جديد كشور پنج و قديم حقوق ;خزر درياي
مدني جامعه با ورزش رابطه تحليل
(بخش‌آخر)
جديد كشور پنج و قديم حقوق ;خزر درياي
حال تا گذشته از خزر درياي حقوقي وضعيت بررسي
مختلف دوره‌هاي تاكنون گذشته از خزر درياي منطقه : اشاره
مذكور درياي بر تسلط براي.است سرگذاشته پشت را سياسي
به منجر كه آمد بوجود سابق شوروي و ايران بين برخوردهايي
اهميت.گرديد كشور دو بين عهدنامه‌هايي و توافقات تنظيم
يافته افزايش سابق شوروي فروپاشي با منطقه اين استراتژيك
فكر ساحلي ، كشورهاي گوناگون تمايلات تضارب اثر در و
نظر به ضروري‌تر ديگر زمان هر از جديد ، حقوقي رژيم ايجاد
از خزر دريايي حقوقي رژيم وضعيت زير مقاله در مي‌رسد ،
توافقات و ساحلي كشورهاي ديدگاههاي تاريخي ، سابقه حيث
.است گرفته قرار تحليل و بررسي مورد گذشته
انديشه گروه
مشهدي هادي
تاريخي سابقه -1
.است بوده توجه مورد ديرباز از خزر درياي حقوقي رژيم
در مطروحه مسايل تمامي سابق شوروي وجود لحاظ به ابتدا
بررسي مورد شوروي و ايران كشور دو بين دريا اين خصوص
مبين تركمانچاي و گلستان عهدنامه‌هاي وجود.مي‌گرفت قرار
در كه تركمانچاي و گلستان عهدنامه در.مي‌باشد امر اين
قدرت توازن عدم لحاظ به گرديد ، تنظيم تزاري روسيه زمان
آن بوسيله و بوده تحميلي قرارداد يك زمان ، آن در
براساس.آمد بوجود خزر درياي در ايران براي محدوديتهايي
جنگي كشتي و نظامي فعاليت داشتن حق ايران عهدنامه‌ها اين
در بلشويكها پيروزي از بعد (1).نداشت را خزر درياي در
در آرامش حفظ و خويش موقعيت تثبيت براي انقلابيون روسيه ،
از كه زدند اصلاح‌طلبانه‌اي اقدامات به دست خود مرزهاي
اين در كه بود ايران با مودت 1921 عهدنامه جمله آن
از خزر درياي در ايران بر شده تحميل محدوديتهاي عهدنامه
ديگري عهدنامه سال 1940 در عهدنامه اين متعاقب.رفت بين
فروپاشي زمان تا مقررات اين.گرديد تنظيم كشور دو بين
.بود حاكم خزر درياي بر سال 1991 در شوروي جماهير اتحاد
و اروپا نقشه سابق شوروي جماهير اتحاد در سياسي تحولات
دريا حاشيه مستقل كشورهاي افزايش.داد تغيير را آسيا
حاكم حقوقي وضعيت در تمايلات كثرت موجب كشور پنج به ازدو
رونق فوق مسائل سر بر سخن بازهم و گرديد خزر درياي بر
مي‌آيد عمل به دريا اين از كه استفاده‌هايي.گرفت تازه
خصوص زيردريايي‌در منابع و كشتيراني:از عبارتند
عدم و دريا اين بودن مسدود لحاظ به گفت بايد كشتيراني
به مربوط امور "صرفا بين‌المللي آبهاي با ارتباط
كشورهاي ميان در تنها مسافر و كالا حمل از اعم كشتيراني
منابع اصلي مساله اما.مي‌پذيرد انجام خزر درياي حوزه
كشورهاي تعدد به توجه با كه مي‌باشد دريا زيربستر و بستر
هر حدود تعيين و مستقل استخراج خواهان كدام هر ساحلي
منابع اهميت در.مي‌باشند منابع اين استخراج براي كشور
زير گاز و نفت منابع كه گفت بايد خزر درياي بستر زير
عمده منبع سومين سيبري و فارس خليج از پس خزر درياي بستر
از بيش جديد حقوقي رژيم يك تدوين لذا و (2).است جهان در
.مي‌رسد نظر به ضروري ديگري زمان هر
و 1940 قراردادهاي 1921 بررسي -2
خصوص در كه هستند قراردادهايي قراردادهاي 1921 ، 1940
جماهير اتحاد بين خزر درياي حقوقي وضعيت به بخشيدن سامان
به اجمالي نگاهي با.است شده منعقد ايران و (سابق) شوروي
تنظيم زمان به توجه با كه مي‌گردد ملاحظه قراردادها اين
قرار نظر ملحوظ مستحدثه مسائل از بسياري فوق قراردادهاي
قاره فلات حقوقي مفهوم مي‌توان نمونه براي.است نگرفته
ژنو كنوانسيون در اولين‌بار براي اين‌مفهوم.كرد بيان را
اقتصادي منطقه مفهوم و در 1958 قاره فلات خصوص در
درياها 1982 حقوق در ملل سازمان كنوانسيون در انحصاري
كه مي‌گردد مشاهده فوق وصف با (3).است شده ذكر
استفاده مورد نمي‌توانند تنهايي به فوق‌الذكر قراردادهاي
پافشاري عليرغم خزر ، درياي حوزه كشورهاي عمل مبناي و
كه گيردچرا قرار فوق ، قراردادهاي مفاد اجراي در روسيه
شوروي فروپاشي با خزر درياي فوق مطروحه مسائل از صرفنظر
و گرديده برخوردار منطقه در جديدي ژئوپليتيك وضعيت از
مي‌باشد ، آنها سر بر نظرها اختلاف بيشتر كه مستحدثه مسائل
سئوالي اينجا در.است نگرديده مطرح فوق قراردادهاي در
تازه كشورهاي "اصولا آيا كه است آن مي‌شود مطرح كه
پاي‌بند (4)دولتها جانشيني اصل طبق يافته استقلال
مذكور كشورهاي خير؟ يا مي‌باشند و 1940 قراردادهاي 1921
بر ناظر كه مطهر ولادت اصل بر تمسك و استدلال اين با
مشي خط اتخاذ در يافته تازه‌استقلال كشورهاي عمل آزادي
به اما مي‌دهند منفي پاسخ فوق مطروحه سئوال به است مستقل
آبهاي جمله از مرزي قراردادهاي در اصل اين تحليلگران نظر
.نمي‌شود اجرا درياچه‌ها و رودخانه‌ها مانند مشترك داخلي
مورد نيز آفريقا وحدت سازمان سوي از اصل اين تسري عدم
يافته استقلال تازه كه‌دولتهاي چرا گرفته قرار تاييد
پيشين استعماري دولتهاي كه را قراردادهايي كليه آفريقايي
ادوارد ، آلبرت ، :مانند قاره اين مشترك درياچه‌هاي خصوص در
بودند ، كرده منعقد ويكتوريا و ملاوي چاد ، تانگانيكا ،
(5).معتبرشناختند
جامع قراردادها اين كه چند هر داشت اذعان بايد علي‌ايحال
بخشيدن سامان براي تلاشي عنوان به لكن نمي‌باشند كامل و
مي‌تواند و بوده اهميت داراي خزر درياي حقوقي وضعيت به
خزر درياي حاشيه كشورهاي براي چهارچوبي و مبنا عنوان به
و مفيد راهگشا ، جديد ، توافقات به دستيابي منظور به
نافذ مذكوركماكان قراردادهاي كلي اصول و بوده كارساز
كشورهاي از بعضي كه مي‌گردد مشاهده وجود اين با.باشد
فعاليتهاي خصوص در قراردادهايي انعقاد با ساحلي
و گذاشته‌اند پا زير را اصول اين منابع ، از بهره‌برداري
قرارداد 1940 در (6)نمي‌نمايند مراعات را سايرين حقوق
ثالث دول شناورهاي حضور عدم گرديده مطرح كه مسائل از يكي
كردن نظامي غير تفكر به توجه باميباشد خزر درياي در
تازه‌استقلال كشورهاي قراردادهاي انعقاد خزر ، درياي
درياي در ثالث دول شناورهاي تردد و غربي دول با يافته
كشورهاي ساير حقوق آشكار نقض اكتشافي فعاليتهاي براي خزر
توسط چنين اين اعمالي مي‌رسد نظر به چنين.مي‌باشد ساحلي
سياسي اهداف داراي اقتصادي اهداف بر علاوه مذكور كشورهاي
به توجه با مذكور كشورهاي سو يك از.مي‌باشد هم
سعي لذا مي‌برند ، رنج اقتصادي ضعف از بودن جديدالتاسيس
توسعه به دريا منابع از بهره‌برداري با مي‌نمايند
ايجاد با نتيجه در و يابند دست هنگام زود اقتصادي
و تخصص از استفاده و غربي كشورهاي با قراردادهايي
دست مهم اين به دارند قصد منابع استخراج در آنها فن‌آوري
از قدرتمندي كشورهاي وجود به توجه با ديگر سوي از.يابند
با سياسي حيث از آنها ، همسايگي در روسيه و ايران قبيل
بدين و دارند خود براي آرامش حفظ در سعي قراردادها ايجاد
در مذكور كشورهاي احتمالي تهديدات از مي‌خواهند وسيله
انعقاد به مي‌توان اقدامات اين جمله از كه باشند امان
. كرد اشاره غربي كشورهاي با آذربايجان نفتي قراردادهاي
درياچه‌بودن يا دريا حيث از خزر درياي وضعيت -3
"اصولا آيا كه است مطرح بحث اين خزر درياي درخصوص
خير؟ يا نمود اطلاق دريا آن به مي‌توان
واحد يك دريا است گرديده ارائه دريا از كه تعريفي طبق
و مي‌باشد ارتباط در اقيانوس با كه مي‌باشد جغرافيايي
آب جمع‌شدن اثر در كه است جغرافيايي واحد يك نيز درياچه
دريا به و آيد به‌وجود زمين پستي‌هاي از معيني نقاط در
درياي حقوقي رژيم در فوق مساله شدن روشن (7).نيست متصل
مربوط قواعد دريابودن فرض بر كه چرا است ، تاثيرگذار خزر
انحصاري منطقه قاره فلات و سرزميني درياي ازقبيل دريا به
به قائل اگر ولي مي‌گردد اعمال آن تقسيم‌بندي در اقتصادي
نگرديده اعمال فوق تقسيمات باشيم خزر درياي بودن درياچه
نحوه درخصوص همجوار كشورهاي توافق وفق بر بايد و
جمهوري.شود عمل آن تقسيم و منابع از بهره‌برداري
قابل خزر درياي بر دريا اطلاق كه است معتقد قزاقستان
دريايي مختلف مناطق به مربوط قواعد بايد و است تسري
خصوص اين در روسيه.گردد اعمال نيز خزر درياي درخصوص
تسري خزر درياي به نمي‌توان را دريا اطلاق كه است معتقد
(8).برد به‌كار را درياها بين‌المللي حقوق درنتيجه و داد
دارد ادامه
منابع *
و صلح براي مبنايي عنوان به خزر درياي حقوقي رژيم -1
شماره قفقاز و مركزي آسيا فصلنامه -دبيري محمدرضا -توسعه
و 5 و 4 ص 3 -تابستان 73 -5
جمهوري روزنامه -خزر درياي حقوقي رژيم در تاملي -2
شماره 574121/1/78 -اسلامي
ترجمه گيزاتوف ، چسلاو ويلا خزر ، درياي حقوقي رژيم -3
-قفقاز و مركزي آسياي مطالعات فصلنامه شهبازي بدرالزمان
ص 135 تابستان 74 ش 10
-بين‌المللي حقوق لحاظ از خزر درياي حقوقي رژيم -4
ش -قفقاز و مركزي آسياي مطالعات فصلنامه -صادقي ميرمحمد
ص 163 -10
-زنهارها و نويدها -خزر درياي حقوقي رژيم بر نگرشي -5
پاييز 74 شماره 3 -ص 667 -خاورميانه فصلنامه -باوند داود
حسين -انرژي خطوط و منابع توسعه خزر درياي حقوقي رژيم -6
ص -ش 21 -قفقاز و مركزي آسياي فصلنامه -اردبيلي كاظم‌پور
21
فصلنامه -اف بوداغ بوداغ -درياچه يا درياست خزر -7
ص 169 -ش 10 -قفقاز و مركزي آسياي مطالعات
جمهوري روزنامه -خزر درياي حقوقي رژيم در تاملي -8
مورخه 21/1/78 -شماره 5741 -اسلامي
مدني جامعه با ورزش رابطه تحليل
(بخش‌آخر)
گيري نتيجه
است لازم كه بود اين من گفته‌هاي همه اصلي فرض "تقريبا
موقعي تنها اينكه و شود سازماندهي پايين به بالا از ورزش
و شود احياء كشور اين ورزش كه شود احياء گرجستان اقتصاد
هزينه كه شوند ايجاد بزرگي جديد شركتهاي اينكه يا
.بگيرند برعهده را باشگاهها
و راگبي ورزشكاران راجع‌به كردن بحث از كلي مباحث اين
وظيفه احساس جامعه قبال در كه جنوبي آفريقاي كريكت
شهركهاي در را ورزشي فعاليتهاي كه مي‌كردند
"كاملا بكنند ، سازماندهي و دهند گردش سياهپوست‌نشين
.است متفاوت
و خودجوش مي‌بايست فعاليتي هر (كه 1 اصلي فرض دو اين
نفع به نهايت در مساله اين اينكه و (باشد20 داوطلبانه
.است موارد اين فاقد گرجستان كشور متاسفانه است ، جامعه
از معنايي يا مفهوم هيچ بعد اين در گرجيها مي‌آيد نظر به
"كاملا دهه 1990 اوايل در موتفليس دينا:نمي‌دانند جامعه
و سياسي -جزايي سازمانهاي نظامي باز چتر يگان بوسيله
گرجستان ، موفق تيم دومين.مي‌گرديد كنترل مخدر مواد
مدت طولاني حزب رئيس تيولا بخشي‌از باتومي دينامو
در گرجستان شكست با.بود آباشيدزه اصلان آدجاريان ،
كافي" كشور اين ورزش وزير و آتلانتاي 1996 المپيك
دخالت و كنترل براي را دولت آن نتيجه در "آسانتياني
دارد؟ وجود هم استثنايي.فراخواند ورزش بر بيشتر
رقابتهاي تاسيس در را توانشان دانشجويي اتحاديه‌هاي
بسكتبال ملي ليگ با مسئله اين كه كرده‌اند ثابت خودشان
ظرفيتي -كشتي همچنين.گرديد آغاز سال 1994 در دانشجويي
اين اماميدهد نشان توده‌اي سازمانهاي در خودجوشي براي
جامعه در واقعي ريشه‌هاي كه است ورزشي چند از يكي
.دارند سابق شوروي زمان از قبل حتي روستايي
با مستقل پايه‌اي بر را خودش هم گرجستان راگبي اتحاديه
سال در جديد و قديمي بخش‌هاي شامل اعضاء از كاملي طيف
.كرد سازماندهي 1995
مدني جامعه" كه است كرده اظهار "رامفل سريدات" آقاي
و مي‌گردد درك كمتر اما است مهم بسيار بين‌المللي
به زيادي تمايل ورزشي پژوهشهاي ".مي‌شود گرفته بي‌اهميت
.دارند ديدگاه اين قوي تاييد و تصديق
دوباره موفقيت‌آميزي بطور گرجيها راگبي و فوتبال اگر
مهم راگبي مديره هيات و "FIFA" تلاشهاي گردد سازماندهي
پيوندهاي از كه مالي سودهاي و منزلت و مقامبود خواهد
اين در گرجيها پيشرفت باعث مي‌آيد فراهم بين‌المللي
حذف باعث كه چيزي آن مشابه "دقيقا مي‌گردد ، فرايند
.شد جنوبي آفريقاي در آپارتايد
بلكه نمي‌افتد ، اتفاق ورزش در تنها حركت اين البته
از وسيعي طيف و بايرن جامعه بريستول ، -تفليس اتحاديه
و گرجي نهادهاي ميان دانشگاهي و علمي پيمانهاي و پيوندها
نمونه‌هايي آمده‌اند ، بوجود دهه 90 در كه غربي موءسسات
پيوند جهاني جامعه به "تواما را گرجستان كه هستند
كمك گرجستان در مدني جامعه تشكيل در همچنين و مي‌دهند
.مي‌كنند
نهادهاي كاركردهاي درك براي شهودي مدني ، جامعه مفهوم
بنابه.است مدني جامعه "آموزنده بعد" ورزش و است ورزشي
كه بپذيريم را ابتدايي و اوليه حزب همان بايد ما دلايلي
اما ".دارد گرايش مدني جامعه آثار بازتاب بسوي ورزش
نشان واضح آينه‌اي يك در "ضرورتا بازتاب اين متاسفانه
باشد فراواني انعكاسات مجموع است ممكن بلكه نمي‌شود داده
.مي‌شود ديده مقعر آيينه يك در كه
جامعه زمينه‌هاي كردن فراهم در ورزش تاثير اينكه منظور
بلكه روشن و واضح به‌صورت نه اما است فراوان مدني
.غيرمستقيم به‌صورت
ساير به نسبت وسيع حدي در گرجستان ورزش رو اين از
حتي تايلندي ورزش.است پاشيده هم از گرجي جامعه جنبه‌هاي
نظامي ، تجاري ، اليت‌هاي بوسيله و است كرده سقوط بيشتر
جنبه‌هاي ديگر به نسبت.است درآمده كامل كنترل تحت محلي
جامعه از قويتر "نسبتا حتي مدني جامعه تايلندي ، زندگي
ورزش كه مي‌دهد نشان آخر مورد است ، جنوبي آفريقاي مدني
اغلب شده ذكر ديگر مورد دو.باشد مهم مي‌تواند چگونه
.هستند كمتري اهميت داراي
|
