏‎ و‏‎ روشني‌‏‎ داراي‌‏‎ گاوخوني‌‏‎
صادقي‌‏‎ مدرس‌‏‎ كه‌‏‎ متوني‌‏‎ همان‌‏‎ قديم‌ايراني‌ ، ‏‎ متون‌‏‎ پرجذبه‌‏‎ شاهكارهاي‌‏‎
وشناخت‌‏‎ ازدانش‌‏‎ بهره‌گيري‌‏‎ دليل‌‏‎ به‌‏‎ كندوهمزمان‌‏‎ حركت‌‏‎ آنهاست‌ ، ‏‎ ستايشگر‏‎
آيد ، ‏‎ به‌نظر‏‎ غربي‌‏‎ زاييده‌ناهنجار‏‎ يك‌‏‎ بي‌آنكه‌‏‎ غرب ، ‏‎ ادبيات‌‏‎ از‏‎ نويسنده‌اش‌‏‎
.باشد‏‎ جذاب‏‎ نيز‏‎ غربي‌‏‎ خوانندگان‌‏‎ براي‌‏‎ ايراني‌‏‎ كاملا‏‎ چارچوبي‌‏‎ در‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎