ششم ، شماره 1465 سال ژانويه 1998 ، بهمن 1376 ، 22 شنبه 2 پنج
|
|
...است اين مساله روستا؟ يا شهر
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
... است اين مساله روستا؟ يا شهر
( بخش واپسين) آنها دشواريهاي و شهرها مادر
بيش‌از ، برونشيت از ناشي مير مرگ‌و شهرها ، در
شهرها ، مادر بزرگ‌و شهرهاي در است‌و روستاها
شهرهاست ديگر از بيش
شهرها ، مادر دشواريهاي و كاستي‌ها از ديگر يكي
بطور آلودگي نوع اين شايد است‌كه صوتي آلودگي‌هاي
باعث بلكه نبرد بين از را جانوران يا انسان مستقيم
شود عصبي نارسايي‌هاي و شنوايي ضعف‌دستگاه
خودروها وجود مادرشهرها ، در
آلودگي تاسيسات‌صنعتي ، ،(رانه‌ها)
اثرات. است كرده دوچندان را هوا
و بالا عوامل براثر كه را هوا آلودگي
روزبه‌روز افزايش‌جمعيت‌شهرها
قالبكمبود در مي‌توان مي‌شود ، حادتر
بروز سمي ، افزايش‌گازهاي اكسيژن ،
سوزن ، برونشيت مانند حاد بيماريهاي
پوشاك‌و پوسيدگي سرطان ، چشم ،
بين از و گياهان شدن خشك ، فلزات
براي.ديد...حيوانات‌و رفتن
از ناشي مير مرگ‌و شهرها در نمونه ،
در است‌و روستاها بيش‌از ، برونشيت
مادرشهرها ، بزرگ‌و شهرهاي
در. است شهرها ديگر از بيش
مهي امروزي ، مادرشهرهاي
دود از برتافته غليظ
فضاي خودروها و كارخانه‌ها
اين. است برگرفته در را شهر
سنگين هواي شهرها ، در هوا آلودگي با مه
از انبوهي براي را تحمل غيرقابل و
تعداد بر و مي‌آورد فراهم شهري ساكنان
.مي‌افزايد تنفسي بيماريهاي مبتلايان
از يكي نيز تهران مادرشهر متاسفانه
است‌كه جهان مادرشهرهاي آلوده‌ترين
آن رانه‌هاي سهم ، اطلاعات براساس‌آخرين
و صنايع سهم و درصد آلوده‌سازي 77 در
. است درصد مسكوني 23 مناطق
صوتي آلودگي مادرشهرو
دشواريهاي و كاستي‌ها از ديگر يكي
است‌كه صوتي آلودگي‌هاي مادرشهرها ،
آلودگي يعني آلودگي ، نوع اين شايد
جانوران يا انسان مستقيم به‌طور صوتي ،
باعث‌ضعف بلكه نبرد ، ازبين را
و عصبي ، نارسايي‌هاي شنوايي ، دستگاه
سلامت‌انسان به‌خطرافتادن سرانجام
.شود منجر
اگر انجام‌شده ، هاي براساس‌پژوهش
دسي‌بل‌باشد بيش‌از70 صدا بروز
. است زيان‌بار سلامت‌انسان براي
در صوتي آلودگي منابع بيشترين
كارخانه‌هاي و اداره‌ها آپارتمانها ،
از ناشي صداي مادرشهرها ، در موجود
صنعتي ، هاي فعاليت نقل ، و حمل
...و فريادزدن مانند شخصي هاي فعاليت
.هستند
انجام هاي براساس‌پژوهش نمونه ، براي
منابع مادرشهرنيويورك ، در شده
و نوع به باتوجه شهر اين صوتي آلودگي
از برتافته شهري هاي كيفيت‌فعاليت
مربوطه جدول در كه هستند رويكردهايي
.آمده‌اند
نيويورك شهر صوتي آلودگي منابع
درصد آلودگي منابع
نقل 36 و حمل ترافيك‌و
تراموا16 و عمومي‌قطار ونقل حمل
راديوها12
زباله‌ها9 جمع‌آوري
ها8 صوت و زنگها صداي
ساختمان5/7 به مربوط هاي فعاليت
دسته‌جمعي7 آوازهاي و شخصي زمزمه‌هاي
متفرقه 5/4 صداهاي
مسكن شهرو مادر
آن با امروزي مادرشهرهاي كه دشواري‌هايي مهم‌ترين از
افزايش‌جمعيت‌و. است مسكن مساله هستند روبه‌رو
اين به جنبه دو مادرشهرها ، از به روستاييان هجوم
:مي‌افزايند دشواري‌ها
اينكه ديگر و شهر سطح جمعيت‌در اين جايگزيني يكي
كه درصورتي روستاييان اگر
ساختن به اقدام خود بخواهند
حاشيه مناطق ;كنند مسكن
و انتخابمي‌كنند را شهرها
را روستايي معماري سبك‌و
مبناي ضابطه‌اي هيچ بدون
خود اين كه مي‌دهند قرار كار
و چهره ناهماهنگ‌بودن به
در بويژه بافت‌مادرشهرها
كمك توسعه درحال كشورهاي
، اين‌ترتيب به.مي‌كند
.مي‌آيد زاغه‌نشيني‌به‌وجود
مهم‌ترين از مسكن ، مساله
مادرشهرها سطح در دشواري‌ها
بيش‌از تراكم نتيجه است‌كه
مربوط هاي فعاليت جمعيت‌و حد
دشواريهاي جمعيت‌است‌كه به
.مي‌آورد به‌همراه نيز را ديگري
عوامل با را مادرشهر مي‌توان
كه كرد بررسي و مطالعه ديگر
خارج مقاله گنجايش‌اين از
است شده سعي است‌ولي
.شود پرداخته آنها به‌عمده‌ترين
نتيجه‌گيري
درپيش‌گرفته‌اند ، مادرشهرها كه روندي به باتوجه
مادرشهرها ، گسترش‌مي‌يابند و توسعه روزبه‌روز آنها
جمعيت‌انبوه ، خود به‌همراه
كمبود صوتي ، و هوا آلودگي
داشت خواهند را...و مسكن
را آن مي‌تواند بيستم سده انسان كه كاري تنها و
. مشكلات‌است كاهش‌اين دهد انجام
در آيا مي‌انجامند؟ كجا به مادرشهرها به‌راستي
(megalpolis)مگالاپليس به خود توسعه ، مرحله‌بندي
مرحله مگالاپليس‌واپسين آيا و مي‌شوند؟ ختم
؟ است شهري توسعه
باور به ; است منفي پاسخ پژوهندگان ، از شماري ازنظر
بزرگ‌درحال بسيار و بي‌قواره شهري هم‌اكنون آنان ،
عمومي‌يا آن‌شهر به بتوان شايد است‌كه شكل‌گيري
در.داد نام (Ecumenopolis)اكيومناپليس
وگتوهاي‌مختلف شهري گوناگون الگوهاي سده 21 ،
آن بزرگترين تا (روستا) واحد ترين كوچك از سكونتگاهي
يك داخل در ( مگالاپليس مادرشهرها ، شهرها ، ، شهرك)
با به‌نام‌اكيومناپليس‌درارتباط جهاني سيستم
.مي‌گيرند قرار هم
از اكيومناپليس‌سيستمي
است‌كه انساني سكونتگاه‌هاي
.مي‌كند احاطه را جهان سراسر
اگر سده ، اين پايان در
شش‌ميليارد به جمعيت‌جهان
چند در برسد ، بيشتر يا نفر
جمعيت نه‌تنها آينده دهه
به‌سرعت‌افزايش‌مي‌يابد شهري
و شهرنشيني از مشكلات‌ناشي كه
برابر ده به شايد شهري توسعه
شايد ;برسد مشكلات‌امروزي
واپسين اكيومناپليس ،
امروز جهان در شهرنشيني مرحله
انسان ميليون صدها كه باشد
بسيار تكنولوژي با آن
سده به‌مدت‌چند پيشرفته
.دهند ادامه به‌حيات‌خود
شهر مشخصات‌اين درك‌همه
ما براي حاضر درحال عمومي
هم اگر نيست امكان‌پذير
فكر به جامعه‌شهري اكنون
نباشد ، شهري توسعه آينده
كه دارد وجود امكان اين
را اكيومناپليس‌انسان
كه سازد خود مطيع چنان
خصيصه‌هاي از پاره‌اي به‌نابودي
بينجامد بشري فرهنگ‌جامعه
لگدكوب را انساني ارزشهاي و
است اكيومناپليس‌ممكن.كند
كه دست‌يابد وسعتي به‌چنان
با آن آسمان در اگر انسان
افق نتواند كند پرواز هليكوپتر
كه چرا ;تشخيص‌دهد را شهر
را ما جهان از بخش‌عظيمي شهر ،
براي اين‌رو ، از ;دربرمي‌گيرد
پرسش اين پژوهشگران ، بيشتر
دوره در است‌كه مطرح
نيازهاي اكيومناپليس ،
تكنولوژي جديد ، علوم جديد ،
آيا خواهندكرد؟ عمل چسان جديد
سياره سيستم‌اكيومناپليس ،
را آن يا مي‌بخشد بهبود را زمين
مي‌كشاند؟ آشفتگي و نابساماني به
اندك‌مادرشهرها مشكلات‌هرچند با تاحدودي كه اكنون
توسعه و ايجاد در نيست‌كه بهتر آيا شديم ، آشنا
توسعه از يا گام‌برداريم؟ آگاهانه‌تر ميهنمان شهرهاي
در را برنامه‌ريزي توفيق و كنيم جلوگيري شهرها بي‌رويه
ندانيم؟ جمعيت‌شهرها ازحد بيش تجمع
رابطه و بشري جامعه رفاه تامين نيست‌براي بهتر
شهري آزاد و ساخته فضاي و محيط و انسان منطقي
شهرهاي لهيبسوزان در آينده نسل‌هاي تا گام‌برداريم
نشوند؟ فدا فردا دوزخ‌گونه
اطاقور يوسفي علي
بلوچستان و سيستان دانشگاه
جغرافيا گروه
دانشگاه جغرافياي گروه محترم استادان سپاس‌از با
:منابع
چاپ شهرشناسي ، جغرافياي يدالله ، دكتر فريد ، -1
تبريز 1372 دانشگاه
جغرافياي نودر ديدگاههاي حسين ، دكتر شكويي ، -2
، 1375 انتشارات‌سمت شهري ،
جغرافياي نودر ديدگاههاي حسين ، دكتر شكويي ، -3
، 1375 شهري ، انتشارات‌سمت
شهرها ، اجتماعي حسين ، جغرافياي دكتر شكويي ، -4
انتشارات‌ماجد 1372 شهرها ، اجتماعي اكولوژي
برمبناي مقدمه‌اي مهندس‌اسماعيل ، شعيه ، -5
و علم انتشارات‌دانشگاه شهري ، برنامه‌ريزي
1375- صنعت
شهرها ، اجتماعي جغرافياي حسين ، دكتر شكويي ، -6
1372-انتشارات‌ماجد شهرها ، اجتماعي اكولوژي
مهندس‌اسماعيل ، شعيه ، -7
برنامه‌ريزي برمبناي مقدمه‌اي
1375- وصنعت علم انتشارت‌دانشگاه شهري ،
انتشارات محيطزيست‌شهري ، حسين ، دكتر شكويي ، -8
تبريز 1358 دانشگاه
و قومي مذهبي ، اقليتهاي:از گتوعبارتست-9
و اقتصادي -اجتماعي فشارهاي نتيجه در كه زباني ،
زندگي شهري گروههاي ساير از به‌صورت‌جدا قانوني
.مي‌كنند
شهرها ، اجتماعي جغرافياي حسين ، دكتر شكويي ، -10
1372-انتشارات‌ماجد شهرها ، اجتماعي اكولوژي
انتشارات محيطزيست‌شهري ، حسين ، دكتر شكويي ، -11
تبريز ، 1358 دانشگاه
به‌طور نيز نشريات‌ديگر و كتابها از همچنين)
( است شده استفاده غيرمستقيم ،
