ششم ، شماره 1482 سال بهمن 1376 ، 14فوريه 1998 ، شنبه 25
|
|
حفاظت جهاني نهضت در آغاز ، لحظه
محيطزيست
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
(1)تاكيوتو ازريو
و جواني‌بوده مراحل در هنوز محيطزيست نهضت كارشناسان اعتقاد به
شد خواهد آشكار يكم و بيست قرن نخست دهه‌هاي در آن واقعي اثرات
:اشاره
عظيم نهضت يك عنوان به اخير سال‌هاي در محيطزيست حفاظت به رويكرد از
كم دست كه آن با نهضت اين كارشناسان اعتقاد به.است شده ياد جهاني
جواني مراحل در هنوز مي‌گذرد ، آن شكل‌گيري سال‌هاي نخستين از سال بيست
دهه‌هاي در انساني جوامع و زمين بر را خود تاثيرات‌واقعي و بوده خود
درپي آن نخست بخش كه گزارشي درداد خواهد نشان يكم و قرن‌بيست نخست
نهضت ، اين چگونگي‌تكوين به اشاره با مي‌گذرد ، محترم خوانندگان نظر از
مورد تفصيل به كيوتو و ريو كنفرانس‌هاي‌استكهلم ، آن ، اساسي فصل سر سه
.گرفته‌است قرار بررسي
نوري علي دكتر
صنعتي رشد از حاصل زيست‌محيطي مسائل كه دريافت صنعتي دنياي سرانجام
سال كنفرانس در را خود اين‌تصميم و نيست پذيرفتني نشده‌ديگر كنترل
.كرد اعلام استكهلم در انسان درباره‌محيطزيست متحد ملل سازمان 1972
و محيطزيست جهاني عنوان‌كميسيون با مستقلي كميسيون آن ، متعاقب
براي(UNEP) ملل سازمان محيطي زيست وبرنامه شد تشكيل (WCED) توسعه
كميسيون.آمد وجود به آن از محافظت و زيست‌محيطي آگاهي‌هاي ايجاد
را توسعه زيست‌محيطي جنبه‌هاي تا يافت ماموريت وتوسعه محيطزيست جهاني
ما مشترك عنوان‌آينده تحت كميسيون اين گزارش نخستين كه كند ، بررسي
.شد سال 1987منتشر در
گزارش اين از جهان كشورهاي سران از تن پنجاه از بيش سال 1988 در
(UNCED) محيطزيست درباره ملل سازمان ايده‌كنفرانس و كردند پشتيباني
نام نيز زمين كره سران عنوان‌مجمع به كه كنفرانس اين.گرفت شكل
.شد تشكيل ريودوژانيرو در سال 1992 ژوئن در گرفت ،
ريو كنفرانس
تا 14ژوئن 1992 از 3 كشور از 50 فعال‌بيش شركت با كه كنفرانس اين
ارتباط در را مسائل‌زيست‌محيطي شد ، تشكيل ريودوژانيروبرزيل شهر در
صدورپيمان‌نامه‌ها به و داده بررسي‌قرار مورد تجاري بافعاليت‌هاي
.آمد نايل زيست‌محيطي آلودگي‌هاي كاهش براي عملياتي طرح‌هاي و
:است بوده زير قرار به كنفرانس اين دستاوردهاي
از وحيواني ، گياهي حيات بقاي و براي‌نگهداري حيات تنوع پيمان 1ـ
كه بود تعهدآور قانوني سند يك موافقت‌نامه اين.ميكروارگانيسم‌ها جمله
با امريكا متحده ايالات ولي.رسيد امضاء به جهان كشورهاي اكثر توسط
يا زيستي فن‌آوري حقوق تضعيف موجب پيمان اين كه اين ادعاي
.كرد خودداري آن امضاي از مي‌شود ، كشور اين بيوتكنولوژي
گلخانه‌اي ، به گازهاي توليد براي‌مهار هوا و آب تغيير پيمان 2ـ
ولي نكرده راتعيين خاصي مقصد يا هدف اين‌پيمان كربنيك ، گاز ويژه
كه بود ساخته مشخص نزديك‌را آينده در عملي چارچوباقدامات
توسط پيمان اين.شد تشكيل مبنا برهمين نيز كيوتو 1997 كنفرانس
قانوني نظر از و شد امضاء آمريكا متحده ايالات جمله از كشورها ، اكثر
.هستند آن اجراي به متعهد كشورها همه
واقدامات عمليات پيش‌نويس يادستوركار ، اين‌آجندا.21-آجندا 3ـ
مي‌تواند تجارت دنياي كه مي‌باشد قرن 21 تا پايدار توسعه براي اوليه
و زيست‌محيطي اجتماعي ، مسائل همه براي راهنمايي عنوان به آن از
.كند استفاده پيش‌بيني قابل آينده در اقتصادي
غيرتعهدآور يك‌سند هم اين.جنگلها ونگهداري مديريت اصول اعلام 4ـ
ارائه را جنگلي فرآورده‌هاي بازار به مربوط مسائل از فهرستي و بوده
.مي‌كند
هدف با كنفرانس‌ريو.توسعه و درباره‌محيطزيست ريو بيانيه 5ـ
در جوامع و دولت‌ها طريق‌همكاري از جهاني عادلانه يك‌همكاري برقراري
يكپارچگي حفظ براي بين‌المللي موافقت‌نامه‌هاي به دستيابي راستاي
اين.كرد صادر اصل در 27 بيانيه‌اي جهاني ، توسعه‌اي و زيست‌محيطي سيستم
سيستم تدوين جمله از محيطي زيست فعاليت‌هاي از بسياري مبناي بيانيه
.شد ايزو14000 زيست‌محيطي مديريت
ريو بيانيه
به‌علت ريو بيانيه ريو ، دستاوردهاي‌كنفرانس و مستندات بين از
ازمسائل فراتر مسائلي به وپرداختن آن شمول دامنه گستردگي
زيست‌محيطي ، زمينه‌سازمعضلات علل و جوانب توجه‌به و صرف زيست‌محيطي
خاصي اهميت از اقتصادي و اجتماعي نابرابري‌هاي و جمله‌فقر از
مرور كامل طور به را بيانيه اين اصول جهت ، همين به.است برخوردار
را آن تازگي به نيز ما مسئولين كه مهمي بيانيه با همگان تا مي‌كنيم
:شوند آشنا كرده‌اند امضاء
زندگي يك و گرفته قرار پايدار توسعه توجه مركز در انسان اصل 1ـ
.است شده گرفته نظر در وي براي بهره‌وري از برخوردار و سالم
دولت‌هاحق بين‌المللي ، حقوق واصول متحد ملل منشور طبق اصل 2ـ
زيست‌محيطي رعايت‌سياست‌هاي با را خود ازمنابع استفاده براي حاكميت
فعاليت‌هاي اينكه از اطمينان حصول مسئوليت قبول با و خود توسعه و
يا كشورها ساير محيطزيست به آنها كنترل يا قضايي محدوده در واقع
.دارند رساند ، نخواهد آسيب آنان ملي قضايي محدوده از خارج نواحي
نيازهاي كه گيرد قرار استفاده مورد نحوي به بايد توسعه اصل 3ـحق
.برتابد عادلانه طور به را آينده و حاضر نسل‌هاي زيست‌محيطي و توسعه‌اي
محيطزيست‌بايد از حفاظت پايدار ، توسعه به دستيابي براي اصل 4ـ
را آن نتوان كه به‌طوري دهد ، تشكيل را توسعه فرآيند از لاينفك جزئي
.گرفت درنظر فرآيند اين از جدا
نياز به‌عنوان‌يك فقر محو راستاي در بايد مردم و دولت‌ها همه اصل 5ـ
از كنندتا همكاري پايدار توسعه براي ضروري و گريزناپذير
نيازهاي و شده كاسته زندگي استانداردهاي در موجود نابرابري‌هاي
.شود برآورده بهتر جهان جمعيت اكثريت
به‌ويژه توسعه ، حال در كشورهاي نيازهاي و خاص وضعيت اصل 6ـ
محيطي‌بيشترين زيست نظر از يا داشته را توسعه كمترين كه كشورهايي
اقدامات.گيرد قرار خاصي اولويت در بايد دارند ، را آسيبپذيري
نيازهاي و منافع به بايد نيز توسعه و محيطزيست زمينه در بين‌المللي
.باشد داشته يكسان توجهي كشورها همه
و نگهداري جهت‌حفظ ، جهاني مشاركت روح يك با بايد دولت‌ها اصل 7ـ
سهم نظر از.بپردازند همكاري به زمين زيست‌بوم يكپارچگي بازيابي
داراي كشورها محيطي ، زيست اضمحلال با مقابله در مختلف كشورهاي مشاركت
يافته توسعه كشورهاي.هستند متفاوت درجات با اما مشترك مسئوليت
و مي‌آورند وارد جهاني محيطزيست روي بر آنها جوامع كه فشاري به‌علت
در خود مسئوليت خود ، سلطه تحت اقتصادي و فني منابع به‌خاطر نيز
.مي‌پذيرند را پايدار توسعه بين‌المللي پيگيري
درزندگي بالا كيفيت يك و پايدار توسعه به دستيابي براي اصل 8ـ
و كرده حذف را ناپايدار مصرف و توليد الگوهاي بايد دولت‌ها مردم ،
.كنند تقويت را مردم‌شناختي صحيح سياست‌هاي
براي‌توسعه دروني زمينه‌سازي تقويت جهت در بايد دولت‌ها اصل 9ـ
و فني و دانش‌علمي تبادل بوسيله علمي درك ارتقاء طريق از پايدار
فن‌آوريها ، انتقال و انتشار سازگاركردن ، توسعه ، در تسريع بوسيله نيز
.بپردازند همكاري به ابتكاري و نو فن‌آوريهاي ازجمله
كه‌همه مي‌شود حل وجه بهترين به وقتي محيطي زيست مسايل اصل 10ـ
هر ملي ، درسطح.باشند داشته شركت آن در مسئله با مرتبط شهروندان
مقامات اختيار تحت زيست‌محيطي اطلاعات به صحيحي دسترسي بايد فردي
خود ، جامعه خطرناك فعاليت‌هاي و مواد به مربوط اطلاعات ازجمله مملكتي ،
با بايد دولت‌ها.باشد داشته تصميم‌گيري‌ها در شركت فرصت‌هاي نيز و
و برده بالا را عمومي آگاهي‌هاي اطلاعات ، به وسيع دسترسي امكان ايجاد
و قضايي امكانات به موثر دسترسيكنند تقويت را همگاني مشاركت
.شود تامين بايد نيز جاني و مالي خسارات جبران ازجمله مديريتي ،
.وضع‌كنند را موثري زيست‌محيطي قوانين بايد دولت‌ها اصل 11ـ
بايستي اولويت‌ها و مديريتي اهداف زيست‌محيطي ، استانداردهاي
.باشند استفاده مورد زمينه توسعه‌اي و زيست‌محيطي محتواي منعكس‌كننده
براي است ممكن كشورها برخي سوي از استفاده مورد استانداردهاي
نظر از و بوده نامناسب توسعه ، حال در كشورهاي بويژه ديگر ، كشورهاي
.نباشند توجيه قابل اجتماعي و اقتصادي
دارد ادامه
