ششم ، شماره 1498 سال ، 5مارس 1998 ، اسفند 1376 پنجشنبه 14
|
|
...است خانه زيب كه گل درخت هر
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
درختكاري جهاني روز اسفند ، مناسبت 15 به
و احترام قابل زنده ، همچون‌موجودي درخت هر ما سنتي فرهنگ در o
پاسداشت‌است
مناسبت همين به.درختكاري‌است جهاني روز اسفند ، پانزدهم:اشاره
سازمان دولتي‌همچون سازمان‌هاي برخي نيز و زيست هوادارمحيط تشكل‌هاي
ومراتع جنگل‌ها سازمان و شهرداري‌تهران زيست ، محيط حفاظت
در سبز فضاي و اهميت‌درخت به مردم توجه جلب براي را برنامه‌هاي‌ويژه‌اي
آن‌داريم اميدديدهاند تدارك نهال‌كاري ، نيزطرح‌هاي و انسان زندگي
فردا شود موجب خاك ، و آب سرسبزي‌اين مورد در مردم پايدار دغدغه
مناسبت همين به.درختان‌شود سايه‌سار پذيراي ميهن از عرصه‌هاي‌گسترده‌تري
پي در برگزيده‌ايم ، كه شما براي درخت و انسان بابرابطه در نوشتاري
.مي‌آيد
زندگي در آن وجود از كه است آشنايي همان درخت مي‌دانيم؟ چه درختان از
ئيدرات‌هاي مي‌كنيم ، تنفس هوا از كه اكسيژني.مي‌بريم بهره خود روزمره
مي‌كنيم ، افزودني‌هاي دريافت سلولزي مواد از كه حياتي تركيبات و كربن
گياه از را همه و همه مصرف‌مي‌كنيم ، آب با كه خوراكي خوش
.ودرخت‌مي‌گيريم
كنيم مي‌توانيم‌ادعا آيا اماهستيم آشنا درخت با ما همه بنابراين
درختان نزديك‌ترين چه‌بسا كه حالي در مي‌شناسيم؟ را درخت درستي به كه
انتظار چشم ماو كنار در وخوش خلوت ساعتي درحسرت سال‌ها ما پيرامون
دستان با دوستانه و پرعاطفه تماسي و جانبما از مهربان و گرم نگاهي
.مانده‌اند ماباقي
.هستيم درخت با آشتي و درختكاري روز ماه ، اسفند آستانه 15 در
ارتفاعات در سال‌هاي‌گذشته همچون روز ، اين در طبيعت‌دوستان و كوهنوردان
با به‌همين‌مناسبت.مي‌كنند برپا درختكاري جشن شهرتهران به مشرف شمالي
بردامنه‌هاي كه روزي اميد به مي‌نشينيم ، به‌گفت‌وگو درخت ودرباره درخت
.باشيم خرم و سبز جنگل‌هاي نظاره‌گر عزيزخود ميهن شهرهاي همه به مشرف
درخت حياتي ارزش‌هاي
دست به درخت از پايه فرآورده نوع از 200 بيش مختلف ، ميوه‌هاي از جدا
صمغ ، پوسته ، كنده ، تنه ، ريشه ، از مي‌توان را محصولات اينميآيد
بسياري صنايع در فوق موادآورد بدست شكوفه‌هاي‌درخت و برگ سرشاخه ،
چسب ، و كاغذ افزودني‌ها ، غذايي ، عطرسازي ، داروسازي ، رنگ‌سازي ، نظير
اسيد عايق‌سازي ، ابنيه ، تزئيناتي ، و ساختمان محترقه ، مواد چرم‌مصنوعي ،
به و فرآوري وغيره لوازم‌التحرير مختلف ، رزين‌هاي موادسوختي ، الكل ، و
.تبديل‌مي‌شود اساسي محصولات
مفيد و سودمند آن وجود همه كه است مخلوقاتي معدود از درخت بنابراين
درحالي ايناست آسايش مايه آن سايه حتي كه است موجودي درخت.است
مثبتي تاثير و نشانه هيچ بدون انسان‌ها از بسياري زندگي كه است
حيات طول در آنچه ديگر ، موردشماري در و مي‌شود سپري بشريت و بركائنات
.است وآلودگي تخريب و نابودي تنها مي‌ماند جاي بر ايشان از
انسان و درخت شباهت
موجود هر و زنده‌اند موجوداتي ما خود مانند درختان كه مي‌دانيم همه
تلقي طرز اين.است تاثيرپذير آن از و تاثيرگذار محيطپيرامون بر زنده
.است موثر بسيار درخت و انسان روابطمتقابل برقراري در
به را ما مي‌توانند حتي مي‌كنندو دوستي و همزيستي يكديگر با درختان
ما ازخود بهتر را ما كه بسا چه درختانبپذيرند خود با دوستي
يا هستيم باوفا و سخاوتمند و ورحيم مهربان ما كه مي‌دانند و مي‌شناسند
.نامهربان و سرد و وبي‌روح بي‌رحم
به هزاردست درختاندارند افلاك سوي رو و خاك در پاي ما همچون درختان
را زندگي ما همچون درختان.دارند زندگي خاك در چنگ هزار و سوي‌آسمان
همچون درخت ريشه‌براي هر قطع و آنند وابسته هزاربنه به و دارند دوست
و ماجانكاه از فرزند و زن و خواب و خور دنيوي‌نظير تعلق هر جداشدن
.است دردآور
بالاخره و است پرثمر و آدم‌هاپربار از گروهي همچون درختان برخي زندگي
و گرفت سبزي پاك‌مي‌توان انسان‌هاي با معاشرت همچون درخت با همجواري از
.شد طراوت و پرصفا
ايران گياهي و اقليمي تنوع
بياباني از اعم را مختلفي اقليم‌هاي زمين ، ايران هواي و آب گوناگوني
و خشك ، اقليم‌اكزريك و گرم و گرم و معتدل نيمه‌بياباني ، مديترانه‌اي ، و
(كوهستاني‌سرد نواحي) استپي اقليم و (خشك فصل بدون) سرد اكزريك
به.است شده موجب گياهي پوشش ازنظر را ارزشمندي تنوع كه نموده ايجاد
اقليم به مربوط گز لول‌و كرت ، كنار ، نظير مختلفي درختان همين‌علت
اقليم به مربوط راش و ممرز و توسكا و شمشاد و وزربين زيتون گرمسيري ،
و كاج و بادام و بنه و گردو و بلوط و وصنوبر چنار و بيد مديترانه‌اي ،
فندق و سرخدار و گنجشك وزبان افرا نيمه‌خشك ، اقليم به متعلق توت
به مربوط واورس توس و وكچف بالاخره‌اوري و اكزريك به‌اقليم مربوط
.مي‌كنيم مشاهده خود كشور در به‌وفور استپي‌را اقليم
ارگانيك ارتباط قطع و شهرنشيني روزافزون گسترش اثر بر متاسفانه
بيشتر و ايران جنگل‌هاي از وسيعي بخش گذشته ، دهه‌هاي طي طبيعت و انسان
طبيعت به ما نياكان عميق احترام و ازعشق نمادي كه كهنسال درختان
درختان معدود و رفته‌اند ازبين بودند ما غني فرهنگ در حيات به وحرمت
به‌شمار اين‌مرزوبوم طبيعي ميراث‌هاي از كه نيز چندين‌صدساله كهنسال
.دارند قرار نابودي و نيستي معرض‌تهديد ، در به‌شدت مي‌روند ،
مذهبي و فرهنگي باورهاي و درخت
و نخل همچون درختاني آفرينش در تامل و تدبر و دقت كمي با انساني هر
و ياقوت به‌حقه‌هاي نظر و خرما يعني صحرا گرم خاك مغذي و شيرين ميوه
و روغن‌فشان‌زيتون دانه‌هاي انجير ، لذيذ و ميوه‌خوش‌طعم انار ، نشان لعل
به يك هر كه مي‌كند اعتراف تاك‌هاي‌انگور ، پرآب و شيرين آويزهاي
و مي‌باشند يكتا خالق قدرت و علم مظهر و پروردگار عظمت از تنهايي‌آيتي
:مي‌گويد كه را زير بيت‌مشهور شنيده‌ايم
هوشيار نظر در سبز درختان برگ
كردگار معرفت دفتريست ورقش هر
ميان به صحبت درختان اين از دفعات به آسماني دركتاب كه نيست بيهوده
قرآني مثل‌هاي تشبيه‌هاو از بسياري در صريح ، موارد بر علاوه.است آمده
و بيان‌معاد در نمونه بعنوان.است شده شايستگي‌استفاده به درخت از
انسان چگونه كه مي‌آيد ميان به اينگونه‌سخن آن ، بودن قطعي و بداهت
سر بعد مدتي مي‌كند خاك‌فرو در كه را دانه‌اي مي‌بيند وقتي تعجبنمي‌كند
اما آغازمي‌كند ، را متكاملتري و نوين حيات و آورده بيرون خاك از
و انگاشته دانه‌اي از كمتر خاك‌مي‌كنند ، در كه را انساني كالبد
در شاعر.ومردودمي‌نگارد باور غيرقابل را خاك از آن سركشيدن‌دوباره
:مي‌گويد معني اين بيان
است خانه زيب كه گل درخت هر
دانه‌است جزاي خود و معاد خود
تازه ، نشري و حشر در درختان افسرده و خشك تنه بهار آغاز با ساله همه
درخت بنابراين.مي‌گيرند سر از را نوين حياتي و گرفته دوباره جاني
باورهاي‌ملي در شكرگزاري براي بي‌بدليل نعمتي و تدبر براي آيتي بعنوان
.دارد ويژه جايگاهي ما مذهبي و
از بسياري در و هست و بوده الهام منشا همواره فارسي فرهنگ در طبيعت
غيره ، و قامت سرو و گلرخ درخت‌دوستي ، نظير استعاره‌ها و تشبيهات
بهره‌گيري آن از قرآني و عرفاني مفاهيم و حكم و امثال بيان همچنين
عشرامثالها فله بالحسنه شريفه‌من‌جاء آيه تبيين در مثلا.است شده
:است آمده
مي‌كنند چراغت باشي اگر شمع
مي‌كنند باغت كه شو گل شو ، غنچه
جلوه‌هاي به توجه و طبيعت رجوع‌به از پس همواره آنكه مهم نكته
سوي به عارف شاعر وديده دل و حاصل عاليتري مراد و منظور طبيعي ،
:مي‌گويد كه آنجا مي‌كند ، ميل هستي زيباييهاي خالق و حقيقي معبود
تاگلستان يكي شد فرجه بهر
باغبان جمال شد او فرجه
چشيد چه از آب كه اعرابي همچو
كشيد يوسف رخ از حيوان آب
متكي و دوجانبه ارتباطي طبيعت ، و انسان درخت‌رابطه با صحبتي هم
در مي‌توان درختان‌را بردن بين از دليل وعمده‌ترين است يكديگر بر
داشتن و ازطبيعت حفاظت براي.كرد جستجو اين‌ارتباط قطع و درك عدم
و ساخت فرهنگ با و روح با سلامت ، با انسانهايي مي‌بايست سالم ، محيطي
و سالم و پاك محيطي به انسانهايي چنين تربيت براي حال عين در
به پرداختن نمي‌توان و داريم نياز طبيعت با پيوسته و مستمر ارتباطي
.دانست مقدم ديگري بر را يكي
دوپايه به مي‌بايست سالم و زيبا طاقنماي‌زندگي بناي براي حقيقت در
ساخت بطورهمزمان را دو آن و پرداخت باهم طبيعت و انسان يعني آن
چه بر و طبيعت‌چيست با انسان يافتن ارتباط اماراه.برافراشت و
است؟ استوار اصولي
و دوستي به حقيقي تمايل و بهم‌عشق زنده موجود دو هر پيوند باعث
دوست را حيوان و ودرخت حقيقتاانسان يعني.است رابطه ايجاد
نسبت‌به را ما احساس اين آنها كنيم‌كه عمل طريقي به سپس و بداريم
بي‌تفاوتي حالت از شدن خارج دوستي واثر نشانه اولين.كنند درك خود
خاطر تعلق كه چيزي به هيچگاه آنكه ديگر.است دوست به نسبت بي‌توجهي و
.نمي‌رسانيم آزاري و صدمه داريم
و مودت ايجاد اوليه ، ازنشانه‌هاي توجه بذل و بي‌آزاري بنابراين
جلبمي‌شود ما به نسبت موجود آن آنهااعتماد طريق از كه است دوستي
با.است برقراري‌رابطه دوم ركن عشق از اعتمادپس و ايمني احساس و
او ، علاقه مورد برآوردن‌ملزومات در تلاش و موجود نيازهاي‌يك به توجه
وابسته ما به كم كم حس‌كرده ، را ما علاقه و توجه تدريج موجودبه آن
.مي‌كند دوستي ما با متقابلا و شده
ماعكس‌العمل رفتار مقابل در هرموجود كه يافت خواهيم حال اين در
چه كه مامي‌گويد به.مي‌گويد پاسخ آن به روش‌خود به و مي‌دهد نشان
درك با.ندارد دوست را چيزي چه كه مي‌فهماند مي‌سازدو او به چيزي
كردن صحبت و زدن حرف راه كه باشيم مطمئن مي‌توانيم كم كم مفاهيم اين
.آموخته‌ايم را گياه و درخت با
كوهستان در درختكاري روز
فكر تاكنون آيا چشيده‌ايم؟ درخت‌را كاشتن لذت حال به تا آيا
سوالاتي اين بكاريم؟ مي‌خواهيم درخت چند خود عمر طول در كه كرده‌ايم
.واداشت شايسته پاسخي به را طبيعت دوستداران از جمعي كه بود
اداره‌كل هماهنگي با و ازكوهنوردان چند تني همت به سال 1372 در
در بذرپاشي با كوهستان در درختكاري تهران ، روز استان طبيعي منابع
اقدام ساله همه پس آن از و شد پايه‌گذاري تهران شهر شمالي ارتفاعات
نيز جاري سال در.شد شهر اين بر مشرف دامنه‌هاي در كاري نهال به
مشاركت به را شهروندان تمامي همگاني ، فراخواني طريق از كوهنوردان
براي را ملي اراده و خواست طريق ، اين از تا مي‌خوانند عظيم طرح دراين
و مسئولين نظر به بوم و مرز اين شهرهاي همه در سرسبز دامنه‌هايي
فراهم امر اين جهت لازم امكانات و كافي بودجه تا رسانده دولتمردان
اين آباداني و سرسبزي جهت در گامي طريق اين از كه آن اميد به.سازند
.شود برداشته بوم و مرز
ساعتچي احمدعلي
