پنجم ، شماره 1412 نوامبر 1997 ، سال آبان 1376 ، 19 چهارشنبه 28
|
|
در اقتصادي ساختار اصلاح ما كار مهمترين
است توزيع و مصرف توليد ،
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
بخش.گذشت نظرتان از ديروز مردم به رئيس‌جمهوري گزارش بخش نخستين
امروز است شده تهيه تلويزيوني مصاحبه يك قالب در كه گزارش اين دوم
و نويسندگان از رفيع جلال را گفت‌وگو اين.مي‌گذرد نظرتان از
.است داده انجام رئيس‌جمهوري با خوش‌ذوق و متعهد روزنامه‌نگاران
الرحيم الرحمن الله بسم
بايد بزنيم حرف خودماني‌تر بخواهيم اگر خاتمي آقاي جناب:مجري
مي‌شود برايش كه موفقيت‌هايي درعين اقتصادي‌موجود شرايط كه بگوئيم
مي‌رسد به‌نظر طور ازتحليل‌هااين دربعضي يا.نيست مطلوب خيلي برشمرد
با ودربخش‌هايي هستيم مواجه ركود با بخش‌هايي در ما مثلا
يا مي‌انديشد الان دولت كه راه‌حل‌هايي وضعيتي درچنين تورم‌مواجه‌مي‌شويم
آن بر مقدم شايد كه است طبيعي جامعه ، است؟در كدام انديشيده حالا تا
را جداگانه‌اي وفرصت‌هاي هست فرهنگي و سياسي زمينه‌هاي در كه مباحثي
اقتصادي ملموس مسائل از شود پرداخته بيشتر بحثها آن به كه مي‌طلبد
دراين.كردم عرض خدمتتان را نمونه‌هايي من كه مي‌شود ، غالباسئوال
به بايد چگونه مردم كاركرده ، چه كند ، مي‌خواهدچكار دولت واقعا زمينه
بكنند؟ تحليل وچطور بينديشند مسائل اين
هست هم پيچيده‌اي مسائل كه اقتصادي مسائل زمينه در:رئيس‌جمهوري
ما اينكه.است صورت‌گرفته بزرگي كارهاي ما كشور در كه است اين انصاف
و بكنيم دفاع سال‌مظلومانه و 8 بايستيم خودمان پاي روي توانستيم
دوران در.بود بزرگي كار تامين‌بكنيم آبرومندي دروضع را زندگيمان
برويد كه جايي هر شما ;گرفت صورت بزرگي بسيار كارهاي 8ساله‌سازندگي ،
.مي‌بينيد تاسيسات ساير و سدها مدارس ، راه‌ها ، دركارخانه‌ها ، را آن آثار
.است بزرگي‌صورت‌گرفته كارهاي بشود معلوم كه بزنم برايتان مثالي يك من
قابل آب.هستيم آب مشكل دچار كشور درهمه تقريبا ما كه مي‌دانيد
حدود الان كه است كشور 125ميلياردمترمكعب زيرزميني و استحصال‌روي‌زمين
بايد ميلياردريال صدها ما و آن‌استحصال‌مي‌شود 88ميلياردمترمكعب
اتمام با كه است دردست‌احداث الان 70سد.نتيجه‌برسيم آن به تا خرج‌بكنيم
اين افزوده‌مي‌شود ايران بهره‌برداري قابل آب به آنها 20ميلياردمترمكعب
پتروشيمي ، طرحهاي.ببينيد مي‌توانيد هم ديگري فراوان گام‌هاي و يك‌گام
اين از نيست ، اين فقط ما مشكل البته.كه‌هست اموري ساير و فولاد طرح
وبقيه‌اش دارد مصرف‌كشاورزي حدود 82ميلياردمترمكعب 87ميلياردمترمكعب
آب علمي70درصد درست روشهاي نداشتن بخاطر متاسفانهاست شرب و صنعتي
برنامه‌ريزي هم اينجا.هدرمي‌رود گرانبها نعمت و سرمايه اين كشاورزي ،
ما جامعه گفتيد ، كه همانطور اما بدهيم انجام را ماكارها كه مي‌خواهد
نظر از ما جامعه از قابل‌توجهي بخصوص‌بخش.است روبرو جدي مشكلات با
تا ازآغاز كه تمهيداتي وجود با تاسف كمال با.تنگناست دچار معيشتي
مطلوبي حد در تورم.دارد وجود مسئله اين همچنان شده ، انديشيده حالا
بزرگي گام مي‌رسد ، درصد يا 20 به 18 درصد يا 45 وقتي‌از40 گرچه نيست
امسال تومان يعني 100 تورم درصد مي‌گوئيم18 وقتي ولي است شده برداشته
مي‌داديد تومان كه100 چيزي يك براي يعني ديگر ، درسال تومان مي‌شود 118
سال تورم به بكنيد اضافه را تورم اين و بپردازيد بايد تومان 118
خريد قدرت و كارمندان حقوق مي‌شود سعي گرچه.بالامي‌رود قيمتها قبل ،
به حقوقشان مردم كه معنانيست اين به هميشه ولي برود ، بالا هم مردم
روبرو دشواري نسبتا سال با هم امسال ما.مي‌رود بالا تورم اندازه
درنيمه تقريبا كه دولت اينگفت بايد همين‌جا را مشكلات هستيم‌بعضي
از يعني است روبرو درآمدها باعدم‌تحقق اولا گرفت مسئوليت سال
عدم ريال ده‌ميليارد و پانصد و هشت‌هزار بودجه در پيش‌بيني‌شده درآمدهاي
يعني است نفت خاطر به بخشي.(تومان ميليارد 851) داريم بودجه تحقق
نفت بشكه هر براي مجلس كه قيمتي يعني پائين‌تر ، وقيمت كمترنفت فروش
ميانگين هنوز بهترشده وضع يك‌ذره كه الان بود ، كرده تعيين دلار 5/17
علل‌مختلف به پيش‌بيني‌شده كه درآمدهايي بعضي.است دلار زير 17 7بر12
بودجه كسري بايد يا خوب.روبروهستيم بودجه كسري يك با ما و حاصل‌نشده
كه بكنيم گران را قيمتها بايد يا مي‌آورد تورم‌بالايي كه بدهيم
به‌برنامه‌هايمان نسبت بايد ويا بكنيم را كار اين نمي‌خواهيم حتي‌الامكان
يعني ما عملكرد و ما بودجه اختصاصي بكنيم70بر12 صرفه‌جويي مقدار يك
و داديم جاري بودجه‌هاي به درصدش كه 2/88 بوده درصد گذشته82 ماه در 7
كه بيايد نظر به اين شايد خوب بودجه‌هاي‌عمراني ، به درصد اندي و 66
همه و خدمت‌شما را اين اولا.است عمراني دربودجه‌هاي كاهش اين
به ما تخصيص خوشبختانه كه عرض‌بكنم عزيز شنوندگان و بينندگان
رونق همه تازه و است گذشته سال از بيش عمراني15درصد برنامه‌هاي
هم خصوصي بخش نيست ، شركتهاي دولت سرمايه‌گذاريهاي به مربوط اقتصادي
از.داريم بازمشكل هم زمينه اين در متاسفانه كه دارند ، نقش
كه بدهيم تامين و تضمين خصوصي‌مان بخش به ما كه است اين كارهاي‌عمده
فعاليتهاي از را سرمايه‌هايش فعاليت‌بكند ، ومشخص معين قوانين درچارچوب
معتبر قانونهاي هم‌تضمين‌كند ، ودولت سوق‌بدهد مفيد فعاليتهاي بسوي كاذب
ما.بيفتد كار به سرمايه‌ها كه باشد داشته خوب مقررات باشد ، داشته
اينها از خيلي كه داريم درجامعه نقدينگي ميلياردتومان از11هزار بيش
تا خواست هم درمقابل ايجادكرد ، بايدامنيت مي‌شود ، بي‌حساب كارهاي صرف
خوبي‌درجامعه‌مان توليدي سيستم يك اگر ما.بدهند را حقوقشان و حق
بكنيم تضمين را وسودش سرمايه و بيايد خصوصي بخش و داشته‌باشيم
خوب ما جامعه بپردازد ، را ماليات مثل قانوني‌اش حقوق ودرمقابل‌بخواهيم
هست ، حدود 25يا26درصد ماليات ازناحيه دولت درآمدهاي الان.مي‌شود
شايد يا تا95 است خوب اقتصاديشان وضع كه دركشورهايي درحالي‌كه
و حكومتها در و تامين‌مي‌شود ماليات طريق از دولت بودجه‌هاي 100درصد
سرمايه‌ها اين بايد.بالاي 60يا70درصد متعادلي‌دارند كه‌نظام جوامعي
اين كه گرفته‌ايم هم‌ماليات آنطرف از انجام‌بشود فعاليت و بيفتد بكار
را فشار كه سعي‌كرديم مدت دراين ما.مي‌كند برقرار را اجتماعي عدالت
فرض‌كنيد مثلا نمونه بعنوان و مردم روي نه بياوريم خودمان بيشترروي
چون ما.مي‌دهيم پنير و شير يارانه از 370ميلياردريال‌فقط بيش حدود كه
اقتصاد شوراي اخير شود ، درجلسه‌هاي گران است ممكن چيزها بعضي كه ديديم
.نشود گران مردم شير و پنير كه اضافه‌كرديم يارانه تومان ميليارد 7/6
و مرغ مسئله يا برنجكاران از برنج خريد مانند ديگري يابرنامه‌هاي
ولي پيدامي‌كند بروز وقتي يك البته‌مشكلات.شد مشكلي ما براي كه تخم‌مرغ
مردم به بيايندو كه خواستم ذي‌ربط مسئولان از من.درگذشته‌دارد ريشه
با نيست هم نگراني جاي...ا ان‌شاء و چيست مسئله اين كه توضيح‌بدهند
گرفتيم تصميم جمله از گرفتيم ، تنظيم‌بازار ستاد اخيرادر كه تصميماتي
شده وارد بايد و فوري‌است هزارتن واردكنيم ، 5 مرغ گوشت تن كه 30هزار
ما همواره كه زمان درطول هزارتن و 25 مي‌شود وارد روزها همين يا باشد
گرفتيم هم تصميم‌هايي.شويم بازار وارد بتوانيم و باشيم ذخيره‌داشته
توليد اينكه به باتوجه..ا كه‌ان‌شاء كرديم اعتماد توليدكنندگان وبه
دارداين‌است مرغ كه مشكلي عمدهنباشد ما مصرف از كمتر شايد اصلا ما
را انبارهايش و كند خريد بهار در و مرغ‌ريزي فصل در مي‌بايست دولت كه
دفعه يك نكرده را خريد اين نيست ذكرش مجال كه‌دراينجا عللي بهپركند
ريشه مشكل.ديديم را اين‌مشكل آثار ما تابستان در و درمرداد درشهريور
ان‌شاء ما تدبيرهاي با كه كرده پيدا ظهور و بروز و دارد گذشته در
ارزانتري 30 قيمت با درواقع كه گرفتيم تصميم ما.شود بايدحل...ا
كنترل را قيمتها و واردبازارشويم بتوانيم كه باشيم داشته مرغ هزارتن
تصميمات.كنيم كار مصرف‌كننده نفع به كه بود اين براي اين كنيم ،
روبرو دشواري نسبتا سال با ما البته.نمي‌دهد نتيجه فوري اقتصادي‌هم
بودجه.آمد نخواهد پيش هيچكس مشكلي‌براي هيچ كه...ا ان‌شاء ولي هستيم
كار اما بود ، خواهد آينده سال براي بينانه‌اي واقع بودجه ما
.مي‌خواهد اساسي‌زمان
در جامعه اقتصادي ساختار اصلاح دهيم انجام بايد ما كه كاري مهمترين
.است وتوزيع مصرف توليد ،
اقتصادي مطلوب سيستم طراحي ومشغول كرده‌ام مامور را هيئتي يك بنده
دولتي شركتهاي به كه شده‌اند مامور يك‌هئيتي آن دركنارهستند
مي‌دهندچگونه سود كه آنهايي و چرا؟ مي‌دهند زيان كه آنهايي.بپردازند
شركتهايي واقعا كه كنيم فراهم زمينه و شود استفاده سودها از بايد
.بدهيم قرار تعاوني و خصوصي بخش ندارد ، دراختيار ضرورت خيلي كه
.بود خواهد دولت كردن‌تصدي وكم دولت حاكميت تقويت سوي به ما جهت‌گيري
ببينيم ما اينكه -سرزمين آمايش مطالعه برنامه آن دركنار
آن براساس و چيست نسبي‌اش مزاياي مختلف مناطق ما ، استعدادهاي‌سرزمين
آينده يكسال تا...ا ان‌شاء كه راه‌افتاده‌است به -كنيم سرمايه‌گذاري
برنامه هيئتي‌درسازمان.مي‌دهند ما به را سرزمين آمايش اصلي چارچوب
شده تمام ازآنها يكي كه گذشته دوبرنامه ونقد ارزيابي براي وبودجه
مي‌كنيم سعي ما كه جايي اينجاست واتفاقا است رسيده به‌نيمه‌اش وديگري
وگفتگوها وبحث درمبادله‌ها درسمينارها ، نشستها ، را صاحبنظران نظر
از تعريف‌مناسبي يك به رسيدن اولا دوبرنامه ، نقد وبراساس باشيم داشته
نسبي اصلاح ثالثا سرزمين آمايش چارچوب داشتن ثانيا ساختاراقتصادي
نظر از بخصوص شود ، بهتر ما اقتصادي وضع سال 78...ا ان‌شاء كه امور
آن كه هستيم برنامه‌سوم براي ريزي برنامه به ورود آماده ما درآمدها
بايد كه حال درعين ماداشت را اساسي تحول انتظار مي‌شود كه است وقت
داشته هم را مصرف‌كننده بايدجانب باشيم داشته را جانبتوليدكننده
مردم با بيائيم و بگيريم را ماتصميم‌هايمان كه است اين مهم باشيم ،
.بگذاريم درميان
مثلا -.گفتم كه همچنان شده صحبت مردم با كم زمينه اين در معتقدم من
معاونان از يكي هم مصاحبه‌اي ويك كردم من‌خواهش - مرغ وتخم مرغ همين
توضيح تا كنند صحبت مردم با بنشينند اينها از بيش ولي.كردند جهاد
كاملا دولت.نيست دركار اصلا مهمي نگراني كه شود ومعلوم دهند
خوبند ، بسيار ما مردم است ، خوب بسيار ما ظرفيتهاي است ، براوضاع‌مسلط
ساختار واصلاح درست مديريت تدبيركنيم‌وبا بايد.داريم خوبي آينده
بسوي وسياسي‌جامعه ، فرهنگي ساختار وحتي جامعه اقتصادي وساختار اداري
مي‌خواهد وحوصله صبر.است شدني واين برويم مطلوب كاملا جامعه يك
.كنيم طي را مسير اين همديگر كمك با بايد...ا وان‌شاء
يك از ببينيد عرض‌كنم مي‌خواهم من مثال ، اين به كرديد اشاره:مجري
كه تحليلهايي گاهي اينجا ديديم ، ما مورد دوسه دراين قيمت افزايش طرف
را كار اين خوددولت كه مي‌كند اين از حكايت مي‌خوانيم يا مي‌شنويم
بوده درآن هم واقعيتهايي البته ازقبل را شبهه‌اي يك يعني مي‌كند
با من نظر به هم بخش‌خصوصي.مي‌شود مطرح دارد الان مطرح‌مي‌كردند درجامعه
.است دولت خود گراني‌ها درواقع‌منشاء كه مي‌زند دامن آن به قوت
را اين.دستگاههاي‌دولتي مجموعه هرحال به يا گرفته تصميم شوراي‌اقتصاد
تورمهاي اين است اين تحليل‌شان بعضي يا مي‌گذارند دولت خود حساب به
ديگري ريشه‌هاي مي‌آيد ، بوجود كه موقتي گراني‌هاي يعني است موقتي‌تصنعي
خانگي لوازم آنها نظاير و اتومبيل مثل‌مسكن ، اقلام از بعضي در.دارد
را اين‌تحليل باز هم آنجا بوديم مواجه نسبي بطور قيمت كاهش با ما كه
از ناشي آن و نيست دولت سياستهاي از ناشي كه مي‌خوانيم و مي‌شنويم
من.مي‌شود داده آن به منفي جنبه يعني ايجادشده كه‌درجامعه است ركودي
چيست؟ شما تحليل كه كنم سئوال دراينجاازحضرتعالي ملموس بطور مي‌خواهم
جريانات كه است يعني‌محتمل است؟ محتمل تصنعي گراني‌هاي واقعا آيا
كه بگيرد صورت درجامعه فعل‌وانفعالاتي منافعي ، به بنا اقتصادي
از دربعضي است دولت خود منشاءاش واقعا يا بيايد بوجود گراني‌تصنعي
برمي‌گردد ركود به قيمتها آن كاهش واقعاريشه ركود ، درقسمت يا موارد
ديگري؟ به‌جهات يا
گران مي‌شود ، نوسانات اين دچار جامعه كه وقتي !ببينيد:رئيس‌جمهوري
را كار اين خاصي نيت با هم كساني كه است شدنها ، ممكن وارزان شدنها
كارگر درجامعه اين‌خرابكاري اراده چطوري كه است اين مهم اما بكنند
كه است بيمار ما اقتصادي ساختار كه باشيم متوجه بايد.مي‌افتد
يك به برمي‌گردد مسئله بنابراين بگيرد ، صورت درآن كارها مي‌شوداينجور
آن.دارد هم طولاني خيلي ريشه كه اقتصادما وضع در مزمن نسبتا بيماري
از بخش‌قابل‌توجهي ندارد را زيرساختها جامعه‌مان كه مسئله‌اي دراين وقت
اين چون مي‌كنيم هم حق وبه مي‌كنيم زيرساختها صرف را كشور درآمدهاي
كرده سرمايه‌گذاري بشود تمام ازاينكه قبل ومابايد تمام‌مي‌شود نفت
تورم موجب است ممكن حتي اين خودكنيم بهره‌برداري آن ازكنار كه باشيم
آب و كه‌گوشت راه‌آهن نمي‌شود ، نان و آب و گوشت كه سد ساختن يعني شود ،
كه مي‌كنيم ايجاد نيرو مي‌سازيم ، سد مي‌سازيم ، راه اصلا.نمي‌شود نان و
توليدات توليد ، آن دركنار اگر بكنيم ديگر كالاهاي و نان گوشت‌و توليد
جاهايي صرف پولها آن نيفتد ، صنعتي‌راه و كشاورزي توليدات و كارخانه‌اي
اين‌قضيه متوجه ساختار اصلاح در بايد.نشده تبديل كالا بصورت كه شده
محصولش كه توليداتي واشتغال ، توليدات بسوي ببريم را جامعه ما و بود
بصورت گراني‌ها اين از بعضي.شود بيشتر ما وجنس‌درجامعه دربازار بيايد
قيمتها بايد درصدي هرسال گرفته‌كه نظر در هم مجلس خود يعني است طبيعي
سال اول درنيمه عللي به كه است ممكن حالاميرود و رود بالا
معلوم اثرش حالا باشد ، شده سال اواسط يا دوم درنيمه باشد اين‌كارنشده
را مثال يك منباشد شده سال همان‌اوائل در كه هست هم ممكن.شود
برق‌وآب و انرژي و سوخت يارانه ما ريال ميليارد هزار بزنم ، 40 اينجا
بر علاوه اين.مي‌دهيم يارانه ما عمراني ، بودجه از بيش يعني مي‌دهيم
براي دربودجه‌مان رسما كه است ميلياردريال‌يارانه‌اي هزار از 6 بيش
يارانه ، حدود 5هزارميلياردتومان يعني.مي‌دهيم امور وساير دارو نان ،
روشهاي و درست اطلاعاتي سيستم نداشتن خاطر به متاسفانه و
عادلانه هم خيلي هست ساختاري ازنظر ما جامعه درمتن كه سنجيده‌ومشكلاتي
مي‌فروشيد شده‌اش تمام قيمت پنجم يك بنزين‌را كه وقتي شما يعني نيست
مصرف‌نمي‌كند هم بنزين ليتر يك كه روستايي آن حساب به را اين
تا سه ماشين ، تا كه 5 گذاشته‌ايد كسي دراختيار را واين گذاشته‌ايد ،
را وفنكوئل‌اش مي‌كند مصرف گازوئيل ويا استخردارد مثلا ويا دارد ماشين
هيئتي يك ساختاركرديم ، اصلاح براي ما كه كارهايي ازجمله.مي‌گرداند
كه يارانه‌اي كه كاركنيم چه ما.كنند مطالعه يارانه‌ها روي كه گذاشتيم
درمسير هم بقيه‌اش و برسد ونيازمندها محتاج‌ها بدست اولاواقعا مي‌دهيم
.بيفتد كار به واحوال اوضاع جامعه ، بهبود توليد وپيشبرد جامعه اشتغال
شماگفتيد كه هم جوري آن.ساختار به مي‌گردد بر اصلي مشكلات بنابراين
يعني نيست ، نگران‌كننده خيلي قيمتهايمان افزايش سرجمع يعني معمولا ما
مثل داشته قيمت كاهش ما كالاهاي از بعضيطبيعيداشتيم روند يك
گوشت حتياست جامعه مصرفهاي كه‌از حبوبات و شيرپاستوريزه شيرخشك ،
درمورخ و كردند مورخ 1/1/76 در كه فروشي خرده آمارگيري در قرمز
.است بوده فروردين اول قيمت از پائين‌تر قيمتش كمي يك كردند 27/7/76
يا آمده پائين‌تر قيمتهايش نسبتا خانگي گفتيم‌وسائل كه همانطور
شود گران اگركالاهايي كه است اين مشكل منتها مانده خودش سطح درهمان
روي فشار دارد بالايي سهم پائين به متوسط طبقه خانواده درسبد كه
از درصد جامعه‌مان 70 از توجهي قابل بخش.بود زيادخواهد اينها
مثلا يا مرغ دفعه يك كنند ، خوراك‌وغذايشان صرف مجبورند را درآمدشان
زيادي اينهافشار روي و مي‌رود بالا قيمتش شيرغيرپاستوريزه كنيد فرض
هم مرغ تخم و مرغ مسئله بوده طبيعي روند روند ، جامعه دركل ولي مي‌آيد
به كه اميدوارم و مي‌دهم بيشتري توضيح...ا ان‌شاء.اشاره‌اي‌كردم يك
قابل و معقول قيمت به‌يك شده انديشيده كه تمهيداتي با خداوند لطف
.شود چنين اين كه واميدواريم برسانيم همه براي دسترس
شاهد - باشيم شاهد شايد هم الان همين - درگذشته ما خاتمي آقاي:مجري
مي‌دادند اقتصادي گزارش كه وقتي ما اجرايي مسئولين از بعضي كه بوديم
قرارداده دراختيارشان دستگاهها كه وآماري ارقام همين به غالبا
بودكه اين وتوضيحشان طرزبيان ودرمجموع مي‌كردند تكيه بودند
بسياري كه درحالي شده ، قبل سالهاي مثلا از بهتر حتي وضع‌ازنظراقتصادي
يعني فرموديد اشاره شما الان كه راباآنچه گزارشها اين مردم اقشار از
درآمدماهانه‌شان ميزان وبا خودشان يوميه مصرف با خانوار سبد
درازمدت در مي‌رسد نظر به مي‌انديشند اينطوري آنها كه وقتي.مي‌سنجيدند
آنچه و دارد مسائل به نسبت دولتي نگاه دولت ، كه آنچه فاصله‌اي‌بين يك
يوميه‌شان مصارف با ملموس كه‌برخورد كساني عنوان به كنندگان مصرف كه
بيشترمي‌شود وروزبروز مي‌آيد بوجود تفاوتي دارند آنها به نگاهي دارند ،
حداقل شما كه مسئولين از بعضي بود اين درمطبوعات اشكالمان معمولا ما
خود آمارهاي طبق كه آنهايي خصوصا مردم اقشار بعضي‌از با همدردي
بنا واقعا مردم از مي‌كنند ، درصدي زندگي فقر زيرخط دولتي دستگاههاي
دراين لااقل.مي‌كنند زندگي فقر زيرخطر شده داده آمارهاي به
.مي‌كنيم لمس را ودردشان مي‌كنيم درك ما كه شود آنها با گزارشهاهمدردي
هميشه دولتي دستگاههاي تبليغات به اشكالات‌وارد از يكي مي‌كنم فكر من
داريد؟ والان داشتيد نكته اين به عنايتي عالي جناب خود آيا بوده ، اين
دهنده نشان مي‌تواند كه كنم نقل را داستاني من:رئيس‌جمهوري
ديدم ، را صفي مي‌كردم عبور ازخيابان كه روز يك.باشد واقعيت اين
آمده بوجود براي‌چه صف اين ببينم صف وسط ورفتم كردم متوقف را ماشين
يك حالا مثلا كه بودند آمده شير خريد براي توجه‌شان قابل بخشاست
مثلا شايد.باشد بازارآزاد از ارزان‌تر تومان چندين يا پاكتي‌چندتومان
اگر آيا.بايستند درصف بيشتر يا كمتر شايد ساعت يك ربع ، ساعت‌سه نيم
بيماري يا باشد نداشته بچه‌اي نباشد ، شير اين واقعانيازمند كسي
درصف ساعت يك بيايد است حاضر بخورد ، شير است كه‌مجبور باشد نداشته
تومان يا 40 بتواند 30 كه باشد داشته پولي اگر يا !براي‌شير بايستد
وجوددارد نياز ما درجامعه پس بايستد؟ بيايد حاضراست بخرد ، گران‌تر
فقط من گفتم زدم آنجا كه حرفي من.كنيم واقعاقبول كنيم ، قبول بايد
شما مثل هم بنده خوب حالا گرچه هستم من‌شرمنده كه بگويم شما به آمدم
شرمساري ولي مقصرنيست زمينه دراين هم كسيميكنيم تلاش داريم هستم ،
.هست سرجايش
شريف‌واين ملت يعني مردم‌بزرگ اين شان درخور بگويم مي‌توانم من كه آنچه
.بايستند صف در معيشت‌شان امرار براي كه نيست خوب ومردان زنان
كه است اين حاصل صف دارد ، دراز ريشه‌هاي يك اينها خب اما
طولاني روند و نيست درست ما درجامع توزيع است ، كم ما درجامعه توليد
ازاينها يك‌خورده هم شايد.مي‌شود درست...ا ان‌شاء كه مي‌خواهد
مردم همين درد و مردم وسط رفتن حداقل كه باشد ما خواهي تاوان‌استقلال
اين هم و برمي‌انگيزد بيشتر را انسان خود هم متوجه‌شدن و راديدن
هم واقعا و مي‌كند بيشتر قضيه درطرفين را تحمل وهمدردي احساس‌همدلي
ما درجامعه فقر هنوز شده كه بزرگي كارهاي علي‌رغم كه كنيم بايدقبول
هم فقر با مبارزه حل راه.دارد خشني بسيار چهره هم هست‌ودربعضي‌جاها
وسنجيده درست روند درجامعه توليد روند كه است اين راه‌درازمدتش
وموادش انساني نيروي يعني ومعنوي‌اش مادي امكانات اين ما.اي‌باشد
آن دركنار بيندازيم ، كار به را اين بايد داريم را وانديشه‌اش راداريم
مي‌كنند تلاش حق به كه كساني يعنيشود اصلاح ما مالياتي بايدسيستم هم
امكانات از كه بهره‌اي درمقابل مي‌برند ، هم سودي باشد هم وحلالشان
كه ماليات كنار در و بپردازند بيشتر هم را هزينه‌هايش آن‌مي‌گيرند
بهداشت آموزش ، امنيت ، يعني دولت حاكميت مسائل از مي‌تواندبسياري
جبران طريق اين از را حاكميتش وظايف يا را اجتماعي‌اش ياوظايف ودرمان
هرانساني يعني اجتماعي ، تامين سازمان وتوسعه اصلاح آن كندودركنار
تامين بازنشستگي بهداشت ، زندگي ، ازنظر كه كند احساس دراين‌جامعه
وجهت است آسان گفتنش البته كه اين‌سه‌روند مسائل ، اين داردوهمه
توليد ، رونق به‌سوي ساختار انجام‌گيرد ، بايد كه است دشوراي گيريش‌كار
درجاي‌خودش صدقهبرود اجتماعي تامين وگسترش واصلاح ماليات اصلاح‌ساختار
بايد كرد ، نمي‌شوداداره صدقه با را جامعه يك ولي است وخوب مقدس بسيار
كم صدقه‌درجامعه نيازمند كه كرد كاري اقتصادي ساختارهاي اصلاح با
با و دقت با وحوصله‌و صبر با اما دارد وجود حتما مشكلات اين.باشد
مي‌شودبا بگوئيم ، مردم به و بكنيم هم ما احتمالا كه اشتباهاتي اصلاح
گام شود كاملاحل مشكلات كه نمي‌گوئيم اينكه بسوي رفت...ا ان‌شاء سرعت
جامعه كه جوري‌باشد جهت‌گيريش دولت اين كه اميدواريم و شود حل گام به
يك مثلا اينكه‌حالا والا مي‌رويم داريم سمت آن به كه كند پيدا اطمينان
به خوبكند راحل جامعه مشكلات همه شبه يك كند معجزه بتواند دولت
بودجه شمامي‌دانيد است ، مشخص و محدود درآمديمان منابع ما هرحال
بايد يا بود درآمدمحدود و بودجه وقتيكشور خرج و دخل يعني ;يعني‌چه
يا كنيم ، هزينه‌هايمان‌كم از بايد يا دارد بزرگي تورمهاي كه كنيم قرض
راه كنيم‌يا تامين خودمردم از را درآمدها كه ببريم بالا را قيمتها
زياد كالا اولا.بدهيم رونق را توليد ما كه است اين هم درستش
تامين كنيم ، درست را ماليات.ببريم بالا را مردم خريد شود ، قدرت
بدهيم نشان بتوانيم را جهت‌گيريمان ما اگر.كنيم رادرست اجتماعي
بيشتري خاطر وآرامش امنيت با ما مطمئنا كنيم راجلب مردم واطمينان
.جلوبرويم به مي‌توانيم
در مسائل دراين هم قصدخاصي اينكه بدون شايد شما هرحال به:مجري
را زيادي اميدواري بوده ، حتما كلي‌اش باشدالبته پيشاپيش ذهنتان
زمينه در هم مسائل‌اقتصادي زمينه در هم انتخابات اين درجريان درجامعه
.آوريد بوجود واقعا وفرهنگ اجتماعي وانتظام قانون به مربوط مسائل
است چيزي اميد واين شده موضوع اين به منتهي انتخابات اين‌جريان يعني
خدشه هرنحوي به واگر است وتاريخي ملي ويك‌سرمايه مي‌شود لمس و حس كه
سرمايه به را ماخدشه واقع در مي‌دانيد بهتر خودشما كه همانطور ببيند
اين شما !كرد بايد چه واقعا اميد اين با.كرديم وارد ملي‌مان
مي‌كنيد احساس حد چه تا مي‌بينيد مطابق حدباواقعيات تاچه را اميدواري
!است واقعيات از فراتر
تاريخ درطول.است سربلندي و بزرگ بسيار ملت ما ملت:رئيس‌جمهوري
اين به اعتماد با.بود خواهد هم فردا هم‌هست ، امروز است ، بوده چنين
اينكه بااحساس ملت ، اين آوردن حساب به با ملت ، اين باوركردن با ملت ،
براي را درخشاني بسيار آينده من هستند ، ملت اين خدمتگزار كه مسئولان
ما هويت كه اسلامي فرهنگ ;عظيم معنوي سرمايه‌هاي.مي‌بينم جامعه‌خودمان
اين معنايش مي‌گويم كه فرهنگ‌اسلامي باوركرده ، البته تاريخ درطول را
است اين افتخارما اتفاقا.هستند دوم درجه در غيرمسلمانها كه نيست
قائل حرمت هم غيرمسلمانها براي ما اسلامي وفرهنگ ما اسلامي نظام كه
مسلمان هم كه نظامي يعني اسلامي نظام.مي‌داند هم‌شهروند را وآنها هست
حرمت و امنيت احساس آن قانونگرادر و خردمند و عاقل غيرمسلمان ، هم و
خودايران‌وايراني‌بودن.است ما پشتوانه ما اسلامي عظيم فرهنگ اين.كنند
داريم ما كه عظيمي منابع.است ما پشتوانه بودن ايراني درخشان وسابقه
كه وقتي مي‌كنم حظ واقعا من است جواني جامعه كه جوان‌ما نسل وامروز
بايد ما مي‌دهند يابرايم‌نامه مي‌شنوم ونوجوانان جوانان از را مطالب
كنند شخصيت ابراز بگذاريم و بزنند حرف وبگذاريم كنيم باور را اينها
سرمايه اين با بخواهيم مسئوليت مي‌گذاريم ، حرمت كه ازآنهابه‌ميزاني و
فرداي مطمئنا و است خوبي آينده آينده‌ما كه هست روشن من براي بسيار
.بود خواهد ما امروز از بهتر خداوند لطف به ما
و فرهنگي و اقتصادي مسائل از بدهيد اجازه خاتمي آقاي جناب:مجري
همانطور.باشيم داشته خارجي سياست باره در وسئوالي بگذريم اجتماعي
بين‌المللي اجلاس برگزاري‌بزرگترين تهران‌شاهد بزودي داريد استحضار كه
برگزاري‌اين اهداف كه است اين سئوال بود ، خواهد اسلامي كشورهاي سران
واقعا جلاس اين برگزاري در ما كشور و ما دولت يعني هست ، چه اجلاس
مجلس در كه هزينه‌هايي و ارقام به توجه با هست ، خصوصا چيزي چه دنبال
كه دستاوردي راخواهدداشت ، ارزشش آن واقعا آيا شد اعلام رسانه‌ها و
!مي‌گيرد انجام كه سرمايه‌گذاريهايي برابر در.آورد خواهيم دست مابه
عضو است اسلامي كنفرانس عضو ايران.است خوبي سئوال:رئيس‌جمهوري
.هست هم فعالي
كشورهايي يا مسلمان دولتهاي رسمي اجتماع معتبرترين هم اسلامي كنفرانس
به دنياي در ما.مي‌باشد هستند ، مسلمانان اينها از توجهي قابل بخش كه
درهاي بستن با ملتي‌نمي‌تواند هيچ و قومي هيچ مي‌بريم ، بسر پيوسته‌اي هم
با هم رابطه‌اش باشد ، داشته سرافرازانه‌اي زندگي جهان ، روي به خودش
البته و عزت و استقلال موضع از بايد باشد ، مفيد رابطه بخواهد جهان‌اگر
درجه در و است اين ما سياست كرديم‌كه اعلام ما.باشد متقابل احترام
حفظ با همكاري‌ودوستي خواستار منطقه در بخصوص و اسلام دنياي در اول
امور روي تكيه.هستيم دارد ، خودش براي كشوري هر كه خاصي مواضع
ميان است پيوندي كه اسلام خود.است فراوان بسيار ما مشتركات مشترك‌و
كه ما خود گذشته هويت بر تكيه درسراسرجهان ، انسان ميليارد يك از بيش
كه مشتركي منافع اسلام‌هست ، از بهره‌ور و ما كشورهاي همه در است ، اسلامي
سازندگي براي امنيت و استقلال و ثبات به ما همه كه نيازي داريم ،
و پيشرفت امر براي بكنيم همديگر به مي‌توانيم كه مختلفي داريم ، كمكهاي
كه تهديداتي احيانا و مشكلات درمقابل همدلي و همبستگي نيز و توسعه
زد دامن آن به بايد كه است جوي جو ، اين.دارد وجود ما برابر در
كه رشدي با دارد ، منطقه در كه ممتازي موقعيت با ايران وجمهوري‌اسلامي
آن از پيش و شد داده اخيرنشان انتخابات جمله‌در از و دارند بزرگش ملت
همراهي و وهماهنگي همدلي محور مي‌تواند ملت اين مراحل ، ساير و جنگ در
برسد ، همه به منافع‌اش كه مسلمانان همه مشترك اهداف سوي به سير و
.باشد
اين مهمهدف اين به رسيدن براي است ممتازي موقعيت اسلامي كنفرانس
و دارد عهده به را كنفرانس اين رياست ايران دولت‌جمهوري‌اسلامي كه است
از بهره‌گيري و كنفرانس دادن درجهت را مهمي واقعا نقش رياست و رئيس
را اين‌رياست سال سهدارد نظر مورد هدفهاي سوي به سير و او امكانات
بزرگترين كه دارد ، كنفرانس اين كه دستاوردهايي يقينا.كرد خواهد
دوران طول در اصلا مسئوليتها اصطلاح به و سران درسطح كه است گردهمائي
سطح اين در نشستي هم‌همچو انقلاب از قبل يعني.مي‌دهد رخ ايران تاريخ
اقتدار ثبات ، نشان‌دهنده اين و نداشتيم هم انقلاب از بعد نداشتيم ،
از ماهستند قائل اسلامي جمهوري نظام براي ديگران كه است واحترامي
دوستانمان بسوي را دستمان كنيم ، استفاده‌وبهره‌گيري بايد موقعيت اين
به نفعش كه والايي بسوي‌اهداف بگيريم ، را مشتركمان وجوه و بكنيم دراز
كردن حركت حال هر به و منطقه در استقلال و امنيت و مي‌رسد ما همه
گذشته به برگشت چون مي‌گويم بازآفريني من.اسلامي تمدن بسوي‌بازآفريني
با و افتخارمان پر گذشته بر باتكيه مي‌توانيم ولي است محال كه
در واقعا كه تمدني امروز ، دنياي دستاوردهاي از بهره‌گيري
گام آن بسوي همفكري و همكاري با هست ، مسلمان بزرگ خورشان‌ملتهاي
دارد كه منافعي مقابل در گفته‌مي‌شود كه هم مسائلي آن نه.برداريم
اين‌هزينه‌ها اعظم بخش يا كل اينكه علاوه به نيست چيزي هزينه‌هايش مثلا
من بوده ، اسلامي جمهوري موردنياز كه است تاسيساتي و ساختمان‌ها بصورت
يكي بودم متن در همواره و بودم وزارت در هم سال ده كه بعنوان‌يك‌كسي
نشستها براي واقعا كه بود اين اسلامي نظام‌جمهوري در موجود خلاءهاي از
در و مي‌آيد فراهم اين‌امكانات و نداشت امكانات كافي بحد گردهمائي‌ها و
كه چيزي آن كه بگويم اينجا را اين منميماند ملت و مردم اختيار
.است ايراني چيزش همه شده گرفته نظر در ما ميهمانان براي‌استراحتگاه
بود ، خواهد آنجا در كه سنگ‌زينتي ، فرش‌هايي آهن ، آجر ، سنگ ، يعني
اين‌تعبيرفرهنگي حالا مسئله اين واقعا.است ايراني وسايل پرده‌هاوبقيه
.است ايرانيان طراحي و معماري هنر و ايراني امكانات از كلكسيوني
.هست افتخار باعث كه ما امكانات از بود خواهد خودش‌يك‌موزه‌اي يعني
چيزي آن گردهمائي و اين‌نشست در بتوانيم خداوند لطف به كه اميدوارم
است ، داشته ما ملت جمله از و مسلمان ملتهاي همه براي خير باعث كه
.باشيم
همچنين و است كنفرانس كه اسمش جز است ايراني چيزش همه:مجري
.گفتيد شما كه كلكسيوني
كنفرانس گفتم را ساختمان آن گفتم را نشست آن من البته:رئيس‌جمهوري
.بگويم‌گردهمائي كردم سعي هم را
ديگري رخداد مي‌دانيد كه همانطوري اجلاس ، اين برگزاري از قبل:مجري
.است اروپايي كشورهاي سفراي بازگشت كه هستيم مواجه آن با ما هم
با ايران اسلامي جمهوري رابطه آينده و هست چه وضعيت اين از شما تحليل
مي‌كنيد؟ ارزيابي چگونه را مختلف سطوح در جهان كشورهاي
و شنيديد جمعي ارتباط وسايل طريق از شما را مطلب تفصيل:رئيس‌جمهوري
نمي‌خواهم من و كرده صحبت زمينه اين در هم خارجه امور وزارت سخنگوي
دولت و كشور يك ما كه اين‌است است مهم كه آنچه.كنم بحث زمينه اين در
وبراساس داريم را خودمان تشخيص‌هاي اصطلاح به و منافع هستيم ، مستقلي
همه با روابط گسترش خواستار احترام كمال با تشخيص‌ها و منافع اين
.اروپا جمله از هستيم دنيا
كه فراواني گفتگوهاي و تفاهم‌ها با خوشبختانه بود ، آمده پيش كه مشكلي
كه واميدوارم برگشتند ايران به اروپايي رسيدوسفراي سرانجام به شد ،
خوب و موقعيت‌مستقل درك با جهان دولتهاي همه و اروپايي دولتهاي
متقابل احترام حفظ با روابط گسترش زمينه در ايران اسلامي جمهوري
كه است اهميتي بازنشاندهنده برگشت اين البته.همواره‌كوشاباشند
كه خوبي آينده و دارد منطقه كه‌در اقتداري و ثبات و دارد جمهوري‌اسلامي
.است ما روي پيش...ا ان‌شاء
مخصوصا چون كه بكنم مطرح سئوال آخرين عنوان به بدهيد اجازه:مجري
و درصنايع بيگانگان نه و ايرانيان خود روي‌كاركرد داشتيد هم تاكيدي
اين براي‌برگزاري بوده لازم كه آنچه درمورد ازجمله و سازندگيها
نفتي مهم قرارداد كه عرض‌كنم مي‌خواهم.اسلامي كشورهاي سازمان كنفرانس
هست متفاوت هم نگاهها مالزيايي ، و روسي باشركتهاي‌فرانسوي ، داشتيم ما
تامين را ملي منافع يعني اين‌قراردادها ، از استقبال‌شده اكثرا البته
كه‌شما همانطور بوديم ، مواجه ما هم تحليل‌ها اين با بعضا ولي.كرده
كمرنگ نوعي مستلزم شايد خارجي نيروهاي از استفاده كه مي‌دانيد بهتر
را تصور اين.باشد كلمه وسيع معناي به خودمان ارزشهاي اصول‌و شدن
صورت‌گرفت كه اين‌قراردادهايي درمورد اصولا و مي‌كنيد تحليل چطور
هست؟ چه ايران جمهوري‌اسلامي دولت ارزيابي
در مشاركت يا ايران در مستقل بصورت خارجي سرمايه‌گذاري:رئيس‌جمهوري
بايد بعضا و است ممنوع بعضا اين ، نظير سايرامور يا سرمايه‌گذاريها
.باشد اسلامي شوراي مجلس اجازه با
شوراي مجلس اجازه با بايد مي‌بنديم ما كه مهمي قرارداد هر البته
معني به وجه هيچ به رخ‌داده‌است ، فارس درخليج كه آنچه اما.باشد اسلامي
مابايد بلكه نيست اين تنها نه.نيست ما سرنوشت بر خارجي استيلاي
سرمايه‌هاي احياي براي اسلامي شوراي مجلس باتوافق...ا ان‌شاء بكوشيم
حدود مجموعش كه سرمايه‌گذاري.بكنيم خودمان‌استفاده نهفته عظيم
منبع و اند كرده آمده‌اندوسرمايه‌گذاري شركت سه مي‌شود 3ميليارددلار
گازاستخراج آن از هست خليج‌فارس كشورهاي از يكي و ما بين كه مشتركي
گازي ، مايعات حاصل از و قرارمي‌گيرد ما دراختيار گاز تمام مي‌شود ،
البته.مي‌كنند مستهلك را خودشان آن ، سرمايه‌گذاري جنبي چيزهاي يعني
كرده ماسرمايه‌گذاري خود اينكه بدون ما منتهي.دارد منافعي آنها براي
با آشنايي نظر از حتي و هستند فعال كاملا ما شركتهاي البته كه باشيم
ان‌شاء كه سعي‌كرديم ما اينها و فني دانش اين و سرمايه‌گذاري مديريت‌و
منبع يك.دارند كه بامشاركتي استفاده‌بكنند هم خوديمان نيروهاي...ا
داخليمان مصارف براي هم قرارمي‌گيرد ، ما دراختيار كه است عظيمي
از توجهي قابل بخش احياي براي كه مي‌كنم فكر من.صادراتمان هم‌براي
البته كه بدهيم انجام را كار اين مامي‌توانيم اينها و نفت مثل منابعي
و احياء بر علاوه حالا.كنيم صحبت ديگر جاهاي و مجلس با بايد
گزاف سرمايه‌هاي اين با نيروها اين حضور خود منابع‌مان ، از بهره‌برداري
آن به ما خيلي كه است منطقه امنيت تاحدودي‌پشتوانه خودش زياد ، و
و نظام‌جمهوري‌اسلامي استقلال و ثبات نشانه آن از بالاتر و نيازداريم
و مي‌كنند نظام اين به سرمايه‌ها اين با قدرتها كه است اعتمادي
جهان جهان ، كه هست اين نشان‌دهنده هم وبازبكنند حاضرندسرمايه‌گذاري
هم خيلي قرارگرفتيم موردتحريم آمريكا ازسوي ما اينكه با نيست تك‌قطبي
قرارداده ، موردفشار را ديگر جاهاي و گفتيم كه شركتي سه اين همه الان
حركتشان كه سعي‌نمي‌كنند كه هستند مستقلي قدرت‌هاي دردنيا كه معلوم‌شد
هم اين مستقل‌هستند.صادرمي‌شود آمريكا از كه باشد براساس‌دستوراتي
و اقتصادي سياسي ، منافع همه كه حركتي‌است به‌هرحال هست ، تقدير قابل
ما برسرنوشت ديگران حاكميت به‌معني به‌هيچ‌وجه و دارد فراوان اجتماعي
.نيست
حفظ با خودمان ، منابع احياء براي هم درآينده بتوانيم ما كه اميدوارم
و هست كه متنوعي دنياي و مختلف كشورهاي با خودمان منافع و استقلال
قدرت ، يك هم‌تحريم‌هاي دليل همين به و بالامي‌برد هم را ما انتخاب قدرت
بسط و گسترش را روابطمان بتوانيم ندارد ، ما روي تعيين‌كننده‌اي اثر
...ا ان‌شاء.بدهيم
اين.است زياد خيلي سئوال.خاتمي آقاي جناب هستم متشكر خيلي:مجري
بنده كه مطرح‌شد كه موقعي نبود سئوالات همه شد مطرح كه سوالاتي مقدار
كه است اين اقتضاء كه مطرح‌كنم‌حس‌مي‌كردم را سئوالات اين شما درخدمت
اين‌انتظارهست و مي‌نشينيم ديالوگ نوعي و گفتگو به صميمي بطور ساعتها
به‌قول بلكه مباحثه‌هايي چنين و وضعيتي چنين..ا ان‌شاء درآينده كه
دوستان و ديگر كسان با داشته‌باشد ، وجود علماءمباحثه‌هايي آقايان
شما را سئوالات اين پاسخ تشكرمي‌كنم‌كه خودم سهم به من درهرحال.ديگر
ديگري فرصت‌هاي به مي‌كنم تاكيد نبود ما سئوالات همه.داديد
به را سئوالات من شما اجازه باخستهشديد هم شما و كرد موكول‌خواهيم
.مي‌برم پايان
از و هستم سپاسگزار شما از نشدم ، خسته من قطعا:رئيس‌جمهوري
از بيش اينكه براي.مي‌شنوند را مطالب اين كه كساني حوصله و بزرگواري
و پايان‌مي‌دهم مباحثه اين به شما قول به من نكنيم خسته را عزيزان اين
خوب مردم و شما خدمت در بتوانيم بيشتر هم باز آينده در كه اميدوارم
.بزرگوارمان‌باشيم و
بركاته و رحمه‌الله و عليكم والسلام
