جهاني اخير بحرانهاي به نگاهي با
شدن جهاني كردن حقوقبشرواخلاقي
رابينسون مري
مفهوم به ، شدن جهاني از جهان مردم همه كردن منتفع
طور به كه است آنهايي دادن مشاركت براي گامهايي برداشتن
در.شدهاند محروم آيندهشان سرنوشت ترسيم از كامل
جهت اين در ابتكاري گام يك متحد ، ملل سازمان نظام چارچوب
نشست كه است بوميان مسائل درباره جديد دائمي مجمع
شد خواهد برگزار نيويورك در مه ماه در آن افتتاحيه
:اشاره
ظهور و شدن جهاني درباره اوليه هاي بحث شدن سپري با
اجتماعي و فرهنگي اقتصادي ، سياسي ، مختلف ابعاد بيشتر
اين.است شده مواجه جديدي چالش با جهان اكنون پديده ، اين
.است شدن جهاني پديده كردن اخلاقي و انساني چگونگي چالش
محافلمختلف در خصوص اين در جدي بحثهاي قبل مدتي از
بخشهايي ميآيد اينجا در آنچه.است شده آغاز جهاني
سازمان بشر حقوق كميسر "رابينسون مري" خانم ازسخنراني
در (بهمن 80 اول) ژانويه 2002 روز 21 كه است متحد ملل
اخلاق يك ايجاد چگونگي خصوص در آلمان "توبينگن" دانشگاه
.است شده ايراد جهاني
انديشه و فرهنگ گروه
فرارسيده شدن اخلاقجهاني با بشر حقوق كردن مرتبط زمان
هر.است پرمخاطره كار يك هنوز اين وجود ، اين بااست
در كه هستيم جهان مردمان بين بيشتر شكاف شاهد ما روزه
زندگي مستمر نزاع و مفرط فقر در نفر ميليونها آن نتيجه
جهاني از ناشي آگاهيهاي نيز و محروميت افزايش.ميكنند
جهاني نشستهاي عليه اعتراضاتي به بازاري شيوه به شدن
سازمان وزيران نشست جنووا ، در گروه 8 سران نشست همچون
نشستهاي ساير و اروپا اتحاديه سران نشست تجارت ، جهاني
.است شده منجر بينالمللي
شدن جهاني شكلدهي يعني بزرگ ايده يك آستانه در ما
چگونه امر اين كه است اين پرسش اما.داريم قرار اخلاقي
كدام مسئله اين واسط حلقههاي و عناصر يابد؟ تحقق بايد
از چيست؟ گيرد قرار كنترل تحت بايد كه نيروهايي و است
بشر حقوق خصوص در بينالمللي مهم بيانيه دو كه زماني
اين از يكي.ميگذرد سال حدود 10 گرفته قرار پذيرش مورد
جهاني كنفرانس عمل برنامه و پاياني بيانيه اعلاميهها ،
تصويب مورد وين در سال 1993 ژوئن در كه است بشر حقوق
اخلاق براي مذاهب بيانيه ديگري.گرفت قرار جهان دولتهاي
اولي بيانيه از بعد ماه پنج دقيقا كه است جهاني
.گرفت قرار جهان مذهبي رهبران تصويب مورد درشيكاگو
كه آنچه هنگام زود اعلام مختلف اشكال به بيانيهها اين
عنوان به متحد ملل سازمان هزاره نشست در جهان رهبران
اين تضمين" يعني كردند ، اعلام جهان حاضر عصر اصلي چالش
جهان مردم همه براي موثر نيروي يك به بايد شدن جهاني كه
.ميشود محسوب "شود تبديل
تحولات سرعت اندازهگيري معيار بيانيهها آن جهت يك از
واژه به مشخص طور به سند دو آن از كدام هيچ.است اجتماعي
كنوني عصر توصيف براي محوري نقطه به امروزه كه شدن جهاني
آن دوي هر وجود ، اين با.است نكرده اشاره شده تبديل
واكنش من اكنون آنچه براي پيشنهاداتي و نگرش بيانيهها
ارائه مينامم "شدن جهاني برابر در عقبنشيني" قبال در
.است كرده
طور به شدن جهاني پايدار و اخلاقي شكل يك ايجاد چه اگر
در بايد امر اين اما نيست ، بشري حقوق موضوع يك انحصاري
بشر حقوق جهاني حفظ براي مشترك مسئوليت مويد خود بطن
شركتها ، مذاهب ، افراد ، ما ، همه بين مسئوليت اين.باشد
متحد ملل سازمان و بينالمللي مالي نهادهاي دولتها ،
.است مشترك
حقوق جهاني اعلاميه كنندگان تدوين قبل ، سال از 50 بيش
و عدالت آزادي ، و بشر حقوق به احترام بين ارتباط بر بشر
و بينالمللي نظم يك خواستار و كردند تاكيد جهان در صلح
كه كرده تصريح همچنين اعلاميه آن.شدند عادلانه اجتماعي
.است مشترك وظايف بردارنده در بشر حقوق واقعي معناي
فرايند يك عنوان به شدن جهاني كه اين به نياز اكنون
به و شود اخلاقي و معنوي ملاحظات مشمول اقتصادي
آشكار گذارد احترام بينالمللي حقوقي اصول و استانداردها
.است شده
از يكي حداقل تجارت جهاني سازمان عضو كشور از 144 يك هر
يكي ، استثناي به.كردهاند تصويب را بشر حقوق ابزارهاي
و 112 كردهاند امضا را كودك حقوق كنوانسيون آنها همگي
و اجتماعي اقتصادي ، حقوق بينالمللي ميثاق نيز آنها تاي
اجراي و مذاكره هنگام كشورها اين.پذيرفتهاند را فرهنگي
تعهدات تجاري ، بايد سازي آزاد درباره بينالمللي مقررات
بيانيه 1993 طبق كه بشر حقوق حفظ و گسترش براي مشتركشان
"دولتهاست مسئوليت اولين بشر حقوق" كه اين بر مبني وين
.دهند قرار مدنظر را گرفتهاند عهده بر
چارچوب كه تجارت جهاني سازمان موافقتنامههاي با همزمان
فراهم تجاري آزادسازي اقتصادي جنبههاي براي حقوقي
طريق از را آن بشر حقوق واستانداردهاي معيارها ميكند ،
اخلاقي و اجتماعي ابعاد براي چارچوبحقوقي يك ارائه
.ميكند متوازن تجاري آزادسازي
دادن پاسخ معناي به امر اين چيست؟ عمل در امر اين معناي
است؟ ومنصفانه آزاد واقعا تجارت آيا:همچون پرسشهايي به
اخير سالهاي طي توسعه حال در كشورهاي به.ميباشد
دسترسي آنها عمل در اما شده ، بيشماريداده وعدههاي
آنها مزايايرقابتي زيرا داشتهاند ، بازارها به كمتري
.است شده گرفته ناديده
حقوق فكري مالكيت مقررات آيا كه است پرسشهايديگراين
مقررات ميكند؟آيا رعايت را محلي و بومي جوامع فرهنگي
داروهاي فهرست در موجود داروهاي به دسترسي فكري مالكيت
اين مورد در ميكند؟ تضمين را جهاني بهداشت سازمان حياتي
قرار بررسي رامورد ايدز مساله دهيد پرسشآخرياجازه
هر با مردم همه به ايدزنسبت ويروس كه آن با.دهيم
مسلط طور به اكنون اما است ، وجنسبيطرف تابعيت ، طبقه
كس هر بيشاز توسعه حال در جهان كشورهاي و طبقاتفقير
آسيب آن برابر در نيز زنان و ميشوند آلوده آن به ديگري
.هستند پذيرتر
بيماري بالقوه جوانب تمامي با بشر حقوق به احترام عدم
آسيبپذيريدر موجب عوامل تا آن ايجاد عوامل ايدزاز
درخصوص شده تبعيضاعمال تا گرفته آن ابتلابه برابر
و افراد توان كه عواملي نيز و ايدز به مبتلايان ننگ
را بيماريواگيردار قبالاين در موثر واكنش براي جوامع
داده نشان سايرين و ما كار.دارد ارتباط ميكند ، محدود
.دارد زيادي تاثير قربانيان بشر حقوق بر تاكيد كه
مزاحمان اولين قبيلغالبا ازاين انساني تراژديهاي
اخلاقي واكنش اولينتقويتكنندگان و اخلاقي وجدان
بيمارهاي جهاني سطح با مقابله اساسبراي براينهستند
.بود خواهد موثر جهاني واكنش يك تنها واگيردار ،
طريق از عملي شروع يك بايد جهاني اخلاق يك جستجوي در
مردمان مورد در واگير بيماري اين تحليلابعاد و تجزيه
ساير و حرفه ونيز ميكنند زامبيازندگي در ايدز با كه
بررسي.شود انجام نمونه يك عنوان به مسئوليتهايآنان ،
ريشههاي كه داد خواهد نشان بيماريواگير ، ابعاد اين
جانبه محروميتهايچند و فرهنگي رويههاي در آن عميقتر
اين كه آنجا از.است نهفته بهداشتي و اجتماعي اقتصادي ،
در بويژه زامبياو افتاده دور روستاهاي در حتي وضعيت
بيشتر و وداخلي محلي عوامل از ناشي كمتر اقتصادي قلمرو
عايد كه نتيجهاي است ، بينالمللي عوامل از نشاتگرفته
بيعدالتيهايي با جهان تجاري نظام كه است اين ميگردد
ناتوان آن رفع در نيز بينالمللي كمكهاي و بوده مواجه
.است
سالم اساسي ، آب داروهاي يا تغذيهكافي ، فقدان
نبود و اشتغالمناسب ابتدايي ، پرورش و آموزش آشاميدني ،
آسيبپذيري محروميتها ، ساير از بيش زنان براي برابري
.افزايشميدهد ايدز بيماري برابر در را فقير مردمان اين
كه ومراقبت شيوههايدرمان از را آنها خود نوبه به فقر
.ميكند محروم است ، فراهم ثروتمندان براي
ايدز به ابتلا برابر در را فقرآنها كه همانطوري
نوبه به بيمارينيز شدنو مبتلا ميكند ، آسيبپذيرتر
اضافي ، بهداشتي هزينههاي تحميل طريق از را آنها فقر خود
اين از هزينههاي ساير و ودفن كفن هزينههاي درآمد ، كاهش
محروميتهاي مرزهاي جهان در كسي اگر.ميدهد افزايش دست
عمران برنامه انساني توسعه گزارشهايسالانه در موجود
آلودگي مرز همزمان طور به كند ، ترسيم را متحد ملل سازمان
.كرد خواهد رانيزترسيم ايدز ويروس با
با و زامبيا در فرضي روستاي ايدزدر از شروع با حتي
جهاني اخلاق يك عناصر ميتوان اخلاقي وجدان به فوري توسل
پيامدهاي كه انساني -اخلاقي واكنش يك مستلزمات دستكم يا
سطح از بشر واجتماعي فردي مختلف سطوح در و دارد جهاني
روحي و فكري ارتباطي ، سطوح تا گرفته فيزيكي بيولوژيكو
.داد تشخيص را ميكند عمل
ايجاد كشيدهبراي رنج محرومو فقير ، مردمان ديدگاههاي
مردمان.است ضروري بشر حقوق عنصر با جهاني اخلاق يك
دست منبع يك زمينه اين در نزديكانآنان و ايدز به آلوده
.هستند نخورده
كه است اين اقتصاد شدن جهاني اصلي ويژگيهاي از يكي
خصوصي قدرت بلكه نيستند ، دولتها تنها آن در دخيل عوامل
حضور آن در فرامليتينيز يا چندمليتي شركتهاي شكل در
از بيش كه آشكارشده خوبي به نكته اين اكنون.دارند
ونه شركتها به متعلق بزرگجهان اقتصادهاي از نيمي
بينالملليخصوصي سرمايهگذاري كه اين يا دولتهاستو
است امر تضميناين جديد چالش بنابراين.است روبهافزايش
تاثير خصوص در شده اقتصادجهاني در قدرتمند عوامل اين كه
.باشند پاسخگو بشر حقوق بر سياستهايشان
سازمان بشر حقوق كميسيون خصوص اين در كه طرحهايي از يكي
اخلاقي راهبرد يك تشويق شده آن درگير عميق طور به ملل
جهاني جامع طرح.است فعاليتهايشان در خصوصي شركتهاي توسط
توسط رسمي طور به سال 2000 ژوئيه در كه متحد ملل سازمان
سازمان كه شده تبديل جامع چارچوب يك به شد ، آغاز كل دبير
.ميكند پيگيري را خصوصي بخش در خود دخالت آن طريق از ملل
تشويق طريق از ملل سازمان كه شود اشاره نكته اين به بايد
اجباري حقوقي مقررات نه و داوطلبانه اخلاقيات و مقررات
.كند حفظ را زيستمحيطي استانداردهاي و بشر حقوق دارد سعي
اصول چنين آيا كه است مطرح همچنان بحث اين وجود ، اين با
سمت به روند اكنون.نه يا است موثر كامل طور به اخلاقي
قبال در حقوقي مقررات طريق از شركتها كردن پاسخگو
طرح.است سياستهايشان بشري حقوق و محيطي زيست پيامدهاي
و كارگري اتحاديههاي تجاري ، رهبران از پيشالذكر جامع
حامي نيروهاي به تا ميخواهد غيردولتي سازمانهاي
بشر ، حقوق عرصههاي در محوري ارزشهاي از مجموعهاي
اين اكنون.بپيوندند زيستمحيطي و كارگري استانداردهاي
.ميكنم تشريح خلاصه طور به را عرصه سه
به كه نمايند تضمين بايد بشر حقوق به احترام با شركتها
منعكس بشر حقوق جهاني اعلاميه در كه نحوي به بشر حقوق
همدست بشر حقوق نقض در خودشان و هستند پايبند شده
.نميشوند
تجمع آزادي حامي بايد شركتها كاري ، استانداردهاي عرصه در
طور به كه تضمينكنند و باشند دستجمعي چانهزني و
را سال و كمسن كار نيروي و كودكان غيرمستقيم يا مستقيم
و استخدام سياستهاي در همچنين آنها.نمينمايند استخدام
يا جنس عقيده ، نژاد ، همچون اموري برمبناي نبايد اخراج
.شوند قائل تبعيض قوميت
رهيافت يك از بايد شركتها محيطزيست ، با ارتباط در
كنند ، حمايت زيستمحيطي چالشهاي با مواجهه در پيشگيرانه
و توسعه و نموده ايجاد را بيشتري زيستمحيطي مسئوليت
.نمايند تشويق را محيطزيست با سازگار تكنولوژيهاي گسترش
تعداد كردن منتفع براي خصوصي بخش كه ديگر اساسي عرصه يك
نقش آن در بايد شدن جهاني منافع از مردم از بيشتري
در برآوردها طبق.است جوان نسل اشتغال كند ، ايفا بزرگتري
بيش كه دارد وجود جهان در بيكار جوان ميليون حاضر 66 حال
چنين در.ميدهد راتشكيل جهان بيكاران كل درصد از 40
كار يك داشتن بدون آنها كه است مطرح پرسش اين شرايطي
دارند؟ انتظار در را آيندهاي چگونه شايسته
مفهوم به همچنين شدن جهاني از جهان مردم همه كردن منتفع
طور به كه است آنهايي دادن مشاركت براي گامهايي برداشتن
در.شدهاند محروم آيندهشان سرنوشت ترسيم از كامل
جهت اين در ابتكاري گام يك متحد ، ملل سازمان نظام چارچوب
نشست كه است بوميان مسائل درباره جديد دائمي مجمع
اين.شد خواهد برگزار نيويورك در مه ماه در آن افتتاحيه
حفظ و بومي مردمان خصوص در ويژه منظر يك از طبيعي گام يك
جهاني كنفرانس يك در مساله اين.است محيطزيست گستردهتر
مورد ژوهانسبورگ در اوت ماه در پايدار توسعه مورد در
هزاره بيانيه مجدد مطالعه با من.گرفت خواهد قرار بررسي
نتيجه اين به سپتامبر يازده از پس شرايط در آن ارزيابي و
همه.نيست جديد الزامات و تعهدات به نيازي كه رسيدهام
.دارد وجود موقرانه لحن با تعهدات اين
".اجرا اجرا ، اجرا ، "نيازمنديم لفاظي از بيش چيزي به ما
به ميتواند حقوقي رژيم يك سختگيري و اگرچهشدت
مرحله اما كند ، كمك اخلاقي شدن جهاني ارزشهاي پيريزي
و باشد انتزاعي كمتر و نظري كمتر لفظي ، كمتر بايد بعدي
.يابد اختصاص قبلي مودبانه وعدههاي اجراي به بيشتر
صباغيان علي دكتر:ترجمه
|