پنجم ، شماره 1402 نوامبر 1997 ، سال آبان 1376 ، 8 شنبه 17
|
|
پيامدها چالش‌ها ، بودجه 77
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
سال 1377 بودجه پيش‌نويس تدوين بهانه به
داشته نيزوجود اخير سالهاي در كسري‌بودجه كارشناسان گفته به
نمي‌شد آشكار تبصره‌هاي‌گوناگون ، مثل طريق‌رهيافت‌هايي از اما است ،
:اشاره
راتشكيل ما كشور اقتصاد و اصلي‌بودجه ركن هنوز نفتي درامدهاي
از همواره‌تابعي بودجه ، ارقام دليل ، پيش‌بيني همين بهميدهند
نفت بهاي دامنه‌نوسانات قدر هر و مي‌باشد جهاني‌نفت بازار متغيرهاي
بود خواهد مساعدتر واقعي ، بودجه يك پيش‌بيني براي زمينه باشد ، كمتر
شده آينده‌اعلام سال بودجه كسري پيشاپيش امسال احتمالات از فارغ اما
پيامدهاي بودجه‌حداقل كسري از تعريفي ارائه حاضرضمن گزارش در.است
.است شده بررسي قول‌كارشناسان از كسري اين
كتاب و حساب اهل بيشتر ديگران با مقايسه در كه افراد از دسته آن
پيش‌بيني -سال يك مثلا -معين دوره يك براي را خود خرج و دخل هستند ،
سال 1377 در كه حسابمي‌كنند امسال روزهاي آخرين در مثلا ، .مي‌كنند
افرادهمچنين از دسته اين و چقدراست؟ داشت خواهند كه كل‌درامدي
مجموع آيا مي‌گيرندكه نتيجه و مي‌كنند نيزمحاسبه را خود هزينه‌هاي
اگر فرض به و يابيشتر است كمتر دوره آن به‌هزينه نسبت درامدشان
مواردي‌هزينه چه در را اين‌مابه‌التفاوت شد ، هزينه‌شان از درامدشان‌بيشتر
كه باشند ياافرادي فرد اگر:مي‌گويد اقتصادي كارشناس يك.كنند
هر به اقتصادي لحاظ به خودرا زندگي و نيست مهم حسابگري برايشان
و نيست پذير امكان دولت براي اين‌كار اما مي‌گذرانند ، آيد پيش صورت‌كه
.محاسبه‌كند را خود سال هر خرج و دخل كه است مجبور دولت
دوره براي‌يك دولت خرج و دخل نشان‌دهنده كه سندي:مي‌افزايد وي
.مي‌گويند بودجه را است -يك‌سال عموما -معين
مردم زندگي و بودجه
اقتصادي زندگي بر زيادي مدت بلند و كوتاه‌مدت تاثيرات دولت بودجه
روستائيان ، زندگي بودجه تاثيرات.مي‌گذارد جاي بر كشورمان سراسر مردم
.دربرمي‌گيرد را دانش‌آموزان و كارگران كارمندان ، شهرنشينان ،
منابع كدام از را درامدهايش كه نشان‌مي‌دهد خود بودجه‌بندي در دولت
.كرد خواهد خرج محلهايي چه در را درامدها اين و آورد خواهد بدست
نفت ، ازصادرات عموما ايران در درامدهاي‌دولت كارشناسي ، منظر از
بنابراين.مي‌آيد دولت‌بدست تملك در وخدمات فروش‌كالاها و ماليات
نام آنها از كه درامدزا منابع از كدام هر درامد ميزان تغييردر
جاي بر مردم گوناگون اقشار و لايه‌ها زندگي در تاثيراتي مي‌تواند برديم
درامدهايش سهم سال 1375 براي بخواهد دولت اگر مثال عنوان بهبگذارد
به دهدعمل افزايش مشاغل و بردرامدها ماليات به‌ويژه ماليات بخش در را
در كشور خانوارهادر و گروهها برخي كه اين‌است معناي به خواسته اين
به ماليات عنوان به را خود درامد از بخش‌بيشتري آينده سال
.دولت‌بپردازند
ناشي كه خودرا درامدهاي از بخشي دولت‌بخواهد اگر نمونه عنوان به
آنجا از دهد افزايش خودش‌هست اختيار در كه كالاهاوخدماتي فروش از
قطار ، بليط برق ، آب ، فراورده‌هاي‌نفتي ، انواع حاضر حال كه‌در
دولت افزايش‌درامد است ، دولت درتملك.. و تلفن پست ، هواپيما ،
.است آينده سال در كالاها اين شدن گرانتر معناي به
باشد قصدداشته دولت اگر ديگر طرف از:مي‌گويد اقتصادي كارشناس يك
خرج بازرگاني رادرامور خود درامدهاي از بخش‌بيشتري آينده ، سال در
مالي منابع صورت اين در منعكس‌كند ، بودجه در را واين‌خواسته كند
مزاياي از مردم از قشر اين و شد خواهد داده بازرگانان به بيشتري
.مي‌شوند برخوردار بهتري
بسيارمهم‌تر جامعه درامد كم براي‌گروههاي بودجه تاثير وي گفته به
ادامه صورت در شده‌و انجام پيش‌بيني‌هاي حاضربراساس حال در.است
نان براي تومان ميليارد بايد 550 آينده سال در دولت كنوني روند
آينده سال در ايراني فرد هر به ديگر عبارت به.بگيرد نظر در يارانه
كم خانوار يك كه صورتي در كهميگيرد تعلق نان يارانه تومان هزار 10
.شد خواهد تومان هزار از 50 بيشتر رقم اين كنيم ، فرض نفر را 5 درامد
كم خانوار يك درامد درصد حدود 10 را ميزان اين مي‌توان تسامح كمي با
.دانست درامد
بودجه تدوين مشكلات
برنامه سازمان ابتدا حاضر شرايط ايران‌در در بودجه تدوين منظور به
شده گنجانده آن در سازمان اين نظر معمولا كه را بخشنامه‌اي بودجه و
كه مي‌خواهد آنها واز مي‌كند ابلاغ دولتي دستگاههاي و سازمانها به است
اين به و تدوين بعد سال براي را خود نظر مورد بودجه مشخص زمان يك در
.دهند تحويل سازمان
انجام براساس‌زمان‌بنديهاي و حاضر حال در موجود ، گزارشهاي براساس
به را خود پيشنهادي بودجه نيمه‌مهرماه در دولتي سازمانهاي شده
از:مي‌گويد بودجه كارشناس يك.داده‌اند وبودجه برنامه سازمان
وجود دولتي دستگاههاي و سازمانها در بودجه‌ها تدوين در كه مشكلاتي
هزينه‌هاي برآورد در عموما دولتي سازمانهاي مسئولان كه است اين دارد
ارائه بودجه و برنامه سازمان به را واقعي حد از بالاتر رقمي خود
.مي‌دهند
دولتي دستگاههاي بودجه‌بندي مسئولان اينكه دليل مي‌افزايد ، كارشناس اين
پيشنهاد نهاد اين به را غيرواقعي هزينه‌هايي خود برآوردهاي در
از معمولا بودجه‌بندي و برنامه‌ريزي نهاد مي‌دانند كه است اين مي‌كنند ،
.مي‌كند حذف را بخشي ارقام اين
پيشنهادي بودجه بررسي از پس بودجه ، و برنامه سازمان كارشناسان
و مي‌كنند تقديم دولت هيات به را آن دولتي دستگاههاي و وزارتخانه‌ها
.مي‌شود تقديم اسلامي شوراي مجلس به دولت توسط بررسي از پس
بودجه آبان بودجه‌در 15 و برنامه سازمان شده انجام زمان‌بندي براساس
.كرد خواهد تقديم دولت هيات به سال 1376 در را خود پيشنهادي
ايران بودجه‌بندي‌در مشكل باره در نائيني نوري محمدسعيد دكتر
يعني.مي‌شود تهيه براساس‌سقف‌نگهداشت ايران در بودجه ، :مي‌گويد
و مي‌گيرند نظر در را خود گذشته سال دستگاههابودجه و سازمانها
بعد سال بودجه عنوان به را آن و مي‌كنند اضافه آن بر را درصدي
سال دهها گذشت از پس ايران در هنوز ديگر ، عبارت به.مي‌كنند پيشنهاد
رابودجه آن اصطلاح در كه بودجه‌ريزي يك مي‌گذرد ، بودجه‌بندي كار از كه
.مي‌شود انجام مي‌نامند ، صفر از ريزي
اينجا تا خيلي‌خوب ، بگوئيم نيامده‌ايم هيچگاه يعني:مي‌افزايد وي
ادامه نائيني نوري.باشد چگونه‌بايد پس اين از گذشت ، بود هرچه
يا سازمان اگر كشور ، در بودجه‌بندي روش‌كنوني براساس:مي‌دهد
را بيشتري رقم نسبي به‌طور بودجه در ابتدا از -دليل به‌هر -دستگاهي
به.مي‌كند حفظ را نسبي برتري اين همواره است ، داده اختصاص خود به
كمتر دستگاهها در عملياتي واقعي بودجه حاضر شرايط در ديگر عبارت
.است عملياتي بودجه واقعي ، بودجه كه حالي در.مي‌گيرد قرار كار پايه
بايد مي‌دهد ، انجام كه عملياتي با متناسب بودجه‌اي دستگاهي هر به يعني
در بالا تخصص‌هاي نيازمند كار اين به اقدام.داد تخصيص منابع
.است بودجه‌بندي
امكان‌پذير وكتاب حساب تا مي‌شود موجب كار از شيوه اين وي گفته به
.نباشد
نبايدها و بايد
سازمانهاي و به‌دستگاهها سال 1377 بودجه بخشنامه در كه آنچه براساس
سال بودجه پيش‌بيني در تا شده‌اند آنهاموظف است ، شده ابلاغ دولتي
.بگيرند نظر در اصل مهمترين مثابه رابه بعد ، صرفه‌جويي
و صرفه‌جويي اصل دقيق رعايت ضمن شده‌اند مكلف اجرايي دستگاههاي
و جاري هزينه‌هاي مصرف و پيشنهاد در موجود ، امكانات از بهينه استفاده
دستگاه قانوني وظيفه از خارج كه عملياتي هزينه پيشنهاد از عمراني
.كنند خودداري است ديگري دستگاه برعهده و بوده
براي اعتبار پيشنهاد:است آمده همچنين سال 1376 بودجه بخشنامه در
دستگاههاي.است ممنوع آينده درسال جديد انساني نيروي استخدام
بودجه با همراه جداگانه صورت به را خاص هستندموارد مكلف اجرايي
سازمان نظر كسب و كيفي و كمي توجيهات ارايه با و پيشنهادي
بودجه و برنامه سازمان به بررسي براي كشور استخدامي و اموراداري
.كنند ارائه
كاركنان حقوق براي‌افزايش اعتبار پيش‌بيني است ، آمده لايحه اين در
و حقوق سنواتي افزايش براي ومزايا حقوق درصد ميزان 5 به فقط
كاركنان به (سال پايان پاداش) عيدي اعتبار و شود منظور گروه ارتقاي
.شود پيش‌بيني سال 1375 ميزان به سال 1377 در
قيد سال 1377 درباره‌بودجه دولتي دستگاههاي به شده ابلاغ بخشنامه در
انحصارات با كه كنند عمل گونه‌اي تدوين‌بودجه‌ها در بايد كه است شده
تقويت طريق از سرمايه بازار گسترش بخشنامه اين در.شود مقابله
.است گرفته قرار خاص توجه مورد نيز مربوطه نهادهاي
بودجه كسري
و داشت درآمدخواهد تومان سال 100 در كه كند پيش‌بيني خانواري اگر
تومان او 100 سال يك هزينه كه كند برنامه‌ريزي نيز اساس همان بر
درآمد دلايلي بنابر كه كنيد فرض.شد خواهد مساوي او خرج و دخل باشد ،
او هزينه‌هاي و يابد كاهش تومان به 90 تومان جاي 100 به خانوار اين
و شد نخواهند مساوي او خرج و دخل صورت اين در باشد ، تومان همان 100
اگر ديگر طرف از.بپوشاند را خرجهايش تا دارد كسري تومان او 10
تومان او 110 هزينه‌هاي و باشد تومان همان 100 خانواده اين درآمد
:مي‌گويد بودجه كارشناس يك.داشت خواهد كسري خانواده اين بازهم شود ،
كه است شده سالها از خيلي در و است فرضي خانواده همين مثل نيز دولت
ميزان اگر و نيست دقيق هزينه‌هايش و درآمدها باره در او پيش‌بيني‌هاي
بودجه كسري دولت كه مي‌شود گفته باشد ، هزينه‌هايش از كمتر او درآمدهاي
.دارد
كسري با دولت عموما گذشته سالهاي در:مي‌افزايد اقتصادي كارشناس اين
بودجه كسري مي‌شود گفته كه هم اخير سالهاي در و است بوده مواجه بودجه
تبصره‌هاي در ارقام پوشاندن نوعي واقع در است رسيده صفر به دولت
.است بودجه
به هم‌اكنون گذشته سالهاي در دولت آشكار بودجه كسري:مي‌دهد توضيح وي
مساله اين كه است نهفته دولتي شركتهاي بودجه دل در و پنهان صورت
.گيرد قرار توجه مورد بعد سال در بايد
