با مغاير ناهماهنگو طرحي
...پايدار توسعه
كشاورزي اراضي به مراتع تبديل طرح به ديگر ، نگاهي
به مراتع تبديل تداوم نگذاريم و بگيريم عبرت گذشته از *
افزايش و كشور طبيعي چشمانداز تخريب موجب كشاورزي اراضي
شود سيل وقوع و خاك فرسايش
از اخير هفتههاي در كه آنچه و موجود قرائن و شواهد
اين موءيد ميشود ، بيان همگاني رسانههاي و جرايد طريق
در كشاورزي وزارت مسئولين طريق از رايزنيهايي كه است
سازندگي ، جهاد وزارت مسئولين موافقت با تا است انجام حال
جهاد وزارت اختيار در كه (.. و مرتع)ملي اراضي از بخشي
وزارت به زراعي اراضي به تبديل براي است ، سازندگي
.شود واگذار كشاورزي
كاربري تغيير عواقب بر است تحليلي ميآيد پي در آنچه
منابع دادن دست از به منجر "نهايتا كه طبيعي منابع اراضي
.ميشود طبيعي محيط و ملي
از متشكل كه پيچيده بسيار و طبيعي اكوسيستمهاي مراتع ،
ماكروسكوپي و ميكروسكوپي جانداران گياهان ، انواع سنگها ،
.باشيم حيات در ما تا هستند حيات و تعادل در ميباشند ،
دامپروري تا هستند فعال مراتع ، پيچيده اكوسيستمهاي
دست پايين در كشاورزي تا هستند فعال باشيم ، داشته پررونق
درشت و ريز متنوع گياهان از انبوهي وجود.باشد پايدار
كه دامهايي نياز مورد علوفه تامين ضمن يكساله و ساله چند
آب آرامي به و براحتي ميتواند مينمايند ، تعليف آن از
در و داده نفوذ خود خاك در را شديد بارندگيهاي از حاصله
اراضي تحويل چشمهسارها و رودها قالب در را آن دست پايين
همديگر معلول و علت كشاورزي و مراتع پس.دهد كشاورزي
اگر پس آن ، علت سرسبز مراتع و است معلول كشاورزي هستند
بين از است گياهي پوشش همان كه را "علت" كاربري تغيير با
نخواهد وجود پايدار كشاورزي نام به معلولي ديگر ببريم ،
.داشت
گذشتگان عملكرد از آموزي عبرت
آموزي وعبرت آنها عملكرد بررسي و گذشتگان سرنوشت در تفكر
طبيعي بلاياي.زيستن بهتر براي است راهي آنان تجربيات از
از ناشي است ما دامنگير كشور نقاط اقصي در اكنون كه
گياهي پوشش حذف و مرتعي و جنگلي اراضي كاربري تغيير
گيلان ، ماسوله سر بر بلايي چه ديد بايد.ميباشد طبيعي
كه فهميد بايد.است آمده امروز ويران ولي ديروز رعناي
سرنوشت به كه مناطقي ايران كشور در.شد اينچنين چرا
خواهند دچار آينده شدهاندودر دچار ديروزي زيباي ماسوله
و فردا و گيلان امروز -اصفهان ديروز.است فراوان شد
.داشت خواهيم را مشكل اين ديگر جاهاي در ديگر فرداهاي
.است خداوندي قهر از ناشي حوادث اين كه پنداشت نبايد
انسان نابجاي دخالتهاي به پاسخ از گوشهاي تنها اينها
هر چرا كه كنيم انديشه.است گياهي پوشش حذف و طبيعت در
كويرنشينان امرور.ميشود افزوده ايران كويرهاي بر لحظه
و سرسبز ولي كنوني علف و آب كم و خشك مناطق ساكنان و
سوي به دعا دست جهان نقاط اقصي در ديروزي گياه از پوشيده
سوي به الهي رحمت باران از قطراتي تا ميكنند دراز معبود
فراز بر سياه ابرهاي كه همين اما.شود جاري آنها
ميشوند هراسان ميافكند ، سايه گشاده دهان خشك زمينهاي
كه ميدانند چون.نخواستيم باران خدايا بار ميگويند و
.همانا شدن جاري برانداز خانمان سيل و همانا آمدن باران
گياهي پوشش بردن بين از همان نتيجه مصيبتها اين همه آري
.است اراضي كاربري تغيير با
جانبه همه و هماهنگ توسعه
مختلف قسمتهاي در كه بود خواهد پايدار توسعهاي
همه و هماهنگ متعادل ، اجتماعي و اقتصادي فعاليتهاي
حلقههاي همانند مختلف فعاليتهاي كه زيرا.باشد جانبه
اين از يك هر توسعه در اگر پس هستند توسعه در زنجير
همه توسعه نهايت در شود ديگر فعاليت قرباني فعاليتها
حلقهاي طبيعي منابع متاسفانه.يافت نخواهد تحقق جانبه
در گاه هر.ميشود واقع مظلوم هميشه كه است زنجير اين از
اقتصادي موضوعات آنچنان شود ، احداث كارخانهاي باشد نظر
از عرصهاي اينكه تا ميدهند تاب و آب را آن اشتغال و
.شود نابود و رفته بين از آن احداث براي مرتع يا جنگل
حتي كه ميكنند توجيه آنقدر را راهها اهميت سازان راه
و مراتع جنگل از وسيعي سطوح نابودي باعث راه توسعه اگر
براي.است نداده رخ مهمي اتفاق گويي شود ، خاك نابودي
دارد ، توجيه همانقدر نيز معادن استخراج موضوع معدنچيان
اراضي از هكتار دهها نابودي به منجر آن استخراج اگر حتي
باز شود مطرح صنعتي شهركهاي احداث موضوع اگر.شود ملي
وقتي اكنون...است قرباني تنها و اولين طبيعي منابع هم
كشاورزي بخش در موجود واقعيتهاي از پرده نفت بحران كه
كشاورزي زمينهاي سطح افزايش جز راهي امر متوليان برداشت ،
پس.نكردهاند پيدا باشد مراتع و جنگلها نابودي همان كه
بقاي ضامن و حيات بستر اينكه با طبيعي منابع حال همه در
فعاليتهاي ساير ناهماهنگ توسعه قرباني است ، انسانها
اكثر در تجربه.ميشود هستند اقتصادي ظاهر به كه كشور
اراضي به مرتعي اراضي تبديل كه است داده نشان كشورها
نداشته خاك رفتن بين از و ويراني جز نتيجهاي كشاورزي
.است
اراضي سطح افزايش بجاي سطح واحد در توليد افزايش سياست
كشاورزي
مشغول دانشگاهها و تحقيقاتي مراكز دنيا ، تمام در امروزه
و جديد دانش از استفاده با بتوانند تا هستند تحقيقاتي
را سطح واحد در محصول توليد ميزان علمي ، نوين يافتههاي
زراعي اراضي از كه هستند اين پي در آنها دهند ، افزايش
نيز ما كشور معمول بطور.ببرند را استفاده حداكثر موجود
حداقل كه است ذكر شايانباشد مستثني امر اين از نبايد
و برنج يعني كشاورزي استراتژيك محصول دو با رابطه در
با مقايسه در ايران كشور در هكتار در توليد گندم ،
ولي است ، اندك توسعه حال در و يافته توسعه كشورهاي
موجود كشور در سطح درواحد محصول افزايش توانمنديهاي
آسانتر حتي و منطقيتر اصوليتر ، آن به دستيابي و بوده ،
است كشاورزي زمينهاي سطح ازدياد و ملي اراضي تبديل از
يك مورخ 13/5/77 كيهان روزنامه از نقل به كه طور همان
زمين هكتار يك از توانست حيدريه تربت در خراساني زارع
توليد متوسط برابر چهار حداقل كه گندم تن حدود 89/11
با ميتوان پس.نمايد برداشت است ، كشور كل در سطح درواحد
كاشت و اراضي از بهينه بهرهوري و لازم تدابير اتخاذ
رابطه در حداقل كشاورزي نهادههاي تامين و اصولي وداشت
لزومي بنابراين.گذشت خودكفايي مرز از گندم توليد با
اراضي سطح مرتعي ، اراضي كاربري تغيير با تا ندارد
آينده در آن ناگوار عواقب دچار و دهيم افزايش را كشاورزي
.شويم
مدت دراز استراتژي تدوين لزوم
سياستگذاريها در
سو يك از وزارتخانهها وظيفهمندي در هنگام زود تغييرات
سوي از بخشها از بعضي كلان استراتژيهاي نبودن مشخص و
تدابيري اتخاذ و نگري بخشي موضوع تا است شده باعث ديگر
شكل وظيفهمند دستگاههاي از برخي در دوام كم ولي اثر زود
بين وظايف تفكيك موضوع از قبل تا مثال عنوان به.گيرد
اداره كه زماني سازندگي ، جهاد وزارت و كشاورزي وزارت
وزارت وظايف حيطه در دامپروري و دام به مربوط امور
در كه بود اهميت با آنقدر مرتع و دام موضوع بود ، كشاورزي
توليدات افزايش و طبيعي مراتع به كمك جهت در سال 1365
اراضي از هكتار ميليون اختصاص 2" مضمون با طرحي دامي
تصويب از "علوفه توليد و كشت به شيبدار و بازده كم زراعي
امور متولي كه اكنون ولي گذشت كشور كشاورزي عالي شوراي
دام امور اداره و شده ديگر وزارتخانهاي كشور مرتع و دام
"دقيقا طرحي است ، شده خارج كشاورزي وزارت وظايف حيطه از
سال هكتاري ميليون طرح 2 اهداف با مغاير و جهت خلاف در
كاهش و كشاورزي زمينهاي به مراتع تبديل هدف با "صرفا 65 ،
هست دام براي علوفه توليد اصلي جايگاه كه مراتع سطح
دراز استراتژي ميبايست "لزوما بنابراين ميشود ، ارائه
شود تدوين كشور طبيعي منابع مديريت و كشاورزي توسعه مدت
پيشنهاد ناهماهنگ كارهاي راه اينگونه چندگاهي از هر تا
.شود
قليچنيا حسن - اسپهبدي كامبيز
|