روزنامه نيويورك تايمز در گزارشي به قلم يان فيشر، خبرنگار خود در روستاي كورساق در مجاورت مرز ايران در عراق مي نويسد كه هرماه سيلي از زائران ايراني با به جان خريدن خطر براي زيارت نجف و كربلا به عراق هجوم مي آورند.
به نوشته اين روزنامه سقوط صدام حسين به مثابه شكستن سدي بود كه سيلي از شيعيان ايراني را از مرزهاي صعب العبور ميان دو كشور به سوي عراق جاري ساخته است. انگيزه اين زائران نه جنگيدن با آمريكايي ها بلكه اعتقادات قوي مذهبي است كه براي زيارت كربلا به اين كشور سرازير مي شوند. سربازان آمريكايي نه تنها در زمينه مهار اين سيل دچار مشكل هستند بلكه از درك اين پديده نيز عاجز مانده اند.
بنابراين گزارش، طي كمي بيش از يك ماه، نيروهاي آمريكايي بيش از ۱۷ هزار نفر را درحال ورود مخفيانه به عراق در نزديكي تورساق متوقف كرده اند.
روزانه تقريبا هزار نفر، زن و مرد سالخورده و نحيف گرفته تا مادران جوان و كودكانشان توسط نيروهاي آمريكايي در اين سوي مرز متوقف مي شوند. اين افراد كه تقريبا با دست خالي سفر مي كنند به مدت تقريبا يك روز يا بيشتر از ميان ميادين مين، گذرگاه هاي كوهستاني و صحراهاي داغ و سوزان سفر مي كنند.
بنابر گزارش نيويورك تايمز سربازان و مرزبانان عراقي تاكنون جسد پنج نفر را يافته اند و خبرگزاري رسمي ايران اخيرا گزارش داد كه بيش از صد نفر در اثر انفجار مين، درگيري با راهزنان و شرايط سخت آب و هوايي جان باخته اند.
نيويورك تايمز نوشت: نيروهاي آمريكايي در يك مركز نگهداري افراد در نزديكي مرز به زائران غذا مي دهند و سعي مي كنند آنها رابا كاميون به ايران برگردانند كه البته هميشه موفقيت آميز نيست.
صدام حسين كه خود سني مذهب بود و با خشونت تمام سعي داشت نفوذ اكثريت شيعه را محدود كند، شمار زائران شيعه ايراني را به شدت كنترل مي كرد.
اكنون درپي سقوط صدام، عزم ساده اما راسخ شيعيان ايران براي زيارت كربلا و نجف، مقدس ترين اماكن شيعه، كار نيروهاي آمريكايي در عراق را با مشكل مواجه كرده است.
به نوشته روزنامه نيويورك تايمز اين پديده همچنين به معرفي دوران تازه اي در روابط ميان عراق، ايران و آمريكا كه به نظر مي رسد هيچ يك از طرفين به درستي نمي داند چگونه به آن رسيدگي كند، ياري رسانده است.
آمريكا پس از بركناركردن صدام حسين در ماه آوريل، طبق يك سياست رسمي به زائران ايراني حامل گذرنامه هاي معتبر اجازه مي داد وارد عراق شوند. با اين حال اين سياست در ماه اوت پس از آنكه يك بمبگذار انتحاري بيش از ۸۰ نفر را در نجف به قتل رساند به حال تعليق درآمد و مرز ايران و عراق هم اكنون رسما به روي زائران بسته است.
به نوشته اين روزنامه اما گويي اين سياست ها در مقابل نيروهاي عظيم تري كه شيعيان ايران و عراق را به حركت درمي آورد مانعي كوچك است. درعين حال به نظر مي رسد كه كانون معنوي و روحاني شيعيان ايراني به تدريج از قم به مساجد و زيارتگاه هاي باشكوه نجف و كربلا، منتقل مي شود.
سيل عظيم زائران نيروهاي ارتش آمريكا را وادار به ايجاد يك گشت مرزي بزرگ كرده است تا افرادي را كه هدف واقعي آنها احتمالا نه زيارت بلكه پيوستن به نبرد عليه سربازان آمريكايي است، متوقف كنند. نيروهاي ارتش آمريكا همچنين يك عمليات قابل توجه امدادي را اداره مي كنند. با اين حال مقام هاي نظامي آمريكا مي گويند اكثر جنگجويان خارجي ظاهرا از سوريه و غرب وارد عراق مي شوند.
اكثر زائراني كه از حوالي اين نقطه وارد عراق مي شوند مردماني فقير هستند. بسياري از آنها كارگران ايراني و همچنين مهاجران افغان هستند كه توانايي مالي تهيه گذرنامه براي انجام سفري قانوني را ندارند.
عباس علي، ۴۰ ساله، كارگر كارخانه كاشي سازي كه با پسر ۸ ماهه اش، محمد، از مرز گذشته بود گفت ما براي گرفتن گذرنامه پول نداشتيم براي همين خطر را به جان خريديم.
عباس و پسرش ازجمله ۴۳ نفري بودند كه از روستايي در مركز ايران مي آمدند و قبل از رسيدن به مرز دوازده ساعت پياده روي كرده بودند.
بنابر نوشته نيويورك تايمز اخيرا مرزبانان عراقي كه سربازان آمريكايي آنها را همراهي مي كردند سه كاميون حامل ۲۳۹ زائر را به سوي مرز ايران هدايت كردند. اما در آنسوي مرز، مرزبانان ايراني از ورود زائران خودداري كردند.
به اين ترتيب زائران پراكنده شدند و ده ها نفر از آنها كه تازه توسط آمريكايي ها ياري و تغذيه شده بودند، با به خطرانداختن جان خود از ميادين مين ميان دو كشور بار ديگر به سوي عراق به حركت درآمدند.
به نوشته نيويورك تايمز ايراني ها هفته هاست كه از پذيرش زائراني كه بازپس فرستاده مي شوند خودداري مي كنند، مشكلي كه هنوز لاينحل است.
اين روزنامه در پايان گزارش خود نوشت شماري از كساني كه جمع آوري و در مرز رها شده بودند همانطور در آنسوي مرز در ايران در انتظار نشسته بودند.
آمريكايي ها و عراقي ها اذعان مي كنند كه احتمال دارد اين افراد بار ديگر وارد عراق شوند و سوار بر وانت بار يا ساير وسايل نقليه بالاخره خود را به كربلا برسانند.
