ششم ، شماره 1462 سال ژانويه 1998 ، دي 1376 ، 18 يكشنبه 28
|
|
و روح يا قانون خشك ظاهر اقتصادي يادداشت
برنامه هدف
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
ليلاز سعيد
مجلس در آتي سال بودجه لايحه به رسيدگي پيرامون يادداشتي در ديروز
و دوم برنامه قانون به ظاهري و خشك استناد زيانهاي به شوراي‌اسلامي ،
نگرشي چنين كه گفتيم و كرديم اشاره برنامه اين هدف و روح به كم‌توجهي
:مطلب ادامه اينك و است شده ياد قانون هدف‌هاي تحقق مانع
رقم كه توسعه دوم برنامه قانون تبصره 19 الف بند همان در جمله ، از
شده تصريح آمده ، دولتي خدمات و كالاها برخي سالانه قيمت افزايش مصوب
سياست نفتي ، اعمال فرآورده‌هاي قيمت افزايش از اصلي هدف كه است
طول در است موظف دولت مهم‌تر آن از و است انرژي مصرف در صرفه‌جويي
مصرف رشد كه نمايد تنظيم به‌نحوي را خود سياستهاي دوم ، برنامه
.ننمايد تجاوز (%3) درصد سه از سال هر در فرآورده‌ها
شوراي مجلس نمايندگان از دسته آن بند ، اين روشن نص ساده‌تر ، به‌عبارت
آشكارا هستند ، دولتي خدمات و كالاها قيمت افزايش مخالف كه را اسلامي
- آن بي‌روح و خشك ظاهر نه برنامه ، روح - دوم برنامه اجراي مخالف
تورم نرخ كه بود شده پيش‌بيني دوم برنامه در زيرا ;است كرده معرفي
پايان در نقدينگي حجم و نكند تجاوز سال در درصد از 4/12 متوسط به‌طور
مي‌دانيم.برسد ريال ميليارد به 9685 سال 1378 ماه اسفند يعني برنامه
در:نيافت تحقق اهداف اين از هيچيك دوم برنامه سال‌نخست دو در كه
درصد به‌جاي 5/17 تورم نرخ دوم ، برنامه پايه به‌عنوان‌سال سال 1373
نوين اقتصاد ركورد درصد به‌جاي 4/12 درسال 1374 ;رسيد درصد به 2/35
به 2/23 نيز سال 1375 در و شد بالغ به 4/49درصد و شكست را ايران
.بود دوم برنامه مصوب رقم برابر حدود 2 هم باز كه ماند محدود درصد
هم باز كاهش پيش‌بيني سال 1376 در تورم نرخ چشمگير كاهش وجود با
دو اين در كه نمي‌دهند نشان برآوردها از هيچيك آينده ، سال در بيشتر
.شد نزديك تورم براي برنامه مصوب رقم به بتوان حتي نيز سال
به 9685 سال 1378 پايان در نقدينگي حجم آنكه به‌جاي عملا و نتيجه در
به يعني 1375 برنامه دوم سال پايان در رقم اين برسد ريال ميليارد
برنامه باقيمانده سال سه در اگر حتي و شد بالغ ريال 116553ميليارد
برابر دو هم باز بماند ، محدود درصد به 16 نقدينگي سالانه رشد نرخ نيز
بر و بنابراين.است قطعي برنامه ، پايان تا مصوب رقم به نسبت آن شدن
برنامه طول در يافته تحقق تورم نرخ متوسط كه مي‌رسد به‌نظر قياس ، همين
.باشد مصوب رقم برابر دو حدود نيز دوم
مصوب درصد به‌جاي 4/12 تورم عملي نرخ كه حالي در و ترتيب اين به
چگونه بوده ، تا 1376 سالهاي 1373 براي درصد از 31 بيش تاكنون‌عملا
پاي‌بند انرژي و سوخت قيمت سالانه درصدي افزايش 20 مثلابه مي‌توان
مصرف برنامه قانون مطابق كه داشت انتظار همچنان حال عين در و بود
سالهاي ظرف شود ، كنترل آن رشد سرعت دست‌كم يا شود محدود كالاها اين
افزايش درصد جمعا 192 كشور در قيمت‌ها عمومي سطح متوسط تا 1376 1373
قيمت مثلا نيز تورم نرخ جبران هدف با تنها بود بنا اگر.است يافته
پايان در بنزين ليتر هر فروش قيمت مي‌يافت ، افزايش نفتي فرآورده‌هاي
و دوم برنامه قانون تصريح مطابقميرسيد ريال به 216 بايد سال 1376
كه بود بنا اگر آن ، خشك و ظاهري قالب در و قانون اين روح برمبناي
افزايش ثابت قيمت به درصد سالانه 6/7 متوسط به‌طور بنزين همين قيمت
اين ، .مي‌بود ريال دست‌كم 256 بايد قيمت اين سال 1377 ابتداي در يابد ،
يا - دوم برنامه پايه سال - سال 1373 اضافي تورم محاسبه بدون تازه
.است معمولي بنزين جهاني قيمت
و ظاهر به سياسي جناحهاي و محترم نمايندگان از برخي تمسك و استناد
بر آنان پافشاري و آن محتواي و روح نه و دوم برنامه قانون قالب
زاويه چند از قانون ، اين از قسمتي تنها از چرا و بي‌چون تبعيت
اين ظرف آنكه نخست.است آورده وارد كشور به جبران‌ناپذيري زيانهاي
بابت خويش قانوني و حقه حقوق ريال صدهاميليارد از دولت سالها ،
به تبعا و محروم‌مانده دولتي خدمات و كالاها سالانه‌قيمت افزايش
وخدماتي عمراني سياستهاي و تعهدات و برنامه‌ها اجراي از همين‌اندازه
.است مانده باز مردم و كشور به خويش
برآورد ليتر ميليون حدود 30 را كشور در بنزين روزانه مصرف متوسط اگر
در ماده همين تنها افزايش‌قانوني عدم بابت دولت النفع عدم كنيم ،
هنگفت رقم اين.مي‌شود بالغ تومان ميليارد يكصد از بيش به سال 1376
شير براي دولت پرداختي يارانه كل با سوختي ، مثلا كالاي قلم يك در تنها
و مي‌رسيد تومان ميليارد از 14 كمتر به سالانه كه مقايسه‌است قابل
كنترل‌اين و كاهش به مجبور دائما لازم مالي منابع نبود خاطر دولت‌به
.بوده‌است كشور آسيبپذير شهروند ميليونها به پرداختي يارانه
به كشور سراسر در عمراني كوچك و بزرگ طرح هزاران كه است حالي در اين
بابت از و مانده‌اند رها كاره نيمه صورت به لازم مالي منابع فقدان سبب
.مي‌زنند مضاعف آسيب ملي اقتصاد به ساختشان ، عمليات نرسيدن پايان به
يافتن براي دولت به كمك جاي به محترم ، برخي‌نمايندگان آنكه جالب و
از تعطيل‌برخي خواهان همواره طرحها ، اين تكميل جهت در منابعي‌جديد
شده ساخته كه‌كارخانه‌هاي شرايطي در مثلا يا و مي‌شوند نيمه‌كاره طرحهاي
...و سودآوري و مشتري و مواداوليه و سفارش و توليد ظرفيت حداكثر با
كه مي‌دهند پيشنهاد آنها ندارند ، خصوصي‌خريداري بخش و مردم ميان در
پيشنهاد اين اينكه نكته و شود واگذار خصوصي به‌بخش تمام نيمه طرحهاي
.نيزمي‌شود تصويب
خطرناكتر سنگين‌ترو نيز نخست جبران‌ناپذير زيان از حتي كه دوم زيان
تبديل ايران بنيادين‌اقتصاد چالش اصلي‌ترين به روز به روز و است
چهارم يك تا كه است ضايعات‌وحشتناكي ادامه و مصرف كنترل عدم مي‌شود ،
تصوير ادامه با و مي‌بلعد خود در ايران‌را داخلي ناخالص توليد كل
.مي‌يابد گسترش گذشته روز بيش‌از نيز روز هر كنوني ،
و كالاها اغلب قيمت افزايش از هدف اصلي‌ترين شد ، گفته پيشتر چنانكه
و مصرف گسترش از جلوگيري توسعه ، دوم برنامه قانون در دولتي خدمات
عمدتا كه است كشور اقتصادي گوناگون بخشهاي در بي‌سابقه ضايعات كاهش
تحميل كشور بر خدمات و كالاها قيمت‌اين بودن ناچيز و نازل خاطر به
و نظارتي دستگاههاي بر اقتصادي اخباريگري تفوق با اما.مي‌شود
منحرف‌شده و مانده ناكام برنامه قانون روشن هدف اين قانونگذاري‌كشور ،
مخاطبان‌انتخاباتي تشويق و اقناع و ارضاء براي دستمايه‌اي حد تا و
قيمت سو ، اين به ظرف‌سالهاي 1373 و عمل در زيرا ;است يافته رتبه تنزل
كاهش ثابت قيمت به انرژي و سوخت دولتي‌بويژه خدمات و كالاها انواع
.است يافته افزايش مواد اين مصرف براي خريدايرانيان قدرت و يافته
انديشيده فرعي و جانبي تمهيدات از هيچيك سالها ، اين طي كه است چنين
و نبوده كارساز كشور در سوختي مواد مصرف رشد سرعت حتي كاهش براي شده
منابع از دلار ميليارد تا 6 سالانه 4 تنها نه مواد اين بي‌رويه مصرف
يكي به نيز را ما زيست محيط بلكه هدرداده ، به را كشور گرانبهاي مالي
.است كرده مبدل نقاطجهان آلوده‌ترين از
دارد ادامه
