ترجمه: عبدالوهاب ياسري
آموزش بازخورد زيستي در كلينيك هاي درمان فيزيكي، مراكز پزشكي و بيمارستان ها صورت مي گيرد. هر جلسه آموزشي بازخورد زيستي، به طور معمول، 30 تا 60 دقيقه به طول مي انجامد.
بازخورد زيستي چيست؟
بازخورد زيستي، از ذهن براي كنترل بدن استفاده مي كند. بازخورد زيستي، نوعي پزشكي مكمل به شمار مي رود، تحت عنوان درمان ذهني- بدني. تلاش متخصصان اين حرفه بر اين است كه با استفاده از بازخورد زيستي به دست  آمده از تجهيزات پايش، نحوه كنترل برخي پاسخ هاي غيرارادي بدن:
-1 فعاليت مغز
۲ -فشار خون
۳ - تنش عضلات
۴ - ضربان قلب
را به بيمار بياموزند. پس از ياد گرفتن چگونگي شناسايي و كنترل اين پاسخ ها، مي توان از آن در شمار زيادي از مسائل و مشكلات مربوط به بهداشت فيزيكي استفاده نمود. حتي اگر دچار بيماري خاصي نيستيد، باز هم بازخورد زيستي مي تواند برايتان مفيد باشد.
بازخورد زيستي در چه بيماري هايي
كاربرد دارد؟
نشان داده شده كه بازخورد زيستي در نزديك به 150 بيماري، از جمله:
*آسم، بيماري رينود ( اين بيماري علل مختلفي دارد، نقاط مختلف بدن مثل انگشتان با قرار گرفتن در معرض سرما قرمز و سپس كبود مي شود)، سندرم روده تحريك پذير (IBS)، گر گرفتگي ها،تهوع و استفراغ ناشي از شيمي درماني، ناتواني در نگهداري مدفوع،سردردها،تپش قلب (آريتمي هاي قلبي)، فشار خون بالا، صرع مي تواند مفيد باشد. كارآزمايي هايي، با هدف ارزيابي نقش بازخورد زيستي در بيماري هاي ديگر، نيز در جريان  هستند.
در نشست هاي بازخورد زيستي
چه مي گذرد؟
آموزش بازخورد زيستي در كلينيك هاي درمان فيزيكي، مراكز پزشكي و بيمارستان ها صورت مي گيرد. هر نشست عادي بين 30 تا 60 دقيقه به طول مي انجامد.
در اين نشست ها، درمانگر، حسگرهاي الكتريكي خاصي را در نقاط گوناگون بدن بيمار قرار مي دهد. اين حسگرها، پاسخ هاي فيزيولوژيكي بدن به تنش ها (مثلا، انقباض عضلات به هنگام سردردهاي عصبي) را مورد نظارت قرار مي دهند. سپس، اطلاعات حاصله، به صورت سرنخ هاي صوتي يا تصويري، به فرد
بازمي گردند. اين سرنخ ها مي توانند به صورت صدا (مثلا، يك بوق كوتاه) يا تصوير (مثلا، درخشش نوري كوتاه و ناگهاني) باشند. سرانجام، به كمك اين سرنخ ها، ذهن فرد پاسخ هاي بدن (مثلا، احساس درد) را با برخي از كاركردهاي فيزيولوژيكي (مانند سفت شدن عضلات) همراه مي سازد.
پس از آن كه (مثلا) فرد دريافت سردردش (د ر اين مورد خاص) نتيجه ايجاد تنش در برخي از عضلات است، گام بعدي اين است كه ياد بگيرد چگونه (زماني كه بدنش از نظر فيزيكي و ذهني زير فشار است) تغييرات فيزيكي مثبت (به عنوان مثال، شل كردن آن عضلات خاص) در آن ايجاد كند. هدف نهايي، اين گونه پاسخ دهي  هاي مثبت، خارج از مطب درمانگر و بدون كمك فناوري مورد استفاده وي است.
انواع بازخورد زيستي
درمانگر، براي گردآوري اطلاعات پيرامون پاسخ هاي بدن، از تكنيك هاي مختلفي مي تواند استفاده كند. انتخاب مناسب ترين تكنيك بستگي به مشكلات و اهداف بهداشتي خاص دارد. برخي از دستگاه ها و تكنيك ها از اين قرارند:
*الكتروميوگرام: الكتروميوگرام، از الكترودها و ساير انواع حسگرها، براي اندازه گيري تنش عضلاني استفاده مي كند. هنگامي كه الكتروميوگرام نسبت به وجود تنش در عضله هشدار مي دهد، اين امكان به وجود مي آيد كه فرد خيلي زود موقعيت را حس و به سرعت آن را كنترل كند. الكتروميوگرام عمدتا براي شل كردن عضلاتي كه در كمردردها، سردردها، دردهاي گردن و دندان قروچه سفت مي شوند، كاربرد دارد. از الكتروميوگرام، مي توان، براي درمان برخي از بيماري ها (كه علائم شان تحت تاثير تنش تشديد مي يابند - مانند آسم و زخم معده) استفاده نمود.
*بازخورد زيستي درجه حرارت بدن: حسگرهاي چسبيده به انگشتان دست يا پا، درجه حرارت پوست را اندازه گيري مي كنند. از آن جا كه درجه حرارت بدن اغلب به هنگام تنش پايين مي افتد، سردي پوست هشدار و مشوقي خواهد بود براي شروع استفاده از تكنيك هاي شل كردن عضلات. بازخورد زيستي درجه حرارت بدن مي تواند در برخي از بيماري ها، ازجمله بيماري رينود، يا كاهش موارد بروز ميگرن، مفيد باشد.
*آمــوزش پاسخ دهي گالوانيك پوست: حسگرها، فعاليت غدد عرق و ميزان تنفس پوست بدن را اندازه گيري كرده، نسبت به وجود اضطراب هشدار مي دهند.
*الكتروآنسفالوگرام: عبارت است از نظارت بر فعاليت امواج مغز در حالات مختلف ذهن، مانند بيداري، آسودگي ذهني، آرامش، خواب سبك و خواب عميق.
طرفداران و مخالفان بازخورد زيستي
بازخورد زيستي به چند دليل مفيد است:
*از ميزان نياز شما به دارو مي كاهد، يا حتي مصرف آن را منتفي مي سازد.
*در بيماري هايي كه به داروها جواب نداده اند، احتمالا مي تواند مفيد باشد.
*مي تواند از هزينه كلي درمان بكاهد.از سوي ديگر، ممكن است در استفاده از اين روش ها ترديد داشته باشيد، چرا كه هنوز اطلاع درستي از نحوه عمل آن نداريد. بسياري از كساني كه از تكنيك هاي بازخورد زيستي استفاده مي كنند، نمي توانند چگونگي كنترل كاركردهاي بدن (به منظور تسكين علائم) را به بيان آورند.
سرانجام، براي آن كه ارزيابي واقعي از ميزان اثربخشي اين شيوه درمان در رفع اين يا آن علامت داشته باشيد، نتايج را به صورت روزانه در دفتري ثبت كنيد.گرچه غالبا بازخورد زيستي را بي ضرر مي دانند، ولي اگر دچار افسردگي، روان پريشي (پسيكوز) شديد و يا دچار بيماري قند يا ديگر اختلالات غددي هستيد، بهتر است قبل از استفاده از آن با پزشك تان مشورت كنيد. استفاده از روش درمان بازخورد زيستي، مي تواند مانع استفاده منظم و به موقع برخي از داروها، مانند انسولين شود.
منبع: www.mayoclinic.com

صدف كوهكن - پزشكان بر اين باورند كه كودكان به طور متوسط ده تا چهارده بار در طول سال سرما مي خورند. در حال حاضر مطالعات نمايانگر آن است كه داروهايي كه شما براي سرفه كودكانتان استفاده مي كنيد،كارآمد نيستند.
سيدني ده ماهه، سرماي بدي خورده بود و به شدت سرفه مي كرد، بنابراين مادرش كاري را كرد كه اكثر مادرها انجام مي دهند. او مي گويد: ما براي سيدني از داروهاي مخصوص اطفال استفاده كرديم. اما مطالعات و تحقيقات اخير كه در دانشگاه متخصصان آمريكا در پنسيلوانيا انجام گرفته است، حاكي از آن است كه داروهاي ضد سرفه موثر نيستند و در واقع اين چيزي بوده است كه دكتر دونالدينو، سالها به والدين متذكر گرديده است.او معتقد است اين در واقع اثر رواني داروها (دارونماها) است كه باعث مي شود ما حس كنيم، اين داروها مؤثرند.در اين زمينه تحقيقي نيز انجام شد و در آن آب و شكر را با هم مخلوط كردند كه از نظر ظاهر و طعم مشابه داروها بود و سپس دريافتند كه دقيقاً نتيجه حاصله با نتيجه داروها يكسان بود.
داروهاي ضد سرفه اطفال در حدود 4ميليارد دلار گردش صنعتي دارند، درحالي كه پزشكان معتقدند كه راهي كه به كودكان شما كمك مي كند، مجاني است:
۱ - در مرحله اول: بيني آنها را پاك كنيد، گاهي اوقات موكوس (ترشحات بيني) است كه موجب سرفه مي شود.
۲ - در مرحله دوم: زماني كه آنها خواب هستند، از يك دستگاه بخور استفاده كنيد.
۳ - در مرحله سوم: به خاطر داشته باشيد يك دوش گرم و همراه با بخار قبل از به رختخواب رفتن، براي آنها بسيار سودمند است بخصوص اگر بيني آنها را بلافاصله بعد از آن پاك كنيد.
۴ - تنها داروهاي مؤثر بر سرفه، داروهاي آنتي هيستامين (ضد حساسيت) مانند كلرفنيرامين هستند.
با توجه به جديدترين تحقيقات كودكان بايد بعد از مصرف شربت هاي ضدسرفه و داروهاي سرماخوردگي دندان هاي خود را مسواك بزنند.
دكتر كارولينا كوولو داكوستا از دانشگاه فدرال سانتا كاترينا در برزيل مي گويد: بعضي از داروها كه براي سلامت عمومي ضروري هستند، در صورتي كه قبل از خواب و بدون مراقبت هاي دنداني مصرف شوند، مي توانند براي دندان ها به شدت مضر باشند. اين مطالعات برروي داروهاي ضدسرفه رايج كه براي آلرژي هاي تنفسي استفاده مي شد، انجام گرديد و در اين تحقيقات مشخص شد كه شربت ها تماماً داراي خاصيت اسيدي هستند در حالي كه حاوي هيچ فلورايدي نبوده و مقدار كمي كلسيم در آنها وجود دارد كه تمام اين فاكتورها مي تواند منجر به پوسيدگي دندان ها شود. تأثير بسيار شبيه، زماني است كه كودك، قبل از خواب آب ميوه شيرين بنوشد- در واقع شرايطي كه هيچ بزاقي وجود ندارد و شكر افزايش يافته باعث ايجاد حملات ناشي از باكتري هاي اسيدساز مي شود و ريسك پوسيدگي دندان را به شكل چشمگيري افزايش مي دهد.

طوبي منصوري- در كاري تحقيقاتي، يك دستگاه الكترونيكي مانند بيني- كه با بوكشيدن جهت رديابي باكتري هاي مقاوم به آنتي بيوتيك، مانند استامنيوكوك اورئوس مي تواند به كار رود- ساخته شده است.قبلاً در آزمايشات بر اساس DNA، حداقل تا 3 ساعت زمان جهت تشخيص باكتري لازم بوده است اما اين بيني الكترونيكي مي تواند آلودگي باكتريايي محيط را تا 15 دقيقه شناسايي كند كه به اين ترتيب مي توان از شيوع اين باكتري در محيط بيمارستان جلوگيري كرد.محققين گفته اند كه اساس تشخيص اين دستگاه الكترونيكي، شناسايي مجموعه اي از مواد آلي فرار است كه باكتري استافيلوكوك اورئوس در محيط ترشح مي كند.نمونه هاي گازي شكل يا همان مواد آلي فرار مترشحه از باكتري وقتي وارد دستگاه الكترونيكي مي شوند از الكترودهاي پوشيده شده با پليمرهاي مختلف هادي عبور كرده و اجزاء موجود آن با هر الكترود واكنش داده و باعث تغيير مقاومت الكتريكي در آن مي شود. تركيب سيگنال هاي خارج شده از هر الكترود، يك گراف كه
(smell-print) ناميده مي شود خواهد داد كه توسط يك نرم افزار در بيني الكترونيكي قابل تشخيص است.
منبع: نيوساينتيست

در مجموعه مقالاتي كه اين هفته در نشريه پزشكي معروف لانست به چاپ رسيد، تأكيد شده است كه در صرع شديد نياز به انجام اقدامات خاص در خانه براي كاهش دادن خطر بروز حوادث وجود دارد.در موارد حملات مكرر تشنجي از يك فرد احتمال وجود صرع در او داده مي شود. دانشمندان تخمين مي زنند كه 5/10 ميليون كودك زير 15 سال در جهان مبتلا به صرع شديد هستند. پروفسور رنزو گوريني از دانشگاه پيزاي ايتاليا، نويسنده اين مقالات تأكيد مي كند: آشپزخانه و توالت خطرناكترين محل ها براي كودكان مبتلا به صرع هستند. با قراردادن حفاظ روي منابع حرارتي بايد از حوادث منجر به سوختگي جلوگيري كرد و اين كودكان را هيچگاه نبايد در توالت تنها گذاشت جدا از اين احتياطات كلي، با توجه به خصوصيات هر كودك مصروع، بايد محدوديت هايي منطقي براي پيشگيري از حوادث براي او برقرار كرد.