ششم ، شماره 1456 سال ژانويه 1998 ، دي 1376 ، 11 يكشنبه 21
|
|
جامعه نياز با را دانشگاهها توسعه
كنيم هماهنگ
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
دانشگاهها توسعه و آينده‌نگري
عوامل كنار در بايد دانشگاهها توسعه براي برنامه‌ريزي هرگونه
باورهاي و ارزشها رفتاراجتماعي ، بر آن تاثيرگذاري ميزان و فرهنگي
شود انجام جامعه
توجه و دانشجو زياد پذيرش از ناشي عالي آموزش كنوني مشكلات از بخشي
.است دانشجويان كمي به‌افزايش
همچنين و ايران جمعيت بودن جوان وبخصوص رشد نرخ به توجه با:اشاره
اجتنابناپذير كشور در دانشگاهها گسترش توسعه ، دوران ضروري نيازهاي
داشت ، خواهد بر در زيان‌هايي باشد ، بي‌رويه اگر گسترش اين اما است ،
برخي شاهد پزشكي ، رشته‌هاي در دانشجو بي‌رويه پذيرش در كه همچنان
موقعيت‌هاي به بايد دانشگاهها گسترش در.هستيم و بوده منفي پيامدهاي
بها كه شود ، چرا توجه نيز كشور مختلف مناطق فرهنگي بافت و مكاني
نشده ، پيش‌بيني تضادهاي بروز موجب نيز هماهنگي‌ها ، اين به ندادن
.مي‌گردد
كشور نياز و توسعه ضرورتهاي براساس كه همچنان كارشناسان اعتقاد به
عالي آموزش مراكز و دانشگاهها توسعه به متخصص ، ناگزيريم به‌نيروهاي
.گيريم پي پايدار چارچوب يك در مي‌بايست را روند اين گماريم ، همت
عالي آموزش مراكز و دانشگاهها بي‌رويه گسترش و ايجاد از كارشناسان
با مي‌توان راستا دراين.مي‌برند نام بي‌رويه به‌عنوان‌توسعه
طرح اصلاح به نسبت است ، شده حاصل تاكنون كه تجربه‌هايي از بهره‌گيري
تامين ضمن تا كرد اقدام دانشجو پذيرش سيستم و دانشگاهها توسعه
حاضر گزارش.كرد پيش‌گيري منفي پيامدهاي وقوع و بروز از كشور نيازهاي
.دانشگاههاست توسعه جريان در تجربه‌ها پاره‌اي بر نگرشي واقع در
مي‌يابند ، رشد بوم و مرز اين جوانان آن در كه است مقدس مكاني دانشگاه
تجدد و سنت آشتي و جامعه ، فرهنگ تعالي و انديشه‌ها تعالي محل دانشگاه
كه باشد داشته منفي پيامد مي‌تواند دانشگاهها بي‌رويه توسعه اما.است
تحصيل دوران آشكار نارسايي‌هاي از پژوهش و تحقيق از گريز و طلبي راحت
جمله آن از كرد سراغ دانشجويان‌مي‌توان از برخي در كه دانشگاهها در
در بودم ، رفته ازاستادان يكي نزد كاري براي كه قبل سال سه.مي‌باشد
از پس و واردشد دانشجويان از يكي كه بوديم صحبت گرم استاد كار دفتر
ترم‌به پايان كار و جزوه و كتاب از بخشي حذف براي احوالپرسي و سلام
كه‌استاد كرد خود موقعيت از گلايه به شروع هم بعد پرداخت ، چانه‌زني
امتحان موقع را درسها همه ندارم ، خواندن درس فرصت واصلا معلم‌هستم من
من تا كنند رونويسي درسها از كه مي‌خواهم شاگردان مي‌خوانم ، از كلاس سر
شما ندارم ، تحقيقي كار براي فرصتي اين‌اوصاف با.بخوانم درس بتوانم
.مي‌گيريد سخت خيلي كه هم
داشته نوع‌برخورد اين از نمونه‌هايي با خود كه نويسندگان از يكي
سطح از گاهي و كرده دانشگاه‌هاافت از بعضي در تحصيل سطح:مي‌گويد
.است آمده پايين‌تر دبيرستان‌نيز دوره مدارس در تحصيل
پذيرش‌زياد از ناشي بايد را آن بخشي‌از البته مشكل ، اين دليل
كيفي افزايش نه و دانست دانشجويانشان كمي افزاش به توجه و دانشجو
.آموزش سطح
به‌افزايش اينگونه اخير سالهاي دانشگاههادر تا شد چه اينكه اما
كه -اجتماعي رشته‌علوم استادان از يكي توجه‌مي‌كنند ، دانشجو كمي
ضرورتهاي اوقات گاهي:مي‌گويد-شود ذكر گزارش در نيست‌نامش مايل
روي به را دانشگاهها درهاي شده هم موقت بطور مي‌كند ايجاب اجتماعي
از كه ما جامعه در حال.بود نخواهد مستمر كه بازنمود خاص گروههايي
دوره براي است ، شده برابر دو تقريبا جمعيت امروز تا سال 1360
پاره‌اي اصلاحباشد نيازها برخي برآورنده مي‌تواند دانشگاه كوتاهي
.است اجتنابناپذير زمينه اين در مقررات
موردمعايب در كه را چيزهايي آن تمام من:مي‌گويد ك.آقاي‌اكبر
ما فعلي درجامعه چراكه ندارم ، قبول مي‌شود ، گفته دانشجو زياد پذيرش
.است دانشگاه همين بوده ، كردن‌جوانها سرگرم براي كه حلي راه بهترين
كه نمي‌شود رويش ديگر مي‌آيد بيرون ازدانشگاه دانشجو اين وقتي
.باشد داشته را نرفته دانشگاه جوان شيطنت‌هاي‌يك
دارد وجود كه سوالي كواكبر دانشگاه استاد اين اعتقاد اصل قبول با
جوانان عظيم خيل روي به آن گشودن براي دانشگاه جز ديگري در هيچ آيا
آمدن فراهم تا موقت بطور -جوانان نمودن سرگرم براي آيا وجودنداشت؟
دانشگاهها روانه فقط را آنان بايد -آنان اشتغال براي مناسب شرايط
دانش‌آموختگان و بوده برخوردار والا منزلتي از بايد كه دانشگاهي كرد؟
.باشند جامعه زيربناي سازنده آن
پذيرش‌گسترده سياست كه بررسي‌زيان‌هايي با مي‌توان را بحث اين
.داد ادامه داشت خواهد درپي دانشجو
علمي ساختار
انجام دانشگاه‌تهران دانشجويان از صدنفر ميان كه آماري بررسي در
.شد آنان‌پرسيده از عمومي اطلاعات درزمينه سوال ده شد ،
به 3/6 مردان و به3/8 زنان سوال ده هر از متوسط بطور بررسي اين در
يك به مربوط تنها بررسي اين كه چند هر (1).دادند غلط پاسخ سوال
آنهم است ، خروار نمونه مشت:معروف قول به اما مي‌شود ، دانشگاه
مي‌شود محسوب شاخص بعنوان ديگر دانشگاههاي ميان در كه تهران دانشگاه
.برد پي دانشگاهها ديگر اوضاع به مي‌توان آن وضعيت از و
به توجه با دردانشگاهها كه آموزشي نظام از واقعيتي به گرجي.پ
كه پذيرفت بايد:مي‌گويد و كرده اشاره گرفته‌است ، شكل كنوني شرايط
دانشگاه در تحصيل ازدوران سخت‌تر مراتب به مدرسه در تحصيل دوران
مي‌شود ، گرفته امتحان دانش‌آموزان از بار دو ماه سه هر مدرسه در.است
درسها مي‌توان راحتي به.نيست خبرها اين از دانشگاه از بعضي در اما
هم اگر خواند ، امتحان به مانده روز سه دو ، حداكثر يا امتحان شب را
پايان‌نامه يا كتاب سه دو روي از مي‌توان كه داشت وجود ترمي پايان كار
.گرفت راحتي به نمره و 54 كرد رونويسي
اقتصادي ساختار
در تحصيل از هيچ‌انگيزه‌اي كه غيردولتي دانشگاه دانشجوي چند از وقتي
.نيست هزينه اتلاف آنها تحصيل نظرشان پرسيدم‌به نداشتند ، دانشگاه
و مي‌شود پرداخت آنها خود توسط هزينه اين كه بود اين آنها تمامي پاسخ
تفكرفردگراي در ريشه كه پاسخ‌ها اين.ندارد دولتي بودجه به ربطي
معتقدند كه ازخانمهاست بعضي سوي از طلا خريد مصداق دارد ما جامعه
مي‌تواند سرمايه اين كه حالي در.است آينده براي سرمايه‌اي خريدطلا
و اقتصاد پيشبرد موجب كه شود زيربنايي طرح‌هاي و اساسي هزينه‌هاي صرف
.بود خواهد كشور توسعه
خود تحصيل صرف اين‌گزارش در نظر مورد دانشجويان كه هزينه‌هايي اگر
سرمايه‌هاي مي‌بينيم كنيم ، ضرب دانشجويان اين تعداد در مي‌كنند
صرف دانشجويان اين كه زمينه‌هائي سو يك از.مي‌رود دست از قابل‌توجهي
ادامه براي جامعه كه هزينه‌هائي ديگر سوي از و مي‌كنند تحصيل اينگونه
.مي‌شود متحمل افراد اين تحصيل
و اداري رتبه رفتن بالا و مدرك براي‌دريافت تنها دانشجويان از برخي
دانشگاه‌روي در تحصيل به خود دريافتي حقوق نتيجه‌افزايش در
اين دادن قرار بافرض مواردي چنين در دولتي سازمانهاي.مي‌آورند
يافته ، افزايش تحصيل دوران طي در چنين‌كارمندي كارآيي كه موضوع
كه مي‌شود مشاهده عموما كه حالي در.مي‌دهند افزايش را او حقوق
از هزينه‌هايي مي‌بينيم كه اينجاستنميرود بالا چندان سازمان كارآيي
بدون ديگر سوي از و شده تحميل جامعه بر افرادي چنين براي‌تحصيل سو يك
متحمل جامعه را ديگري هزينه‌هاي كارآيي و دانش تخصص ، مهارت ، داشتن
.است شده
با خود فاصله جبران براي آموزشي نهادهاي گسترش كه چند هر
تعداد افزايش عمل در اما.است توجيه قابل امري يافته توسعه كشورهاي
توليد ، قدرت چشمگير افزايش به نه‌تنها عالي سطوح در دانش‌آموختگان
ميان تناسبي و رابطه بلكه نيانجاميده ، اقتصادي توسعه و كار نيروي
.ندارد وجود (اقتصادي توسعه و فارغ‌التحصيلان افزايش) دو اين
اجتماعي -فرهنگي ساختار
و است توسعه نشانه‌هاي از عالي مقاطع در بخصوص سواد سطح كه مي‌دانيم
محدود پارامتر چند يا يك رشد به وابسته تنها توسعه كه مي‌دانيم نيز
و اشتغال مشاركت ، باسوادي ، چون شاخص‌هايي به اينكه بر علاوه.نيست
و سنت فرهنگ ، رفتاري ، الگوهاي ارزشي ، نظام ;دارد ارتباط آن نظاير
.است مهمي‌برخوردار جايگاه از ميانه اين در نيز پيشينه‌تاريخي
به چنداني كمك سواد سطح يعني يك‌پارامتر تنها افزايش بنابراين
بالا با مساوي دانشگاهها توسعه مي‌دانيم كه هرچند.نمي‌كند توسعه
و مدارك رفتن‌تعداد بالا با مساوي بلكه نبوده ، سواد سطح رفتن
-است بوده نداريم ، يقين آنان درشايستگي كه افرادي توسط آن دريافت
عوامل دركنار بايد توسعه جهت دانشگاهها براي هرگونه‌برنامه‌ريزي
اجتماعي ، رفتار بر توسعه‌دانشگاهها تاثيرگذاري ميزان و فرهنگي
.گيرد صورت جامعه اقتضائات ديگر و باورها و ارزشها
دانشگاه در تدريس شهرستانهابه از يكي در را سالي چند كه آقاي‌ن
:كه‌بگويد دارد بسيار تدريسش دوران خاطرات از داشته ، اشتغال
و آمد روز يك.بود نياورده نمره من درس از كه داشتم خانمي دانشجوي
بهانه.بگذراند را درس آن بتواند تا بدهم را نمره‌اش كه كرد التماس
دانشگاه دليل.مي‌شوند دروسش خواندن مانع كه دارد فرزند سه كه مي‌آورد
آمده‌اند فاميلمان دخترهاي مي‌دانيد استاد گفت پرسيدم ، را آمدنش
ندارم استعداد يا هستم بي‌سواد من نكنند ، فكر اينكه براي دانشگاه ،
كه داد جواب شدم ، جويا را همسرش شغل.بيايم دانشگاه به گرفتم تصميم
.است كشاورز
به خانم آن هدف كه‌با هستند هم افرادي البته:مي‌گويد ادامه در وي
مددكاري رشته در كه بود آشنايان از خانمي مثلا.نمي‌روند دانشگاه
بتواند تا بود معلوماتش به افزودن او هدف تنها.مي‌كرد تحصيل
اين هدف گفت نمي‌شود من نظر به.كند تربيت احسن نحو به را فرزندانش
خارج ديگري آزاد كلاسهاي كه اينجاست موضوع اما.است سطحي هدف خانم ،
.دارد وجود كار اين براي دانشگاه از
مشكلات با درارتباط گزارش اين در گفتگو مورد اجتماعي علوم استاد
شدن روانه و كوچك شهرهاي دانشگاههادر بي‌رويه تاسيس از ناشي فرهنگي
ديگري شهرهاي يا تهران به شهرستانها از نام‌دانشجو به كثيري گروه
در فرهنگي و علمي اداري ، نظام‌هاي كار:مي‌گويد خود ، بومي منطقه جز
.است پژوهش انجام جوامع
يك به تلويزيون يك بردن‌حتي از پيش كه مي‌گويد ما به پژوهش‌ها اين
آيا.دهيم قرار مطالعه مورد را فرهنگي‌آنجا ساختار روستا يا شهر
پذيرش‌آن زمينه اگر.خير يا دارد را وسيله اين آمادگي‌پذيرش جامعه
نه ببريم آنجا رابه تكنولوژي پيشرفته‌ترين اگر حتي باشد ، نداشته را
.مي‌زنيم لطمه آنجا اجتماعي به‌بافت بلكه نكرده‌ايم ، خدمت تنها
دارد ادامه
