گفتگو با پيروز حناچي استاد دانشگاه:
جاي خالي حمايت هاي قانوني
|
|
شيما كريمي
در حال حاضر قانون حمايت هاي حقوقي لازم را از انبوه سازان به عمل نمي آورد و علاوه بر اينكه دولت موظف است انبوه سازان را به رسميت بشناسد بايد به آنها اعتبار داده، درجه بندي كرده و حدود صلاحيت آنها را مشخص نمايد. در اين زمينه با دكتر پيروز حناچي استاد دانشگاه تهران و معاون سابق وزارت مسكن و شهرسازي به گفتگو نشسته ايم؟
* در خصوص احياي بافت هاي فرسوده تا كنون چه اقدامات جدي صورت گرفته است؟
- بحث بافت هاي فرسوده بحث بسيار مهم و اساسي است كه تاكنون توجه زيادي به آن نمي شده و از قانون عمران و نوسازي كشور كه در سال ۱۳۴۷ تصويب شد تا امروز شهرداري ها و نظام مديريت شهري اقدامات جدي و گسترده اي را در اين زمينه انجام نداده اند و اگر هم تجربياتي در اين زمينه وجود داشته باشد بسيار محدود بوده است.
* مشكلات اساسي براي احياي بافت هاي فرسوده چه مسائلي هستند؟
در حال حاضر از مشكلات اساسي براي احياي بافت هاي فرسوده مرحله اجرا است كه شايد اين ديدگاه به قانون نيز بازگردد. زيرا ديدگاه قانون ديدگاه عدم توجه به منافع مردم و مالكان براي اجراي يك پروژه است. همچنين مشكلات ديگري از قبيل كمبود خدمات، بالا بودن تراكم نفر در هكتار و تراكم واحد مسكوني در هكتار نيز وجود دارد كه نهايتاً اين مسائل نشان دهنده وضعيت حادتر اين نقاط نسبت به بقيه قسمت ها است.
* چه مسائلي را به جز پايداري ساختمان ها در احياي بافت هاي فرسوده بايد در نظر گرفت؟
- علاوه بر اينكه اين ساختمان ها نياز به پايداري دارند بايد خدمات مورد نياز از قبيل مسيرهاي ارتباطي براي آنها ايجاد شود و مشكلات ترافيك و شريان هاي شهري نيز در اين مناطق بايد در نظر گرفته شود.
توجه به اين نكته ضروري است كه برخي از نقاط شهر داراي ارزش تاريخي هستند در حالي كه ميراث فرهنگي آنها را به ثبت نرسانده است و توان به ثبت رساندن آنها را ندارد زيرا امكان پذير هم نيست و افراد صرف اينكه اين ساختمان ها به ثبت ميراث فرهنگي رسيده اند يا نه، اقدام به نوسازي آنها مي كنند كه اين امر مي تواند اشكالات زيادي را در اين زمينه بوجود آورده است.
* آيا در پروژه هاي بزرگ و كلان احتمال پيشرفت و تحول وجود دارد يا در پروژه هاي خرد؟
- در زمينه ساخت و توليد صنعتي در پروژه هاي بزرگ با رعايت مقررات ملي افراد مي توانند تحولات مفيدي را به وجود بياورند و امكان كنترل آ نها نيز آسان است اما در پروژه هاي خرد افراد ضمن رعايت مقررات ملي قادر نخواهند بود تحولات بزرگي را در اين زمينه بوجود بياورند و همچنين كنترل آنها نيز كار مشكلي است.
* چرا بايد در زمينه احياي بافت هاي فرسوده در جهت جلب رضايت سرمايه گذاران قدم برداشت؟
- موضوع جلب رضايت سرمايه گذاران بحثي است كه بايد در راستاي احياي بافت هاي فرسوده مورد توجه قرار گيرد، زيرا زمينه نوسازي اين بافت ها آن قدر زياد است كه دولت به تنهايي از عهده آن برنخواهد آمد و براي فعاليت در اين زمينه به جز بودجه هاي عمومي دولت سرمايه بخش خصوصي نيز مورد نياز است.
* در راستاي احياي بافت هاي فرسوده چه مجموعه هايي درگير هستند و فعاليت بين آنها به چه صورت است؟
- در راستاي احياي بافت هاي فرسوده بايد منافع سه قسمت اصلي برنامه از قبيل سرمايه گذاران، سياستگذاران و مردم رعايت شود كه متأسفانه در چند دهه اخير معمولاً سرمايه گذاران و سياستگذاران به نفع خود فعاليت كرده و در اين راستا توجه چنداني به منافع شهروندان نمي شد كه مسئولين بايد راهكارهاي مناسبي را در اين زمينه به كار گيرند.
* اگر بخواهيد مناطق داراي بافت هاي فرسوده را در جهت مقاوم سازي اولويت بندي كنيد اين اولويت بندي به چه صورت خواهد بود؟
- اگر بخواهيم شهرها را در جهت مقاوم سازي اولويت بندي كنيم ابتدا بايد مناطقي را كه احتمال وقوع زلزله در آنها بالا است و تاريخ هم مكرراً از آنها نام مي برد را در نظر بگيريم و همچنين بايد به اين نكته توجه داشت، هنگامي كه منطقه اي در خطر بالاي زلزله قرار دارد نظام مديريت شهري و مديران ارشد شهر نبايد اجازه دهند كه بار اين خطر با حاشيه نشيني و اسكان غيررسمي در اين مناطق افزايش يابد و همچنين بايد بار منفي ناشي از تصميمات غلط در اين مناطق را نيز به حداقل ميزان برسانيم.
* ميزان بافت هاي فرسوده در نقاط مختلف شهر تهران چگونه است؟
- معدل فرسودگي اين بافت ها با تعاريفي كه در شوراي عالي هم مطرح شده است محدود به مناطق شمالي يا جنوبي شهر نيستند و ممكن است در هر جاي ديگري هم وجود داشته باشد و اولويت اين مسئله را تعداد و حجم واحدها مشخص مي كنند اما در حالت كلي بايد گفت حجم اين موضوع در جنوب شهر تهران بيشتر از شمال شهر است.
* دولت تا كنون چه تسهيلاتي را براي افراد در جهت مقاوم سازي ساختمان ها اختصاص داده است؟
- تا آنجايي كه من اطلاع دارم در حال حاضر دولت اعتباراتي را در زمينه مقاوم سازي به افراد اختصاص داده است كه از سال گذشته اين تأمين اعتبار از محل كمك هاي دولت به شكل فاينانس و حدود ۳۴۰ ميليون دلار اعلام شده است كه بخش اعظمي از اين اعتبارات مربوط به شهر تهران و بقيه آن به شهرهاي بزرگ كشور اختصاص خواهد يافت.
|