|
يارانه بنزين بماند يا حذف شود؟
ثروتمندان بيشترين سود را مي برند
طبق برآوردها، ثروتمندترين خانواده هاي شهري نزديك به 53
برابر فقيرترين خانواده ها از يارانه بنزين بهره مي برند
|
|
|
طبق بررسي هاي انجام شده افرادي كه از نظر درآمد در وضعيت بسيار مناسبي قرار دارند و لوكس ترين اتومبيل ها را سوار مي شوند ميزان سهميه خود را از يارانه بنزين در همان دو ماه اول سال مصرف مي كنند و براي ماه هاي باقيمانده سال از سهميه اقشار كم درآمد و آنهايي كه خودرو ندارند و بعضا در نقاط دور افتاده زندگي مي كنند نفع مي برند
بهروز عيدي
جالب است كه بدانيم 75 درصد مردم ايران، خودرو ندارند ولي روزي - در بالاترين حد-70 ميليون ليتر بنزين دركشور مصرف مي شود و با توان 40 ميليون ليتري توليد روزانه بنزين در كشور فكر مي كنيد براي جبران اين كمبود، دولت چه مي كند؟ طبيعي است كه دولت در حال حاضر 20 ميليون ليتر كمبود روزانه را بايد وارد كند.
طبق برآوردها ارزش بنزين وارداتي، 3ميليارد دلار در سال است كه ارزش قابل لمس آن تقريبا مي شود معادل 80 هزار خانه مسكوني 30 ميليون توماني، يعني دولت با اين پول كه براي خريد بنزين از خارج كشور صرف مي كند مي تواند سالي 80 هزار خانواده بي سرپناه را به طور رايگان خانه دار كند. يك نكته قابل بحث اين است كه دولت مي تواند اين پول را به جاي اينكه از خزانه بيت المال بردارد و توسط خودروهاي فرسوده و تك سرنشين مصرف شود از جيب مصرف كننده تامين كند ، يعني بنزين به همان نرخ تمام شده عرضه شود و براي جلوگيري از ايجاد مشكلات ديگر حاصل از گران شدن بنزين، راهكار مناسبي در نظر گرفته شود. به عبارت ديگر قيمت بنزين براي مصرف كننده بسيار كمتر از حد جهاني و حتي منطقه اي است به طوريكه تفاوت قيمتي در حدود 125 تومان نسبت به نرخ واقعي آن وجود دارد. پس نتيجه مي گيريم دولت بنزين را گران وارد مي كند و ارزان يا به عبارتي با يارانه در اختيار مصرف كننده قرار مي دهد.
به نظر شما در اين حالت چه اتفاقي رخ مي دهد؟
اين وضعيت يعني تشويق مصرف كننده و مصرف بيشتر كه به دنبال آن هم واردات بيشتر و يارانه اضافه تر را خواهيم داشت. از طرفي همانطور كه گفتيم 75 درصد مردم خودرويي در اختيار ندارند. پس بديهي است كه مصرف بالاتر بنزين به كساني تعلق مي گيرد كه توان خريد بيشتري دارند يعني مرفه ترين اقشار جامعه. طبق بررسي هاي انجام شده افرادي كه از نظر درآمد در وضعيت بسيار مناسبي قرار دارند و لوكس ترين اتومبيل ها را سوار مي شوند ميزان سهميه خود را از يارانه بنزين در همان دو ماه اول سال مصرف مي كنند و براي ماه هاي باقيمانده سال از سهميه اقشار كم درآمد و آنهايي كه خودرو ندارند و بعضا در نقاط دور افتاده زندگي مي كنند نفع مي برند. بنابراين يك تناقض در تقسيم يارانه بنزين يا انرژي پديد آمده است. بررسي ا طلاعات مربوط به هزينه هاي خانواده هاي شهري و روستايي نشان مي دهد كه سهم خانواده هاي ثروتمند از يارانه تمامي فرآورده هاي نفتي بسيار بيشتر از خانوارهاي فقير جامعه است. طبق برآوردها، ثروتمندترين خانواده هاي شهري نزديك به 53 برابر فقيرترين خانواده ها از يارانه بنزين بهره مي برند. تراژدي مساله آنجا او ج پيدا مي كند كه اين فرآورده نفتي به كشورهاي همسايه مانند عراق، تركيه و افغانستان و حتي توسط لنج ها به كشورهاي صادر كننده نفت مانند عربستان ، كويت، امارات و قطر قاچاق مي شود چون بنزين و فرآورده هاي نفتي ديگر در اين كشورها گران است. بنابر گزارش هاي منتشر شده طي سه سال گذشته، 32 هزار پرونده قاچاق سوخت به كشورهاي ديگر به دادگاه برده شده است، جالب توجه اينكه يك رشد 20 درصدي بدون دليل در مصرف گازوئيل و بنزين نقاط مرزي كشور به وجود آمده است. حال علاوه بر اقشار مرفه جامعه، همسايگان ثروتمند كشور ما نيز از اين يارانه دولتي بهره مي برند. دولت 25 سال است كه تلاش مي كند محروميت را ازجامعه رفع كند، شايد ناكامي دولت در محروميت زدايي اين باشد كه بودجه كشور در جاي نامناسب مثل خريد 3 ميليارد دلاري بنزين از كشورهاي ديگر صرف مي شود كه آن هم سرنوشتش را تا حدودي در بالا اشاره كرديم.
اما آنچه كه مشخص است اگر يارانه بنزين حذف شود تورم شديدي گريبانگر جامعه مي شود و حداقل آن را در ابتداي هر سال درمورد كرايه تاكسي ها مي توانيم ببينيم، حال چه برسد كه بنزين به قيمت واقعي يعني حدود 205 تومان عرضه شود.
ولي مي توان مدعي شد كه اگر اين قبيل بودجه ها در جاي بهتري با اولويت بالاتر مصرف شود با وجود آثار تورمي كوتاه مدت، در دراز مدت آثار ضد تورمي جايگزين مي شود.
اگر قيمت بنزين واقعي شود قاچاق بنزين هم متوقف مي شود و اگر هم قاچاق شود ضرري به مردم نمي رسد.
خبر خوش آنكه دولت در حال بررسي طرح واقعي كردن قيمت بنزين است كه اميدواريم نتيجه اي حاصل شود كه قشر فقير را در يابند نه ثروتمند را.
|
