پنجم‌ ، شماره‌ 1425‏‎ سال‌‏‎ دسامبر 1997 ، ‏‎ آذر 1376 ، 4‏‎ شنبه‌ 13‏‎ پنج‌‏‎


سينا‏‎
مواداوليه‌دندان‌‏‎ كننده‌‏‎ تهيه‌‏‎

مدرس‌‏‎ و‏‎ ايران‌‏‎ جامعه‌‏‎


قسمت‌پاياني‌‏‎ ‎ـ‏‎ مدرس‌‏‎ سيدحسن‌‏‎ شهادت‌‏‎ سالروز‏‎ مناسبت‌‏‎ به‌‏‎

مجلس‌‏‎ دوره‌نمايندگي‌‏‎ پنج‌‏‎ در‏‎ او‏‎ از‏‎ باقيمانده‌‏‎ نطقهاي‌‏‎ شهادت‌‏‎ به‌‏‎ مدرس‌‏‎
رعايت‌‏‎ ايران‌ ، ‏‎ مليت‌‏‎ و‏‎ استقلال‌‏‎ از‏‎ دفاع‌‏‎ براي‌‏‎ فرصتي‌‏‎ هر‏‎ از‏‎ ملي‌‏‎ شوراي‌‏‎
از‏‎ قوه‌‏‎ سه‌‏‎ استقلال‌‏‎ و‏‎ قوا‏‎ تفكيك‌‏‎ اصل‌‏‎ و‏‎ جاني‌‏‎ مالي‌و‏‎ امنيت‌‏‎ تامين‌‏‎ قانون‌ ، ‏‎
و‏‎ سلطه‌بيگانگان‌‏‎ و‏‎ ديكتاتوري‌‏‎ با‏‎ مخالفت‌‏‎ اداري‌ ، ‏‎ دستگاه‌‏‎ يكديگر ، اصلاح‌‏‎
.كرد‏‎ استفاده‌‏‎ بيگانگان‌‏‎ به‌‏‎ كشور‏‎ وابستگي‌‏‎ از‏‎ جلوگيري‌‏‎
:مي‌گويد‏‎ ايراني‌‏‎ مليت‌‏‎ و‏‎ ديانت‌‏‎ از‏‎ دفاع‌‏‎ در‏‎
خودمان‌‏‎ مليت‌‏‎ حفظ‏‎ و‏‎ قوميت‌‏‎ حفظ‏‎ و‏‎ ديانت‌‏‎ حفظ‏‎ مقتضاي‌‏‎ كه‌‏‎ قدمهايي‌‏‎ بايد‏‎
.ندهيم‌‏‎ قرار‏‎ كار‏‎ براين‌‏‎ مقدم‌‏‎ را‏‎ چيزي‌‏‎ هيچ‌‏‎ و‏‎ هيچ‌كاري‌‏‎ و‏‎ برداريم‌‏‎ است‌‏‎
ملي‌‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎.كند‏‎ مقابله‌‏‎ تهاجمي‌‏‎ هر‏‎ با‏‎ مي‌تواند‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ ملت‌‏‎ قوه‌‏‎
در‏‎ باشند‏‎ وطنخواه‌‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ اسلامي‌ ، ‏‎ محكم‌ ، ‏‎ عقيده‌‏‎ صاحب‏‎ وكلايش‌‏‎ همه‌‏‎ اگر‏‎
و‏‎ موافق‌‏‎ ملت‌‏‎ لطبيعه‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ بكند‏‎ دنيا‏‎ مقابل‌‏‎ مقاومت‌در‏‎ مي‌تواند‏‎ صورتي‌‏‎
.است‌‏‎ عامه‌‏‎ قلوب‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎ قوت‌‏‎ پس‌‏‎.‎باشد‏‎ پشتيبان‌وي‌‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ ملتي‌‏‎ از‏‎ است‌‏‎ مملكت‌عبارت‌‏‎ حقيقت‌‏‎.‎است‌‏‎ ملت‌‏‎ بنايش‌‏‎ و‏‎ اصلش‌‏‎ مملكت‌‏‎
يك‌‏‎ ملت‌‏‎ جانب‏‎ از‏‎ البته‌‏‎ هم‌‏‎ دولت‌‏‎.‎مي‌نمايند‏‎ وتعيش‌‏‎ شده‌‏‎ جمع‌‏‎ مملكت‌‏‎ آن‌‏‎
است‌‏‎ مملكت‌‏‎ آن‌‏‎ مجموع‌‏‎ از‏‎ عبارت‌‏‎ ملي‌‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎.‎است‌‏‎ وظيفه‌دار‏‎ را‏‎ خدمتي‌‏‎
عظمت‌‏‎ همان‌‏‎ ملت‌‏‎ عظمت‌‏‎ و‏‎ ملي‌جمع‌اند‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎ در‏‎ ملت‌‏‎ تمام‌‏‎ حقيقتا‏‎ كه‌‏‎
مجلس‌‏‎ عظمت‌‏‎ به‌‏‎ او‏‎ عظمت‌‏‎ و‏‎ بزرگواري‌‏‎ ملتي‌‏‎ هر‏‎ اوست‌و‏‎ ملي‌‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎
:مي‌گويد‏‎ كشور‏‎ استقلال‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ همچنين‌‏‎ اوست‌‏‎ شوراي‌ملي‌‏‎
يكي‌‏‎.‎است‌‏‎ چيز‏‎ به‌دو‏‎ بودنش‌‏‎ مستقل‌‏‎ مملكت‌‏‎ الامر‏‎ في‌نفس‌‏‎ و‏‎ حقيقتا‏‎..
به‌‏‎ !باشد‏‎ داشته‌‏‎ در‏‎ جا‏‎ همه‌‏‎ به‌‏‎ اينكه‌مملكت‌‏‎ به‌‏‎ هم‌‏‎ يكي‌‏‎ و‏‎ خارجه‌‏‎ وزارت‌‏‎
در‏‎ است‌‏‎ محكم‌‏‎ خارجه‌اش‌‏‎ وزارت‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ جا‏‎ همه‌‏‎ به‌‏‎ كه‌در‏‎ مملكتي‌‏‎ من‌‏‎ عقيده‌‏‎
باشد‏‎ جاداشته‌‏‎ همه‌‏‎ به‌‏‎ در‏‎ حالا‏‎ است‌ ، ‏‎ استقلال‌‏‎ معني‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ دنيااستقلال‌‏‎
هركس‌‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ ملتفت‌‏‎ كه‌بايد‏‎ مي‌گويم‌‏‎ مناسبت‌‏‎ به‌‏‎ وقتي‌‏‎ يك‌‏‎ را‏‎ اين‌‏‎ معني‌‏‎
و‏‎ رفته‌ام‌‏‎ چه‌‏‎ بنده‌‏‎..‎.‎مي‌كاهد‏‎ درهايش‌‏‎ دولتي‌بكاهداز‏‎ استقلال‌‏‎ از‏‎ بخواهد‏‎
مي‌خواهدبرود‏‎ اينجا‏‎ از‏‎ وقتي‌‏‎ نديدم‌‏‎ را‏‎ خارجه‌‏‎ وزارت‌‏‎ يك‌مامور‏‎ شنيده‌ام‌‏‎ چه‌‏‎
كه‌‏‎ ديدم‌‏‎ و‏‎ پرسيدم‌‏‎ كني‌؟بنده‌‏‎ چكار‏‎ مي‌خواهي‌‏‎ مي‌روي‌‏‎ آنجا‏‎ كه‌‏‎ بپرسند‏‎ او‏‎ از‏‎
چيزي‌‏‎ مي‌رود‏‎ بيرون‌‏‎ كه‌‏‎ دروازه‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌از‏‎ نيست‌‏‎ خارجه‌‏‎ وزارت‌‏‎ مامور‏‎ يك‌‏‎
خارجه‌ها‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ ماموري‌‏‎ هر‏‎ ولي‌‏‎ كند‏‎ عمل‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ برودو‏‎ كه‌‏‎ باشد‏‎ دستش‌‏‎
مربوطنيستم‌‏‎ هيچكس‌‏‎ با‏‎ و‏‎ آخوندم‌‏‎ وكيل‌‏‎ نفر‏‎ يك‌‏‎ كه‌‏‎ من‌‏‎ شهر‏‎ توي‌اين‌‏‎ مي‌آيد‏‎
حتي‌‏‎ را‏‎ خوراكم‌‏‎ رامي‌داند ، ‏‎ احوالم‌‏‎ سجل‌‏‎ مي‌داند ، ‏‎ را‏‎ تاريخم‌‏‎ مي‌شناسد ، ‏‎ مرا‏‎
هر‏‎ ما‏‎ مامور‏‎ اما‏‎ مي‌داند‏‎ شلغم‌مي‌خورده‌ام‌‏‎ و‏‎ بوده‌ام‌‏‎ كوهستان‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎
مي‌كنيد‏‎ چه‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌شديم‌‏‎ مذاكره‌‏‎ داخل‌‏‎ آنها‏‎ با‏‎ و‏‎ مي‌ديديم‌‏‎ را‏‎ كدامش‌‏‎
ايران‌‏‎ تبعه‌‏‎ مي‌ديديم‌‏‎ مي‌رفتيم‌‏‎ هم‌‏‎ هركجا‏‎ ايران‌ ، ‏‎ تبعه‌‏‎ حفظ‏‎ مي‌گفتند‏‎
(‎‏‏8‏‎)...ايران‌‏‎ مامور‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ مي‌كنند‏‎ شكايت‌‏‎ مي‌آيند‏‎
:مي‌نويسد‏‎ احمدشاه‌‏‎ به‌‏‎ نامه‌اي‌‏‎ در‏‎
با‏‎ هركس‌‏‎.‎ديگري‌طمع‌‏‎ و‏‎ ترس‌‏‎ يكي‌‏‎ نداد‏‎ من‌‏‎ به‌‏‎ دوچيز‏‎ خداوند‏‎ شهريارا ، ‏‎
.والافلد‏‎ همراهم‌‏‎ بااو‏‎ باشد‏‎ همراه‌‏‎ مذهبي‌‏‎ امور‏‎ و‏‎ ملي‌‏‎ مصالح‌‏‎
مردم‌‏‎ لزوم‌مشاركت‌‏‎ بر‏‎ وطني‌‏‎ مصالح‌‏‎ و‏‎ ملي‌‏‎ منافع‌‏‎ تحقق‌‏‎ راستاي‌‏‎ در‏‎ مدرس‌‏‎
جامعه‌‏‎ در‏‎ احزاب‏‎ تشكيل‌‏‎ ضرورت‌‏‎ بر‏‎ و‏‎ بوده‌‏‎ پايبند‏‎ سخت‌‏‎ سياسي‌‏‎ امور‏‎ در‏‎
و‏‎ تاج‌‏‎ بخشندگان‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎ در‏‎ و‏‎ پنجم‌‏‎ مجلس‌‏‎ پايان‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎.‎مي‌نمود‏‎ تاكيد‏‎
فروگذارنمي‌كردند‏‎ جديد‏‎ شاه‌‏‎ خوشامد‏‎ براي‌‏‎ اقدامي‌‏‎ هيچ‌‏‎ از‏‎ به‌رضاخان‌‏‎ تخت‌‏‎
:مي‌پرسد‏‎ كه‌‏‎ روزنامه‌‏‎ پاسخ‌خبرنگار‏‎ در‏‎ ايران‌‏‎ روزنامه‌‏‎ با‏‎ مصاحبه‌اي‌‏‎ ضمن‌‏‎
چيست‌؟‏‎ شما‏‎ عقيده‌‏‎ زنده‌‏‎ جامعه‌‏‎ يك‌‏‎ براي‌‏‎ آنها‏‎ ولزوم‌‏‎ حزب‏‎ تشكيلات‌‏‎ راجع‌به‌‏‎
نكرده‌ ، ‏‎ وجودپيدا‏‎ حزبي‌‏‎ متاسفانه‌‏‎ مشروطيت‌‏‎ سال‌‏‎ بيست‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎:جوابمي‌دهد‏‎
يك‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ رفته‌‏‎ ازبين‌‏‎ زود‏‎ لذا‏‎ بوده‌‏‎ بلارسم‌‏‎ اسم‌‏‎ است‌‏‎ بوده‌‏‎ هرچه‌‏‎
بذل‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ لازم‌‏‎ ذي‌حسي‌‏‎ هر‏‎ بر‏‎.است‌‏‎ جامعه‌شده‌‏‎ دامنگير‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ بدبختي‌‏‎
و‏‎ تشكيل‌‏‎ وطني‌‏‎ به‌نام‌حزب‏‎ اساسي‌‏‎ و‏‎ عقيده‌‏‎ روي‌‏‎ حزبي‌از‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ جهد‏‎
حزبي‌‏‎ چنين‌‏‎ رسماعضويت‌‏‎ كه‌‏‎ حاضرم‌‏‎ هم‌‏‎ من‌‏‎ و‏‎ نمايد‏‎ كوشش‌‏‎ آن‌‏‎ مباني‌‏‎ درتشييد‏‎
.كنيم‌‏‎ خدمت‌‏‎ مردم‌‏‎ و‏‎ به‌وطن‌‏‎ هماهنگي‌‏‎ و‏‎ اجتماع‌‏‎ به‌طور‏‎ و‏‎ قبول‌‏‎ را‏‎
دليرانه‌‏‎ ومقاومت‌‏‎ پهلوي‌‏‎ به‌‏‎ قاجاريه‌‏‎ از‏‎ رژيم‌‏‎ تغيير‏‎ با‏‎ مدرس‌‏‎ مخالفت‌‏‎
جامعه‌‏‎ بقاي‌‏‎ و‏‎ مليت‌‏‎ مباني‌‏‎ حفظ‏‎ خاطر‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ مسير‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ او‏‎ ناكام‌‏‎ ولي‌‏‎
:مي‌گويد‏‎ خودش‌‏‎ كه‌‏‎ به‌طوري‌‏‎ بود ، ‏‎ ايراني‌‏‎
بقاي‌‏‎ و‏‎ دوام‌‏‎ مباني‌‏‎ در‏‎ اخلال‌‏‎ مفهومش‌‏‎ حاضر‏‎ حال‌‏‎ در‏‎ ايران‌‏‎ رژيم‌‏‎ تغيير‏‎
را‏‎ اعليحضرت‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ اين‌‏‎ تنها‏‎ ديگران‌‏‎ مقصود‏‎ هرگاه‌‏‎.‎است‌‏‎ ايراني‌‏‎ جامعه‌‏‎
مدرس‌‏‎ كه‌‏‎ من‌‏‎ بنشانند‏‎ تخت‌‏‎ سر‏‎ بر‏‎ را‏‎ ديگري‌‏‎ و‏‎ سازند‏‎ بركنار‏‎ سلطنت‌‏‎ از‏‎
.نمي‌پرداختم‌‏‎ مبارزه‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ صريحامي‌گويم‌‏‎ هستم‌‏‎
رسولي‌پور‏‎ مرتضي‌‏‎
سوم‌ ، ‏‎ شفق‌ ، فصل‌‏‎ رضازاده‌‏‎ ترجمه‌‏‎ خاورشناسان‌ ، ‏‎ نظر‏‎ از‏‎ ايران‌‏‎.‎رك‌‏‎.‎‎‏‏1‏‎
.ص‌ 195196‏‎ اسلامي‌‏‎ هنر‏‎ منابع‌‏‎
صدرا ، ‏‎ تهران‌ ، انتشارات‌‏‎ ايران‌ ، ‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ متقابل‌‏‎ خدمات‌‏‎ مطهري‌ ، ‏‎ مرتضي‌‏‎.‎‎‏‏2‏‎
.ص‌ 377‏‎ ‎‏‏،‏‎(‎‏‏1362‏‎) دوازدهم‌‏‎ چاپ‌‏‎
ج‌ 2 ، ‏‎ تفضلي‌ ، ‏‎ محمود‏‎ ترجمه‌‏‎ جهان‌ ، ‏‎ تاريخ‌‏‎ به‌‏‎ نگاهي‌‏‎ نهرو ، ‏‎ لعل‌‏‎ جواهر‏‎.‎‎‏‏3‏‎
.ص‌ 1038‏‎ ‎‏‏،‏‎(‎‏‏1357‏‎) اميركبير‏‎ انتشارات‌‏‎ تهران‌‏‎
.ص‌ 1042‏‎ همان‌ ، ‏‎ نهرو ، ‏‎ لعل‌‏‎ جواهر‏‎‎‏‏4‏‎
سلخ‌‏‎ پنجشنبه‌‏‎ جلسه‌28 ، ‏‎ دوم‌ ، ‏‎ دوره‌‏‎ ملي‌ ، ‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎ مذاكرات‌‏‎ مشروح‌‏‎‎‏‏5‏‎
.صفر 1329‏‎
ش‌‏‎ دوم‌ ، ‏‎ سال‌‏‎ فرهنگي‌ ، ‏‎ كيهان‌‏‎ مدرسي‌ ، ‏‎ علي‌‏‎ اسلام‌ ، ‏‎ جهان‌‏‎ از‏‎ نابغه‌اي‌‏‎ مدرس‌‏‎.‎‏‏6‏‎
.ص‌ 28‏‎ ‎‏‏9 ،‏‎
.ص‌ 29‏‎ همان‌ ، ‏‎ مدرسي‌ ، ‏‎ علي‌‏‎.‎‎‏‏7‏‎
.جلسه‌109‏‎ پنجم‌ ، ‏‎ دوره‌‏‎ ملي‌ ، ‏‎ شوراي‌‏‎ مجلس‌‏‎ مذاكرات‌‏‎ صورت‌‏‎.‎‏‏8‏‎
.تيرماه‌ 1305‏‎ ايران‌ ، 19‏‎ روزنامه‌‏‎.‎‏‏9‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎