شنبه ۶ دي ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۲۶۴
زيبـاشـهر
Front Page

از سال ۱۸۵۰ تا ۲۱۵۰ ميلادي
تحول يك كوچه
پيش بيني براي ۱۰۰ سال بعد: ماشين هايي نزديك به هيكل يك اسب مورد استفاده قرار مي گيرند تا هم بازگشتي به گذشته را تداعي كنند و هم از تكنيك هاي برتر اين حيوان در حركت بهره  جويند. اين ماشين ها، دقيقا مانند يك اسب حركت مي كنند
نوشته: لوك شوئيتن 
در نيمه اول قرن بيستم، نظريات آينده نگران بر اين استوار بود كه سال ۲۰۰۰ ميلادي با همه پيشرفت هاي برگرفته از علوم، سالي پربار و سرشار از رفاه حاصل از حضور ماشين خواهد بود. امروز تفكراتي اين چنين با فرا رسيدن و گذار از سال ۲۰۰۰ بسيار متفاوت از گذشته هستند و بيشتر از آنكه به آينده اميدوار باشند، آن را در تاريكي مبهمي تصور مي كنند. اين بينش را در ادبيات، سينما يا حتي كارتون هاي كودكان نيز مي توان مشاهده كرد.
002056.jpg
سال۲۰۵۰ -------------- سال۱۸۵۰

در اين زمينه اكثر پيشنهادات معماران و شهرسازان براي آينده، مبتني بر طرح هايي است كه جنبه انتزاعي داشته و از يك الگوي واحد تبعيت مي كنند. اين الگو مدل هايي را ارائه مي كند كه مي توانند تا بي نهايت تكرار شوند. مي توان گفت كه در اكثر طرح هاي شهري عنصر «كوچه» به عنوان يك عنصر مهم شهري از ياد رفته است. بنابراين دور نما چنين آينده اي آنچنان نامطمئن به نظر مي رسد كه مي تواند هراسي را در انسان به وجود آورد كه مشابه ترس شخصي است كه از ارتفاع هراس دارد ولي ناخودآگاه به طرف آن جذب مي شود.
رسيدن و گذار از سال ۲۰۰۰ بيشتر از آنكه باعث بازنگري كلي در خصوص آنچه كه در مورد اين سال سمبليك تصور مي شد، باشد، مترادف با بدبيني و كمبود تصاوير روشن نسبت به آينده اي مطمئن است.
به مناسبت نوشتن اين مقاله نگارنده تصاويري از يك كوچه تخيلي را ترسيم و سير تحولات آن را از سال ۱۸۵۰ تا ۲۱۵۰ ميلادي توصيف كرده است. شايان ذكر است كه كوچه ياد شده در يك شهر اروپايي مانند بروكسل، مارسي، لندن يا ميلان در نظر گرفته شده است و هر تصوير فاصله زماني ۵۰ سال را نشانگر است.

سال ۱۸۵۰
پيشرفت و بهبود ماشين آلات كشاورزي، بسياري از كشاورزان را بيكار كرده و براي جست وجوي كار به جانب شهرها هدايت كرده است. اين مهاجران در شهرهايي مستقر شده اند كه در آنها انقلاب صنعتي باعث احداث كارخانجات مختلف شده است. از اين پس شهر توسعه اي مستمر خواهد داشت و به همين دليل سيماي شهر نيز دائما در حال تغيير است. دگرديسي شهر قرون وسطي به شهر صنعتي بيشتر در حضور دودكش كارخانجات و منازلي متجلي مي شود كه شروع به استفاده از سوخت ذغال سنگ كرده اند. به جاي باروي شهر بلوارهايي شكل مي گيرند و در اطراف معابر جديد خانه هاي كارگري باعث توسعه بافت شهر مي شوند. آب منازل هنوز از محل هاي عمومي برداشت آب تامين مي شود. پس آب ها در جوي هاي شهر جاري هستند و هنگام شب تنها چند كوچه با چراغ هايي كه انرژي آنها از گاز ذغال سنگ تامين مي شوند روشن مي شود.
سال ۱۹۰۰
شهر به تدريج توسه يافته و جمعيت آن حدوداً در فاصله زماني پنجاه سال دوبرابر شده است. خيابان هاي وسيعي با خطوط مستقيم در شهر ايجاد شده اند كه باعث توسعه و ايجاد محلات، ميدان ها و پاركهاي جديد شده اند.
تاسيسات زيربنايي شهري پيشرفت قابل توجهي يافته اند. دفاتر بزرگ اداري در رقابت با يكديگر در شهر مستقر مي شوند؛ بر تعداد سالن هاي تئاتر و كنسرت افزوده شده و اولين فيلم هاي سينمايي بر پرده ها ظاهر شده و مورد استقبال زيادي واقع مي شوند.
فاضلاب شهري ايجاد شده و آبرساني و لوله كشي گاز منازل توسعه بيشتري مي يابند. خطوط سيم هاي برق و تلگراف در شهر ظاهر مي شوند. كوچه ها شاهد گذركردن اولين اتومبيل ها با موتورهاي انفجاري و ترامواهاي اسبي يا الكتريكي هستند. براي روشنايي معابر چراغ هاي گازي به طور فراگير استفاده مي شوند و جهت گرمايش منازل زغال سنگ جايگزين چوب مي شود.
سال ۱۹۵۰
دو جنگ جهاني اثر زيادي بر افكار مردم گذارده ولي تاثير آن در سطح شهر و اتفاقاتي كه در آن مي افتد كمتر ديده مي شود؛ بالعكس، شهر تحت تاثير انرژي مثبت حاصل از زمان صلح و اقتصاد شكوفاي اين دهه،  با خوشبيني فوق العاده اي، زندگي را دنبال مي كند. اتومبيل كه در اوايل قرن بيستم گسترش يافت همچنان در حيطه افراد مرفه جامعه باقي مانده است اما شبكه اتوبوس و مترو همزمان به توسعه خويش ادامه مي دهد. ارابه ها و اسب ها از سطح معابر ناپديد مي شوند. سينما در اوج شكوفايي خويش است و هر محله با سالن سينمايي به زندگي شبانه شهروندان رنگ ديگري مي بخشد. ساختمان ها در سطح شهر داراي تنوع بسياري هستند و از همه سبك ها نمونه اي موجود است.
الكتريسيته به همه منازل راه يافته و تمامي كوچه ها را روشن كرده است.
گازوئيل به تدريج جايگزين زغال سنگي شده كه براي گرمايش در منزل استفاده مي شد.
002058.jpg
سال۱۹۰۰
002054.jpg
سال۱۹۵۰
002072.jpg
سال۲۰۰۰
002070.jpg
سال۲۰۵۰
002068.jpg
سال۲۱۰۰
002066.jpg
سال۲۱۵۰
سال ۲۰۰۰
با افزايش قدرت خريد شهروندان، تعداد اتومبيل ها در سطح شهر به ميزان قابل توجهي افزايش مي يابد. شريان ها، خيابان ها و كوچه ها تعريض شده اند.
اتوبان ها به تدريج در تمامي سطح شهر براي سهولت رفت و آمد شكل مي گيرند.
اين تاسيسات شهري باعث شده اند تا شهرونداني كه در رفاه قرار دارند بيشتر از فضاي سبز حومه ها براي سكونت و گذران اوقات فراغت استفاده كنند. بناهاي عملكردي با ارتفاع زياد، در تضاد كامل با بافت موجود، هر روز بيشتر شكل شهر را تحت تاثير خويش قرارداده و خط آسمان جديدي را بر شهر تحميل مي كنند. يكسان سازي طراحي شهرهاي دنيا باعث ازبين رفتن هويت محلي آنها شده است. محلات با كاربري يكسان اداري يا مسكوني... در شهر توسعه مي يابند. توسعه صنايع باعث ازميان رفتن حرفه پيشه وري و كسب هاي كوچك مي شود و صنايع يادشده هرچه بيشتر به طرف حومه شهرها كوچ مي كنند.
سال ۲۰۵۰
توسعه ارتباطات باعث اشتغال درمحل سكونت و سفارش خريد از طريق اينترنت مي شود و اين مساله باعث كم شدن تردد خودرو درشبكه هاي شرياني شده و فضاهاي اختصاص يافته به كاربري هاي بي رونق را آزاد مي كند. آنچه مي تواند عملكرد شهر راتحت تاثير خويش درآورد، وسائل نقليه جديدي هستند كه مي توانند سنتزي از وسائل نقليه شخصي و عمومي بوده و افراد و كالا را با كمك تراشه هاي هوشمند جابجا كرده و به صورت كاملا اتوماتيك به جايگاه هايي كه در تمام سطح شهر پراكنده هستند بازگردانند.
نماي ساختمان ها به صورت پوسته هاي عجيب درآمده و به گونه اي نيمه شفاف امكان بهره گيري از پتانسيل هاي بيشمار نورگيري را فراهم مي آورند.
سال ۲۱۰۰
برنامه ريزي ساخت وساز به گونه اي است كه مصالح بكار گرفته شده تنها از عناصر زنده و بيولوژيك بوده و رشد آنها توسط علم ژنتيك بعد از چندين دهه برنامه ريزي به ثمر رسيده است. اين تحول خارق العاده اجازه ايجاد فضاهاي مسكوني جديدي را داده و نحوه زندگي روزمره شهروندان را تحت تاثير خويش قرار داده است. بنابراين علاوه بر بهره گيري از ثمرات يك زندگي بيوارگانيك، نيروي كار نيز براي ساخت و ساز بناها به يك پنجم كاهش مي يابد. بكارگيري اين روش در تمام كاربري ها، ساعت كار هفتگي را به طور متوسط به ۷ ساعت كاهش مي دهد و كوچه ها و پاركها به صورت مكان هايي براي فعاليت هاي ورزشي و هنري در ميآيند. نماي ساختمان ها به صورت صفحاتي ظاهر مي شوند كه با رنگ هاي مختلف، تصاوير سه بعدي و نوشتارهاي در حركت سيماي خاصي ايجاد مي كنند.
انواع وسائل نقليه پيشرفته با همان توصيفي كه در سال ۲۰۵۰ آمد در سطح شهر در تردد هستند. ماشين هايي نزديك به هيبت يك اسب به جاي اين حيوان مورد استفاده قرار مي گيرند تا هم بازگشتي به گذشته را تداعي كنند و هم از تكنيك هاي برتر اين حيوان در حركت بهره  جويند. اين ماشين ها، دقيقا مانند يك اسب حركت مي كنند. جابجايي براي مسافت هاي دور تقريبا فقط از طريق وسائلي صورت مي گيرد كه بدون آلودگي صوتي در آسمان حركت مي كنند، مانند بالن هاي مدرن يا ماشين هايي كه مانند پرندگان داراي بال بوده و حركت مي كنند.
سال ۲۱۵۰
بعد از شكوفايي خلاقيت ها در همه زمينه ها كه شاهد آن بوديم. به نظر مي رسد كه بازگشتي به دوران  آرام گذشته به اين سال به وقوع پيوسته باشد و تاريخ تمدن هاي گذشته مورد اقبال واقع شود. چندين كشف باستانشناسي مهم از دوران تمدن مصر به يكباره تمامي توجه را به بازسازي عناصر مهم ساختاري و نمادهاي اين دوره از تاريخ جلب مي كند. در كوچه ها تصاوير سه بعدي با استفاده از تكنيك هولوگرام بسيار ديده مي شوند. برنامه ريزي آنان نيز از طريق سايت هاي اينترنت براي همگان قابل دسترسي بوده چنانكه مي توان انتخاب وسيعي از بازسازي بناهاي تاريخي، مناظر طبيعي و خلاقيت هاي فردي براي زنده كردن فضاهاي شهري از طريق هولوگرام داشته باشيم.
فضاهاي مسكوني مانند ارگانيسم هاي بيولوژيكي از مواد كاملا زنده شكل گرفته و انسان ها را در خويش جاي مي دهد.
وسائل نقليه گذشته، توسط دستگاههايي كه انسان ها را مانند وسائل اسكي به طور شخصي جابجا مي كنند و از تكنيك دقيقي برخوردار هستند، جايگزين مي شوند.
ترجمه: وحيد شالي اميني 
دكتراي معماري، استاد دانشگاه 

مرمت پايتخت سابق ايران
002064.jpg
مجموعه ارگ هشت هكتاري شهر قزوين كه از دوره صفويه بر جاي مانده است، بازسازي،  مرمت و احيا مي شود.طرح احياي ارگ طهماسبي قزوين،  شامل بررسي هاي باستان شناسي در اين منطقه، مطالعه و بررسي عكس هاي قديمي و اجراي پروژه هاي مرمتي در بناهاي باقيمانده و تبديل اين محوطه به شكل قبلي خود تا حد ممكن و حذف فضاهاي تازه ساز در اين مجموعه است.
پنج هكتار از فضاي هشت هكتاري اين مجموعه، هم اكنون در اختيار ميراث فرهنگي استان قزوين است و مسوولان ميراث فرهنگي اين استان درصددند تا با پرداخت مبلغ سه ميليارد تومان، سه هكتار باقيمانده را به تملك خود درآورند.

فوتبال در قلعه مغول ها
002060.jpg
قلعه سيزان شهر نوش آباد كاشان كه مربوط به دوره مغول است، به زمين فوتبال اختصاصي اين شهر تبديل شده و اكنون در حال تخريب است. قلعه تاريخي سيزان در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است و علاوه بر ۹ برج ديدباني، فضاهاي معماري منحصر به فردي از معماري دوران حكومت مغول ها را ترسيم مي كند.حميدرضا انصاري فر، مسوول روابط عمومي بنياد توسعه نوش آباد در اين خصوص گفت: هم اكنون قلعه تاريخي سيزان به علت تبديل شدن به زمين فوتبال و حضور تماشاچيان روي ديوارهاي آن كه بيش از هفتصد سال قدمت دارد، به شدت در حال آسيب ديدن و تخريب است و بي اعتنايي به آن تا حدي است كه در اين قلعه تير دروازه فوتبال كار گذاشته اند.

وبلاگ نويسان معمار
002062.jpg
اولين همايش وبلاگ نويسان معماري از بيست و هفتم تا بيست و نهم بهمن ماه آينده برگزار خواهد شد. برگزاري نشست هاي تخصصي، گفت وگو و تبادل نظر بين دانشجويان و وبلاگرها، برگزاري كارگاه هاي آموزشي وبلاگ نويسي و انتخاب بهترين وبلاگ ها ازجمله مواردي است كه در اين همايش به آن پرداخته مي شود.براي مسابقه اولين همايش وبلاگ نويسان معمار، شاخه هاي وبلاگ هاي تخصصي معماري، وبلاگ هاي غيرتخصصي، صفحه آرايي و تنظيم مطالب در وبلاگ ها و بهترين ها از نگاه شركت كنندگان و راي دهندگان درنظر گرفته شده است.اخبار اين همايش در سايتwww.hamayesh1.persianblog.com قابل دسترسي است.

|  آرمانشهر  |   ايرانشهر  |   تهرانشهر  |   جهانشهر  |   حوادث  |   در شهر  |
|  درمانگاه  |   زيبـاشـهر  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |