ششم ، شماره 1486 سال بهمن 1376 ، 18فوريه 1998 ، چهارشنبه 29
|
|
كم عرضهء زياد ، اقبال:ايران سينماي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
ايران سينماي اقتصادي وضع از گزارشي
.باشد داشته وجود دولتي و سينمايخصوصي بين تبعيضي نوع هيچ نبايد
براي بايد ميشود ، درنظرگرفته خاصي امكانات دولتي سينماي براي اگر
باشد داشته وجود امكاناتي نيزچنين خصوصي بخش
منافع حافظ عنوان به دولت.نيست سينماگري و فيلم توليد دولت وظيفه
و دقت نيز آن ملي منافع به سينما حوزه در ميبايست ، كشور عمومي و ملي
باشد داشته كافي توجه
ثابت پايههاي از يكي بهعنوان ايراني فيلمهاي اخير سالهاي در:اشاره
و منتقدان كارشناسان ، توجه مورد مختلف ، بينالمللي جشنوارههاي جذاب و
كه است اين بر عموم تصور.است بوده جهان سطح در هفتم هنر دوستداران
اين آياپيشميرود به و گرفته شكل ايران درسينماي جديدي و تازه موج
فتح را قلههايافتخار نوآوري ، و خلاقيت و باقدرت همچنان ميتواند موج
دست از خودرا نيروي رفته رفته موج اين تا باعثميشوند عواملي چه كند؟
توجهبه.شود تبديل جهان و بزرگ صنعت دراين حاشيهاي به و بدهد
بر خصوصي و دولتي هاي تاثيرسرمايهگذاري و خارج و داخل بازارهاي
.شماست روي درپيش كه است گزارش اين موضوع اينبخش ،
يران درا سينما صنعت موقعيت
وتجارت روابطبازرگاني مجموعه در يكصنعت عنوان به سينما موقعيت
و زمينه ميدهد ، خوداختصاص به را بزرگي نسبتا كهسهم جهاني
صنعت وضعاقتصادي خصوص در مختصر اجماليو نگاهي تا است انگيزهاي
كه يافت ميتوان را تعدادمعدودي ايران در.ايرانبيندازيم سينماي
داده قرار توجه مورد صنعتي و اقتصادي بعد از را -سينما -هفتم هنر
كالا اين مورد در كه خاصي حساسيتهاي و فرهنگ خصيصه واقع در.باشند
را آن به اقتصادي توجهصرفا و اقتصادي ديدگاههاي دارد ، وجود
.است قرارداده بيتوجهي از سايهاي در و تحتتاثير
گفتماني و شنيداري فرهنگ به ايران مردم عمومي فرهنگ گرايش علت به
رسانههاي ميان در سينما تحقيقي ، و مكتوب فرهنگ به كافي توجه عدم و
انتظار اين كه ميرسد نظر طبيعيبه لذا.دارد ويژهاي جايگاه فرهنگي
تامين خانواربراي يك كه را بيشترينهزينهاي كه باشيم داشته را
.باشد داشته سينمااختصاص به ميكند ، خود فرهنگيوتفريحي نيازهاي
و فرهنگي مسائل قسمت خانوارهادر هزينه سبد در رقم البتهاين
اين مجموع در ولي داده تخصيص بهخود را ميزان بيشترين تفريحي
تشكيل را ايراني خانوارهاي هزينههاي از ناچيزي بسيار درصد هزينهها
سينما ، به توجه اهميت كاهش ودرنتيجه خانوارها خريد قدرت كاهش ميدهد ،
،... و نمايش سالنهاي كيفيت سينماها ، پراكندگي فيلم ، نازل كيفيت
.هستند هم موضوع اين متعدد عوامل
ويژگيهاي و شرايط اخير سالهاي در سينما به مربوط تكنولوژي رشد
.است داده قرار تاثير تحت بهشدت را فيلم يك ونمايش ساخت توليد ،
وضع يك در تكنيكي پيشرفتهاي اين به نسبت تقريبا ايران سينماي
ساختارهاي زير تمام كه ميتوانگفت جرات به.دارد قرار ابتدايي
اين به توجه صورت در كه سالدارند از 2025 بيش عمري كشور صنعتسينماي
سرمايهگذاري و رشد با نهتنها كشور سينماي كه گفت تاسف با مساله ، بايد
.نيزروبهرواست منفي و نزولي سير يك با نيستبلكه مواجه
آنها ، بهواسطه بتوان كه ارقامي و آمار اطلاعات ، مجموعه متاسفانه
نشان ايران در -سينما صنعت -صنعت اين از را روشني موقعيت و تصوير
مسائل اين به توجه و گردآوري خصوص در ديگر عبارت به.ندارد وجود داد
سال 75حدود 5/1 در ايران سينماي بودجه.گرفتهاست صورت سستي و اهمال
حدود 43/2 به سال 76 در درصديافزايش با كه بود تومان ميليارد
.است رسيده ميلياردتومان
قبولي قابل افزايش كه ميرسد نظر به چنين ارقام به نگاهي با ابتدا در
مطلب اين به توجه با نرختورم احتساب با ولي گرفته صورت اينبودجه در
قابل افزايش ديگراز بخشهاي به نسبت سينما صنعت تورمدر نرخ كه
سبب ساختهشده فيلمهاي تعداد افزايش همچنين استو برخوردار ملاحظهاي
پيدانكرده كاهش اگر متوسط بطور فيلم بههر يافته تخصيص هزينه كه شده
.نبودهاست روبرو نيز افزايش با باشد
تهيهكنندگان ، اتحاديه جمله از مختلف صنف در 26 نفر از 3000 بيش
خانه در.. و كانونكارگردانان نورپردازان ، برداران ، صدا انجمن
و بخشخصوصي در افراد اين از دارند ، برخي عضويت ايران سينماي
سينماي حضور برايتقويت.ميكنند فعاليت بخشدولتي در ديگر برخي
كشورارزآور براي كه بازارهايبينالمللي اقتصاد درعرصه ايران
به داخلي بازار درستياز و دقيق شناخت ابتدابايد بود ، خواهد نيز
وجود.داشت بينالمللي ، بازارهاي در حضور پشتوانه براي زمينهاي عنوان
آميز موفقيت حضور در مهمي عامل انگيزه با و داخلي باثبات بازار يك
بازار از درستي و واقعي شناخت متاسفانه.است جهاني بازارهاي در
براي مدون و ثابت سياستگزاري يك كه زماني تاندارد وجود ايران
سينماي باشد ، نداشته وجود آن داخلي بازار و ايران سينماي شناخت
كل.داشت نخواهد رشدي اقتصادي عرصه در نه و فرهنگي درعرصه نه ايران
نمايش سالن جمعيت ، 297 ميليون از 60 بيش براي ايران سينماي بضاعت
جهاني ، جزء استانداردهاي به توجه با سالنها اين از بسياري كه است ،
.محسوبميشوند رده از خارج سالنهاي
داخلي بازار شناخت
ابتدايي بسيار حال عين در و مهم اصول از يكي تقاضا ، و عرضه اصل
قيمت ، درتعيين عامل مهمترين اصل اين.است علماقتصاد شده وشناخته
يك مصرف توليدو فرايند در.است مصرف دربازار كالا يك ارائه و كيفيت
ودر روشن ، شفاف صريح ، رابطهاي كننده وتوليد مصرفكننده بين بايد كالا ،
مبرا نيز خاص پيچيدگي ازهرگونه كه باشد داشته وجود ساده حال عين
توليد ، ميزان) توليد درفرايند پيچيده سازوكارهاي يكسري البته.باشد
(... و توليد عوامل كيفيتتركيب سرمايه ، برگشت زمان مدت چگونگيتوليد ،
(...و جنسيت محيطي ، فرهنگ ، وضع درامدها ، سليقهها ، ) فرايندمصرف در و
كه است وتوليدكننده حوزهمصرفكننده دو بين ارتباط مهمسادگي.دارد وجود
خودداري آن تصنعيدر حالت يك آوردن بهوجود از و روشنباشد و ساده بايد
دراين خانهسينما دستاندركاران و مسئولان از شاهسوارييكي منوچهركرد
از صنعتسينما كننده ، وتوليد كننده مصرف دوحوزه هر در:ميگويد باره
يك سينما صنعت توليدي كالاي زيرا.است برخوردار خاصي ويژگيهاي
فاكتورهاي تمام حفظ هنريبا و فرهنگي كالاي يك و است كالايفرهنگي
است وابسته ديگر مسئلهمهم يك به معمولي ، كالاي يك ومصرف عرضه توليد ،
متعددي وعوامل فاكتورها.است مخاطبان وخواسته نياز تشخيصسليقه ، آن و
ايران جامعه در فرهنگيبخصوص كالاي يك مصرف و توزيع فرايندتوليد ، در
ولي ندارند سينما صنعت مساله به اقتصادي ديدگاه منحصرا كه موثرند
ما.ميگذارند بجاي را خود اقتصادي منفي و مثبت اثرات و تاثيرات
و فرهنگي خاص حساسيتهاي داراي نوعي به كه ميكنيم زندگي درجامعهاي
بر حاكم مديريتي نظام مواقع از بسياري در حساسيتها اين.است اجتماعي
و ميدهد قرار تاثير تحت را سينما اقتصادي و صنعتي توليد شيوه
معمول فاكتورهاي سواي كه ميآورد بوجود را خاصي نظارتي سيستمهاي
.است مصرف و توليد در موثر و شده شناخته
جهاني بازارهاي در حضور چگونگي
بازي قواعد به گرايش و تقاضا عرضهو عوامل اساس بر كالا يك توليد وقتي
و شناخت بايد كه ضروريميكند را مسئله اين به توجه است ، اقتصادبازار
در را كالا ميخواهيماين كه منطقهاي و بازار از ودرستي دقيق اطلاعات
دستاندركاران ، تهيهكنندگان ، مسئولان ، داشتهباشيم دهيم ارائه آنجا
درستي و صحيح شناخت و اطلاعات سينمايكشور ، صنعت توليدكنندگان
را آنها بر حاكم بازي نتيجهقواعد در.ندارند وجهان منطقه ازبازارهاي
اين در گذاشتن گام توجهكافي ، و شناخت بدون لذا.نميشناسند نيز
ايران سينماي موقعيتيبراي بسيار ، هزينههاي كردن ضايع علاوهبر بازارها
به مدتها آنرا درخورشان جايگاه و اعتبار به كهدستيابي ميكند فراهم
.مياندازد تعويق
متاسفانه جهاني بازارهاي به توجه و داخلي بازار شناخت زمينه در
در حضور.كنيم رافراهم نياز مورد لوازم و امكانات نتوانستهايم ،
آن به بتوان مقطعي و بطورانفرادي كه نيست مسئلهاي بازارهايجهاني
همه در:ميگويد مطلب اين بر ضمنتاكيد شاهسواري آقاي.شد وارد
دارد ، جهانيوجود بازارهاي در حضور صادراتو بحث دنيا جاي
صنعت توزيعكنندگان و دستاندركاران.ميگيرد صورت آنها از حمايتهايي
با و شدهاند سازماندهي ومعين مشخص صنفي كميته و نظام يك در سينما
بازارهاي وارد دارند ، خود درون در كه رقابتي عين در يكديگر از حمايت
خصوص در -نگرفته صورت ايران در حال به تا اتفاقي چنين.ميشوند جهاني
اين البته است ، نيامده بوجود هم صنفي و اتحاديه چنين و -سينما صنعت
انفرادي وليبطور بوده كارآموزي و تجربه حال در اخير سالهاي در مساله
.يافته سازمان نه و
امور زمينههاي در حرفهاي مختلف صنفي تشكلهاي.:ميافزايد وي.
دوران در آنها از برخيهستند قواميافتن و شكلگرفتن درحال سينمايي
خود حدطبيعي به رشد اين وقتي احتمالا و هستند خويش حيات بلوغ و رشد
قابلقبولي و موفق حضور كه آمد خواهد بهوجود زمينه و امكان اين رسيد
.باشيم داشته منطقهاي و جهاني بازارهاي در
داد؟ انجام ميتوان چه شرايطفعلي در ايران سينماي صنعت براي
اصولا:ميگويد مورد اين در سينما تهيهكننده.فرازمند ، فرامرز.
ادارات مشكلاتاجازهنامههاي و مسائل همان فيلم يك توليد و تهيه براي
بعداز.دارد نيزوجود غيره و وام دريافت اقتصادي تهيهتوجيه و دولتي
بازار اول دردرجه كه كرد تهيه را فيلمي بايد اينمراحل تمام گذراندن
بازارهاي صرفابراي را فيلمي نبايد من بهنظر دهد ، يعني پوشش را داخلي
را محكمي جالبو فيلمهاي ما فيلمسازان اگر مطمئنا.كرد توليد خارجي
خارجينيز بازار كند ، جذب را ايراني كهمخاطب بسازند خوب ساختار با
كه هستند همهجا در فيلمسازان محدودياز تعداد البته.خواهندداشت
هميشه نميتوان و دارد خودشرا خاص مخاطب كه ميسازند خاصي فيلمهايهنري
ايجاد كه فيلميساخت ميتوان من بهنظر ولي كرد حساب خوبآن فروش روي
نيزمخاطباني كشورها ساير در و باشد ايرانيداشته مخاطب با ارتباط
.كند پيدا
بهرغمحضور را ايران سينماي كارنامه.بحرالعلومي ابراهيم سيد.
و مطبوع وفرهنگي اقتصادي نظر از جشنوارهبينالمللي ، چندين در
اقتصادي و موفقيت عدم -اينمساله:است گفته وي.قابلقبولنميداند
اينكه مگر خواهديافت ادامه همچنان-ايران سينماي صنعت نبودن
سرمايهساز بهنوعي يا و شود خودكفا اقتصادي ازنظر روزي ايران سينماي
سينما از مجلسيانقسمتي و دولتيان كه باشد بهتر شايد.مقرونبهصرفه و
.كنند مالي بهخودكفايي موظف نيز را
!نيست فيلم توليد دولت وظيفه
را كالا يك توليد شيوه وكاراترين بهترين اقتصادي مسائل كارشناسان
دولت دخالت شرايط اين در.آنميدانند بر بازار اقتصاد شرايط حاكمبودن
رقابتي ، وانگيزههاي مييابد كاهش حداقل به توليد فرايند و دراقتصاد
با نيز ديگر برخي البته.ميشود حاكم توليدي فضاي بر ونوآوري خلاقيت
نفي اينخصوص در را دولت دخالت بازار اقتصاد عملكردي ضعفهاي به اشاره
صنعت آيا اما.ميدانند نيز ضروري را آن مواقع برخي در حتي و نميكنند
بايد نيز خود اجتماعي و خاصفرهنگي حساسيتهاي به باتوجه سينما
يادولتي؟ خصوصيباشد
نيز فيلم توليد كه اين قبول با:ميگويد همچنين فرازمند فرامرز.
اگر.است آن در مثبت ازعوامل يكي نيز رقابت پس است ، صنعت يك خود
پيشرفت براي خوبي راه باشد داشته وجود صحيح بهطور رقابتها اين
بين تبعيضي نبايدهيچنوع صنايع از ديگر بسياري ليكنهمچون سينماست ،
دولتيامكانات سينماي براي اگر.باشد داشته دولتيوجود و خصوصي سينماي
چنين نيز خصوصي بخش بايدبراي ميشود ، گرفته درنظر خاصي
تنها و دارد وجود تبعيض اين متاسفانه ولي.باشد امكاناتيوجودداشته
و تجهيزات حقيقت در.است سينما صنعت خصوصيسازي همان آن رفع راه
سرويسها اين كه دارد اشكالي چه.است نهادها و دولت دست در موادخام
رقابت گروهها اين بين تا گيرد قرار خصوصي بخش گروههاي دراختيار نيز
پس ايران سينماي البته.آيد بهوجود كالا كيفيت با و بهتر عرضه براي
تحتتاثير كشور ، خدماتي و توليدي صنايع اعظم قسمت مانند انقلاب از
دگرگونيهاي دستخوش كه گرفت قرار انقلاب از پس خاص شرايط و جريانها
.شد بنيادين
امروزفيلمسازي شرايط:ميگويد اينمورد در.ورجاوند پرويز دكتر.
درآن مستقيمي خصوصيسرمايه بخش مجموع در استكه چنان ايران در
وسايلازسوي و خام فيلم كاربهصورت امكان عمده.بهكارنمياندازد
و فرهنگ وزارت حواله با و تائيد بعداز ووامبانكي فارابي بنياد
اينكه يعني اين.ميشود داده قرار تهيهكنندگان دراختيار اسلامي ارشاد
و موسيقي دكور ، گريم ، هنرپيشه ، انتخاب تا گرفته فيلمنامه از
و باشد مطابق دولتي سليقههاي با بايد عمل در همه و همه كارگردان ،
پيشتعيين از برايش كه است محدودهاي فيلمسازاسير آفرينش عمل آزادي
.است شده
دارد ادامه