صندوق اقتصادي سياست‌هاي در چرخش
جهاني بانك و پول بين‌المللي
امكان‌پذيرمي‌شود فرعي تالار تاسيس با
سهام فروش براي تازه تسهيلات
بورس در زيان‌ده شركت‌هاي
صندوق اقتصادي سياست‌هاي در چرخش
جهاني بانك و پول بين‌المللي
محمودي وحيد دكتر
صندوق‌بين يعني آن توصيه‌كننده نهاد كه شرايطي در اقتصادي تعديل سياست‌هاي ارزيابي
به بااهميت اكنون است داده آن راهبردهاي در بسياري چرخش‌هاي جهاني بانك و المللي‌پول
.مي‌رود شمار
و كنيم بررسي جهان كشورهاي ساير و ايران در را سياست اين اجراي تجربه منصفانه امروز اگر
موفق‌تر آتي جهت‌گيري‌هاي و برنامه‌ها اجراي و تدوين در ببريم ، پي آن ضعف و قوت نقاط به
پول بين‌المللي صندوق و جهاني بانك تجويزشده نسخه اقتصادي تعديل سياست‌هاي.بود خواهيم
اجماع به بعدها كه بود آنها اقتصادي بيماري درمان براي توسعه درحال كشورهاي براي
و اقتصادي تعادل‌هاي وعدم بحران حل قصد به جنگ از پس نيز ايران.شد معروف واشنگتني
.داد سياست اين اجراي و پذيرش به تن خارجي استقراض دريافت امكان
و آمريكا سابق رئيس‌جمهوري اقتصادي مشاور و جهاني بانك ارشد اقتصاددان استيگليتز ژوزف
كشورهاي درد درمان نسخه‌اي چنين كه اين و اقتصادي تعديل سياست نقد در اقتصاد نوبل برنده
را واشنگتني نسخه كشورها از بسياري كه هنگامي:مي‌گويد طنز به است نبوده توسعه حال در
تجويز كشورها.شد هويدا نارضايتي بودند ، نشسته انتظار به بهبودي براي و پذيرفتند
سازمان‌هاي اما.نبود خبري بهبودي از موارد از بسياري در اما بودند پذيرفته را واشنگتني
دو و شش ساعت در را دارو بايدنكرديد اجرا كامل به‌طور را نسخه دادند ، پاسخ بين‌المللي
داريد انتظار حال ;كرديد مصرف دقيقه يك و شش ساعت در شما اما مي‌كرديد مصرف دقيقه
استيگليتز حتي مي‌رسد نظر به كه واقعيتي).يابيد بهبود پزشك دستور از سرپيچي علي‌رغم
و اعترافات همه علي‌رغم كه است اين نداشتند ، آن به كافي عنايت خود بحث‌هاي نيزدر
كه است نزديك‌تر بيشتر حقيقت به سخن اين است شده تعديل سياست درمورد كه جدلي مناقشات
اجراي عدم در بلكه اجرا در نه توسعه درحال كشورهاي از ديگر بسياري و كشورها تجربه شكست
اين اجراي براي لازم بستر كه چرا.است بوده اقتصادي تعديل نسخه (نيم‌بند اجراي) كامل
اجراي كه است اين واقعيت حال هر به.نبود فراهم توسعه درحال كشورهاي غالب براي كه سياست
اقتصادي تعديل نسخه در مثال براي.است آن نيم‌بند اجراي از بهتر نامناسب سياست يك
يكي.است آمده سياست اين اجراي پيشتاز به‌عنوان مشخص قلم دو جهاني بانك پيشنهادي
يك ايجاد دوم و مالي و پولي كارآيي و قوي اجرايي و اداري ساختار يك ايجاد يا برخورداري
مهم شرط پيش دو اين به نسبت تامل قدري با آسيبپذير ، اقشار مصونيت براي حمايتي چتر
اجراي براي بستري چنين از سوم جهان كشورهاي غالب كه است مشهود وضوح به اول شرط خصوصا
كشور در تعديل سياست كه بود كافي اول شرط فقط به عنايت و نيستند برخوردار تعديل سياست
جهان كشورهاي اقتصادي ساختار و استيگليتز طنز به باتوجه.نيايد در به‌اجرا سال 1368 در
خوبي به آنها كه چرا است كرده زيركانه شيطنتي اينجا در جهاني بانك كه مي‌رسد نظر به سوم
دو اين كه اين مهمتر و نيستند اول شرط از برخوردار سوم جهان كشورهاي غالب كه بودند آگاه
بتوانند بعدا كه بودند كرده توصيه اما و بودند نداده قرار وام اعطاي شرط را پيش‌نياز
غالب تجربه به نگاهي اگر حال هر به.نكرديد اجرا كامل به‌طور را نسخه شما كه باشند مدعي
داشته ايران ما كشور همچنين و مكزيك اندونزي ، فيليپين ، ازجمله توسعه درحال كشورهاي
دو اين كامل رعايت به‌عبارتي و لازم بسترسازي و شدن فراهم بدون كه مي‌شود مشاهده باشيم
.است شده زده تعديل سياست اجراي به دست مهم شرط پيش
كه بود كشور در توسعه اقتصاد علم نام به متخصصان دغدغه مهمترين مساله اين كه است جالب
اين اجراي آمادگي كشور اقتصادي و اداري ساختار و سيستم مي‌زدند فرياد ابتدا همان از
دولتي ساختار يك و سيار و وابسته توليد ساختار يك با ما هرحال به.ندارد را سياست
لازم آمادگي و تمرين بدون به‌عبارتي.شديم بين‌المللي عرصه در رقابت آماده غيرتوسعه‌اي ،
چند.نبود راه اول نيمه در توقف جز چيزي آن نتيجه كه شده‌ايم دوندگي مسابقه يك وارد
بخش‌هاي در موفقيت‌ها عدم و منفي علائم كه بود نگذشته اقتصادي تعديل سياست شروع از سالي
بود قرار كه اين علي‌رغم مثال براي.گسست هم از تعديل برنامه شيرازه و شد نمايان مختلف
رفت بالا وحشتناكي به‌طور برسد صفر به اول برنامه پايان در مركزي بانك از دولت استقراض
و دليل همين به.رسيد تا 1373 سال‌هاي 1370 فاصله ظرف درصد سالانه 28 متوسط رشد به و
عوامل و رفت بالا شتابان و فزاينده به‌طور تورم قيمت‌ها آزادسازي ازجمله ديگر دلايل
نرخ كه اين مهمتر:افزود اوضاع وخامت بر خارجي بدهي‌هاي بازپرداخت بحران ازجمله ديگر
كه رسيد سقفي چنان به دولت پيش‌بيني‌هاي برخلاف اقتصاد يك حرارت درجه به‌عنوان ارز
تجديدنظر به وادار دولت نتيجه در بود ، اقتصاد در شديد تعادل‌هاي عدم و بحران آن پيامد
.درآورد خود كنترل تحت را كالاها قيمت و ارز نرخ و شد تعديل سياست اساسي مولفه‌هاي در
.شد تعديل سياست تعديل يا توقف به مجبور به‌عبارتي
همچنان خصوصي‌سازي ازجمله ابعاد برخي در تعديل سياست برنامه‌اي التزام به بنا حال هر به
است تعديل اساسي و اصلي عنصر كه ارز و قيمت‌ها آزادسازي درزمينهبود كار دستور در
.شد گرفته انصراف به تصميم
!بنامند چه را بند نيم سياست اين اسم كه بودند مانده شرايط آن در وقت اقتصادي مسوولان
اقتصادي تثبيت سياست شعار دفعه اين ارز و كالاها قيمت (كنترل) تثبيت سياست اعمال به بنا
و تثبيت سياست‌هاي از ناسازگار تلفيقي نظر مورد سياست‌هاي كه آنجا از و شد سرداده
يك از بيش چيزي به اقتصادي تثبيت سياست عنوان با آن نامگذاري بود ، قيمت‌ها آزادسازي
واقع به.زد دامن اقتصادي بي‌ثباتي به كه بود گونه‌اي به نيز آن اجراي.نبود شبيه شوخي
عدم) سياست (stabilization policy) اقتصادي تثبيت سياست جاي به بعد به سال 1373 از
دنبال كشور در را (de stabihzation policy) تثيبت‌زدايي يا <اقتصادي تثبيت
در را نامطلوبي نتايج نيز موجود شكل
.داشت خواهد به‌پي آن ادامه و داشته كشور براي
زيانباري كه‌پيامدهاي كرديم
دولت يك ايجاد سمت به اقتصادي تعديل سياست طبيب خود كه جهاني بانك امروز حتي حال هر به
خصوصي بخش دولت كه است رسيده ميانه‌اي ديدگاه به بود ، حداكثري دولت يك مقابل در حداقلي
به‌طور.است اقتصادي مالكيت نه و كارآيي به معطوف آن توجه و مي‌داند همديگر مكمل را
فعاليت‌هايي در دولت پرهيز كارآ ، و منسجم اجرايي و اداري ساختار يك از برخورداري خلاصه
نهادهاي ايجاد خصوصي ، بخش تقويت و سازي ظرفيت بر تمركز عوض در و ندارد كارآيي آن در كه
و تدوين شفافيت‌ها ، تضمين انساني ، قابليت‌هاي توليد علمي ، نظريه‌پردازي و توسعه‌اي
ايجاد اقتصادي ، و سياسي امنيت و آزادي از پاسداري مناسب ، حقوقي نظام يك كردن فراهم
و كالاها قيمت كه طوري به بازار در پايدار تعادل سمت به حركت و همه براي برابر فرصت‌هاي
همه مشترك وجه و اقتصاد هر اوليه ضرورت‌هاي از شود ، تعيين بازار در آزادانه ارز
و قوي توسعه‌گرا ، نهادي مدني ، جامعه يك در (حكومت)دولت لذااست اخير اقتصادي رويكردهاي
و اجتماعي رفاه تامين مستمر ، اقتصادي رشد يعني توسعه اساسي محور سه هر در كه است باثبات
.دهد ارائه خود از موفقي كارنامه مردم مشاركت كردن نهادينه
ميشودامكانپذير فرعي تالار تاسيس با
بورس در زيان‌ده سهام‌شركت‌هاي فروش براي تازه تسهيلات
دادوستد.مي‌كند آغاز خود فعاليت تاريخ در را جديدي دوران امروز از ايران سرمايه بازار
.شد خواهد انجام جداگانه تالار دو در پس اين از تهران بورس در سهام
بورس در شده پذيرفته شركت‌هاي رسيد ، بورس شوراي تصويب به گذشته سال كه طرحي براساس
و دوم اول ، تابلو سه در سهام مبادلات تالار در فعاليت‌شان و سرمايه حجم با متناسب تهران
.شد خواهند دسته‌بندي فرعي
فرعي تالار به تهران بورس در شده پذيرفته شركت از 325 شركت نام 170 جديد دسته‌بندي طبق
.شد خواهد منتقل سهام مبادلات
.دارند حضور سرمايه لحاظ به تهران بورس كوچكتر شركت‌هاي عمدتا فرعي تالار در
قابليت بوده متوقف قبل مدت‌ها از سهامشان دادوستد كه شركت‌هايي يادشده تالار در همچنين
تا حتي قيمت نوسان فرعي تالار در سهام دادوستد قوانين طبق.مي‌كنند پيدا فروش و خريد
مورد كمتر يا زيان‌ده شركت‌هاي تمام سهام قيمت ترتيب اين به.مي‌شود آزاد اسمي قيمت زير
.مي‌كنند پيدا عرضه قابليت دارد وجود تقاضا آنها براي كه قيمت‌هايي در تهران بورس توجه
.دنياست در سهام بازارهاي گردش‌ترين كم ازجمله تهران بورس حاضر درحال
متشكل بازار تنها در سهام گردش حجم فرعي تالار تشكيل با كه باورند اين بر كارشناسان
طي 5 كه سهامداراني تمام اساس براين.يافت خواهد افزايش توجهي قابل حد تا ايران سرمايه
مي‌ديدند ، شده بلوكه را خود سرمايه شركتشان سهام دادوستد توقف اثر بر اخير سال
اقتصادي بخش‌هاي ساير در و بازيابند را خود سرمايه از بخشي دوباره مي‌توانند
.كنند سرمايه‌گذاري
دست از اعتماد از بزرگي بخش بود اميدوار مي‌توان امر اين به باتوجه كارشناسان باور به
.بازگردد سهام بازار به سرمايه‌گذاران رفته
سهامشان دادوستد كه هستند شركت‌هايي ازجمله خودرو پارس و ارج پاكت ، گيلان چون شركت‌هايي
پذيرش حال بوده متوقف سال‌ها زيان‌دهي و اختلاس بروز مالي ، تخلفات چون مختلفي علل به
سهام در سرمايه‌گذاران دل در را تازه‌اي اميدهاي مي‌تواند فرعي تالار در شركت‌ها اين
.سازد روشن شركت‌ها اين
در شده پذيرفته شركت‌هاي نظري رتبه‌بندي يك براساس تهران بهادار اوراق بورس سازمان
تقسيم‌بندي اين در مي‌رسد نظر به.است كرده تقسيم ب و الف گروه دو به را فرعي تالار
در يا مالي بحران دچار كه شركت‌هايي و الف دسته در نيستند مالي بحران دچار كه شركت‌هايي
.قرارگرفته‌اند ب دسته در هستند مالي بحران آستانه
در شده‌اند ، دسته‌بندي بحران‌زده شركت‌هاي گروه يعني ب گروه در كه شركت‌هايي برخي
نقش سهام بازار سرمايه‌گذاران ذهن در منفي خاطراتي با همراه دور چندان نه گذشته‌اي
.بسته‌اند
تا شركت اين موضوع پاكت گيلان شركت در آمده به‌وجود مسائل و تخلفات پي در مثال به‌عنوان
.بود شده بدل اقتصادي مطبوعات داغ بحث به
(گيت گيلان) عنوان با مدت‌ها
آنها بهره‌برداري از يكسال حداقل كه شوند پذيرفته فرعي تالار در مي‌توانند شركت‌هايي
.باشد تومان ميليون معادل 500 كم دست آنها سرمايه و گذشته
از سازمان اين اهداف درخصوص تهران بهادار اوراق بورس سازمان كل دبير ميرمطهري ، سيداحمد
در بورس كه اقداماتي مهمترين از:گفت فرعي و دوم اول ، تابلو سه در شركت‌ها تقسيم‌بندي
.است شركت‌ها پذيرش جديد شرايط به مربوط دستورالعمل‌هاي تهيه داد انجام گذشته سال
در دقيق‌تر مراتب به ولي آسان‌تر شرايطي با پس اين از شركت‌ها جديد ، شرايط اين براساس
سه داراي بهادار اوراق بورس اساس ، براين.مي‌شوند پذيرفته تهران بهادار اوراق بورس
قرار تابلو سه اين از يكي در دارد كه شرايطي مبناي بر شركت‌ها از يك هر و است تابلو
همچنين و مي‌باشد دوم و يكم تابلو دو داراي اصلي تالار در بورس ترتيب بدين.مي‌گيرد
نامناسبي عملكرد يكم تابلو در موجود شركت‌هاي كه صورتي در.دارد فرعي تالار در تابلويي
برخي وجود صورت در شركت ترتيب همين به و مي‌شوند جابه‌جا دوم تابلو به باشند داشته
.مي‌شود حذف بهادار اوراق بورس فهرست از نهايت در و مي‌شود منتقل فرعي تالار به شرايط
فرعي تالار از آن ارتقاي به مي‌تواند شركت عملكرد بهبود يعني.است صادق هم قضيه اين عكس
.شود منتهي يكم و دوم تابلو به
مي‌يابد ، افزايش سهام نقدشوندگي كه آن بر علاوه جديد شرايط در اميدواريم:افزود وي
و عرضه يابد ، گسترش ساختاري لحاظ به بورس.كند پيدا افزايش بازار در موجود شفافيت
مالي انضباط شود ، تسريع شركت‌ها پذيرش يابد ، بيشتري تعادل بازار در موجود تقاضاي
نظام نهايت در و يابند گسترش جامعه سطح در عام سهامي شركت‌هاي شود ، مستحكم‌تر شركت‌ها
.كند حركت بهادار اوراق بر مبتني نظام به بانك‌مدار نظام از كشور مالي
مي‌توان:گفت سهام تالار تابلو سه از يك هر در شركت‌ها حضور شرايط درمورد بورس كل دبير
.شد ديگري با يك هر تفاوت‌هاي متوجه تا كرد بررسي مقايسه‌اي به‌طور را تابلو سه اين
باشد ، گذشته بهره‌برداري‌شان از سال يك بايد حداقل فرعي تالار در حضور براي شركت‌ها
سهام درصد داراي 49 حداكثر بايد دولتي بخش باشد ، ريال ميليارد بايد 5 آنها سرمايه حداقل
كه مي‌بينيم مي‌كنيم ، حركت دوم تابلو به فرعي تالار از وقتي.ديگر شرايط پاره‌اي و باشد
ريال ميليون بايد10هزار سرمايه حداقل باشد ، سودآور متوالي دوره دو بايد شركت اينجا ، در
اما يكم تابلو در.باشد نفر از 10 كمتر به متعلق سهام درصد از 80 بيشتر نبايد باشد ،
تابلو در سال دو حداقل شركت.باشد ريال ميليون بايد 25هزار سرمايه حداقل كه مي‌بينيم
متعلق سهام درصد از 70 بيشتر نبايد باشد ، مطلوب آن سهام دادوستد حجم باشد ، سودآور دوم
.ديگر موارد و باشد نفر از 10 كمتر به
ريسك از مي‌شويم نزديك يك تابلو به فرعي تالار از هرقدر كه مي‌بينيم:افزود وي
بازار در سرمايه‌گذاران به امر اين دليل همين به.مي‌شود كاسته شركت‌ها در سرمايه‌گذاري
هم را شركت‌ها پذيرش شرايط حال ، عين در و مي‌كند كمك نظرشان مورد سهم انتخاب در سرمايه
سهامداران طرف ، يك از يعني.مي‌شوند پذيرفته بورس در راحت‌تر شركت‌ها و مي‌سازد متحول
بورس به ورود براي شركت‌ها نيز ديگر طرف از و كنند تصميم‌گيري آسان‌تر و بهتر مي‌توانند
.مي‌شوند روبه‌رو آسان‌تري شرايط با
شركت ميان 325 از و شده‌اند تقسيم موجود تابلوهاي ميان در شركت‌ها:داد ادامه وي
تابلو در شركت حدود 60 و رفته‌اند فرعي تالار به شركت حدود 170 بورس ، در شده پذيرفته
.دوم تابلو در هم بقيه و هستند يكم
نرم‌افزاري و سخت‌افزاري امور شده ، زمان‌بندي برنامه براساس ميرمطهري گفته به
.بود خواهيم بورس فرعي تالار افتتاح شاهد امروز از و شده تكميل فرعي تالار راه‌اندازي
طي.دارد قرار سعدي خيابان در بهادار اوراق بورس سابق ساختمان محل در فرعي تالار
مرحله به تقريبا اكنون و گرفته انجام ساختمان بازسازي براي زيادي تلاش اخير ماه‌هاي
.است رسيده بهره‌برداري
خود كار مي‌توانند باشند نمايندگي تاسيس شرايط واجد كه كارگزاري شركت‌هاي فرعي تالار در
كارگزار سه ملي سرمايه‌گذاري كارگزاري و بانكي كارگزاران به‌جز اكنون هم.كنند شروع را
تمهيداتي گرفتن درنظر با مي‌شود پيش‌بيني.شده‌اند شناخته شرايط واجد نيز خصوصي بخش از
.باشند داشته حضور نيز فرعي تالار در بتوانند بورس فعال كارگزاران بيشتر ،
|
