آموزش آينده و دختر دانشجويان كمي رشد
عالي
خمسه‌اي اكرم دكتر
.امنيت و تحمل‌پذيري برابري ، مشاركت ، آزادي ، مسئوليت ، *
در تنها جهاني ، ملل خانواده طريق از اهداف اين به تعهد
يك ساختن منظور به موءثر ، مشاركت كه است امكان‌پذير صورتي
بالقوه ظرفيت به بخشيدن تحقق و انساني‌تر جامعه
گيرد شكل مشاركت‌آميز ، عمل و انساني سرمايه‌گذاري
بويژه اخير سالهاي در دختر دانشجويان فزاينده رشد :اشاره
را مثبتي تغييرات ايجاد و بازنگري تحصيلي 7877 ، سال در
در زنان فعال مشاركت براي آموزش‌عالي سياستهاي در
.مي‌طلبد برابر فرصتهاي ايجاد و مديريتي گوناگون عرصه‌هاي
اقتصادي ، موانع شناسايي دنبال به مي‌تواند تغييرات اين
در جنسيتي برابري تحقق شناختي روان و فرهنگي اجتماعي ،
نكته.صورت‌پذيرد موانع اين حذف مبناي بر و آموزش‌عالي
كردن برطرف كلي راه‌حل معتقدند صاحبنظران كه اينجاست
بخصوص ;آموزش به زنان گسترده‌تر دستيابي شده ، ياد موانع
پست‌هاي نياز مورد توانمندي آموزش‌عالي.است عالي آموزش
تغيير ايجاد كه حالي در مي‌سازد ، فراهم را كليدي و مهم
و آموزش‌عالي در جنسيتي كامل برابري به نسبت نگرش‌ها در
مبناي بر زير مقاله.است ضروري راستا اين در دولت حمايت
ارائه ودانشگاه ، زن كنگره در و تهيه زمينه اين در پژوهشي
.مي‌خوانيد كه است شده
انديشه گروه
از هم و دانشجويي موضع از هم عالي ، آموزش در زنان بحث
.است اهميت داراي زنان ، مديريتي و آموزشي كادر موضع
آموزش‌عالي نظام در آموزشي كادر زنان و زن دانشجويان
كار اين.هستند خويش تواناييهاي به بخشيدن قدرت نيازمند
طريق از چه و گيرد صورت آنان خود فعاليتهاي طريق از چه
و بالقوه ظرفيت نهايت ، در بايد دانشگاهها ، فعاليتهاي
انعطاف‌پذيري از و بخشد تحقق را زنان خلاق فعاليتهاي
.باشد برخوردار كافي
به آموزش‌عالي تغيير در بايد مردان ، و زنان عنوان به ما
و كنيم فعاليت زنان ، بهتر توانمندي و كارائي ايجاد منظور
شيوه‌هاي آوردن فراهم در كه مراكزي تجربه و دانش از
موءسسات در و خود در نگرشي و علمي تغييرات و مناسب
.شويم بهره‌مند بوده‌اند ، موفق خود ، آموزش‌عالي
عالي ، آموزش به ورود سهميه افزايش با گذشته ، سال ده طي در
معني‌داري ، و چشمگير طور به آموزش‌عالي به دستيابي
يونسكو ، در عالي آموزش زنان كميته.است يافته بهبود
داده ارائه بعدي مراحل براي پويايي و روشن چارچوبهاي
را فارغ‌التحصيل زنان و دانشجو زنان كامل تساوي كه است
در رابطه ، اين در آموزش‌عالي موءسسات هدف.مي‌كند تضمين
آموزش‌عالي "خصوصا و آموزش طريق از كه است اين نخست وهله
و رشد بتواند تا دهد پرورش را جنسيتي شمول همه فرهنگ يك
و رشد كليدي ابعاد.بخشد ارتقاء را صلح و انساني توسعه
مشاركت ، آزادي ، مسئوليت ، :از عبارتند انساني توسعه
طريق از اهداف اين به تعهد.امنيت و تحمل‌پذيري برابري ،
كه است امكان‌پذير صورتي در تنها جهاني ، ملل خانواده
تحقق و انساني‌تر جامعه يك ساختن منظور به موءثر ، مشاركت
عمل و انساني سرمايه‌گذاري بالقوه ظرفيت به بخشيدن
عوامل كامل ، مشاركت يعني مهم اين.گيرد شكل مشاركت‌آميز ،
ايجاب را زنان و مردان كامل مشاركت يعني متناسب ، و مرتبط
پايه مشاركت ، بر و ائتلاف بر گفت‌وگو ، بر تاكيد.مي‌كند
زنان ، پروژه در توسعه راهبرد به نوين رويكرد اساس و
حقوق به جنسيتي تساوي اصلاست توسعه و رشد و آموزش‌عالي
هنجارين ابزارهاي لحاظ اين از.است مرتبط زنان قانوني
:از عبارتند اساسي
بشر 1948 حقوق جهاني اعلاميه -
آموزش 1960 در تبعيض عدم پيمان -
زنان 1979 عليه تبعيض صور تمامي حذف پيمان -
از ديگر اجلاس‌هاي ساير نتايج بر متكي اصل اين همچنين و
:است زير اجلاس‌هاي قبيل
پكن 1995 زنان جهاني كنفرانس چهارمين -
بشر حقوق براي آموزش زمينه در متحد ملل سازمان دهه -
و قانوني ابزارهاي اين ديگر ، همه اجلاس‌هاي و 20041995
آن در كه داده‌اند تشكيل را چارچوبي راهبردي ، گزارشهاي
.مي‌كند پيشرفت هم و مي‌شود تضمين هم آموزش جنسيتي بعد
مورد مي‌تواند مهم بعد سه از آموزش‌عالي و زنان موضوع
.گيرد قرار بررسي
زنان به نسبت شناختي روان -اجتماعي نگرشهاي بعد از -1
.است تصميم‌گيري در آنها مشاركت مانع كه
تاكنون آموزش‌عالي در زنان كمتر پذيرش ميزان بعد از -2
تغيير معرض در مناطق تمام در سرعت به الگوها اين چه اگر)
(است
آموزش‌عالي در جنسيتي بعد يك حضور فقدان -3
مهم عنصر يك عنوان به را جهاني گسترده توجه جنسيت ، بحث
به خاص توجه.است داده اختصاص خود به توسعه ، درفرايند
شمار به اجتماعي بخشي قدرت تاريخ در عطفي نقطه زنان ، نقش
روبه‌رو آن با زنان كه مهم مسائل از بسياري.مي‌رود
باقي نشده حل هنوز است ، شده مشخص پكن بيانيه در و هستند
عالي ، آموزش به دستيابي در نابرابري پايدار ، فقر مثل است ،
در حضور عدم خشونت ، اجتماعي ، رفاه و بهداشت
ساختارهاي در نابرابر مشاركت اقتصادي ، تصميم‌گيري‌هاي
.زنان حقوق از ناكافي شناخت بالاخره و اجتماعي قدرت
زنان به نسبت روان‌شناختي اجتماعي ، نگرشهاي
محدود را زنان فردي و اجتماعي اختيار و قدرت كه عواملي
مناطق در است ، آموزش‌عالي در آنان مشاركت مانع و مي‌كند
است ، متفاوت كشور يك مختلف مناطق در حتي و جهان مختلف
تاثير آموزش‌عالي در زنان مشاركت بر كه كلي الگوهاي اما
عوامل ميان از.است يكسان جهان مناطق بيشتر در دارد منفي
برابري مانع كه روان‌شناختي و فرهنگي و اجتماعي اقتصادي
زير موارد مي‌توان هستند آموزش‌عالي در جنسيت مبناي بر
:برشمرد را
دبيرستاني تحصيلات دختر دانش‌آموزان از كمتري تعداد.1
مقطع در ثبت‌نام افزايش بدون.مي‌رسانند اتمام به را
.است دشوار عالي ، آموزش به دستيابي متوسطه ،
دختران تحصيلي افت درصد باشد ، بالا ميزان اين هم اگر.2
فارغ‌التحصيلان تعداد كه مي‌شود باعث كشورها بعضي در
.يابند راه عالي آموزش به نتوانند متوسطه مقطع در دختر
و توليدي فعاليتهاي در اشتغال ميزان تقاضا ، نظر از.3
تحصيلي مدرك كسب براي تمايل كه طوري به است پايين خدماتي
بازار در جذب به اميدي اينكه دليل به دانشگاه در بالاتر
موانع از ديگر يكي.مي‌يابد كاهش ندارد ، وجود رسمي كار
تحصيل ادامه به نسبت والدين كه است رفتاري اجتماعي ،
مثال ، عنوان به.مي‌دهند نشان مناطق ، برخي در خود دختران
افزايش.است فراوان دست اين از اجتماعي موانع نپال در
و رفاهي امكانات تدارك دختران ، براي آموزشي موءسسات
.باشد راه‌گشا مي‌تواند موارد اين در خوابگاهي
درسي برنامه برابر در سنتي درسي برنامه درسي ، برنامه.4
مشاركت آموزش‌عالي در زنان درسي برنامه نوع سنتي ، غير
زنان اغلب.مي‌دهد قرار تاثير تحت آموزش‌عالي در را آنها
بازار وضعيت با ارتباط بدون سنتي تحصيلي رشته‌هاي سوي به
عامل يك زنان براي كار بازار كمبود.مي‌شوند كشيده كار ،
آموزش‌عالي براي را زنان تقاضاي ميزان كه است بازدارنده
و پايه علوم رشته‌هاي در زنان ضعيف حضورميدهد كاهش
در زنان مشاركت اصلي مانع متوسطه ، مقطع در رياضي
.است آموزش‌عالي و مهندسي و پايه علوم رشته‌هاي
دانشجويي ظرفيت تا است درصدد آموزش‌عالي جهاني سياستهاي
.دهد افزايش مهندسي ، و كشاورزي رشته‌هاي در را زنان
ميزان جهاني بانك گزارش چهارمين و چهل و دويست براساس.5
حال در كشورهاي بيشتر در تحصيلي پايه تكرار تحصيلي ، افت
ترك و پايه تكرار تحصيلي ، افت نسبت و است بالا توسعه ،
.است پسران از بيشتر دختران بين در كشورها اين در تحصيل
و سطوح همه در پسران به نسبت دختران تحصيلي افت ميزان
ديگر عامل گزارش همين براساس.است شده گزارش بيشتر مقاطع
مي‌دهد قرار تاثير تحت آموزش‌عالي در را زنان مشاركت كه
كشورهاي در جنسيت نسبت ميانگين.است اقتصادي ساختار
.است شده مشخص درآمدسرانه سطوح براساس مختلف
در سازي تصميم و تصميم‌گيري وجه داراي زنان از كمي تعداد
به بخشيدن قدرت براي است گواهي تصميم‌گيري هستند ، مشاركت
آموزش‌عالي و تحصيل هستند ، تصميم‌گيري درگير كه عواملي
كه را "خبرگي" آموزش‌عالي.مي‌كند تسهيل را بخشيدن قدرت
فراهم است ، حيطه‌ها تمام در كليدي و مهم پست‌هاي لازمه
.مي‌سازد
و زنان درباره منفي كليشه‌هاي با رويارويي و مواجهه
فرهنگهاي توسط تاريخ طول در آنها اجتماعي فعاليتهاي
درون نيز زنان خود توسط و است شده بخشيده تداوم مختلف ،
نقش از متفاوتي تصوير زنان كه است ضروري.است شده سازي
دانشگاهي مختلف فعاليتهاي با كه تصويري كنند ، خلق را خود
.باشد هماهنگ مديريتي ، و
از ديگر گونه‌اي به زن ، مديران كه معتقدند روان‌شناسان
يعني مي‌شوند ، اشكال دچار شده شرطي جنسيتي نقش‌هاي طريق
.مي‌شوند هدايت مراقبتي و مادرانه نقش‌هاي سوي به خود حتي
داده كمتري ارزش و بها تخصص‌گران‌سنگ ، اين به متاسفانه
نيز مهارتها اين‌گونه كه است اين است ضروري آنچه مي‌شود ،
مساوي اهميت و شود داده آموزش و شود ارزش‌گذاري زنان در
مالي مديريت‌هاي و جدي‌تر "ظاهرا مديريتي مهارتهاي با آن
.شود داده تشخيص
كه دانشگاهي تحصيلات آيا كه شود مطرح سوءال اين است لازم
فرزند داراي و متاهل دانشجوي زنان) يافته رشد زنان براي
اين متنوع نيازهاي "واقعا است ، شده ارائه (Matured Women
.است داده تغيير را رشد حال در دانشجويان از متفاوت گروه
تغيير را آنان زندگي الگوي عالي ، آموزش در تحصيل آيا
اثر خانواده در آنها مديريت شيوه برچگونگي و است داده
.است گذارده
و است سال سني 18 گروههاي سنتي لحاظ به عالي آموزش هدف
متوسط قشر بودن ، پوست سفيد ويژگي اين به كشورهاي‌غربي در
"عمدتا و است شده افزوده هم بودن مرد و جامعه بالاي و
زنان نيازهاي كمتر و است وقت تمام و ساله مدت‌تحصيلات 3
قصد خانوادگي زندگي تجربه از پس و بالاتر سنين در كه را
واقع در.است گرفته نظر در داشته‌اند ، را تحصيل ادامه
سياسي موضوع يك همواره زنان براي تحصيلي فرصتهاي موضوع
.است بوده خود وسيع معني به
دانشجوي زنان يعني يافته رشد زنان با پژوهشگران مصاحبه
براي آنان دلايل كه است داده نشان فرزند داراي و متاهل
و توانمندي‌هايشان افزودن بالاتر ، سنين در تحصيل ادامه
اغلب موارد اين در.است بوده خانگي وظايف از فرار نيز
كرده‌اند تحمل را خود زنان تحصيلات صورتي در تنها همسران
كه تحصيلاتي و باشد شده انجام موقع به خانگي وظايف كه
متوقف است ، داده تغيير را خانوادگي طبيعي زندگي الگوي
.است شده
تحصيل هم كه زناني داد نشان سال 1994 در لئونارد پژوهش
دريافت وحقوق داشته‌اند اشتغال كار به وهم كرده‌اند
بودن سهيم دليل به دانشگاه به خود ورود درباره كرده‌اند ،
.داشته‌اند كمتري گناه احساس خانواده ، اقتصاد در
منشا پول كه مي‌كند تاييد را گزاره اين يافته‌ها ، اين
درخانه را مردان تسلط كه است جنبه همين و است قدرت
هزينه تامين‌كننده آنها چون مردان نظر ازميدهد افزايش
خانوادگي زندگي مصارف براي بايد "صرفا زنان هستند ، زندگي
مخارج.كنند استفاده مالي ، امكانات از شخصي نيازهاي نه و
مانع بنابراين و است زنان شخصي نيازهاي به مربوط دانشگاه
زنان در نتيجه در و مي‌شوند عالي آموزش به زنان دستيابي
ايجاد خانوادگي نقش‌هاي نرساندن انجام به در گناه احساس
.مي‌كنند
زنان و خود بين مانعي خودرا زنان تحصيلات همسران ،
در غفلت خشونت ، خصومت ، طرد ، رفتاري الگوهايميدانند
اگر.مي‌شود اعمال تحصيلات اين ارزش و زنان تحصيلات مورد
خرده و قوميت‌ها طبقه‌اجتماعي سن ، برحسب الگوها اين چه
.ندارد كلي جنبه و است متفاوت فرهنگها ،
را خانوادگي حيطه ويژگي‌هاي جامعه -خانه دوگانگي واقع در
يعني.مي‌دهد قرار اجتماعي حيطه ويژگي‌هاي برابر در
رقابتي غيرعاطفي ، برابر در را غيرهدفمند دوستانه ، عاطفي ،
و منطق روانشناسي نظر از چه اگر)مي‌دهد قرار مادي و
هم آنتاگونيست.ندارد يكديگر با آشتي‌ناپذير رابطه عاطفه
كه است مردسالاري نظم پايه تقابل اين پذيرفتن (نيستند
نگه مطيع تحصيل در چه و كار در وچه درخانه چه را زنان
بين جهان دارند ، روز از نيمه دو همواره زنان.مي‌دارد
فردي دوگانگي بر بيشتر و است متفاوت آنها كار وجهان خانه
.مي‌شود تاكيد جمعي ، و
و شخصي كار بين است لازم زنان كه است داده نشان تحقيقات
چنين كه وقتي.كنند ايجاد پيوند خويش اجتماعي فعاليت
مي‌شود ، ايجاد يكپارچگي و بخشيدن تماميت براي فضايي
و مثبت‌تر دانشگاه در زنان علمي فعاليتهاي "اتفاقا
.است شده موءثرتر
همراه مشاوره‌اي خدمات و زنان از حمايت‌كننده سياستهاي
همه تحصيل ، شيوه و تحصيل دوره‌هاي طي در انعطاف‌پذيري با
.مي‌كند كمك دانشگاهي تحصيلات ادامه در رشديافته زنان به
دزديده لذت يك عنوان به را تحصيل زنان صورت اين درغير
مي‌نگرند شود ديگر وظايف قرباني بايد كه فعاليتي و شده
و وظايف به بخشيدن تعادل.ندارد جايي فزون‌خواهي واينكه
صرف و است كمك‌كننده خانوادگي ، و آموزشي مسئوليتهاي
و شغلي نيازهاي بين تنش و زياد جسمي و عاطفي انرژي
.مي‌دهد كاهش را خانوادگي مسئوليتهاي
پرورش را تعادل اين كه است دانشگاه وظيفه زيادي حد تا
يابد كاهش نقش‌ها اغتشاش كه آورد فراهم را شرايطي و دهد
زندگي متن در را خود زندگي تجارب بتوانند زنان و
.بخشند اعتبار آكادميك و دانشجويي
دارد ادامه
|
