اقتصادي يادداشت
مجلس و اقتصاد
اداري هزينه‌هاي‌فساد
مي‌شود ارزان مرغ بمانيد ، منتظر
اقتصادي يادداشت
كنكور اقتصاد
نخجواني سيداحمد
دست به را بهانه‌اي سراسري آزمون در عالي تحصيلات مشتاق جوان ميليون نيم و يك حضور
دانشجو پذيرش شيوه اين برگزاري اقتصادي آثار به نيم‌نگاهي حاضر ، نوشتار در تا داد
.گيرد صورت كشور در
يك از نسخه هزار ده‌ها چاپ تجديد كنكور ، آموزشي موسسه هزاران شايد و صدها رونق
شدن فراگير تست ، حدس كلاس‌هاي شيوع آزمايشي ، كنكورهاي هفته هر برگزاري جزوه ،
كنكور ، كلاس‌هاي تلويزيوني حتي و مطبوعاتي گسترده تبليغات تضميني ، كلاس‌هاي
اهميت از نشان همه و همه ديگر ، بسيار شواهد و كنكور مدرسان برخي از اسطوره‌سازي
از بسياري كه است خاطر همين به درست.دارد كشور خانوارهاي زندگي در آزمون اين
بيكار را خود جوانان يا هستند ، جامعه در بيكاري تلخ پديده شاهد كه خانوارها
خود فرزند بتوانند اما آورند ، خودروي اموال فروش يا استقراض به حاضرند مي‌بينند ،
بسيار تحصيلكرده قشر در بيكاري هم‌اكنون كه آن از صرف‌نظر كنند ، دانشگاه راهي را
.است هشداردهنده‌تر
مي‌دهد نشان كشور شهري خانوارهاي در آموزش (تورم بدون يا) واقعي هزينه به نگاهي
سال‌هاي طي كه آن وجود با
هزينه يا مصرف و بوده‌اند فقر و مالي بحران‌هاي با درگير يكسره خانوارها 791361 ،
درصد آنان 24 خوراكي غير مصرفي كالاهاي و لوازم و درصد آنها 20 كفش و پوشاك تهيه
بالا درصد كرده‌اند 124 خود فرزندان آموزش و تحصيل صرف كه هزينه‌اي اما آمده پايين
(1).بوده‌اند روبه‌رو پديده همين با نيز روستايي خانوارهاي.است رفته
مربوط آنها از بخشي و گذاشت كنكور كلاس‌هاي پاي به تنها نبايد را افزايش اين البته
فراواني تاثير كنكور حال ، هر به اما بوده ، پولي دانشگاه‌هاي و غيرانتفاعي مدارس به
مي‌شود ، غيرانتفاعي مدارس صرف كه هزينه‌هايي از بسياري وانگهي ، .است داشته آن بر
نشات آزمون اين در فرزندانشان يافتن ظفر براي خانوارها نگراني از غيرمستقيم به‌طور
.مي‌گيرد
شهرهاي در كنكور كلاس ماه هفت تا شش براي (ناچار به) كشور خانوارهاي حاضر ، درحال
از بيشتر يا و ريال ميليون بيست تا چهار از تحصيلي ، رشته نوع به بسته كشور ، بزرگ
تست انواع تهيه هزينه اينها ، كنار در.مي‌كنند پرداخت آموزشي موسسات به را اينها
مي‌آورند روي خصوصي كلاس‌هاي به نيز برخي ميان ، اين در.است توجه قابل بسيار نيز
.مي‌پردازند را ريال هزار پانصد تا يكصد بين هزينه‌اي آموزش ، ساعت هر براي كه
چشمگير هزينه‌هاي و كارند به مشغول كنكور كلاس‌هاي همين در نفر هزاران كه نيست شكي
به‌صورت يادشده ،
بنابراين.مي‌رسد بخش‌ها اين در سرمايه‌گذاران دست به فعاليت‌ها اين افزوده ارزش
اين به بحث اما ، .است گرفته قرار تحت‌تاثير اقتصادي رشد هم و شده ايجاد اشتغال هم
.مي‌آيد دست به قيمتي چه به افزوده ارزش اين ديد بايد زيرا.نيست سادگي‌ها
اين در كه مي‌دهد نشان هفتاد دهه در خانوارها بودجه درباره گرفته صورت بررسي‌هاي
يافته ، ادامه بيشتري شدت با خانوارها بودجه در صنعتي كالاهاي مصرف كاهش روند دهه ،
غيرخوراكي صنعتي كالاهاي مصرف و درصد از 30 بيش كفش و پوشاك مصرف كه گونه‌اي به
بالا درصد آموزش 50 و تحصيل هزينه مدت ، همين در اما يافته ، كاهش درصد به 15 نزديك
هزينه سهم كه شده آن اقتصادي عوامل ساير همراه به تحولاتي چنين نتيجه.است رفته
از 23 كشور خانوارهاي غيرخوراكي بودجه در خدماتي كالاهاي ديگر و آموزش و تحصيل
كالاهاي سهم ده‌ساله ، دوره همين در.برسد سال 1379 در درصد به 38 سال 1370 در درصد
آموزش و تحصيل هزينه اهميت نشانه اين و يافته كاهش درصد به 19 درصد از 27 صنعتي
و تحصيل صرف را بيشتري هزينه خانوارها كه زماني زيرا است ، كشور اقتصاد در خانوارها
كالاهاي مصرف به و كنند صرف‌نظر ديگر كالاهاي برخي خريد از مجبورند مي‌كنند ، آموزش
درآمد متوسط خط زير كشور خانوارهاي درصد آن‌كه 70 حال.دهند كمتري بهاي صنعتي
.مي‌آيند حساب به داخلي صنعتي كالاهاي مصرف‌كنندگان بزرگ‌ترين هم‌اينان ، و هستند
از بيش و هستند مزمن ركود دچار كشور داخلي صنايع كه مي‌دهد رخ پديده‌هنگامي اين
.دارند نياز بازار در موثر تقاضاي به هرچيز
عارضه اولين كنكور ، در شركت داوطلبان زياد بسيار تعداد به باتوجه بدين‌ترتيب ،
.دانست اقتصادي بخش‌هاي در ركود ايجاد مي‌توان را دانشجو گزينش شيوه اين اقتصادي
كنكور كلاس هزينه صرف ريال ده‌ميليون خانواري وقتي.است ساده بسيار نيز مساله صورت
كشاورزي حتي و صنعت بخش در كالايي خريد صرف مي‌تواند هزينه اين مي‌كند ، خويش فرزند
سه متوسط به‌طور كنكور داوطلبان از هريك شود فرض اگر وسيع‌تر ، مقياس در.گردد
بسياري باورنكردني هزينه‌هاي به باتوجه كه)كنند هزينه آزمون اين براي ريال ميليون
در ريال ميليارد پانصد و چهارهزار معادل رقمي ،(نيست واقعي غير فرضي خانوارها ، از
نامشهود ، هزينه‌هاي از جداي رقم ، اين.مي‌گردد كنكور آمادگي كلاس‌هاي صرف كشور كل
زمينه‌سازي براي خانوارها قبل سال‌هاي اقتصادي هاي هزينه و صرف‌شده ملي انرژي
.است فرزندانشان قبولي
ايجاد براي دولت كه است بودجه‌اي از نيمي معادل ريال ، ميليارد پانصد و هزار چهار
سرمايه‌گذاري‌هاي كل حدود در چيزي و نظرگرفته در سال 1381 در شغلي فرصت سيصدهزار
!است سال يك طي كشور كشاورزي بخش در گرفته صورت
كشاورزي و صنعت بخش‌هاي جذب مي‌توانست كه نيز زيادي سرمايه‌هاي اينها ، بر افزون
كشور ، علمي سطح بردن بالا دنبال به نه كه شده گرفته به‌كار كنكوري كلاس‌هاي در شود ،
.است چهارجوابي تست‌هاي بر غلبه چگونگي آموزش پي در بلكه
مسائل از صرف‌نظر كشور ، دانشگاه‌هاي به ورود آزمون برگزاري كنوني شيوه اساس ، براين
داشته مختلفي عوارض مي‌تواند نيست ، مقاله اين صلاحيت در آنها به پرداختن كه متنوعي
دورشدن و يك‌سو از كشور در سرمايه‌گذاري‌ها در انحراف ايجاد آنها ، از يكي كه باشد
.است ديگر سوي از اقتصاد ، مولد بخش‌هاي از نقدينگي
از بيش كه مي‌كند تحميل خانوارهايي به را تحصيل هزينه‌هاي شيوه ، اين كه آن مهمتر
.داشته‌اند بودجه كسري خود ، درآمد درصد اندازه 10 به اخير ، سال ده طي آنها درصد 70
(2)
اما نمي‌شود ، خلاصه فعلي شتابزده مباحث به كنكور ، اقتصادي جنبه‌هاي بي‌گمان ،
.است مناسبتري فرصت نيازمند آنها به پرداختن
:پي‌نوشت
سياسي اطلاعات ماهنامه ،(خانوارها فقر بر نفتي درآمدهاي تاثير) نخجواني ، سيداحمد-1
آبان 1380 و مهر شماره 170169 اقتصادي ، و
، روزنامه (داشته‌اند؟ بودجه كسري خانوارها درصد هفتاد چرا) نخجواني ، سيداحمد -2
بهمن 1380 شماره 3 ، 25 بنيان
مجلس و اقتصاد
شد خواهد اجرا كشور در همگاني بيمه قانون سال 1382 از
سال 82 آغاز از شد خواهد موظف دولت (درمان و بهداشت ساماندهي) طرح تصويب صورت در
بيمه اصل اجرايي‌شدن زمينه‌هاي كه كند تنظيم طوري را كشور سالانه بودجه لوايح
.شود فراهم كشور در همگاني
مجلس به اساسي ، قانون (و 3 و 29 43) اصل سه براساس مذكور طرح ما ، خبرنگار گزارش به
در اجتماعي تامين از برخورداري اساسي ، قانون اصل 29 به باتوجه.است شده ارائه
و حوادث ماندگي ، راه در بي‌سرپرستي ، كارافتادگي ، از بيكاري ، بازنشستگي ، زمينه‌هاي
غيره ، و بيمه به‌صورت پزشكي مراقبت‌هاي و درماني و بهداشتي خدمات به نياز و سوانح
عمومي درآمدهاي محل از تا است مكلف دولت اصل اين مطابق.است شده شمرده همگاني حقي
افراد تمام براي را مذكور مالي حمايت‌هاي و خدمات مردمي مشاركت از حاصل درآمدهاي و
بيمه و پايه خدمات تحت‌پوشش جامعه اقشار كليه طرح ، اين براساسكند تامين كشور
كليه همگاني بيمه پايه خدمات به مربوط اعتبارات همچنين و مي‌گيرند قرار همگاني
جامعه آحاد ميان در يكسان طور به تا شد خواهد متمركز سازمان يك در جامعه ، اقشار
.شود تقسيم
شده تصريح هم مكمل بيمه‌هاي و همگاني درمان بيمه پايه ، خدمات شمول و حدود درمورد
.شد خواهند بهره‌مند خدمات اين از يكسان طور به افراد كه است
هيچ تحت‌پوشش هنوز كه افرادي درمورد همگاني درمان بيمه اعتبار تامين خصوص در
قالب در و دولت طريق از اعتبار اين است شده پيش‌بيني نگرفته‌اند قرار بيمه‌اي
.شود تامين كشور سالانه بودجه لوايح
اداري هزينه‌هاي‌فساد
اداري فساد با مبارزه استراتژي تدوين لزوم
ودارايي اقتصادي امور وزارت بازرسي و نظارت دفتر كل مدير قضاوي حسين دكتر
طلايي امضاهاي و فراوان اختيارات از دولتي ماموران كه مي‌آيد پديد جايي در فساد
بيشتر دارند ، نظارت و كنترل تحت دولتي ماموران كه فعاليت‌هايي طيف هرچه برخوردارند
است بيشتر هم فساد بروز فرصت‌هاي باشد
بيشتر شود ، حادث فساد كه اين خطر باشد ، كمتر تنبيه و تفحص و تحقيق احتمال هرچه
است
كمتر عمومي خدمات در حرفه‌گرايي و شغلي امنيت عملكرد ، قبال در پاداش حقوق ، هرچه
خلق به خدمت‌رساني جاي به (خود) به خدمت‌رساني در دولتي ماموران انگيزه‌هاي باشد ،
شد خواهد بيشتر خدا
نظام پايه‌هاي كرده ، مختل يقينا را اقتصادي رشد روند اقتصادي و اداري فساد:اشاره
اشتياق كه كشورهايي تمام در ، رو اين از.مي‌كند تضعيف را آن مشروعيت درجه و سياسي
فساد با مبارزه درجهت زيادي حساسيت حكومت كارگزاران دارد ، وجود ثبات و اقتصادي رشد
رشد است ، يافته عينيت جدي عزم اين كه هرجا و مي‌دهند خرج به اقتصادي و اداري
مقالات از برگرفته مي‌آيد پي در آنچه.است شده هموار مناسبي بستر بر اقتصادي
فساد با مقابله براي مي‌تواند كه است توصيه‌هايي متضمن و گوناگون منابع از متعددي
.آيد به‌كار
به رسيدن منظور به عمومي نهادهاي از سوءاستفاده:از است عبارت اداري فساد از منظور
اختلاس ، ميل ، و حيف قبيل از دولتي ماموران يكجانبه ، سوءاستفاده‌هاي كه خصوصي منابع
با عمومي بخش كارگزاران ارتباط از ناشي كه سوءاستفاده‌هايي نيز و پارتي‌بازي
خارجي عمومي بخش كارگزاران با يا (كشور خارج و داخلي از اعم) خصوصي بخش كارگزاران
در فساد اين.مي‌شود شامل را كلاهبرداري و تقلب و نفوذ اعمال اخاذي ، رشوه ، درقالب
كوچك مي‌تواند و است شكل‌گيري قابل سياسي مراكز يا بوروكراتيك و اداري مراكز حوزه
.باشد غيرمتشكل يا شده سازماندهي بزرگ ، يا
سال صدها از و است ديرپايي موضوع خود خودي به اقتصادي ، و اداري فساد مساله گرچه
شده فراهم اخيرا خصوص اين در برنامه‌ريزي و كار فرصت‌هاي اما بوده ، بحث مورد پيش
سخن آن درخصوص نتوان كه نيست (تابو) يك ديگر (اداري و اقتصادي فساد) واقع در.است
سازمان‌هاي اقتصادي ، كارگزاران سياستگزاران ، كه است درآمده موضوعي شكل به بلكه گفت
به دست آن با آشكارا ياري‌رسان كشورهاي و جمعي رسانه‌هاي مدني ، جامعه به مربوط
:مي‌كند روشن را موضوع اين به توجه چرايي چندي ، عوامل.هستند گريبان
خود ، خارجي همكاري‌هاي و كمك‌ها در ياري‌رسان دولت‌هاي سرد ، جنگ پايان زمان از
سرمايه بازارهاي و تجارت به بيشتر و داشته ايدئولوژيك زمينه‌هاي بر كمتري تاكيد
.دارند توجه
بازار در دارد ، رواج آنها در اقتصادي و اداري فساد از بالايي سطوح كه كشورهايي
.برخوردارند سرمايه‌گذاري جذب در كمتري قابليت و توان از رقابتي ، جهاني
و را7ي ابزار از تا است ساخته قادر را شهروندان دموكراسي ، سوي و سمت به حركت
آزادي و بيان آزادي قبيل از) مي‌آورند دست به رفته‌رفته كه مدني آزادي‌هاي
و جامعه رهبران اساس اين بر و جويند بهره فساد با مقابله براي (غيره و اجتماعات
.درمي‌يابند بيشتر را ضدفساد حركت‌هاي به تقيد ضرورت اپوزيسيون رهبران
.برمي‌گردد قبيل اين از مواردي به اداري فساد رواج و پيدايش نهادي علل كلي به‌طور
اقتصادي و اداري فساد تحقق براي قابل‌ملاحظه‌اي فرصت‌هاي كه دولت گسترده اختيارات
انگيزه‌هاي مي‌كاهد ، فساد ارتكاب هزينه از كه اندك پس‌دهي حساب مي‌كند ، فراهم
خدمت‌رساني وظيفه جايگزين را (خود) به خدمت‌رساني كه دولتي بخش شاغلان در انحرافي
.مي‌كند (عموم) به
و شخصي حلقه‌هاي از تبعيت:مي‌شود خلاصه ذيل موارد در عمدتا نيز فساد اجتماعي علل
طيف يا حزب يك سيطره دولت ، اندك مشروعيت ضوابط ، به تقيد و رعايت جاي به فاميلي
.اقتصادي و سياسي فرآيندهاي بر نخبگان از خاصي
كه آنجا تا مي‌شوند ، برگزيده اقتصادي و اداري فساد كردن برطرف براي كه راهكارهايي
كاسته ، دولت اختيارات و سيطره دامنه ، از بتوانند بايد برمي‌گردد ، نهادي بعد به
اجتماعي بعد از.كند اصلاح را كاري انگيزش‌هاي و بخشد بهبود را پس‌دهي حساب روند
را فساد عليه پايدار مداخلات براي سياسي خواست كرده ، اصلاح را تفكرات طرز نيز
آن با كه فسادي ماهيت بر مبتني بايد مي‌شود انتخاب كه استراتژي البتهنمايد تقويت
ديگر به‌عبارت.گيرد شكل فرارو ، محدوديت‌هاي و فرصت‌ها به باتوجه و هستيم روبه‌رو
درون اصلاح‌طلبان گرايش.شود دوخته كشور خاص شرايط با متناسب بايد استراتژي جامه
فضاحت‌هاي به نسبت عمومي خشم دولت ، در آمده پديد تغيير يك فساد ، با مبارزه به دولت
بالاخره و اقتصادي بحران يك بروز فساد ، با مبارزه به اپوزيسيون گرايش مالي ،
فساد با مبارزه فراروي فرصت‌هاي به‌عنوان كه هستند مواردي زمره در خارجي فشارهاي
با مبارزه امر بالقوه موافقان و مخالفان توان به كافي توجه البته.مي‌شوند قلمداد
قوه اپوزيسيون ، جناح حاكم ، سياسي احزاب قبيل از گوناگون نهادهاي درون در فساد ،
فضاي اگراست ضروري بسياري امري مجريه و مقننه قوه و نظامي نيروهاي قضاييه ،
كه استراتژي باشد ، نداشته وجود اقتصادي و اداري فساد با عملي مبارزه براي مناسبي
به نسبت عمومي آگاهي‌هاي ارتقاي منظور به اجتماعي اقدامات بر بايد مي‌شود اتخاذ
مزبور استراتژي.شود متمركز اصلاحات انجام براي سازگار حالت يك پيدايش و مساله
توزيع و تهيه روندهاي مجوزها ، گمركات ، پليس ، قضاييه ، قوه نظير نهادهايي بايد
جديت از فساد مشكل كه جاهايي يعني.دهد قرار هدف را مالياتي بخش و خدمات و كالاها
سازمان‌هاي و دوجانبه چندجانبه ، سازمان‌هاي با همكاري البته.است برخوردار بيشتري
.است ضروري امري نيز (NGOs)غيردولتي
اقتصادي و اداري فساد هزينه‌هاي
و پول‌شويي مخدر ، مواد فروش و خريد نظير مجرمانه فعاليت‌هاي اقتصادي ، و اداري فساد
.مي‌كند تسهيل را فحشا
.مي‌كند تضعيف رسمي فرآيندهاي دادن تغيير طريق از را مطلوب حاكميت و دموكراسي
نمايندگي اعمال و پس‌دهي حساب موضوع قانونگذاري ، دستگاه‌هاي و انتخابات در فساد
.مي‌كند تضعيف را سياستگزاري‌ها در مردم
.مي‌كند معلق را قانون حاكميت قضايي دستگاه در فساد
.مي‌شود منجر خدمات نابرابر تامين به عمومي ادارات در فساد
را دولت نهادي ظرفيت مي‌شود ، رسمي رويه‌هاي گرفتن ناديده موجب كه طور همين فساد
.مي‌كند مضمحل
ويژگي به توجه بدون ماموران شده ، انحرافي جهت‌دهي دچار منابع فساد ، پرتو در
.مي‌كنند پيدا ترفيع يا استخدام عملكردي
بردباري و صداقت نظير دموكراتيك ارزش‌هاي و مي‌برد زيرسوال را حكومت مشروعيت فساد
.مي‌سازد مخدوش را
آوردن پديد و قابل‌ملاحظه اختلال‌هاي ايجاد طريق از را اقتصادي توسعه فساد ،
.است ذيل شرح به اقتصادي اختلال‌هاي اين مصاديق.مي‌كند مختل ناكارآيي ،
و تدارك هزينه نامشروع ، پرداخت‌هاي طريق از را كسب و كار هزينه خصوصي ، بخش در
افزايش پنهاني ارتباط شدن رو خطر و توافقات از تفحص و تحقيق خطر مذاكره ، اداره ،
.مي‌دهد
در رقابت تيررس از را خود مرتبط شركت‌هاي كه طوري.مي‌ريزد هم به را بازي قواعد
.مي‌شود فراهم ناكارآ شركت‌هاي حيات تداوم زمينه ديده ، امان
كه طوري.مي‌كند فراهم را عمومي بخش در اقتصادي اختلالات پيدايش موجبات
به زيرميزي و رشوه براي مساعد بستر كه عمراني پروژه‌هاي سوي به سرمايه‌گذاري‌ها
.مي‌شود دور تعمير و نگهداري حتي و آموزش بخش از و داده جهت تغيير مي‌آيد حساب
نهادن سرپوش منظور به را عمراني پروژه‌هاي فني پيچيدگي دولتي ماموران مي‌شود موجب
.دهند افزايش غيرضروري نحوي به زدوبندها ، بر
را دولت بودجه‌اي فشار و مي‌دهد كاهش را اقتصادي زيرساخت‌هاي و دولتي خدمات كيفيت
.مي‌برد بالا
طي (Mauro) موروميدهد كاهش را اقتصادي رشد و سرمايه‌گذاري روند فوق اختلالات
كه 38/2 مي‌رسد نتيجه اين به است ، داده انجام كشور درمورد 94 سال 1997 در كه بررسي
توليد در سرمايه‌گذاري سهم است ، مدرج تا 10 صفر بين كه فساد شاخص در كاهش درصد
اقتصادي توسعه درخصوص جهاني بانك گزارش.مي‌دهد افزايش درصد را 4 داخلي ناخالص
(تغيير درحال جهان يك در حكومت جايگاه) عنوان تحت آن از بخشي در سال 1997 در جهان
پيش‌بيني قابليت به را فساد سطح و مي‌پردازد سرمايه‌گذاري و فساد بين رابطه به
فساد سطوح كه كشورهايي در كه مي‌كند بيان و مي‌سازد مرتبط پيامدها و پرداخت‌ها
كاهش سرمايه‌گذاري است ، پايين پيامدها و پرداخت‌ها پيش‌بيني قابليت اما بالاست ،
فساد ، ) عنوان تحت سال 97 در كه خود مقاله در دلودي و تانزي ويتو.مي‌كند پيدا شديد
گونه اين است ، شده منتشر پول بين‌المللي صندوق سوي از (رشد و عمومي سرمايه‌گذاري
فرآيند كليت آن بزرگ و سياسي نوع از خصوصا فساد ، ) كه مي‌كنند نتيجه‌گيري
اختلال دچار را عمومي سرمايه‌گذاري پروژه‌هاي به مربوط تصميم‌گيري و تصميم‌سازي
خواهد بيشتر اختلالات درجه باشد ، ضعيف‌تر بازرسي و نظارت نهادهاي كه هرچه.مي‌كند
بيشتر ، عمومي سرمايه‌گذاري(با 1 بيشتر فساد كه است آن گوياي تحقيق نتيجه.(بود
كيفيت با(و 4 نگهداري و عمليات به مربوط كمتر هزينه‌هاي(دولت ، 3 كمتر درآمدهاي (2
حجم فساد وجود كه است آن گوياي و دارد مثبت همبستگي عمومي زيرساخت‌هاي پايين‌تر
.مي‌يابد كاهش آن بهره‌وري حال عين در اما مي‌دهد افزايش را عمومي سرمايه‌گذاري
اعمال سوء اثر اقتصادي رشد بر فساد آن طريق از كه هستند كانال‌هايي عامل ، پنج اين
دومار و هارود نظريه طبق است درست كه مي‌رسد نتيجه اين به حتي مزبور مقاله.مي‌كند
در اقتصاددانان اما دارد ، اهميت اقتصادي رشد در توليد به سرمايه نسبت ديگران و
.گيرند پيش را احتياط جانب بايد بودجه در دولتي بخش عمراني هزينه‌هاي سهم تحليل
اقتصادي و اداري فساد ريشه‌هاي
:نهادي ديدگاه از
طلايي امضاهاي و فراوان اختيارات از دولتي ماموران كه مي‌آيد پديد جايي در فساد.1
دارند ، نظارت و كنترل تحت دولتي ماموران كه فعاليت‌هايي طيف هرچه.برخوردارند
.است بيشتر هم فساد بروز فرصت‌هاي باشد ، بيشتر
خطر باشد ، كمتر تنبيه و تفحص و تحقيق احتمال هرچه:پس‌دهي حساب امكان و ميزان.2
.است بيشتر شود ، حادث فساد كه اين
حرفه‌گرايي و شغلي امنيت عملكرد ، قبال در پاداش حقوق ، هرچه:انحرافي انگيزه‌هاي.3
به (خود) به خدمت‌رساني در دولتي ماموران انگيزه‌هاي باشد ، كمتر عمومي خدمات در
.شد خواهد بيشتر خدا خلق به خدمت‌رساني جاي
دولتي اختيارات دامنه تحديد در عمدتا فساد با مبارزه راهكارهاي نهادي ديدگاه از
تقويت طريق از پس‌دهي حساب بهبود در اقتصادي ، فعاليت‌هاي در دولت نقش كاهش طريق از
ضوابط مجدد طراحي طريق از انگيزه‌ها بهبود در و تنبيه اعمال و نظارت شفافيت ،
.مي‌شود خلاصه عمومي خدمات در استخدامي
اجتماعي ديدگاه از
.مي‌دهد قرار تاثير تحت را فساد سطوح سياسي ، رسمي فرآيندهاي قبال در كلي فكرهاي طرز
نسبت تا مي‌كند مستعد جوامعي يا گروه‌ها براي را زمينه كه دارد وجود چندي عوامل
فقر درخصوص مشخصا فرهنگ‌ها ، از بسياري در دهند ، خرج به بي‌اعتنايي رسمي ضوابط به
يا و مذهبي يا نژادي و فاميلي و شخصي بستگي‌هاي و وفاداري‌ها به اتكا تنازعات ، يا
قرار تاثير تحت و كرده تضعيف را عيني ضوابط به تقيد اجتماعي ، -اقتصادي هويت حتي
از مزيت تامين متعارف و مشترك ابزار نمايانگر قيموميت نظام‌هاي واقع ، در.مي‌دهد
مشروعيت موارد ، از ديگر برخي در.هستند رسمي مجاري جاي به شخصي كانال‌هاي طريق
پذيرش (بودن تحميلي يا فرهنگي انطباق عدم ناكارآيي ، سلطه‌گري ، به‌دليل) حكومت اندك
.مي‌سازد سخت را رسمي ضوابط
غيرخودي و سياسي و اقتصادي فرآيندهاي بر خاص نخبگان يا سياسي حزب يك سلطه طور همين
مغضوبين كه آن براي را زمينه غيرمتشكل ، يا حاشيه‌اي گروه‌هاي راندن بيرون و خواندن
ملاحظات اين.مي‌كند فراهم كنند ، عمل رسمي ضوابط از خارج رانده‌شدگان بيرون و
و اداري فساد كلان هزينه‌هاي به نسبت عمومي آگاهي است شايسته كه است آن گوياي
براي عمومي خواست است شايسته.رود بالا كشور سياسي و اقتصادي توسعه براي اقتصادي
نخبگان ، و شهروندان بسيج از استمداد با كه طوري رود بالا عرصه اين در اصلاحات انجام
.گيرد قرار سياسي كار دستور صدر در اقتصادي و اداري فساد با مبارزه
با مبارزه اجرايي راهكارهاي
اقتصادي و اداري فساد
:شامل نهادي راهكارهاي
:شامل دولت اختيارات دامنه تحديد
با مرتبط مفاسد قصه دولت ، اقتصادي فعاليت‌هاي دامنه كاهش با:خصوصي‌سازي-الف
.مي‌كند فروكش پيمانكاري‌ها مالي تامين و كالاها توزيع و تهيه اشتغال ، فروش‌ها ،
و كند فراهم پهنا اين در آسيبي مي‌تواند خود نوبه به هم خصوصي‌سازي خود البته
صلاح و صرفه كه باشد نحوي به آن مقرراتي و نظارتي ضوابط و شفافيت بايد كه لذاست
.باشد قرين رقابتي شرايط با خصوصي‌سازي و شود رعايت سرمايه‌گذاران و مصرف‌كنندگان
خصوصي بخش به عمومي بخش از را ريسك جست‌وجوي فقط خصوصي‌سازي صورت ، اين غير در
.است خطرناك‌تر بس كه مي‌كند منتقل
كنترل‌هاي ارزي ، محدوديت‌هاي سهميه‌ها ، تعرفه‌ها ، برداشتن ميان از:آزادسازي -ب
و مي‌گيرد آنها از را دولتي ماموران طلايي امضاهاي راحت خيلي مجوزها ، صدور و قيمتي
مبادلات هزينه كنترل‌ها ، اين برداشتن حال ، عين در.مي‌شود مضمحل رشوه مطالبه توان
سازمان.مي‌كند تشديد را رقابت و برمي‌دارد ميان از را تنگناها.مي‌دهد كاهش را
هنگام در مكزيك مثال ، به‌عنوان.است كرده تسريع و تسهيل را فرآيند اين جهاني تجارت
ميانگين و داد كاهش درصد به 22 درصد از 92 را سهميه‌اي واردات گات به الحاق
.داد تقليل درصد به 5/12 درصد از 23 را تعرفه‌ها
مزايده به اتكا با سياست اين:خدمت و كالا توزيع و تهيه فرآيند كردن رقابتي -ج
انتخاب در سليقه اعمال جلو (Open bidding) كاسته دولت اختيارات دامنه از بازار
فرآيند شفاف ترسيم موجب واقع در و مي‌گيرد را دولت طرف عرضه‌كنندگان و پيمانكاران
.مي‌شود عرصه اين در گزينش ضوابط و
دولتي ، ادارات انحصاري توان برداشتن با سياست اين:دولتي خدمات ارائه در رقابت -د
كه چراميكاهد را اخاذي زمينه و مي‌برد ميان از را اداري فساد پيدايش فرصت
اداره به مي‌تواند دارد ، غيرمعمولي مطالبه كه شود مواجه ماموري با اگر مصرف‌كننده
صدور اداره نظير مي‌آيند ، حساب به محوري كه اداراتي درخصوص.كند مراجعه رقيب
و پست نظير اداراتي درخصوص و كرد ايجاد همپوشي آنها قدرت قلمرو در بايد گذرنامه ،
اين.داد انجام دولتي و خصوصي كانال دو از را خدمت‌رساني فرآيند مي‌توان زباله حمل
.مي‌شود تلقي عمومي خدمات عرضه كردن رقابتي براي متمايز شيوه دو ، راه دو
بهبود درجهت تلاش‌هايي مستلزم موضوع اين (Accountability):پس‌دهي حساب روند بهبود
تفحص.است ديگر سوي از فاسد اقدامات تنبيه فرآيند و سو يك از تفحص و تحقيق فرآيند
و تنبيه لازمه كه درحالياست نظارت و شفافيت ارتقاي درجهت اقداماتي مستلزم بهتر
بهبود و قضايي فرآيندهاي تقويت اداري ، و كيفري تنبيهات اتخاذ كارآتر ، توبيخ
:است گونه اين فوق اقدامات شرح.است انتخابات بر مبتني مسووليت‌پذيري
عمليات در كه شفافيتي با امر اين:مقررات و ضوابط به مربوط اطلاعات آزادي -الف
اين از مانع و مي‌كند تقويت را پس‌دهي حساب و مسووليت‌پذيري مي‌آورد ، پديد دولت
ملي امنيت با تعارض ادعاي يا آنها كردن قلمداد محرمانه با دولت كارمندان كه مي‌شود
اين ، بر علاوه.ببندد فسادانگيز موارد و زمينه‌ها به مربوط بررسي‌هاي بر را راه
گوناگون رويه‌هاي از را شهروندان(information legislation)اطلاعاتي مقررات آزادي
مطرح يا سيستم زدن دور براي تلاش‌ها دامنه از ساخته ، آگاه دولتي خدمات به مربوط
.مي‌كاهد باشد ، عمومي بايد قانونا كه اطلاعاتي ارائه ازاي در گوناگون تمنيات كردن
از بسياري در.است مهم بسيار دولت كارمندان مالي امور در شفافيت:مالي اعلام -ب
در و پست تصدي بدو در بايد عالي‌رتبه كارمندان كه دارد وجود قانون اين كشورها
كشورها از برخيكنند اعلام را خود دارايي‌هاي پست ، تحويل هنگام
الزامي را عالي‌رتبه كارمندان دارايي‌هاي تحولات سالانه(monitoring)ديده‌باني
اين به عمومي دسترسي هم باز اما دارد وجود قوانين اين گرچه البته.كرده‌اند
.است جداگانه‌اي مشكل خود شده مطرح ادعاهاي سقم و صحت بررسي يا و اطلاعات
را پس‌دهي حساب دولت ، هزينه‌هاي و درآمدها در شفافيت:بودجه‌ريزي باز فرآيندهاي -ج
كه مي‌آيد حساب به بيشتري انگيزه شفافيت اين محلي بودجه‌هاي در البته.مي‌كند آسان
خودكار نظارت نوع يك و كرده پيدا بيشتري ورود دولتي هزينه‌هاي و درآمدها در مردم
داشته همراه به خوبي نتايج السالوادور و پاراگوئه بوليوي ، در سياست اين.شود فراهم
.است
حسابرسي و مالي مديريت نظام‌هاي بهبود:حسابرسي ادارات و مالي مديريت نظام‌هاي -د
كادر تربيت لازم ، سخت‌افزارهاي جديد ، ايجاد مالي نرم‌افزارهاي طراحي طريق از
انواع كشف و اطلاعات مقايسه در پرسرعت كامپيوترهاي كارگيري به حسابرسي ، و حسابداري
بودجه‌اي مانور هرگونه به نسبت خودكار اخطار و مضاعف پاداش‌هاي و پرداخت‌ها
دولتي وجوه تمركز نيز و غيره و خودرو زمين ، قبيل از دولتي اموال تصرف يا غيرمتعارف
.است موثر پس‌دهي حساب امر در متعدد ، كمتر حسابهاي در
مطرح ادعاهاي در نهادها اين:فساد با مبارزه مستقل نهادهاي و عمومي دادستاني -ه
دارند نظر تحت را اداري نظام‌هاي و مي‌دهند خرج به نظر دقت سوءمديريت بر دال شده
شكايت‌هاي.باشد دور به فسادخيزي از آنها اداري رويه‌هاي كه كنند حاصل اطمينان تا
.مي‌آيند حساب به مردمي حمايت دفاتر و صبور سنگ به‌عنوان و مي‌كنند ثبت را شهروندان
مقامات كنترل درجهت را لازم توان Legislative Oversight):) قانوني نظارت‌هاي -و
:است ذيل شرح به تدابيري نيازمند قانونگذاري بدنه‌هاي البته.مي‌كند فراهم اجرايي
نظارت قابل‌ملاحظه توان بودجه‌اي ، استقلال قوي ، كميته‌هاي حرفه‌اي ، اداري كادر
بدنه‌هاي اوقات گاهي.سياسي انتصابات تاييد در نهادي نقش داشتن و بوروكراتيك
.مي‌گيرند قرار عالي‌رتبه مقامات ناحيه از ارتشا يا نفوذ اعمال معرض در قانونگذاري
كه كارشناسي كاري جلسات و كند مدرن را قانونگذاري شيوه‌هاي بتواند كه برنامه‌هايي
نظارتي ظرفيت عرصه در حاكميت تقويت در نقش‌شان درست درك در را پارلمان نمايندگان
يا دموكراسي تاسيس دهه 1970 اواخر از.مي‌آيد حساب به ضروري بسيار امري رساند ، مدد
آورده ارمغان به را قانونگذاري بيشتر اقتدار كشورها ، از بسياري در آن مجدد برقراري
بر مبتني ،(مورو دو كالر فرماندو) برزيل رئيس‌جمهور احضار آن نمونه بارزترين.است
بود اين آن ، جديدتر نمونه.بود پارلمان كميسيون‌هاي از يكي سوي از تقديمي دادخواست
مقامات دخالت به مربوط ادعاهاي بررسي جهت ويژه كميته يك برزيل سناي مجلس كه
آن ديگر مثال.داد تشكيل دولتي قرضه اوراق فروش در تقلب در دولتي عالي‌رتبه
نقش كويت ، در حاكميت مجدد استقرار و خليج‌فارس جنگ از بعد كه است كويت پارلمان
(زيرميزي) درخواست بر مبني را سلطنتي خاندان عملكرد و است كرده ايفا مهمتري
.ساخت فاش دفاع وزارت به مربوط خريدهاي در (Kickbacks)
كارمندان اداري همكاران از گرفتن كمك:مخبران از حمايت و ارتباطي خطوط ايجاد -ز
اداري ، فساد اعمال از گزارش دريافت درجهت شهروندان و كسب و كار صاحبان از و خاطي
حساب در بسزايي نقش خط 118 مانند (Hot Lines) ارتباطي خطوط كردن داير طريق از
مستقيم ارتباطي خط يك بايد امر متولي دولتي اداره.دارد مسووليت‌پذيري و پس‌دهي
و تعقيب مورد شود ، مطرح خط اين طريق از كه ادعايي هرگونه كه كند تضمين و ايجادكند
به‌طور.آورد به‌عمل بايد مخبران از حمايت در را لازم تدابير و مي‌گيرد قرار تفحص
(Hot Lines)ارتباطي خط يك اداري فساد با مبارزه مستقل كميسيون هنگ‌كنگ ، در مثال ،
كميسيون.دهد قرار بررسي مورد را ادعايي هرگونه كه مي‌كند تضمين و است كرده ايجاد
و مي‌دهد قرار حمايت مورد را مي‌دهند خبري كه كساني كه مي‌رود پيش حد آن تا مزبور
كمك كنند ، پيدا دسترسي بيشتر اطلاعات كسب جهت نظر مورد كارمند فايل به بخواهند اگر
فساد به معترض افراد دسته اين شود ، آشكار مخبران هويت كه مواردي در البته.مي‌كند
Whistle) مخبران كشورها ، از بسياري درگيرند قرار خطر معرض در است ممكن اداري ،
همين به.گيرند قرار خشونت يا اخراج معرض در يا و تنبيه مورد است ممكن(Blowers
است قوانيني تصويب مستلزم اقتصادي ، و اداري فساد با مبارزه به مربوط تلاش‌هاي سبب ،
براي حتي يا و بدارد امان در عالي‌رتبه خاطي كارمندان تنبيهات دست از را مخبران كه
.است تجربه‌هايي صاحب زمينه اين در اوگاندا.كند منظور پاداش آنها
قوانيني تدوين درزمينه عموما تنبيهات:اداري فساد ارتكاب براي لازم تنبيهات -ح
از معدودي.است متمركز اقتصادي و اداري فساد(Criminalize) كردن كيفري بر دال
را اتهام اثبات بار حتي نهاده فراتر اين از را پا هنگ‌كنگ و تايلند نظير كشورها ،
به دولت الزام معتقدند.(است تعارض در برائت اصل با كه) نهاده‌اند متهم دوش بر
است متهم فرد اين و است غيرموثر و ناكارآمد رويه‌اي مال ، كسب بودن نامشروع اثبات
كرده كسب قانوني راه از خاص شواهد و مدارك استناد به را خود مال كند ثابت بايد كه
.است
كه كساني از را خود را7ي مي‌توانند شهروندان آن پرتو در:آزاد و سالم انتخابات -ط
اداري فساد منتقد كه مخالف جناح به داشته ، دريغ دارند ، قرار اداري فساد معرض در
اتفاق بلغارستان و تانزانيا مكزيك ، در پديده اين مثال ، به‌عنوان.آورند روي است
آن تامين چگونگي و انتخاباتي هزينه‌هاي مالي تامين در شفافيت البتهاست افتاده
.است موثر بسيار فساد با مبارزه امر در نيز
كاري انگيزه‌هاي اصلاح و تقويت
حذف:دهند انجام اداري فساد كاهش درجهت ذيل شرح به اقداماتي بايد پرسنلي نظام‌هاي
بازنشستگي ، برنامه‌هاي اعمال جديد ، استخدام‌هاي توقف غيرضروري ، سازماني پست‌هاي
احراز شرايط مي‌توانند همچنين(Ghost Workers)شبح‌گونه كاركنان حذف و بازخريدي
تنظيم بازي رابطه و پارتي‌بازي با مبارزه براي را مقرراتي كرده دقيق‌تر را شغل
نظام‌هاي.گمارند همت مستخدم كادر تربيت به و كنند طراحي رفتاري نظامنامه.كنند
تامين كاركنان معيشت حداقل كه آن ضمن.كنند مدار حرفه‌اي و عملكردمدار را جبراني
نرفته دست از حرفه‌اي پرسنل كه كرد حاصل اطمينان تا داد بايد پاداش آنقدر.شود
كاهش طريق از برنامه اين مالي تامين از بخشي.شوند جذب هم حرفه‌اي جديد پرسنل بلكه
(Performance based Incentives)عملكردگرا انگيزه‌هاي.است امكانپذير كار نيروي
عملكردها پيوسته ارزيابي.دهد افزايش را بهره‌وري و حرفه‌گرايي اخلاق ، مي‌تواند
كشور.كرد مشخص را كاركرد هر استانداردهاي بايد آن از قبل البته.است ضروري نيز
اكثر و زد دامن مالياتي بخش در را اصلاحاتي يكسري دهه 1980 در راستا اين در غنا
.بخشيد بهبود را كاري شرايط و دستمزدها كرده ، بازنشسته يا اخراج را خاطي كارمندان
و 5/2 مالياتي درآمدهاي درصد و 5/3 شد تنظيم درآمدي اهداف سازمان‌مالياتي براي
اصلاحات ، اين نتيجه در.داد اختصاص مالياتي بخش به را گمركي درآمدهاي از درصد
سال 1984 در داخلي ناخالص توليد درصد از 6/6 كشور ، اين مالياتي و گمركي درآمدهاي
.يافت افزايش سال 1988 در درصد به 3/12
اجتماعي راهكارهاي
اطلاعات اجتماعي اصلاحات:سياسي خواست‌هاي بسيج و تفكرات طرز در تغيير -الف
ايجاد براي تقاضا كه مي‌كند ايجاد فساد ريشه‌هاي و هزينه‌ها درباره را تازه‌اي
دامن بايد را تغييراتي چه كه مي‌كند فراهم راهنمايي يك و مي‌دهد افزايش را تغييرات
نظارت و ديده‌باني تسهيل درجهت را ساختارها اجتماعي ، اصلاحات علاوه به.زد
مدني ، جامعه بسيج بدون.مي‌كند مستحكم مدني ، جامعه پشتوانه ، تامين و (Monitoring)
ثمر به اقتصادي و اداري فساد با مبارزه عرصه در را خود اصلاحات نمي‌توانند دولت‌ها
.مي‌شوند مواجه عديده‌اي سياسي دشواري‌هاي با كه چرا برسانند ،
صاحبان و اشخاص از فساد دامنه درك درخصوص نظرخواهي انجام:نظرخواهي و پرسشنامه -ب
نظرخواهي‌ها ، اين.كنند بيان عرصه اين در را خود تجربه كه مي‌خواهد كسب ، و كار
را دولتي متفاوت سطوح در يا و اداري فعاليت‌هاي گوناگون رشته‌هاي در فساد مي‌تواند
شفافيت غيردولتي سازمانكند مقايسه بين‌المللي و ملي عرصه در يكديگر ، با
نوع هفتميكند طراحي فساد شاخص يك (Transprancy International- IT) بين‌المللي
نظرخواهي به عادي مردم و كسب و كار صاحبان تحليلگران ، ميان در را پرسشنامه
كمتر كشور نمره هرچه.مي‌كند محاسبه كشور تقريبا 50 براي را مزبور شاخص.مي‌گذارد
از برگرفته سال 1997 به مربوط اطلاعات.است بيشتر كشور آن در اداري فساد باشد ،
اقتصادي معاونت مدارك مركز در موجود صفحه 104 Jain تاليف (اداري فساد اقتصاد) كتاب
فساد در را كشورها رتبه و مي‌باشد زير جدول شرح به دارايي و اقتصادي امور وزارت
رقم اين البته.است تنها 02/3 ده از ايران كشور نمره.مي‌كند روشن اقتصادي و اداري
تعداد 7 از كه چرا.گيرد قرار تحليل ملاك نمي‌تواند IT سازمان نظر از ايران براي
ايران درخصوص كه درحالي.باشد شده انجام بايد نظرخواهي حداقل 4 گفته ، پيش نظرخواهي
كشورهايي رتبه‌بندي حال هر به.مي‌دهد نشان را عدد 3 متاسفانه نظرخواهي‌ها تعداد
.است شرح‌جدول به است معتبر آنها درخصوص شاخص اين كه
در خدمت ، ارائه به مربوط نظرخواهي‌هاي فساد ، به‌وجود مربوط نظرخواهي‌هاي از جدا
عام‌المنفعه ، شركت‌هاي از دريافتي خدمات از آنها رضايتمندي درمورد مردم از مقابل
اين.مي‌كند سوال آموزش يا درمان و بهداشت به مربوط بنگاه‌هاي خانه‌سازي ، شركت‌هاي
مي‌پرسد آن نظاير و مذاكره زمان انتظار ، زمان هزينه كل از كه درحالي پرسشنامه‌ها
طراحي جهت را ارزشمندي اطلاعات معهذا.نمي‌آورد ميان به فساد سطح ارزيابي از سخني
بيشتر انعطاف‌پذيري نهايتا و نتايج (monitoring) نظارت و ديده‌باني اصلاحات ،
.مي‌كند فراهم شهروندان به شده ارائه خدمات
زيان‌هاي درمورد را مردم درك عمومي‌ها روابط تبليغات:عمومي‌ها روابط تبليغات -ج
با عمومي‌ها روابطميبرد بالا آن با مبارزه راهكارهاي و اداري فساد از ناشي
مي‌توانند مدارس درون برنامه‌هاي و اجتماعي فعاليت‌هاي جمعي ، رسانه‌هاي از استفاده
و پايين‌تر رشد نرخ كمتر ، سرمايه‌گذاري ضعيف‌تر ، عمومي خدمات و فساد بين ارتباط
حقوق بر كه آن ضمن.بگذارند نمايش به پررنگ‌تر نحوي به را بيشتر نابرابري‌هاي
اموال از درواقع فاسد ، كارمندان كه مي‌كنند خاطرنشان و ورزيده تاكيد شهروندان
تقويت اداري فساد درمورد را مردمي گزارش‌دهي تبليغات ، اين.مي‌برند يغما به مردم
در آنها مي‌كنند احساس مردم وقتي.مي‌دهد افزايش را اصلاحات از حمايت و مي‌كند
نمايندگان از باشند ، موثر عرصه اين در مي‌توانند و مي‌برند نصيبي فساد حذف پرتو
.خواست خواهند عرصه ، اين در را بيشتري مطالبات خود ، سياسي
تقويت را فساد با مبارزه تفكر طرز بازرسي‌ها گونه اين:مطبوعاتي بررسي‌هاي -د
گزارش‌هاي.مي‌سازد بسيج و تجهيز اصلاحات انجام براي را سياسي خواست و مي‌كند
تا مي‌شود موجب مي‌دهد ، قرار بررسي مورد را اداري فساد مصاديق كه خبرنگاران تحقيقي
افزايش اصلاحات انجام درجهت دولت بر اصرار يافته بيشتري نمود فساد ضد بر عمومي خشم
آموزش كافي ، شرط و نيست كافي منظور اين براي آزاد مطبوعات وجود صرف البته.يابد
.است مطبوعاتي تحقيقات دقيق فنون به آنها تجهيز و خبرنگاران
Sivic Advocacy) مدني حمايتي سازمان‌هاي بايد:مدني حمايتي سازمان‌هاي -ه
به و آيد پديد مدني جامعه درون در فساد با مبارزه منظور به(Organizations- CAOs
زيست محيط حفظ نظير ديگر چيزهاي اصلي‌شان رسالت كه مدني سازمان‌هاي ساير استمداد
.كنند ايفا نقش عرصه اين در است ، خصوصي بخش منافع از حمايت يا
دولتي سطوح بالاترين از متشكل سمينارها گونه اين:ملي و محلي سمينارهاي برگزاري -و
و فرهنگ‌سازي در بسزايي نقش سياسي ، و اجتماعي اقتصادي ، رهبران درقالب مدني جامعه و
.دارد فساد با مبارزه در سياسي عزم ايجاد
:فساد با مبارزه استراتژي گزينش و ارزيابي شيوه -5
كشور در فساد بروز ريشه‌هاي و اشكال گستره ارزيابي مستلزم استراتژي يك طراحي
تنظيم حال عين درميباشد مشخص به‌طور دولتي خاص نهادهاي در و عام به‌طور
جامعه و دولت درون در فساد با مبارزه براي سياسي خواست كه است آن مستلزم استراتژي
تحليل يك به مي‌تواند ارزيابي‌ها اين.باشد شده واقع ارزيابي مورد درستي به مدني
اصلاحات مخالفان و پشتيبانان آن پرتو در كه شود منجر اصلاحات روند از سياسي اقتصاد
جناح دو اين از يك هر منابع و منافع و مي‌شوند شناخته فساد با مبارزه به مربوط
مشخص نهاد و دامنه يك در و بوده محدود مي‌تواند فساد گستره و دامنه.شود آشكار
تاثير تحت را اقتصادي فعاليت‌هاي تمامي و بوده گسترده كه آن يا باشد داشته وجود
اثرات مي‌كند ، فراهم اقتصادي توسعه فراروي را مشكلاتي گرچه محدود ، فساد.دهد قرار
قابل‌ملاحظه هزينه‌هاي تا باشد داشته را آن اقتصادي ارزش كه نيست نحوي به آن مخرب
از بعدي مرحله فساد شكل تعيين اين ، بر علاوه.شد متحمل را آن با مبارزه براي
را دولتي پايين سطح كارمندان كه طوري است كوچك فساد آيا.مي‌دهد تشكيل را ارزيابي
آن بزرگ شكل از فساد كه آن يا است؟ اندك آن حجم هم منابع لحاظ به و مي‌شود شامل
فساد سازماندهي آيا برمي‌گردد؟ مالي كلان مبالغ يا و دولتي سطوح بالاترين به و است
مادون‌ها به را مافوق‌ها مبادله‌اي و جبراني نظام يك در و دارد عمودي حالت اداري
از جداگانه‌اي شاخه‌هاي بوده افقي آن سازماندهي و شكل‌گيري نحوه يا مي‌سازد؟ مرتبط
علي‌الاصول ، كه آن يا مي‌كند؟ مرتبط هم به اداري فساد شبكه در را كارگزاران يا دولت
يكجانبه سوءاستفاده‌هاي به منتهي اداري فساد آيا ندارد؟ يافته سازمان جنبه
به را عمومي بخش كه آن يا و مي‌شود رابطه‌بازي و اختلاس قبيل از دولت كارمندان
فساد ديد بايد طور ، همين (تقلب و رشوه نظير) مي‌سازد؟ مرتبط خصوصي بخش كارگزاران
شبكه در عموما يا و مي‌شود مرتبط نيز جنايي شده سازماندهي جريانات به اداري
دولتي ، نهادهاي يا نهاد كدامين در ديد بايد كه اين نهايتا و است جريان در نخبگان
روند در است؟ درگمركات اصلي مشكل آيا مثال به‌عنوان است؟ متمركز بيشتر اداري فساد
به تحليل بعدي سطح است؟ پليس در است؟ ماليات جمع‌آوري در كالاست؟ توزيع و تهيه
فساد مساله از كه تحليلي از پس.مي‌پردازد فساد گوناگون اشكال ريشه‌هاي بررسي
مبارزه محدوديت‌هاي و فرصت‌ها كه كند بررسي بايد استراتژي ارزيابي مي‌آيد ، به‌عمل
با مبارزه استراتژي تدوين براي اصلي موضوع مي‌دهد؟ تشكيل را مواردي چه فساد با
است ممكن كشوري هر در فساد با مبارزه براي كه فرصت‌هايي شناخت از است عبارت فساد
:باشد ذيل موارد از يكي مي‌تواند فساد با مبارزه حركت آغازين نقطه.شود يافت
كردن متهم بلغارستان ، در استووانو انتخاب مثال به‌عنوان) دولت در تغييري بروز -
(نيجريه در اباخا مرگ يا اندونزي در سوهارتو استعفاي اكوآدور ، در بوگرم
سال مالي فضاحت مثال به‌عنوان)مالي فضاحت‌هاي به نسبت عمومي اعتراض و خشم بروز -
(.بود آلوده به‌آن پليس عالي‌رتبه كارمند يك دست كه هنگ‌كنگ در 1973
در مخالف حزب دو مثال ، به‌عنوان) اداري فساد با مخالف اپوزيسيون جريان يك پيدايش -
(.مي‌كنند تبليغ PRI به موسوم حاكم حزب برعليه مكزيك
. (جنوبي كره در مالي بازارهاي سقوط مثال به‌عنوان) اقتصادي بحران يك بروز -
(كنيا براي پول بين‌المللي صندوق و جهاني بانك شرايط مثال به‌عنوان) خارجي فشار -
بايد آن از ناشي اقتصادي مفاسد و اداري مفاسد با مبارزه استراتژي كه اين نتيجه -
مجال اگرگيرد شكل موجود محدوديت‌هاي و فرصت‌ها و مشكل ماهيت به واكنش در
بايد اتخاذي استراتژي نباشد ، مشهود عرصه اين در اصلاحات انجام براي قابل‌ملاحظه‌اي
سياسي عزم تجهيز و مشكل به نسبت آگاهي‌ها سطح ارتقاي منظور به اجتماعي اقدامات بر
.شود متمركز فساد با مبارزه براي
اقتصادي اداري‌و فساد ميزان نظر از بندي‌كشورها رتبه
|
نمره |
رتبه |
كشور |
|
94/9 |
1 |
دانمارك |
|
48/9 |
2 |
فنلاند |
|
35/9 |
3 |
سوئد |
|
23/9 |
4 |
نيوزيلند |
|
1/9 |
5 |
كانادا |
|
03/9 |
6 |
هلند |
|
92/8 |
7 |
نروژ |
|
86/8 |
8 |
استراليا |
|
28/7 |
9 |
هنگ‌كنگ |
|
66/8 |
10 |
سنگاپور |
|
61/8 |
11 |
لوكزامبورگ |
|
61/8 |
12 |
سوئيس |
|
28/8 |
13 |
ايرلند |
|
23/8 |
14 |
آلمان |
|
22/8 |
15 |
انگلستان |
|
97/7 |
16 |
اسرائيل |
|
61/7 |
17 |
آمريكا |
|
61/7 |
18 |
اتريش |
|
97/6 |
19 |
پرتغال |
|
66/6 |
20 |
فرانسه |
|
57/6 |
21 |
ژاپن |
|
45/6 |
22 |
كاستاريكا |
|
05/6 |
23 |
شيلي |
|
9/5 |
24 |
اسپانيا |
|
35/5 |
25 |
يونان |
|
25/5 |
26 |
بلژيك |
|
2/5 |
27 |
چك |
|
18/5 |
28 |
مجارستان |
|
08/5 |
29 |
لهستان |
|
03/5 |
30 |
ايتاليا |
|
02/5 |
31 |
تايوان |
|
01/5 |
32 |
مالزي |
|
95/4 |
33 |
جنوبي آفريقاي |
|
29/4 |
34 |
جنوبي كره |
|
14/4 |
35 |
اروگوئه |
|
56/3 |
36 |
برزيل |
|
44/3 |
37 |
روماني |
|
21/3 |
38 |
تركيه |
|
06/3 |
39 |
تايلند |
|
05/3 |
40 |
فيليپين |
|
88/2 |
41 |
چين |
|
81/2 |
42 |
آرژانتين |
|
79/2 |
43 |
ويتنام |
|
77/2 |
44 |
ونزوئلا |
|
75/2 |
45 |
هند |
|
72/2 |
46 |
اندونزي |
|
66/2 |
47 |
مكزيك |
|
53/2 |
48 |
پاكستان |
|
27/2 |
49 |
روسيه |
|
23/2 |
50 |
كلمبيا |
|
05/2 |
51 |
بوليوي |
مي‌شود ارزان مرغ بمانيد ، منتظر
هر قيمت.داشت قيمت افزايش مداوم طور به هفته چند طي مرغ گوشت-كشاورزي گروه
تومان به 1700 تومان حدود 1150 از گذشته ماه سه طي پروتئيني ماده اين از كيلوگرم
.است يافته افزايش
افزايش:است گفته مرغ گوشت قيمت مورد در خود اظهارنظر آخرين در كشاورزي جهاد وزير
اين قيمت آينده روزهاي در و نيست معقول خانواده‌ها مالي مشكلات به باتوجه مرغ قيمت
.مي‌يابد كاهش پروتئيني ماده
تعيين مصرف‌كننده و توليدكننده از حمايت براي كنوني شرايط در است معتقد حجتي محمود
.است منطقي تومان تا 1250 بين 1200 مرغ گوشت كيلوگرم هر قيمت
جوجه توليدكنندگان انجمن دبير مقام قائم عقيده به اما
.شد نخواهد محقق مرداد اواخر از زودتر قيمت كاهش اين روزه ، يك
روزه يك جوجه توليدكنندگان انجمن دبير مرغ ، گوشت قيمت افزايش دلايل زمينه در
و عرضه با طبيعي عوامل از تاثيرپذيري از غير به مرغ گوشت قيمت افزايش:مي‌گويد
.دارد مستقيمي رابطه نيز تقاضا
بود ، بازار تنظيم مسوول بازرگاني وزارت كه گذشته سال:مي‌گويد فارغي غلامعلي مهندس
در.شدند متضرر اغلبتوليدكنندگان كه طوري به كرد ، سقوط شدت به طيور توليدات قيمت
بازار تنظيم‌كننده ارگان توسط توليدكنندگان از حمايت براي اقدامي گونه هيچ زمان آن
نتيجه در و محصول عرضه كاهش و مولد گله‌هاي حذف اقدامي ، چنين نتيجه.نگرفت صورت
.بود قيمت افزايش
:گفت ما خبرنگار به روزه يك جوجه توليدكنندگان انجمن دبير مقام قائم زمينه همين در
قرمز گوشت مصرف و توليد در گاوي جنون و كنگو- كريمه تب برفكي ، تب بيماري‌هاي بروز
شد طيور صنعت به مستقيم فشار به منجر قرمز گوشت توليد و مصرف كاهشداشت منفي اثر
دامداران جوي مناسب شرايط به‌دليل آن‌كه ضمن.يافت افزايش مرغ مصرف براي تقاضا و
دام مناسب پرواربندي مجال خشكسالي به‌دليل كه -گذشته سال‌هاي برخلاف دادند ترجيح
نتيجه.كنند بازار روانه سنگين دام و دهند انجام كامل را پرواربندي امسال -نبود
به قيمت افزايش اين.بود قرمز گوشت قيمت افزايش دامداران ، سوي از تصميمي چنين
:افزود ادامه در سيدمصطفوي مصطفي.شد نيز مرغ گوشت بهاي رشد موجب كه بود گونه‌اي
مصارف براي شده ذكر بيماري‌هاي شيوع به‌دليل قرمز گوشت نشدن وارد ديگر سوي از
در موثر عوامل ديگر از مرغ گوشت با آن جايگزيني و كالباس و سوسيس مانند صنعتي
داشت ، وجود مرغ گوشت براي كه تقاضايي به‌دليل ما.است مرغ گوشت قيمت افزايش
برنامه طبقبوديم كرده قبل سال به نسبت را توليد افزايش درصد تا 20 پيش‌بيني 15
جوجه قطعه ميليون توليد 50 تابستان فصل از ماه هر در درآمد ، نيز به‌اجرا كه تنظيمي
.گرفت قرار كار دستور در
بود بيشتر بازار تقاضاي اما.بود بي‌سابقه واقعا تابستان فصل در توليد از حجم اين
تقاضا ، كاهش به‌دليل قبل سال‌هاي كه است حالي در اينيافت افزايش قيمت‌ها و
تقاضاي به‌دليل امسال اما شود ، جلوگيري قيمت شديد افت از تا مي‌شدند معدوم جوجه‌ها
امسال مرغ توليد.گرفت صورت هم جوجه‌ريزي بلكه نشدند معدوم جوجه‌ها تنها نه بالا
.است شده بازار جذب كردند توليد كه آنچه هر امسال.بي‌سابقه نيز تقاضا و بود سودآور
.نمي‌كرد را تقاضايي چنين پيش‌بيني كسي البته
مادر جوجه توليد شديم بازار زياد تقاضاي متوجه وقتي پيش ، سال آذرماه از:گفت وي
درصد حدود 30 امسال دوم ماه در 6 برنامه طبق و داديم قرار كار دستور در را گوشتي
خريداري هلند از نطفه‌دار مرغ تخم ميليون كه 10 آن ضمن.داشت خواهيم توليد افزايش
اين با.گرفته‌اند قرار جوجه‌كشي دستگاه‌هاي در و شده وارد آن ميليون كه 5 است شده
ماه در قطعه ميليون تا 65 به 60 توليد شهريور اوايل و مرداد اواخر از تمهيدات
اواخر از مرغ قيمت جوجه‌ها رشد براي لازم زمان به باتوجه و حساب اين با.مي‌رسد
.مي‌گذارد كاهش به رو شهريور اوايل و مرداد
قيمت نوسانات:گفت مرغ گوشت روزانه بعضا و حد از بيش نوسانات مورد در سيدمصطفوي
قيمت با مرغداران كه است مدت‌ها.است وابسته توزيع سيستم و كشتار از بعد عوامل به
به را زنده مرغ مرغداران.مي‌دهند تحويل كشتارگاه به را زنده مرغ ثابت تقريبا
دست به تا مي‌دهند ، اما تحويل كشتارگاه به تومان تا 950 كيلوگرم 900 هر ازاي
.مي‌رسد تومان به 1700 آن قيمت برسد مصرف‌كننده
پروتئيني مواد ساير با را مرغ قيمت اگر:گفت مرغ گوشت براي مناسب قيمت مورد در وي
گوشت قيمت معمولا دنيا جاي همه در.نيست گران چندان كه مي‌شويد متوجه كنيد مقايسه
نوسانات از دولت و شود تنظيم خوبي به بازار اگر اما.است گوسفند گوشت قيمت نصف مرغ
ازاي به را زنده مرغ اگر توليدكننده كه مي‌رسد نظر به كند جلوگيري آن بيگاه و گاه
تومان قيمت 1250 به مرغ گوشت و بدهد كشتارگاه تحويل تومان تا 900 كيلوگرم 850 هر
.مصرف‌كننده هم و شد خواهد راضي توليدكننده هم مجموعا برسد ، مصرف‌كننده دست به
گذاشته افزايش به رو توليد كه الان:گفت دولت از توليدكنندگان انتظار مورد در وي
گردان تنخواه سيستم يك و كند ذخيره و خريداري مرغ مقداري دولت كه است بهتر است
موقع ، به كردن وارد با شد ، نوسان دچار قيمت‌ها كه زمان هر تا باشد داشته غذايي
گرفته ، قرار كار دستور در توليد افزايش كه حاضر درحال.كند تنظيم را بازار ذخيره
آن ضمننشود زيان دچار توليدكننده تا كند عمل دقيق خيلي بايد بازار تنظيم سيستم
.يابد كاهش توليد توان نبايد قيمت‌ها افت به‌دليل كه
توليد 55 ظرفيت او توليدي واحد كه مرغداران از يكي مرغ قيمت افزايش دلايل زمينه در
مرغ ، گوشت قيمت صعودي سير شروع با:مي‌گويد ما خبرنگار به دارد را جوجه قطعه هزار
واردات معمولا چون و دادند مرغ گوشت واردات از خبر مداوم طور به دولتي مسوولان
زيان ، ترس از مرغداران از تعدادي يابد ، كاهش بازار در قيمت‌ها كه مي‌شود باعث
نيز دولت چون و زياد تقاضا و شود كم عرضه كه شد باعث اتفاق اين.نكردند جوجه‌ريزي
.يافت افزايش قيمت‌ها نتيجه در است ، نكرده بازار وارد مرغ تاكنون
فوق عامل بر علاوه:مي‌گويد دارد خود مرغداري در جوجه قطعه هزار فقط 10 كه وي
مرغدارها از تعدادي كه آن ضمن.مي‌شود عرضه كاهش و تلفات باعث هم گرما معمولا
حركت اين و مي‌كنند صادر افغانستان بازار به را خود توليدي مرغ غيررسمي ، به‌صورت
.است شده آن قيمت افزايش و مرغ گوشت عرضه كاهش باعث نيز
مورد در ما خبرنگار با گفت‌وگو در نيز تهران مختلف مناطق مرغ‌فروشان از تن چند
چرا مي‌شود ، تمام آنان ضرر به مرغ گوشت قيمت افزايش معتقدند ، مرغ گوشت قيمت افزايش
مرغ از كمتري حجم و مي‌يابد كاهش مردم خريد قدرت يابد ، افزايش قيمت‌ها چه هر كه
.مي‌شود فروخته
براي آن ، بودن گران و قرمز گوشت سلامتي به اطمينان عدم به‌دليل معتقدند نيز مردم
گران.كنند استفاده مرغ گوشت از بيشتر مي‌كردند سعي خود نياز مورد پروتئين تامين
جيره پروتئين‌در سهم تا است شده باعث خانواده‌ها درآمد بودن محدود و مرغ گوشت شدن
محصولات قيمت افزايش درازمدت در قطعا و يابد كاهش خانواده‌ها روزانه غذايي
.داشت خواهد جامعه سلامت بر زيادي منفي اثرات پروتئيني
تشكل نمايندگان با جهادكشاورزي مسوولان پي‌جلسه در كه شد اعلام ديروز ، حال عين در
تره‌بار و ميوه ميادين در مرغ گوشت عرضه كه است شده مقرر ، كشور طيور توليدي هاي
.برسد - مصوب قيمت با - تن روزانه300 به و يابد افزايش برابر به‌سه تهران
نظر به است شده ديده تدارك يك‌روزه جوجه براي‌تامين تمهيداتي‌كه ساير به توجه با
.شود متعادل بازار در مرغ گوشت قيمت طولاني چندان دوره‌اي‌نه سپري‌شدن با مي‌رسد
.كرد پيشه صبر بايد حال هر به
|
