ششم ، شماره 1495 سال ، 2مارس 1998 ، اسفند 1376 دوشنبه 11
|
|
دوخته‌اند طرح به‌اين چشم گرسنه انسان ميليون‌ها
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
(1) آبخوان‌داري طرح‌هاي نتايج و تاثيرات از همشهري گزارش
درازمدت در مي‌توان طرح‌هاي‌آبخوان‌داري اجراي با هستند مدعي مجريان
كرد برابر سه را ايران كشاورزي مساحت‌زمين‌هاي
خود بيابان‌هاي ساختن آباد آرزوي ايرانيان كه است سال هزار سه كم دست
كه است بسياري تلاش‌هاي و ورزي‌ها خرد از آكنده ايران تاريخ.دارند را
به بيابانها تبديل سوداي در خاك ، اين پهنه درصد از 80 بيش مردمان
روايتي به و) سال راه‌سه‌هزار اين در.داشته‌اند كشت قابل و اراضي‌سرسبز
جمله هم‌از هنوز كه گذاشتند ، بدعت را كاريز پيش‌تر ، (سال هزار هفت
در كشت پيچيده شيوه‌هاي به آن پس از.مي‌آيد شمار به بشر نبوغ نمايه‌هاي
در هم هنوز آنها از كه‌برخي آوردند ، روي شور خاك‌هاي در و آبي شرايطكم
سنتي ازشيوه‌هاي برخي و كشت‌بندساري.دارد رواج وكرمان يزد و خراسان
بيابان صعوبت بر غلبه براي ايران تكاپوهاي‌مردمان ديگر از آبياري
.است بوده آن ساختن وبارور
سوداي تكافوي ديگر روش‌ها اين كه رسيد نظر به اما جديد ، دوره در
تازه زمين‌هاي به نياز جمعيت شمار فزون‌يابي.نمي‌كند را كنوني جمعيت
بلاي به بيابان‌زايي پديده ديگر سوي از و است افزوده بسيار را كشاورزي
شرقي و مركزي نواحي بسياري‌از دراست شده تبديل دهشتباري طبيعي
كام به روستاهارا و كشتزارها و مي‌خزد پيش به غده‌اي‌بدخيم چون بيابان
ديگر زمان هر از بيش اكنون بتوان‌گفت شايد رو ، اين از هم.مي‌كشد
اين در كه بسيارطرح‌ها چه.دارند را بيابانها بر غلبه ايرانيان‌انديشه
سرسبزي دغدغه‌مندان از بسياري چهره بر اميدرا لبخند رويايي چون باره
.مي‌رود ميان به درياچه‌هاي‌كويري طرح از سخن روزي.مي‌نشاند اين‌خاك
دشت و پهنه‌لوت به را فارس خليج يا خزر آبهاي به‌نحوي مي‌توان مي‌گويند
برپا درياچه‌هايي تفتيده اين‌وادي‌هاي قلب در و كشاند كوير
نصيب آباداني و وآب بيافرينند باران‌زا ابرهاي كه درياچه‌هايي.كرد
خليج به خزر از مي‌توان مي‌گويند گروهي‌ديگر.كنند بيابانها
و بيايد كشاورزي به‌كار مي‌تواند آبراهه اين آبكشيد فارس‌آبراهه‌اي
.كشاند خواهد بيابانها عرصه به را مردم ديگربار آن از ناشي رونق
كه مي‌شود مي‌گويند.يزددوخته‌اند شيركوه برفابهاي به چشم ديگر گروهي
وبسياري كشيد لوله آن بر محاط بيابان‌هاي قلب شيركوه‌به فراز از
.كرد سيراب ايران مركز ستيغ‌بلند اين آبهاي با را تشنه زمين‌هاي
مي‌گويند.بسته‌اند جنببياباني مناطق رودهاي آبهاي به دل ديگر برخي
شرق آبياري‌بيابان‌هاي براي رود زاينده آب از براي‌مثال نتوان چرا
برد؟ بهره اصفهان استان
بيابانها آبادي ميان‌دغدغه‌مندان در نيز فسيل سرانجام ، آبهاي و
بازمانده‌اي و دارند قرار زمين اعمال در فسيل آبهاي.دارد طرفداراني
چين‌خوردگي‌ها جريان در كه هستند زمين پوسته شكل‌گيري اوليه دوران از
از بهره‌برداري با ليبي.نيافته‌اند جايي به راه ديگر و مانده محصور
كه است كرده ايجاد را كشور ، نهرالصناعي اين جنوب فسيل آبهاي
.مي‌رود شمار به جهان در آبياري طرح بزرگ‌ترين
واقعيت...اما و
به ايرانيان عميق ازدلبستگي نشان شد ، گفته كه همچنان طرح همه اين
آنها از برخي براي كه طرحهاييدارد كشور اين بيابان‌هاي
.است آغازشده فعاليت‌هايي محدود ، هرچند و ، آمده امكاناتي‌فراهم
به كشور جغرافي‌دانان نوميدكننده‌را متاسفانه و تلخ واقعيت يك اما
طرح‌هاقابل اين از هيچكدام:كرده‌اند اعلام تاكيدبارها با و اتفاق
!ندارد حاصلي زيان جز آنها براي هزينه صرف و نيست اجرا
افزون‌تر هزارمتر از وكويرلوت كوير دشت ارتفاع متوسط مي‌گويند آنها
را آب چگونه‌مي‌خواهيم.است متر نيز 200 متوسط حداقل‌ارتفاع و بوده
درياچه ارتفاع اين در و كشانده متر ارتفاع 200 به صفر ارتفاع از
را ايران در شده آبايجاد بخار غالب بادهاي ديگر سوي از.ايجادكنيم
پس‌اين.است غرب ايران ، باران‌زاي ابرهاي اصلامنشاء و مي‌برند شرق به
است ، شور آن آب چون و نخواهدداشت بارندگي افزايش بر تاثيري درياچه
هم فارس خزرـخليج آبراهه درباره.آمد نخواهد هم كاركشاورزي به اصلا
و شده بسيج جهان لودرهاي همه لازم‌است آن ساخت براي گفته‌اند
به كانالي ايجاد گمان‌مي‌كنيد !كنند كار شبانه‌روزي طور به دست‌كم‌صدسال
عين متردر هزار متوسط عمق و عرض به كيلومتر ودويست هزار از بيش طول
مي‌خواهد؟ فني امكانات ازاين كمتر بشكافد ، هم را البرز بايد حال
نيست ، ناممكن فني ازنظر هرچند زاينده‌رود و شيركوه آبهاي انتقال
نمي‌توان‌اميد هرگز البته.ندارد اقتصادي اصلاتوجيه شك بدون اما
فراهم تومان دويست بهاي به آن‌شايد ليتر هر كه آبي با بتوان داشت
هم اين از فسيل ، آبهاي از بهره‌برداري !كرد باشد ، كشاورزي شده
تاكنون رو اين از.برابر دو بهايي به شايد.مي‌شود تمام گران‌تر
دكتر دكتركردواني ، جعفرپور ، دكتر مرحوم همچون برجسته‌اي جغرافي‌دانان
از بهره‌برداري كه كرده‌اند بارهاتاكيد مشيري دكتر و محمودي
كار و كشت يا مصرفي‌و منابع از برخي استخراج به منحصر بيابان‌هاي‌ايران
وگسترش وسيع بهره‌برداري فكر و است ، واحدهاي‌پراكنده برخي در محدود
راهي مي‌رسد نظر به اكنون اما.است بيهوده و عبث آنها ، در كشاورزي
از نتايج‌حاصل.كرد تجديدنظر انگاره اين در بايست باآن كه شده فراهم
فارس ويژه‌گربايگان به و نقطه‌كشور ، چند در آبخوان‌داري طرح اجراي
سرسبز را پهنه‌هاي‌بياباني از بسياري مي‌تواند طرح اين كه داده‌است نشان
دكتر.بپوشاند عمل جامه ايران بيابان‌هاي ديرين‌آباداني روياي به و كند
ميليارد فقط 280 با طرح‌مي‌گويد اين مجري و نظريه‌پرداز كوثر آهنگ
مساحت‌زمين‌هاي مي‌توان آبخوان‌داري طرح‌هاي براي‌اجراي بودجه تومان
شدن فراهم با درازمدت در و جزآن ، .كرد برابر دو را ايران كشاورزي
زمين‌هاي سطح آبخوان‌داري‌روزي طرح كه داشت اميد مي‌توان امكانات‌كافي ،
هكتار ميليون به 43 فعلي هكتار از 15ميليون را ايران كشت زير
طرح‌هاي اجراي از نتايج‌حاصل اگر.برابر سه به نزديك يعني برساند ،
اين داشت اميد مي‌توان باشد ، موفق اين‌پايه ، به تا آبخوان‌داري
و بهره‌برداري در ساله‌ايرانيان هزار هفت سنت در ريشه كه طرح‌ايراني ،
وسرانجام برانگيزد جهان كشاورزي در انقلابي سيلابهادارد ، ذخيره‌سازي
گفته به اكنون كه گرسنگي ، فاجعه‌جهاني با مقابله براي باشد راهي
براي.كشيده‌است كام در را انسان ميليون هفتصد موسسه‌ناظرجهان
به بزرگ ، ادعاي اين سقم و بررسي‌صحت و آبخوان‌داري با آشنايي
.نشستيم كوثر دكتر صحبت پاي و گربايگان‌رفتيم
دارد ادامه
