ناهمگون صداهاي
پارلماني گفت‌وگوي
ناهمگون صداهاي
مجلس ويژه كميسيون
خوشنويس حسين
:قاني بور
اجرا مسئوليت كه نيست قانون ملي امنيت عالي شوراي مصوبات
باشد قضاييه قوه برعهده آن اجراي برحسن نظارت و
و تجاري مراكز به تروريستي حملات از پس زماني اندك
و افغانستان به حمله براي كشور اين تصميم و آمريكا نظامي
دستگاه اسامه‌بن‌لادن ، و طالبان برداشتن ميان از
حضور بي‌ترديد چراكه افتاد تكاپو به كشور ديپلماسي
خود كه گروهي به حمله بهانه به منطقه در آمريكا گسترده
روي يك تنها داشت ، كليدي نقشي آن شكل‌گيري و تكوين در
كشورهاي سياسي نظام‌هاي ماهيت به توجه با و بود سكه
نظامي حضور _ عراق همچون كشوري حتي _ ايران همسايه
تثبيت براي تلاش از افغانستان در "شده تحقير ابرقدرت"
اسلامي جمهوري ميان ، اين در.دارد حكايت منطقه در نفوذ
واقع _ آمريكا و طالبان _ خود دشمن دو ميان در كه ايران
را تروريسم مسئله با برخورد براي حل راه بهترين است شده
پس.كرد اعلام متحد ملل سازمان رهبري به جهاني مبارزه در
شوراي مجلس نمايندگان افغانستان به آمريكا حملات آغاز از
ديپلماسي دستگاه فعاليت‌هاي نحوه به واكنش در اسلامي
و وقايع خصوص در مجلس گرفتن قرار جريان در لزوم و كشور
بررسي ويژه كميسيون" عنوان تحت را كميسيوني منطقه تحولات
.دادند تشكيل "منطقه اخير تحولات
داخلي آيين‌نامه ماده 59 با منطبق ويژه كميسيون تشكيل"
:مي‌كند تصريح كه بود مجلس
تشكيل مي‌آيد پيش كشور براي كه استثنايي و مهم مسائل در
پيدا ضرورت گزارش تهيه و رسيدگي براي ويژه‌اي كميسيون
تصويب و نمايندگان از نفر حداقل 15 پيشنهاد به مي‌كند
كه ويژه كميسيون اعضاي.مي‌شود تشكيل كميسيون اين مجلس ،
بود ، خواهند دهندگان پيشنهاد راي به بنا نفر تا 15 7
و مخفي راي با نمايندگان توسط علني جلسه در مستقيما
ويژه كميسيون هيات‌رئيسه.شد خواهند انتخاب نسبي اكثريت
انتخاب با"شد خواهند انتخاب كميسيون‌ها ديگر همانند
درهاي پشت آن جلسات مجلس نمايندگان سوي از كميسيون اعضاي
انتقاد با مطبوعات تا شد موجب امر همين و شد تشكيل بسته
باشند اعضا سوي از توضيحات خواهان كميسيون اقدام اين از
باي‌سلامي ابراهيم غلام‌حيدر جلسات تشكيل از پس اندكي و
در حضور با كميسيون اين مخبر و رشتخوار و خواف نماينده
اين تصميمات و شده برگزار جلسات تشريح به خبرنگاران جمع
.پرداخت كميسيون
شريف ، مزار و كابل در طالبان مراكز شديد بمباران‌هاي
در "جرگه لويه" تشكيل و شاه ظاهر محمد مجدد شدن مطرح
شاه احمد ترور از پس شمال ائتلاف نسبي تحرك وي ، حضور
همه از و طالبان به ائتلاف اين نظامي حملات شروع و مسعود
دولت وزير نخست حكمتيار گلبدين نقيض و ضد اظهارات مهم‌تر
حمايت و مي‌برد سر به تهران در كه رباني برهان‌الدين
كه بودند مهمي مباحث جمله از همگي طالبان ، از وي تلويحي
بررسي و بحث مورد مجلس ويژه كميسيون مختلف نشست‌هاي در
اين سوي از كه اطلاعاتي برخي براساس و گرفته‌اند قرار
به تذكر بود ، گرفته قرار رسانه‌ها اختيار در كميسيون
در ايران اسلامي جمهوري ديپلماسي مسئولان سوي از حكمتيار
مورد كه بود مسايلي جمله از وي مختلف اظهارات با ارتباط
.است گرفته قرار سياسي صاحبنظران توجه
آنگاه منطقه تحولات بررسي براي ويژه كميسيون تشكيل لزوم
در جمهوري رئيس خاتمي سيدمحمد كه رسيد نظر به مهم‌تر
در مي‌توانند آنان بود كرده تاكيد نمايندگان با ديدار
و شوند عمل وارد دارد محدوديت آنها در دولت كه حوزه‌هايي
از پس و كميسيون اين تشكيل از پس مدتي كه بود رو همين از
در درگير طرف‌هاي با ارتباط لزوم" متعدد ، جلسات برگزاري
كه سلامي ابراهيم‌باي سوي از "آمريكا حتي و افغانستان
كرده‌اند ياد كميسيون "سخنگوي" عنوان به وي از مطبوعات
از ديگر برخي واكنش‌هاي آمريكا با مذاكره طرح و شد مطرح
را مجلس از بيرون سياسي فعالان و كميسيون اين اعضاي
و تهران مردم نماينده انصاري مجيد كه چندان برانگيخت ،
اظهارات به واكنش در مبارز روحانيون مجمع عضو
ساير مانند كميسيون اين كرد عنوان ابراهيم‌باي‌سلامي
"سخنگو" نام به عنواني و شده تشكيل مجلس كميسيون‌هاي
سطح تا حتي آن دامنه كه بود ماجرايي شروع اين و ندارد
و شد كشيده نيز "كميسيون اين قانوني جايگاه بررسي"
:نوشت كميسيون اين پيرامون يادداشتي در رسالت روزنامه
اين مصوبات كه اين آن و دارد وجود مهم سوال يك اينجا در"
مسئولان آيا و دارد قانوني و حقوقي معناي چه كميسيون
"خير؟ يا مي‌باشند مذكور مصوبات اجراي به موظف مربوطه
آيت‌الله را رسالت روزنامه نويسنده پرسش‌هاي به پاسخ
شدن مطرح از پيش روز يك قضائيه قوه رئيس شاهرودي هاشمي
و بود داده قوه‌قضاييه عالي مسولان جلسه در آنها
سازمان رئيس كشور ، كل دادستان حضور با را كميته‌اي
معاون و تهران استان دادگستري رئيس كشور ، كل بازرسي
اجراي برحسن نظارت" منظور به قضاييه قوه اجتماعي
در ملي امنيت عالي شوراي و رهبري معظم مقام سياست‌هاي
.بود داده تشكيل "افغانستان و منطقه اخير حوادث با رابطه
بود خواسته قضايي مسولان از جلسه اين در شاهرودي هاشمي
مي‌كنند ، نقض را ملي امنيت عالي شوراي مصوبات كه كساني با
اظهارات قبال در كه واكنش‌هايي.كنند قانوني برخورد
ابراهيم كه گرفت اوج زماني كرد بروز ويژه كميسيون مخبر
با ويژه كميسيون اعضاي ديدار از پس روز يك باي‌سلامي
سخنگوي" عنوان به مطبوعاتي گفت‌وگويي در جمهوري رئيس
بين‌المللي مجامع ارزيابي طبق:گفت و كرد شركت "كميسيون
اصلي عوامل با مي‌تواند ايران اخير ، بحران در شده شناخته
تبادل اينكند نظر تبادل آمريكا ويژه به بحران در درگير
افغانستان ، همسايه كشور كه 6 گروه 26 قالب در نظر
ايران ، كه ژنو گروه و هستند آن عضو روسيه و آمريكا
قبرس ، رم ، از افغان گروه‌هاي و ايتاليا آلمان ، آمريكا ،
دارند ، حضور آن در شمال ائتلاف از افغان گروه‌هاي و بن
.مي‌باشد
با مذاكره" كه اين بر تاكيد با باي‌سلامي ابراهيم
ايران:بود كرده تصريح "مي‌دانيم ابزار يك را آمريكا
.باشد داشته ساخته خود ديپلماتيك محدوديت‌هاي نبايد
ولي بودند مخالف آمريكا با چيني‌ها و روس‌ها درگذشته
.مي‌كردند مذاكره باهم
مجلس ويژه كميسيون مخبر مطبوعاتي گفت‌وگوي فراز مهمترين
ارتباط ، همين در و بود حكمتيار گلبدين مواضع با ارتباط در
ايران داخل در اقداماتي به دست وي:كرد تصريح باي‌سلامي
انجام فعاليتي و شود محدود ايشان كه شد بنا و بود زده
.باشد [ملل سازمان] عهدنامه 1373 ناقض كه ندهد
خواندن "تحقيرآميز" با رسالت روزنامه ميان ، اين در
از اظهارات‌عليخاني درج به ويژه كميسيون مخبر اظهارات
كرد عنوان وي قول از و پرداخت ويژه كميسيون اعضاي ديگر
مجموع نظر و بوده وي "شخصي نظر" باي‌سلامي اظهارات كه
.نيست ويژه كميسيون اعضاي
با ارتباط در خاتمي محمد سيد مواضع به اشاره با عليخاني
از كاملا جمهوري رئيس:كرد تصريح افغانستان حوادث
برخي انتقاد و مي‌كند دفاع كشور ديپلماسي دستگاه فعاليت
شخصي اظهارنظر يك خارجه وزارت تحركات از كميسيون اعضاي
.است
اظهارات خواندن شگفت‌انگيز با آوج و بوئين‌زهرا نماينده
محتشمي‌پور ، انصاري ، مجيد خامنه‌اي ، هادي:گفت باي‌سلامي
عنوان به شخصي اظهارنظر از بروجردي و قشقاوي كولايي ،
آقاي حتي و كميسيون اعضاي تمام و هستند ناراضي كميسيون
هستند موافق من نظر با آمريكا با ارتباط عدم در آرمين
تبسمي با آرمين محسن عليخاني ، اظهارنظر از پس كه هرچند
با من":كرد تصريح عليخاني گفته‌هاي به پاسخ در و لب بر
گفتند ويژه كميسيون در ديروز عليخاني آقاي كه حرف‌هايي
در ايشان نظر و است موجود صحبت‌ها نوار و هستم موافق
!".است شده ضبط نيز كميسيون
مجيد حجت‌الاسلام نيز و عليخاني حجت‌الاسلام انتقادات
.نماند بي‌پاسخ باي‌سلامي ابراهيم سوي از انصاري
و انصاري اظهارات رد با مجلس ويژه كميسيون سخنگوي
كميسيون مذاكرات در آقايان نفر دو هر" كرد اعلام عليخاني
كلام شده ضبط نوارهاي و مذاكره‌بودند موافق ويژه ،
نيز مكتوب شكل به مذاكرات اين.است موجود آقايان
توسط رئيس‌جمهور با ديدار در آن خلاصه و شده جمع‌آوري
نمايندگان اطلاع به آن مشروح و شد ابراز كميسيون رئيس
و بود رسيده گذشته غيرعلني دوجلسه در اسلامي شوراي مجلس
اعتراض گزارش اين ارائه به ويژه كميسيون اعضاي از هيچ‌يك
".نكردند
اظهاراتشان آقايان برخي":كرد تصريح باي‌سلامي ابراهيم
واكنش‌هاي ".مي‌شود متفاوت مختلف موقعيت‌هاي به نسبت
اختلاف و سو يك از اقليت جناح نمايندگان و سياسي فعالان
از بحث مورد موضوعات حول ويژه كميسيون اعضاي ديدگاه‌هاي
كمرنگ بر مبني شايعاتي كه انجاميد بدان‌جا تا ديگر سوي
و شد مطرح سياسي محافل در ويژه كميسيون كار ادامه شدن
منطقه تحولات درخصوص داشت نظر در كه كميسيوني براي اين
باشد ، كشور ديپلماسي دستگاه ياري‌گر و داشته فعال نقشي
.شود محسوب سخت شكستي و زودهنگام پاياني مي‌تواند
به اشاره با سياسي صاحبنظران از برخي حال ، عين در
بر نظارت كميته" تشكيل و قضاييه قوه رئيس اخير اظهارات
امنيت عالي شوراي و رهبري معظم مقام سياست‌هاي اجراي حسن
حضور با "افغانستان و منطقه اخير حوادث با رابطه در ملي
استثنايي رااقدامي وي سوي از دستگاه اين ارشد مديران
هيات عضو فراهاني بورقاني احمد.مي‌كنند تحليل و ارزيابي
قوه در "نظارت كميته" تشكيل به واكنش در مجلس رئيسه
"قوه اين ذاتي وظايف از خارج" و "غيرقانوني" را آن قضاييه
مستقيم دخالت كميته اين تشكيل" كه شد يادآور و كرد ذكر
به ربطي هيچ كه است ملي امنيت و خارجي سياست حوزه در
".ندارد قضاييه قوه مسئوليت‌هاي و اختيارات وظايف ،
قانون ملي امنيت عالي شوراي مصوبات بورقاني ، گفته به
قوه برعهده آن اجراي برحسن نظارت و اجرا مسئوليت كه نيست
خود برعهده آنها بر نظارت و مصوبات اجراي و باشد قضاييه
مداخله ديگر ، نهادهاي دخالت و است ملي امنيت عالي شوراي
حق داشتن با قضاييه قوه رئيس كه است شورا اين وظايف در
.مي‌باشد آن اعضاي از يكي راي ، يك
چنين تشكيل اعلام ":كرد تاكيد مشاركت فراكسيون عضو
به ملي امنيت عالي شوراي مصوبات بر نظارت براي كميته‌اي
وجود اتفاق‌نظر كشور مسئولان ميان در كه معناست اين
".ندارد
مسئله به توجه لزوم همانا ميان اين در توجه قابل نكته
به آمريكا كه شرايطي در.است "نظر وحدت" و "ملي منافع"
جاي روز به روز انگليس ، خود ، ثابت‌قدم هم‌پيمان همراه
و مي‌كند محكمتر فارس خليج حساس منطقه در را خود پاي
مي‌آورد ، ميان به سخن "مدت طولاني" جنگي از بوش جورج
تصميم‌گير نهادهاي و دستگاه‌ها ميان چالش‌ها برخي بروز
و باشد داشته دنبال به را سنگيني منفي تبعات مي‌تواند
را مشكلي نه‌تنها "ناهمگون صداهاي" اساس ، برهمين
به را كشور ناخواسته است ممكن بلكه كند حل نمي‌تواند
جهت در مسلما امري چنين و كند هدايت نامناسب مسيري
.شد نخواهد تلقي "ملي مصالح و منافع"
پارلماني گفت‌وگوي
نيست قبول قابل خارجي سياست عرصه به قضايي دستگاه ورود
شوراي مجلس ويژه كميسيون مخبر اخير سخنان كه شرايطي در
در درگير طرف‌هاي با ارتباط برقراري لزوم درخصوص اسلامي
فعالان از برخي واكنش با آمريكا جمله از و افغانستان
مجلس ويژه كميسيون اعضاي از ديگر برخي حتي و سياسي
دادستان حضور با كميته‌اي قضاييه قوه رئيس شد ، روبه‌رو
دادگستري رئيس كشور ، كل بازرسي سازمان رئيس كشور ، كل
بر نظارت" براي قضاييه قوه اجتماعي معاون و تهران استان
ملي امنيت عالي شوراي و رهبري مقام سياست‌هاي اجراي حسن
.داد تشكيل "افغانستان و منطقه اخير حوادث با رابطه در
كميته‌اي چنين تشكيل سياسي صاحبنظران برخي ميان اين در
سياست عرصه در كشور قضاييه دستگاه ورود راستاي در را
در تهران مردم نماينده كولايي الهه و كرده قلمداد خارجي
اين مجلس خارجي سياست و ملي امنيت كميسيون مخبر و مجلس
ارزيابي "قبول غيرقابل اقدامي" را قضايي دستگاه اقدام
.كرد
باي‌سلامي ابراهيم آقاي صحبت‌هاي مطلعيد ، كه همان‌طور *
حتي افغانستان در درگير طرف‌هاي با ارتباط لزوم درخصوص
حتي و كشور سياسي محافل در را مختلفي واكنش‌هاي آمريكا ،
ايشان شخصي نظر سخنان اين آيا.برانگيخت قضايي دستگاه
بود؟ رسيده نتيجه‌اي چنين به ويژه كميسيون كه اين يا بوده
اهداف منطقه ، بحران به مربوط مباحث گذشته هفته‌هاي طي
پيامدهاي و تروريسم عليه بين‌المللي ائتلاف آمريكا ،
قطعنامه‌هاي به توجه با ويژه به اقدامات اين منطقه‌اي
زواياي از تروريسم با مبارزه براي امنيت عالي شوراي
از.گرفت قرار بررسي و بحث مورد ويژه كميسيون در مختلف
اين در درگير طرف‌هاي از هريك علائق و اهداف كه آنجا
نهايي جمع‌بندي گرفتند ، قرار تحليل و تجزيه مورد بحران
همه با پيگير و فعال برخورد ضرورت بر مبتني ويژه كميسيون
.بود آنان از هريك وزن با متناسب بحران با درگير طرف‌هاي
داشت؟ بازتابي چه ويژه كميسيون داخل در جمع‌بندي اين *
متفاوتي نظرهاي نمايندگان برخي مباحث اين درباره البته
قرار تاييد مورد را ديدگاه اين نيز برخي و داشتند
ديدگاه‌هاي جمع‌بندي شد اعلام آنچه مجموع در.مي‌دادند
و بود اسلامي شوراي مجلس به گزارش ارائه براي شده مطرح
طبق ويژه كميسيون براي شده تعيين وظيفه براساس رويه اين
.است اسلامي شوراي مجلس داخلي آيين‌نامه ماده 59 مفاد
مي‌دهد ارائه مجلس به ويژه كميسيون كه گزارش‌هايي *
قابل گزارش يك قالب در فقط و خير يا دارد هم اجرا ضمانت
است؟ بررسي
اسلامي شوراي مجلس داخلي آيين‌نامه ماده 59 براساس.خير
بر نظارت اطلاعات ، تحليل و جمع‌آوري وظيفه ويژه كميسيون
به آن ارائه و گزارش تهيه و اجرايي دستگاه‌هاي عملكرد
براساس ويژه كميسيون بنابراين.دارد برعهده را مجلس
به را خود ديدگاه بايد موجود واقعيت‌هاي از خود برداشت
كار نتيجه جريان در را مجلس نمايندگان و كند منتقل مجلس
براساس كه است اسلامي شوراي مجلس اين و دهد قرار
قانون طبق كه خارجي سياست درخصوص شده تنظيم رويه‌هاي
را آن است ، نظام رهبري عهده به آن اصلي خطوط تعيين اساسي
.مي‌نمايد ارائه
آيا موضوع اين به نسبت منفي واكنش‌هاي به توجه با *
دارد؟ وجود ويژه كميسيون انحلال امكان
داخلي آيين‌نامه ماده 59 چارچوب در ويژه كميسيون تشكيل
كميسيون ، فعاليت نحوه درخصوص بحران تداوم به توجه با.است
اين فعاليت طول درخصوص كه است مجلس برعهده وظيفه اين
.نمايد اظهارنظر كميسيون
اجراي حسن بر نظارت مامور را كميته‌اي قضاييه قوه *
رابطه در ملي امنيت عالي شوراي و رهبري مقام سياست‌هاي
عنوان به.است كرده افغانستان و منطقه اخير حوادث با
اين ارزيابي خارجي سياست و ملي امنيت كميسيون مخبر
.بفرمائيد خصوص اين در را كميسيون
اين تشكيل خارجي سياست و ملي امنيت كميسيون نظر از
كه زيرا.است قبول غيرقابل اقدامي قضايي دستگاه در كميته
اين خود طريق از تاكنون ملي امنيت عالي شوراي مصوبات
دستگاه به اساسا و مي‌گرفته قرار پيگيري مورد مرجع
كه است اين دليل به هم آن نمي‌شد داده ارجاع قضايي
روش با و ندارد تقنيني جنبه ملي امنيت عالي شوراي مصوبات
با لذا.است مي‌شده پيگيري مصوبات اين ويژه‌اي راهكار و
قوانين اجراي بر نظارت قضايي دستگاه وظيفه اينكه به توجه
ماهيت هم ملي امنيت عالي شوراي مصوبات و است كشور در
غيرقابل‌قبول كميته‌اي چنين تشكيل ندارد ، قانون‌گذاري
.شد دانسته
چه خارجي سياست و ملي امنيت كميسيون اعضاي اكثريت نظر *
بود؟
اسلامي جمهوري سياست و منطقه در ويژه شرايط به توجه با
رهبري مقام و ملي امنيت عالي شوراي تصويب به كه ايران
از پرهيز به معتقد كميسيون اعضاي اكثريت است ، رسيده نيز
اقدام اين اساسا و هستند تحريك‌آميز اقدام هرگونه
خصوص در ملي امنيت عالي شوراي مصوبات نقض به‌گونه‌اي
نظر از و است شده تلقي جاري بحران قبال در رفتار تنظيم
دستگاه ورود اساسا خارجي سياست و ملي امنيت كميسيون
.نيست قبول قابل خارجي سياست عرصه به قضايي
|
