«اگر خواهان حقوق بالا ي ۲۵۰ هزار تومان هستيد، اگر به دنبال حقوقي ثابت با بيمه و مزايا و پورسانت هستيد با ما تماس بگيريد كار در منزل با حقوق ثابت و پورسانت و مزاياي ويژه خانم هاي خانه دار. در خانه بمانيد و حقوقي معادل ۳۰۰ هزار تومان در ماه كسب كنيد<. احتمالاً اين جملا ت درنظرشما آشنا هستند، اما تا چه حد حقيقت دارند؟
نكته اين است تا در خانه كامپيوتر نداشته باشيد نمي توانيد آموزش هاي مربوطه را بياموزيد. بنابراين دستگاه كامپيوتر الزامي است. در حقيقت به نظر مي رسد اين آموزشگاهها براي اين راه اندازي شده اند تا مردم را به خريد وادار كنند
اجازه دهيد بگويم كسي دلش براي افراد بيكار نسوخته كه به صورت رايگان به آنها آموزش داده و بعد هم به آنها كار بدهد، به هر مؤسسه اي كه مراجعه كنيد قطعاً خواهيد ديد بايد مبلغي را براي آموزش بپردازيد
ثمانه اكوان
جملا ت فوق در تبليغ آموزشگاههايي كه به دنبال كارآموز هستند به كار مي رود. بسياري از خانم هايي كه خانه دار هستند و به دنبال كاري مي گردند كه بتوانند درخانه و همراه با كارهاي خانه انجام دهند، به اين آگهي ها مراجعه مي كنند.
اما آيا خانم هايي كه به دنبال اين آگهي ها هستند و به دنبال كار در منزل مي گردند از ميزان صحت و سقم مطالب گفته شده در اين تبليغات آگاهي دارند؟
با يك بررسي اجمالي در مورد تعدادي از اين مؤسسه ها كه تعدادشان روز به روز بيشتر مي شود و با تماس تلفني يا حضور در تعدادي از اين مؤسسات آشكار خواهد شد. هدف اين مؤسسات از اين تبليغات و وعده هاي بي پايه در موردحقوقي به مراتب بالا تر از حقوق كارمندي ساده در ادارات دولتي چيست؟ خانم ۳۷ ساله اي كه در يكي از اين آموزشگاهها مشغول فراگيري تهيه گل هاي چيني است مي گويد حدود دو ماه است به اين آموزشگاه ميآيم و تا به حال مبلغي حدود ۶۰ هزار تومان براي آموزش اين كلا س ها از ما پول گرفته اند.او در مورد تعهد مؤسسه در قبال پرداخت اين مبلغ توسط وي مي گويد در آگهي اين مؤسسه آمده بود: «قرارداد حتي قبل از آموزش< ولي وقتي حضوري مراجعه و ثبت نام كردم گفتند بايد اول آموزش هاي لا زم را بگذرانيد بعد امتحاني از شما گرفته مي شود و بعد از اينكه فهميديم چقدر كار را ياد گرفته ايد با شما قرارداد مي بنديم.» وقتي از او مي پرسيم آيا براي بيمه به شما قول بيمه تأمين اجتماعي نداده اند؟ مي گويد «چرا ولي تمام اين قراردادها، بيمه و پورسانت بعد از آزمون است و تا قبل از آن ما فقط هنرجوي اين مؤسسه هستيم.< خانم ديگري درباره تفاوت هايي كه در كار اين مؤسسه در قبال آگهي تبليغاتيشان وجود دارد مي گويد: تمام اينها را مي گويند تا صرفاً مشتري جمع كنند مردم به هر نحوي كه هست مي خواهند كاري پيدا كنند تا بتوانند زندگيشان را بگذرانند و زياد كاري به كم و كيف حقوق ها يا تعهدات اين آموزشگاهها ندارند.»
وي درباره ميزان حقوق هاي اين كار گفت: مقدار حقوق در كارهاي گل چيني در مؤسسات مختلف متفاوت است و مسأله دوم اين است كه برخي از مؤسسات خودشان مواد اوليه كار را با ماشين درب منزل تحويل مي دهند و خودشان هم ميآيند و كارهاي درست شده را مي برند اما بعضي از مؤسسات همين كار را هم انجام نمي دهند و علا وه بر هزينه رفت و آمد، خستگي حمل اين همه مواد و تجهيزات هم وجود دارد.
|
|
|
|
|
|
خانم ديگري كه با گذراندن دوره آموزشي در اين مؤسسه مشغول به كار شده است درباره ميزان هزينه اي كه تا به حال براي آموزش كار پرداخته است مي گويد: >چون يكي از دوستانم در اين مؤسسه كار مي كرد مي دانستم به هر حال مبلغي را بايد براي آموزش اين هنر كنار بگذارم ولي بسياري از افرادي كه به اينجا مراجعه مي كنند، تصور ديگري از اين مراكز دارند. ولي اجازه دهيد بگويم كسي دلش براي افراد بيكار نسوخته كه به صورت رايگان به آنها كار ياد بدهد و بعد هم به آنها كار بدهد. به هر مؤسسه اي كه مراجعه كنيد قطعا خواهيد ديد بايد مبلغي را براي آموزش بپردازيد. اما مسأله اي كه در برخي از اين مراكز وجود دارد اين است كه شايد افرادي كه به اين مراكز مراجعه كرده اند و هزينه زيادي براي ياد گرفتن اين كارها صرف كرده اند اين شركتها معمولاً امتحان برگزار مي كنند و اگر نخواهند اشخاصي را استخدام و بيمه كنند آنها را در آزمون مردود مي كنند كه اين يك كلا هبرداري محض است. البته در آموزشگاههاي تايپ كامپيوتر اين مسائل بيشتر است و به خاطر اينكه شخص را استخدام نكنند از ترفندهايي استفاده مي كنند و بايد مراجع انتظامي يا مسئولا ني كه متولي اين مسأله هستند اين مسائل را پيگيري كنند.
خانم ديگري اضافه كرد: در مدتي كه اينجا كار مي كنم مي بينم چه كساني با چه موقعيت هاي مالي به اين مراكز مراجعه مي كنند. بايد روي اين مراكز نظارتي از طرف وزارت كار يا سازمان فني- حرفه اي صورت بگيرد تا ديگر اشخاصي كه قصد كلا هبرداري دارند نتوانند به مقصدشان برسند.
وي درباره ميزان حقوقي كه اين مؤسسات به خانم ها وعده مي دهند و ميزاني كه مي توان تحصيل كرد، گفت: معمولا در تبليغات مي گويند حقوق بالا ي ۲۰۰ هزار تومان ولي اين بستگي به شخص دارد كه چقدر براي اين كارها وقت مي گذارد >اين هم اندازه هايي دارد و اين كارها كارهاي ظريفي است كه وقت زيادي مي برد و عملاً نمي شود حقوقي مثل اين مبالغي كه در آگهي ها نوشته شده به دست آورد.»
مؤسسات ارائه دهنده كار در منزل تنها محدود به آموزشگاههاي كارهاي هنري نمي شود و تنها محدود به كارهاي ويژه خانم ها هم نيست بسياري از اين آموزشگاهها در زمينه تايپ كامپيوتري و آموزش انواع علوم رايانه فعاليت مي كنند كه نه تنها خانم ها بلكه آقايان زيادي نيز به دليل عدم مهارت در كارهاي ديگر به دنبال اين كار مي روند ، آن ها با بازاري از انواع كلا س هاي آموزش تايپ، تضمين شده و نشده اي روبه رو مي شوند كه اين بازارها جز براي راه اندازان اين بازارها براي كسي ديگري سودي به بار نميآورد.
يكي از كارآموزان مذكر يكي از مؤسسات تكثير و تايپ در اين زمينه مي گويد: >اگر بخواهي در اين مؤسسات كار كني اول فكر مي كني جز خرج آموزش كلا س ها هزينه ديگري نبايد بپردازي، ولي بعد از مدتي اين هزينه ها خود را عيان مي كنند. نكته اين است تا خود شخص در خانه كامپيوتر نداشته باشد نمي تواند آموزش هاي سر كلا س را به خوبي ياد بگيرد و پياده كند. پس يك سري وسائل كه لا زمه كار است بايد خريداري كند كه تهيه يك دستگاه كامپيوتر الزامي است. در حقيقت اين آموزشگاهها خودشان براي همين هدف راه اندازي شده اند تا مردم را به خريد وادار كنند. البته داشتن دستگاه رايانه در هر خانه اي لا زم است و به درد كارهاي روزمره هم مي خورد. ولي اين دستگاه رايانه در هر خانه اي لا زم است ؟ به نظر شما براي شخصي كه فقط ديپلم دارد و كاري هم به كار اطلا عات و علوم كامپيوتر ندارد اين دستگاه لا زم است؟ مخصوصاً براي اشخاصي مثل ما كه نتوانستيم كاري براي خودمان دست و پا كنيم و سرمايه درست و حسابي هم نداريم. من فقط اينجا ميآيم كه بيكار نباشم و بتوانم براي خودم سرمايه اي دست و پا كنم. اما تا اينجا ميآيي اين نياز ايجاد مي شود كه حتما يك دستگاه كامپيوتر بخري تا بتواني با آن تايپ را ياد بگيريد و بتواني بعدا با همان دستگاه كار كني و پول در بياوري. اين يعني بدهكار شدن و زير بار قسط سنگين خريد كامپيوتر رفتن از طريق همين مؤسسات<.
|
|
|
دوست اين فرد كه به تازگي سربازي اش را تمام كرده و با او به اين مؤسسه براي آموزش مونتاژ رايانه -آمده ادامه مي دهد: >هر شاخه اي از كامپيوتر را كه بخواهي ياد بگيري بايد دستگاهي را بخري. اين آموزشگاهها اين مطلب را مي دانند و به بازار آموزش اين حرفه هاي كامپيوتري، بازار فروش قسطي اين دستگاهها هم اضافه شده است.< وي در مورد سطح آموزش ها و ميزان كاربردي بودن آنها در كارشان گفت: براي آموختن كامپيوتر به آموزشگاهي مراجعه كردم. ولي حالا كه كلا سهايم تمام مي شود هنوز در بسياري از مسائل اشكال دارم و وقتي درست به افراد يك حرفه را ياد نمي دهند. چطور توقع دارند كه در آزموني كه از ما مي گيرند بتوانيم نمره بياوريم و با اين همه پارتي بازي بتوانيم كاري به دست بياوريم.
خانم ديگري كه در يكي از آموزشگاهها مشغول به كار شده است ضمن اعتراض به نحوه اداره اين مؤسسات گفت: حدود چهار ماه است كه آموزشم تمام شده و به من گفته اند كه مي تواني كار كني ولي با اين وضع پارتي بازي كه در اين آموزشگاهها وجود دارد اصلاً نمي توان كار كرد.
سپيده دهمنش كه ۲۲ سال دارد و ديپلمه است اضافه مي كند: وقتي مطلبي را با هزار التماس به ما ياد مي د ‡هند ولي عملا ً مي گويند بايد در هر صفحه ۲۰ تا ۲۵ خط با فونت ۲۰ يا ۱۲ تايپ كنيم. فونت ها هم آن قدر كوچك هستند كه هنوز چهار ماه نگذشته من مجبور به استفاده از عينك شده ام، بعد هم وقتي مطلب تايپ شده را برايشان مي بري به ازاي هر صفحه كه در آگهي قول ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان مي دهند، فوقش صفحه اي ۸۰ تا ۱۰۰ تومان مي دهند و جلوي خودت فونت تايپ را از ۱۰ به ۱۴ يا ۱۶ مي رسانند و پرينت مي گيرند و همان صفحه را با قيمت ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان با مشتري حساب مي كنند و اين يعني كلك و حقه به تايپيست.
يكي ديگر از همكاران اين خانم مي گويد:> هر چيزي كه اين مؤسسات راجع به بيمه مي گويند دروغ است<. الا ن من حدود يك سال است كه اينجا كار مي كنم و تا به حال با اينكه هفته اي بيشتر از ۵۰۰ صفحه برايشان تايپ مي كنم، مي گويند بايد هفته اي ۸۰۰ صفحه تايپ كني و تا دو ماه مرتباً كار كني تا بيمه شوي. شما حساب كنيد تايپيست تيره روز كه تمام ساعاتش را در خانه بايد جلوي مانيتور كامپيوتر بنشيند و كلي دست درد، گردن درد، چشم درد و تا حتي سردردهاي خيلي بد بگيرد چگونه مي تواند هفته اي ۸۰۰ يا ۱۰۰۰ صفحه تايپ كند تا بتواند بيمه شود؟
او در ادامه مي افزايد:> تمام اين تبليغات براي حقوق بالا و بيمه دروغ است و كساني كه در اين كار هستند فقط و فقط از روي نياز در اين كار مانده اند و گرنه هيچ كس فكر نكنم توانسته باشد حقوق ۲۰۰ يا حتي ۱۴۰ هزار توماني گرفته باشد<.
يكي از مديران مؤسسات تايپ و تكثير ضمن قبول اين نكته كه بسياري از مؤسسات اين چنيني بيشتر به فكر تحصيل مال از كارآموزان هستند تا به كمك آنها در يادگيري حرفه اي كه بتوانند با آن كسب درآمد كنند، مي گويد: مؤسسات زيادي هستند كه تبليغ كار در منزل و كار با حقوق بالا دارند ولي به دليل اينكه هيچ نظارتي بر چگونگي كار اين مؤسسات و خدماتآنها به كارآموزان نمي شود، از اين فرصت به وجود آمده استفاده مي كنند و به فكر منافع خودشان هستند.
او گفت: >كساني كه جوياي كار هستند نبايد فريب اين تبليغات را بخورند و در انتخاب آموزشگاهي كه قصد دارند با آن همكاري كنند بايد نهايت دقت را به عمل آورند<. ولي همه مؤسسه ها فريبكار نيستند و بسياري از مؤسسات مي دانند بايد متناسب با ميزان كار تايپيست ها يا هنرآموزان براي آنها ارزش قائل شوند و امكاناتي از قبيل بيمه و كامپيوتر با اقساط ارائه كنند.مي دانم كه حتي بعضي از موسسات براي كساني كه از افراد فعال و پركار مؤسسه هستند، پورسانت نيز در نظر مي گيرد.وي درباره مواردي كه شركت ها اقدام به بيمه كارمندانشان مي كنند گفت: >وقتي كار به صورت حق الزحمه اي است يعني ممكن است كارمند شما بعد از يك سال كار مداوم ديگر به سركار نيايد، و چون هيچ قرارداد قابل اطميناني بين شما و كارمندتان وجود ندارد، پس بايد در انتخاب كارمندان و مقدار كاري كه به آنها مي سپارند نهايت دقت را به عمل آوريد. به همين دليل بسياري از اين آموزشگاهها، كارآموزان را بيمه نمي كنند. اما با اين حال نبايد ناديده گرفت كه بسياري از اين آموزشگاهها هم فقط به خاطر مسائل مالي كارمندانشان را بيمه نمي كنند و در اين مورد نيز بايد از طرف مسوولين اقدامي در جهت اجبار آنها به بيمه كارمندانشان صورت بگيرد<.
او در ادامه به كساني كه قصد دارند در اين گونه مؤسسات ثبت نام كنند توصيه كرد از كساني كه قبل از آنها در اين مؤسسات ثبت نام كرده و مشغول كار شدندپرس و جو كنند و ببينند اين افراد از چه مزاياي استفاده مي كنند و مطمئن باشند مؤسساتي كه به بهانه آزمون سعي در رد كردن كارآموزان دارند به هيچ وجه قابل اطمينان نيستند.
با وجود تمام اين موارد و تمام اين شكايت ها و توجيهات باز هم افرادي هستند كه تنها براي زندگي و حل مشكل بيكاري ا شان به اين مؤسسات مراجعه مي كنند اما هنوز هيچ متولي خاصي براي سامان دادن به اين مؤسسات و بررسي نحوه استخدام افراد توسط آنها وجود ندارد و با چنين شرايطي اقدام وزارت كار، اداره آموزش فني حرفه اي يا انجمن هاي صنفي مانند خانه كارگر براي نظارت بر اين مؤسسات و آموزشگاهها و بررسي نحوه استخدام افراد دراين كارها ضروري به نظر مي رسد.
