ششم ، شماره 1470 سال ژانويه 1998 ، بهمن 1376 ، 28 چهارشنبه 8
|
|
... دود بدون روزهاي آرزوي در
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
آبي آسمان به دستيابي براي شهروندان امروز همگامي مناسبت به
تن هيدروكربن ، 120 تن منواكسيدكربن ، 450 تن روزانه 300
معلق ذرات تن و 30 سرب تن گوگرد ، 2 اكسيد تن ازت ، 30 اكسيدهاي
مي‌شود پراكنده تهران درهواي
تهران در محيطزيست ، علاقه‌مندان و دوستداران سوي از امروز:اشاره
آنانكه همه مناسبت به‌همين.است شده اعلام دود بدون روز
ميثاقي در هستند ، خود همشهريان و عزيزان حيات و سلامتي دلمشغول
تهران هواي آلودگي براي‌كاهش كه طرح‌هايي با نانوشته‌پذيرفته‌اند
وسايل از كمتر استفاده اين‌طرح‌ها ازجمله.كنند همكاري انجام‌مي‌شود ،
از افزون‌تر بهره‌وري مصرف‌سوخت ، بهينه‌سازي براي تلاش نقليه‌شخصي ،
و عمومي نقليه وسايل استفاده‌از به رويكرد و خانگي وسايل‌گرمايش
وسلامتي محيطزيست دغدغه‌مندان حركت‌نمادين كه داريم آن اميد.دوچرخه‌است
جهت در بويژه شهري ، محيطزيست گسترده‌دست‌اندركاران فعاليت‌هاي راهگشاي
مقابله براي افزون‌ترشهروندان مشاركت و عمومي نقل حمل‌و ناوگان گسترش
آن در كه نوشتاري همين‌مناسبت ، به.باشد تهران هواي بحران‌آلودگي با
هوا آلودگي ابعاد و آن هوا ، اثرات آلودگي ايجاد عوامل به‌اجمال
.مي‌گذرد محترم خوانندگان ازنظر پي در است ، شده بررسي درتهران
حدود طبيعي تركيب از همه‌جانداران نيازهاي اساسي‌ترين از يكي هوا
درصد آرگون ، 03/0 ازت ، 9/0درصد درصد اكسيژن ، 9/78 20درصد
نادري بسيار ازگازهاي درصد هزارم چند درحدود مابقي دي‌اكسيدكربن‌و
.است شده تشكيل هليم گزنون ، هيدروژن ، مانند
و مقاومت‌كرده آلودگي انواع برابر در مي‌تواند محيطزيست طبيعي ، طور به
است محدود پالايي‌طبيعت خود توان كه داشت بايدتوجه اما.كند پالايي خود
،(خاك و هوا و آب از اعم) محيط طبيعي وضعيت در تغييرگسترده هرگونه و
خوردن به‌هم موجب او ، گستره تواناييهاي و بشر پيشرفت از ناشي
.مي‌شود محيطزيست تعادل‌طبيعي
پيامدهاي شاهد هوا ، تشكيل‌دهنده عناصر در تعادل خوردن به‌هم با امروزه
درنتيجه و گلخانه‌اي اثر اوزون ، لايه تخريب هوا ، آلودگي همچون ناگواري
پيامدها اين هستيم‌كه اسيدي باران‌هاي ايجاد همچنين و زمين شدن گرم
تاثيرگذار سايرموجودات و انسان زندگي در وغيرمستقيم مستقيم به‌طور
.خواهندبود
هوا آلودگي منابع
:مي‌شوند تقسيم دسته دو به هوا آلوده‌كننده منابع
هوا آلوده‌كننده طبيعي منابع -1
هوا آلوده‌كننده مصنوعي منابع -2
طبيعي به‌طور هوا ، آلودگي عوامل‌طبيعي بهتر ، به‌عبارت يا منابع
.ندارد نقشي آنها تاثيرات در انسان و دارند وجود زندگي محيط در
آنها ، از حاصل گازهاي و فعال آتشفشان‌هاي به مي‌توان منابع اين ازميان
و شن توفان‌هاي به‌علاوه.كرد اشاره ومتان "SH "،"SO "نظير
گوگردي گازهاي معدني‌توليدكننده گرم آبهاي چشمه‌هاي وهمچنين گردوغبار
آنها ، محدود فعاليت هستندكه هوا آلوده‌كننده طبيعي ازمنابع نيز
به هوا آلودگي مصنوعي منابع.مي‌شود محسوب طبيعت چرخه از به‌عنوان‌جزيي
:كه‌عبارتنداز مي‌شوند تقسيم كلي چهاردسته
-موتوري 4 نقليه وسايل -خانگي 3 و تجاري منابع -صنايع 2 -1
متفرقه منابع
از توليدي ، فراورده نوع برحسب آلودگي توانايي بر علاوه صنايع ، -
نيز SO و CO گازهاي دودو ايجاد و فسيلي سوختهاي مصرف راه
.شوند هوا آلودگي مي‌توانندسبب
مصرف‌سوخت‌هاي راه از نياز ، نيزبرحسب تجاري و خانگي واحدهاي -
شغلي ، و كاري نيازهاي كردن برطرف براي يا و گرما ايجاد جهت فسيلي
.آلوده‌كنند را هوا مي‌توانند دود و CO وSOگازهاي ايجاد به‌وسيله
شهرهاي در كننده آلوده منابع اصلي‌ترين از يكي موتوري نقليه وسايل -
با وسايل اين.مي‌آيند حساب به (تهران نظير) پرجمعيت و بزرگ
هيدروكربورها و سرب ازت ، اكسيدهاي كربن ، منواكسيد توليدگازهاي
.مي‌شوند هوا سببآلودگي
گازهاي نيز آن وامثال زباله‌ها نظيرسوزاندن متفرقه منابع طريق از -
.است COگاز آنها مهمترين از كه مي‌شوند توليد متعددي
اصلي‌ترين از يكي كه COگاز -آنها اثرات و هوا كننده‌هاي آلوده
و خون اكسيژن شدن‌جذب كم باعث است ، نقليه وسايل توسط توليدشده گازهاي
.بدن‌مي‌شود عمومي ناتواني نهايت در و به‌بافت‌ها اكسيژن انتقال مانع
.هستند تنفسي مجاري عوامل‌تحريك‌كننده از No،So، Clگازهاي -
.مي‌شوند انسان خفگي سبب Nو CO-
از پس هيدروكربن‌ها ، و Cr،Mg،Pbنظير سنگين فلزات تركيبات -
.مي‌شوند مثانه سرطان يا و كبد سرطان ايجاد سبب جذب ، و شش به ورود
عروقي و قلبي بيماري‌هاي تشديد باعث هوا ، آلاينده‌هاي اغلب كلي ، به‌طور
.ايجادمي‌كنند اختلال ششها طبيعي كار در وهمچنين مي‌شوند
مجراهاي انقباض سبب و مي‌كنند كند را ريوي مژكهاي كار آلاينده‌ها ، اين
از نسوج نابودي با وهمچنين شده شش هوايي لوله‌هاي شدن مقاوم و تنفسي
لايه‌سلولي وچندين مژك‌ها نابودي و تنفسي باكتري‌هاي‌مجراهاي برنده بين
تنفس ، در اشكال ايجاد بر علاوه آلوده‌كننده‌هاي‌هوا ، به‌وسيله مژك‌ها ، زير
اين كه نمي‌شوند رانده ازشش‌ها موثر به‌طور خارجي مواد ساير و باكتري‌ها
.مي‌شود متعددي بيماري‌هاي و سببعوارض امر
در به‌ويژه) هوا آلودگي اثر در كه است عوارضي از يكي نفس تنگي يا آسم
عبور برابر در تنفسي مجراهاي عارضه ، اين در.مي‌شود ايجاد (NOاثر
عبور و شده باريك تنفسي مجراهاي كليه نتيجه در و مي‌كنند مقاومت هوا ،
هوا آلودگي ميزان كه روزهايي همچنين‌در.مي‌رسد حداقل تنفسي‌به هواي
.وخيم‌ترمي‌شود مزمن برونشيت داراي بيماران مي‌رود ، حال بالا
در.تشديدمي‌شود هوا آلودگي اثر در كه است ديگري عارضه ريوي آمفيزم
در.مي‌شود وتنفس‌كوتاه شده ايجاد تغيير ششها ، آناتومي در عارضه ، اين
تنفسي مجراهاي انتهايي قسمت در هوايي‌كه حفره‌هاي جدار نتيجه
.مي‌شود سفت قراردارند ،
شود ، ايجاد هوا آلودگي اثر در است ممكن كه مهمي بيماري‌هاي ديگر از
از كه سلول‌هايي وغيرعادي سريع رشد از عبارتست كه است ، (ريه)شش سرطان
ازاين ناشي مير و مرگ ميزان.مي‌گيرند شش‌سرچشمه جدار مخاطي سلول‌هاي
.دارد بستگي هوا آلودگي ميزان جمعيت‌و تراكم به مشخص به‌طور بيماري
مي‌توانند هم هوا در معلق شيميايي مواد برخي و غبار گياهان ، گروه‌هاي
ايجاد ارگانهاي‌بدن ساير و پوست و چشم در حساسيت‌زا عامل‌هاي به‌عنوان
.كنند حساسيت
كه است معدني ماده چند نام‌تجاري شيشه ، پشم يا معدني پنبه آزبست ، -
و كولر كانال آبگرم ، لوله‌هاي و منازل عايق‌كاري در طوروسيع به
الياف شدن پراكنده با و مي‌گيرد قرار مورداستفاده ترمز لنت تهيه
.مي‌يابد سرطان‌افزايش به ابتلا خطر هوا ، در آزبست
هم جهاني سطح در بعدمنطقه‌اي بر علاوه هوا ، آلودگي ميزان افزايش
اثر ايجاد آن ، پيامدهاي از يكي.مي‌شود توجهي قابل تاثيرات باعث
آب وضعيت در زمين گرماي باافزايش نتيجه در كه است گلخانه‌اي
را مهمي تغييرات متعددديگر ، موارد و دريا سطح افزايش و وهوا ، رستني‌ها
.بود خواهيم شاهد
باعث (كربن‌ها كلروفلورو) SCFCوسيله به هوا آلودگي اين ، بر علاوه
.است شده اوزون لايه شدن سوراخ اصطلاح به و تخريب
بنفش فرا پرتو تاثير از درجلوگيري لايه اين كه مهمي نقش به توجه با
زيانبار اثرات آن‌مي‌تواند نابودي مي‌كند ، ايفا زنده برروي‌موجودات
فرابنفش پرتو گذر با.بگذارد موجودات ساير و برروي‌انسان را مهمي
از يكي عنوان به پلانكتون‌ها فيتو زمين ، به آن رسيدن و اوزون سوراخ از
اين علاوه ، به و مي‌گيرند نابودي‌قرار معرض در غذايي زنجيره مهم اجزاء
بدن ، سيستم‌ايمني بر منفي تاثير و پوست سرطان طريق‌ايجاد از پرتو
.قرارمي‌دهد خطر معرض در را انسان
محض به گوگرد ، واكسيدهاي ازت اكسيدهاي نظير آلاينده مواد از بعضي
تشكيل از وپس مي‌شوند تبديل اسيدي مشتقات به دراتمسفر ، گرفتن قرار
زمين برروي را متعددي تاثيرات باران‌هاي‌اسيدي ، صورت به باران ،
رودخانه‌ها و آبدرياچه‌ها شدن اسيدي و جنگل‌ها نابودي كه باقي‌مي‌گذارند
.هستند جمله آن از
تهران هواي آلودگي وضعيت
هفتاد كه دارند وجود درتهران نقليه وسيله ميليون نيم و يك حدود
روزانه ، اين‌وسايل ، توسط.مي‌شوند سبب را تهران آلودگي‌هواي درصد
گاز نفت ليتر ميليون نيم و يك تا يك و بنزين ليتر ميليون هفت
منو تن آن ، 3000 نتيجه در كه مي‌شوند سوزانده ناقص صورت به (گازوييل)
اكسيد تن ازت ، 30 تن‌اكسيدهاي هيدروكربن ، 120 تن ، 450(CO) اكسيدكربن
پراكنده هواي‌تهران در (Aerosol)معلق ذرات تن و 30 تن‌سرب گوگرد ، 2
.مي‌شوند
بودن نامناسب و جمعيت تراكم افزايش‌و اثرات تهران ، هواي آلودگي در
موجود ، وجوي شرايطاقليمي براين ، علاوه و موثرند بسيار بافت‌شهري
مانعي‌در همچون برگرفته‌اند ، در را تهران شرق و شمال كه كوه‌هايي بويژه
.مي‌كنند عمل هوا جريانات مقابل
بااينورژن هوا وارونگي پديده تهران ، هواي ديگر مهم ويژگي‌هاي از
سبب و مي‌افتد اتفاق زمستان و پاييز سرد فصل‌هاي در معمولا كه است ،
.مي‌شود تهران هواي آلودگي تشديد
هوا گرم لايه و مي‌گيرد بالاقرار قسمت در هوا سرد لايه شرايط ، اين در
سلامتي‌افراد ، مي‌تواند زمين ، سطح نزديكي در گازهاي‌آلاينده با همراه
.كنند راتهديد سالخوردگان و بيماران بويژه
تهران هواي آلودگي كنترل براي روشها برخي
شخصي نقليه وسايل بجاي نقليه‌همگاني وسايل از استفاده فرهنگ ترويج -1
همگاني نقليه وسايل تجهيز و توسعه -2
آوردن فراهم امكان حد تا و سرب بدون بنزين مصرف و توليد افزايش -3
نقليه وسايل كردن گازسوز جهت لازم تسهيلات
و مفيد وسيله‌اي عنوان دوچرخه‌به از گسترده استفاده فرهنگ ترويج -4
آلودگي بدون
اتومبيلها مطلوب سرويس جهت استاندارد تعميرگاههاي تجهيز و گسترش -5
شهر سطح در فرسوده و نقليه‌دودزا وسايل آمد و رفت از جلوگيري -6
فيلترها ، هوانظير ازآلودگي جلوگيري مناسب تجهيزات كارگيري به -7
كننده صنايع‌آلوده جهت...و
ميزان برآورد جهت وكنترل اندازه‌گيري دستگاه‌هاي كارگيري به -8
شهر مختلف درنقاط هوا آلودگي
سوختهاي با گاز جايگزيني جهت شهر سطح در گازرساني شبكه گسترش -9
سنگين
شهر سطح در درختان برگ و زباله سوزاندن از جلوگيري -10
هوا آلودگي بار كاهش شهرجهت سطح در مناسب سبز فضاي توسعه -11
سنجري مير ميرمهرداد
