ششم ، شماره 1463 سال ژانويه 1998 ، دي 1376 ، 19 دوشنبه 29
|
|
سيرهاي خط و موفقيت آموزشي ، مضامين
فراشناخت
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
پاياني بخش ـ فكري بنيانهاي و رياضيات آموزش فراشناخت ،
:اشاره
فرآيندهاي نظم‌دهي و فهم و درك دانش ، به كه است عامي اصطلاح فراشناخت
در اثرگذار و مهم مكتب دو از بعد فراشناخت ، .مي‌شود اطلاق فرد فكري
قريب اكنون شناخت‌گرايي ، و رفتارگرايي يعني يادگيري ، ياددهي ، فرآيند
آموزشي نظامهاي فكري بنيانهاي و فلسفي بررسيهاي در كه است دهه يك
علمي‌فرهنگي سرويس.مي‌گيرد قرار علمي كنكاش و تحقيق مورد يافته توسعه
است كوشيده تاكنون خود ، اطلاع‌رساني وظيفه چهارچوب در همشهري ، روزنامه
اين در و دهد قرار بررسي مورد گوناگون ابعاد از را فراشناختي نگرش
بخش مي‌آيد ، پي در آنچه.است رسانده چاپ به را متعددي مقالات مهم ،
كه است ، فكري بنيانهاي و رياضيات آموزش مقاله‌فراشناخت ، پاياني
.شد منتشر صفحه همين در ديروز آن اول قسمت
مسئله گذشته‌حل دهه طي در رياضيات درسي برنامه‌هاي در غالب روند
است ، داشته غيرواقعي حضوري سالهاي 1970 در مسئله حل.است بوده
نحوه و مسئله حل بود توجه مركز تكرار و تمرين آن در كه سالهايي
در مربوط نشست سه) سال 1980 در فراواني بادشواريهاي آن از استفاده
به پا (كاليفرنيا بركلي در رياضيات آموزش كنگره‌بين‌المللي چهارمين
رياضيات آموزش مسئله حل از استفاده انديشهگذاشت آموزش‌رياضيات عرصه
مورد كه بود موضوعي مسئله حل سالها اين در.يافت گسترش سطح‌وسيعي در
استراليا آدلايد در رياضيات آموزش بين‌المللي كنگره اكيدپنجمين توجه
به مربوط موردي بررسيهاي در كه طوري به.گرفت سال 1984قرار به
براي متعددي معاني مسئله حل مي‌شود ، ديده درسي نهضتهاي‌برنامه‌ريزي
اصلي موضوع و قضيه دو حال ، هر در.است كرده پيدا كسان‌گوناگون
به‌جاي كلامي ازمسايل زياد استفاده اول ، موضوع.كرد بروز درآموزش
از روندي‌متفاوت كه ، بود اين بر نظر.بود محض محاسباتي تمرينهاي
منزله به حل‌مسئله مهارت تعريف اينهمه با.است خوب محض محاسبه
دوم ، موضوعمحدودكنندهاياست تعريف كلامي مسايل حل براي توانايي
در انحاء از نحوي به حل‌مسئله درباره مجزا محتوايي واحدهاي گنجاندن
دارند روندي محتوايي ، چنان‌واحدهاي.است استاندارد رياضيات كتابهاي
تاكيد (14)پوليا ازسوي پيشنهادي مسئله حل اكتشافي الگوي بر كه
حل براي ترفندهاي‌زيركانه از پوليا مسئله حل الگوي در.مي‌ورزند
به دست ازآن آموزشهايي اول ، نظر در.مي‌گيرند بهره مسايل از انواعي
.مي‌نمايند سطحي بسيار رياضياتي لحاظ
چنان كه روشن‌مي‌سازد كاملا فراشناخت به مربوط نظري و پژوهشي ادبيات
ديدگاههاي بلكه نيستند ، رياضياتي‌سطحي نظرگاههاي از فقط نه تلاشهايي
نشان سادگي و سستي نوعي فراشناختي برابرديدگاههاي در شناختي
آموزشي‌موفق ، الگوي سه بررسي از پس همكارانش و كولينز.مي‌دهند
آنان.كرده‌اند يادگيري‌پيشنهاد محيطهاي ارزشيابي براي را چهارچوبي
دانشي حوزه يك از بايد دانش‌آموز يعني‌آنچه -محتوايي بعد زمينه در
عناصري ، بر بايد يادگيري محيط هر كه مي‌كنند پيشنهاد-بگيرد فرا
كنترل راهبردهاي مسئله ، حل راهبردهاي و رهگشاييها حيطه ، دانش:چون
كه مي‌دارند اظهار آنان.ورزد تاكيد يادگيري راهبردهاي و اجرايي
پروش به فهم و درك و تفكر از جنبه‌هايي بر تاكيد با موفق الگوهاي
و كولينز.مي‌كنند ياري يادگيري ، درباره دانش‌آموزان باوري نظامهاي
راهبردهاي به توجه براي را مربيگري و الگوسازي راهبردهاي همكاران
در دانش‌آموزان با كار در معلمان.مي‌كنند پيشنهاد كنترل و يادگيري
اين به.مي‌كنند هدايت فراشناخت به اشاراتي با را آنان مسئله حل حين
تشريح مي‌دهند انجام را آنچه مي‌خواهد دانش‌آموزان از معلم منظور ،
مسئله حل عمل در خود موفقيت كسب نحوه و دهند شرح را عمل چرايي كنند ،
مطرح مربيگري قالب در معلم سوي از فعاليتهايي چنين.نمايند باز را
ارائه مسئله راه‌حلهاي درباره تفصيلي توضيحات مصمم الگوسازي ، در.است
نحوه‌برنامه‌ريزي دانش‌آموزان به معلمان ، سوي از عملياتي چنين.مي‌كنند
به كار ، معلم جريان درميدهد نشان را بازنگري چرخه و مسئله حل براي
.مي‌كند اشاره فراشناخت غيرمشهور جنبه‌هاي
كه بحثهايي ميان از مي‌توان را رياضيات درباره دانش‌آموزان باورهاي
ويژه كلاس شرايط تدبير با اين ، بر افزونكرد استخراج مي‌گيرد ، انجام
را آنان نگرش و گرايش دانش‌آموزان ، ديدگاههاي گردآوري به معطوف
.دريافت رياضيات به نسبت مي‌توان
-رياضيات مانند -خاص حيطه‌اي دانش به فقط كه آموزشهايي آنكه ، خلاصه
فعاليت از بخشي به فقط مي‌ورزند ، تاكيد مسئله حل راهبردهاي و
و دانش از خاصي حيطه دانش به مربوط فعاليتهاي اگرميپردازند تفكري
فعاليت شود ، زده پيوند فراشناختي و شناختي مهارتهاي به مسئله حل
.مي‌يابد بسط تفكري
سيرها خط و موفقيت
و آموزش در مهم بسيار مفهوم يك مثابه به فراشناخت همزمان ظهور
بين را زيادي ارتباطات (شناختي علوم) مصنوعي هوش و روان‌شناسي پرورش ،
.آورد پديد پژوهشگران
فلسفي زيرساختهاي و الگوها كه است اين ظهوري چنين اساسي دليل
به نخستين پژوهش.گرديد تحول دچار سالهاي 1970 علمي رشته‌هاي همه
بيشتر پژوهشهايي يا پژوهش چنين است ، شده موسوم درباره‌نتيجه پژوهش
آنها ، بر افزون.مي‌ورزيد تاكيد توانمنديها و مهارتها تعيين بر
شيوه‌هاي و مهارتها اندازه‌گيري نحوه به گرفته انجام پژوهشهاي
سالهاي از.داشتند اصرار عملكرد مقادير و توانمنديها بين ارتباطيابي
تاكيد فرآيند برالگوهاي و دادند جهت تغيير پژوهشها سو اين به 1970
و نگرش كه‌مهارت ، اين بر افزون شخص هر است اين بر باور.ورزيدند
مشخص هم را آنها كارگيري نحوه‌به بتواند بايد داد ، شكل را دانش
را ذهني ساختهاي كاركرد هم و دقيق هم‌ماهيت فرآيندي الگوهاي.سازد
مطلوب چندان پيشين دهه‌هاي در مطرح محض شناختي الگوهاي.مي‌نماياند
فراشناختي عناصر به تفكر فرآيندي الگوهاي حاضر ، حال در ولي نبودند ،
هم در موقعيتي ، چنين شدن روشن برايكردهاند پيدا مطلوبيت و مجهزند
براي زمينه تا است الزامي انسان‌شناختي و روان‌شناختي پژوهشهاي تنيدن
.گردد مشخص آن تدريس نحوه و رياضياتي تفكر ماهيت فهم و درك
آقازاده محرم
:پانوشتها
- feedbaek loop
- flawell,
-Schoenfeld, Kilpatrick,
- National Assessement of Educational Progress,
- Descart
-Polya,
-Wertheimer ,
- Leflective abstraction
- distance
- Flawell,
- artificial intelligence
كامپيوتري برنامه‌هاي طراحي بر مصنوعي دانش‌هوش حوزه در -12
- Schoenfeld,.مي‌شود ورزيده هوشمندتاكيد
مسئله حل آموزش مرحله‌اي چهار الگوي شهير ، رياضي‌دان پوليا ، جورج -14
زمينه در كه او كنيم حل مسئله كتابچگونه و است كرده ارائه را
شده ترجمه دنيا زنده زبان به 17 تاكنون است ، مسئله حل نحوه‌آموزش
.است
