جلو به گام چند ;ايران زنان
 
آمار زبان به ايران زنان اقتصادي و اجتماعي وضعيت
و جامع صحيح ، كسباطلاعات شك بدون سكه‌اند ، يك روي دو اطلاعات و توسعه
محكم شالوده ايجاد كشورها ، ومتعادل جانبه همه پيشرفت در موقع به
.موثراست بسيار فرهنگي شكوفايي در مهمتر همه از و ملي اقتصاد براي
و ظهور عناصر ، زمينه كليه گرفتن نظر در با كه جانبه‌اي همه اطلاعات
با اينصورت غير در است بديهيآورد فراهم را اجتماعي عدالت حاكميت
و اطلاع عدم از ناشي جانبي عوارض و جوامع تكوين‌نامتعادل پديده
بشريت پيكره عظيم نيمه ماندگي عقب و انگاري ناديده لازم ، شناخت
كه اقليتي ، قومي روشهاي و اجتماعي عادتهاي گاه.بود خواهيم روبه‌رو
تحميل زنان جامعه بر اجتماعي سنت عنوان به نداشته شرعي و فطري مباني
جهت به بلكه خود ، خودي به نه زن مسئله حل رو اين از.است گرديده
و سياستگذاري پژوهش ، عرصه در بايد بشر مسايل ساير با آن ارتباط
بي‌ترديد.است يافته حدودي تا چنانچه يابد ، ويژه جايگاهي برنامه‌ريزي
تعادل و كنترل در كه مي‌دهند تشكيل زناني را مردم از نيمي
توسعه‌و مصرف ، جمعيت ، تربيت ، انساني ، عواطف چون مسايل استراتژيك‌ترين
و امروزه‌برنامه‌ريزان لذا.دارند انكارناپذيري نقش درمان و بهداشت
حل از ناگزير بشر ، عمده حل‌مشكلات براي كه دريافته‌اند سياستگذاران
.هستند زن مسئله
زن به‌وضعيت مربوط آمار و اطلاعات مستمر انتشار و گردآوري ، تحليل
گامي...و واقتصادي اجتماعي فرهنگي ، زمينه‌هاي كليه در ايراني
.مي‌آيد حساب به دستاوردارزنده اين نماياندن در اصولي
زنان‌مشهودتر با ارتباط در جمله از زمينه‌ها از برخي در فقرآماري
مربوط اقتصادي شاخصهاي‌اجتماعي ، از برخي شده سعي مقاله اين در بوده ،
شود داده نشان آمده بعمل زمينه اين كه‌در پيشرفتهايي و ايران زنان به
برخوردار بيشتري غناي از برنامه‌ريزي موجود به‌وضعيت توجه با تا
طلاق و وازدواج فعاليت بهداشت ، تحصيلات ، سواد ، زمينه در شاخصهاييگردد
.مي‌گيرد بررسي‌قرار مورد كه است موضوعاتي جمله از زنان
وضع زنان به‌وضعيت توجه اخير دهه در بويژه انقلاب پيروزي از بعد
نشانگر شاخصها كليه و يافته تشديد اسلامي فرهنگ براساس نابرابري‌ها
حدود 4/16 از زنان جمعيت كه است حالي در اين.مي‌باشد توجهي قابل جهش
.است رسيده سال 75 نفردر ميليون حدود 5/29 به سال 55 نفردر ميليون
نسبت درصد حدود 80 سال 75 در زنان جمعيت اينكه عليرغم ديگر بيان به
به مربوط فرهنگي اجتماعي ، بهداشتي ، شاخصهاي يافته افزايش سال 55 به
.است كرده زيادي پيشرفت زنان
گيرد قرار موردبررسي زنان اقتصادي اجتماعي ، شاخصهاي اينكه از قبل
.شود عنوان مطالبي جمعيت‌زنان رشد و تعداد خصوص در است لازم
در.است جمعيت‌مردان از پايين‌تر كمي زنان جمعيت همواره ما كشور در
سال در است داشته وجود حدود 105مرد زن هر 100 برابر در سال 1365
سال 1365 در مي‌آيد نظر به.است رسيده حدود103 به جنسي نسبت 1375
و بودند مرد بيشتر كه مهاجران اين و بوده مهاجرپذير مابسيار كشور
شده باعث مي‌شدند كشور وارد آذربايجان و عراق افغانستان ، كشورهاي از
موطن به مهاجرين برگشت با درسال 1375 ولي باشد حدود 105 نسبت اين
.است رسيده به 103 جنسي نسبت زنان بهتر شمارش و خود
تعداد اين‌آمار سال 1375 ، در مسكن و نفوس عمومي سرشماري براساس
.زنان‌است از بيشتر نفر ميليون يك حدود مردان
نسبت كشوربيشترين زنان كل و 4/18 زن نفر با 5427707 تهران استان
و كهكيلويه استان همچنين.است داده اختصاص خود به را كشور زنان
را زنان نسبت كمترين كشور زنان كل و 9/0 نفر با 268528 بويراحمد
.است داده اختصاص بخود
كل 96/1 رشدجمعيت به نسبت كه بوده درصد حدود 2 زنان جمعيت رشد
.است بالاتر كمي درصد
تحصيلات و سواد
سواد متغير هركشور توسعه امر در اجتماعي مهم بسيار شاخصهاي از يكي
آموزشي سطح افزايش و شده جامعه عمومي آموزش ارتقاء موجب سواد.است
...و بهداشت اشتغال ، توسعه ، اقتصاد ، سياسي ، مشاركت بر مي‌تواند عمومي
بر آن تاثير زنان خصوصادر سواد سطح مهم تبعات از.بگذارد تاثير
مرگ مواليد عامل دو از مهاجرت از غير به كه رشد ايناست جمعيت رشد
.دارد همبستگي سواد با بشدت مي‌گردد ، متاثر مير و
در درصد حدود74 به سال 1335 در درصد از 8 زنان در سوادي با ميزان
در باسوادي ميزان كشوربيشترين استانهاي بين در.است رسيده سال 75
ترتيب به سال 1375 در كه است تهران مربوطبه روستايي و شهري مناطق
.سوادبوده‌اند با آن بيشتر و ساله جمعيت 6 از درصد و3/79 درصد 6/89
با ميزان كمترين حدود 57درصد ، با بلوچستان و سيستان استان مقابل در
مطلوبي حد تا كشور در باسوادي چندميزان هر.است داشته را سوادي
كه حدي به بي‌سوادي كردن ريشه‌كن تا امافعاليت ، يافته ، افزايش
.يابد تداوم بايد باشد ، اسلامي زيبنده‌جمهوري
توسعه و زمينه‌سازپيشرفت جامعه در سوادي با ميزان رفتن بالا هرچند
در لذا.مي‌باشد باسواد جمعيت كيفيت اهميت‌تر با موضوع اما است ، كشور
حال در اينكه از اعم باسواد جمعيت تحصيلات شده ، سطح سعي بخش اين
.گيرد قرار بررسي مورد نباشند ، يا تحصيل‌باشند
غيرمحصل باسواد جمعيت تحصيلات سطح
تحصيل سطوح‌عالي تا كشور جمعيت از درصد حدود 7/4 فقط سال 1365 در
رسيده درصد حدود 7/6 به سال 1375 در نسبت اين حاليكه در بودند كرده
از بيشتر شهري مناطق در نموده‌اند تحصيل عالي سطح تا افراديكه.است
سال 75 ، 2/8 در است زنان از بيشتر مردان بين در و روستايي مناطق
.عالي‌داشته‌اند تحصيلات كشور زنان از درصد برابر 9/4 در مردان درصداز
سوادآموزي ازطريق‌نهضت روستايي زنان از درصد حدود 2/22 سال 1375 در
شهري زنان براي نسبت اين.بالايي‌است بسيار نسبت كه شده‌اند سواد با
.است بوده درصد 1/11
سياسي ، جنبه ازآموزش صرف‌نظر كنوني زمان در سوادي با است ذكر قابل
توسعه براي مي‌كنند سعي ودولتها كرده پيدا اقتصادي و اجتماعي
.دهند افزايش را سطح‌تحصيلات و سواد كشور اقتصادي
امر اين در صورتي در آينده ، نسلهاي تربيت رسالت با زنان ديگر سوي از
خود فرزندان نيازهاي كليه پاسخگويي به قادر كه بود خواهند موفق خطير
آموزش كتب و مطبوعات از و كرده درك بهتر اجتماعي‌را مسايل بوده ،
كه‌تا زناني عهده از كمتر سهم اين حاليكه در.نمايند استفاده‌بهينه
.برمي‌آيد كرده‌اند ، تحصيل ابتدايي مقطع
قدر هر كه ازآن‌است حاكي كشور استانهاي در زنان تحصيلات سطح مقايسه
به توجه با باشد ، سطح‌بالاتري در امكانات و توسعه نظر از استان
در.است كمتر نسبت اين بوده ، پايين‌تر هم مواليد ميزان معمولا اينكه
به مربوط ابتدايي مقطع در دختر دانش‌آموز درصد بيشترين سال 1375
را درصد نسبت ، 1/39 كمترين با تهران و درصد با 6/57 كردستان استان
.است داده اختصاص بخود
حال در زنان كل به نسبت دختر دانشجويان درصد كمترين عالي ، مقطع در
در نسبت اين حاليكه در بوده ، درصد يك با ايلام استان به مربوط تحصيل
با 6/1 ايلام استان سال 1375 در همچنين.است درصد تهران 7/2 استان
نسبت بيشترين و كمترين ترتيب به درصد با 7/7 تهران استان و درصد
كشور استانهاي تحصيل حال در زنان بين در دختر دانشجويان
.راداشته‌اند
زنان درصداز حدود 7/30 سال 1375 در كشور كل تحصيل حال در زنان
گذشته 5/3 دهه طي دانشجويان‌دختر نسبت.بوده‌اند تحصيل حال در كشور
رسيده سال 1375 در درصد به 3/4 سال 1365 در درصد از 2/1 و برابرشده
.است
بهداشت وضعيت
اميد زنده‌بماند ، تولد هنگام نوزاد مي‌رود انتظار كه سالهايي تعداد
مقاومت دليل به زندگي‌زنان اميد.مي‌شود گفته تولد بدو در زندگي
سال در است ، بيشتر مردان از مير ، و مرگ برابر در بيشتر بيولوژيكي
در.است بوده سال و 59 بترتيب 60 مردان و زنان زندگي اميد 1365
مخصوصا مراكزپزشكي توسعه و جامعه بهداشتي وضعيت بهبود با سال1375
زندگي اميد لوله‌كشي ، وآب واكسيناسيون توسعه و روستايي مناطق در
رسيده سال و 67 به 68 مردان و زنان بترتيببراي و كرده پيدا افزايش
.است
تهران ، استانهاي به مربوط كشور زندگي اميد بيشترين سال 1375 در
براي سال و 5/71 مردان براي سال حدود 70 با گيلان و فارس خوزستان ،
كمترين سال حدود 60 زندگي اميد كردستان‌با استان و است بوده زنان
.است داشته كشور بين‌استانهاي در را ميزان
مرگ‌ومير ميزان
تاثير جامعه ساختارسني از بهداشتي وضعيت بر علاوه مير و مرگ ميزان
از صرف‌نظر باشد ، جامعه‌سالخورده‌تر قدر هر كه معني بدينميپذيرد
آنجا از ما جامعه.است بالاتري مير و مرگ ميزان داراي بهداشتي ، وضعيت
مير و مرگ ميزان از سالخورده كشورهاي به نسبت دارد جواني جمعيت كه
ميزان تحميلي ، جنگ با همزمان سال 1365 در.است برخوردار پايين‌تري
بهبود با سال 1375 در اما.است هزار در حدود 11 عمومي مير و مرگ
.است رسيده هزار در حدود 7 به ميزان اين بهداشتي وضعيت
در كردستان‌با 10 استان و درهزار با 6 تهران استان سال 1375 در
.بوده‌اند دارا را ميرعمومي و مرگ ميزان بيشترين و كمترين هزار
.است كمتر ميرمردان و مرگ ميزان از معمولا زنان مير و مرگ ميزان
ترتيب به شهري مناطق در ومردان زنان مير و مرگ ميزان سال 1375 در
.است بوده هزار در و 4/9 روستايي 6/8 درمناطق هزار در و 4/6 7/5
پيراپزشكي و پزشكي تخصصهاي در زنان نسبت
نسبت و درصد حدود28 بيمارستاني كارگاه‌هاي در عمومي پزشك زنان نسبت
از درصد ديگر 79 بيان به.بوده‌است درصد حدود 21 متخصص پزشكان
زن آنان از درصد فقط 21 و مرد بيمارستاني درخدمات متخصص پزشكان
بيشتر گرايش به باتوجه آينده در مي‌رود انتظار البته.بوده‌اند
افزايش زنان براي نسبت اين دولت حمايتهاي و رشته اين به دختران
.يابد
ديگر ازاستانهاي بيشتر متخصص و پزشك زنان نسبت بوشهر استان در
.است
زن پزشكي علوم رشته‌هاي دانشجويان از درصد حدود 47 سال 1365 در
تحصيلات توسعه درزمينه دولت سياست به باتوجه سال 1375 در.بوده‌اند
كه رسيده درصد حدود 60 به نسبت اين پزشكي رشته‌هاي در مخصوصا و زنان
.مي‌دهد نشان را توجهي قابل رشد
سال در درصد حدود49 از پزشكي علوم رشته‌هاي فارغ‌التحصيل زنان نسبت
نشانگر نيز نسبت اين هرچند رسيده ، سال 1375 در درصد حدود 53 به 1365
و بوده كمتر دانشجويان با مقايسه در آن رشد اما مي‌باشد ، افزايش
.باشد برخوردار بيشتري رشد از درآينده مي‌رود انتظار
فعاليت وضعيت
جمعيت كارهستند ، جستجوي در ولي نيستند شاغل كه كساني و شاغل افراد
رادرهر كار نيروي اصلي و بخش‌عمده افراد اين مي‌دهند تشكيل را فعال
و معلولين بجز جامعه يك افراد كل درگذشته.مي‌دهند تشكيل جامعه
در جديد عصر در اما مي‌شدند محسوب جامعه آن نيروي‌انساني كودكان
ساله تا 64 سني 15 گروههاي تنها جامعه انساني نيروي كشورها ، از برخي
زير نوجوانان و كودكان براي كار قانوني لحاظ از زيرا مي‌شود شامل را
بالاي 60 كشورها بعضي در و سال بالاي 65 وافراد.است شده منع سال 15
.مي‌شوند بازنشسته الزاما نيز سال
درآمد بركسب علاوه كه آورند روي مشاغلي به كه دارند سعي زنان
يك عنوان رابه جامعه خويش‌انتظار خطير رسالت انجام بر مزيد بتواند
متوسط مشاغل سوي به زنان نتيجه در برآورده‌نمايند ، خوب خانه‌دار زن
بالا سطوح در مشاغل كمتر و شده هدايت دارد بهمراه را كاركردي چنين كه
.مي‌شود گذاشته آنها برعهده
اشتغال ميزان
حدود 91 سال1375 در كشور بيشتر و ساله ده جمعيت در اشتغال ميزان
دهه چند طي در نسبت اين كشور ، صنعتي توسعه به توجه با كه بوده درصد
اشتغال ميزان تحميلي جنگ با همزمان سال 1365 در.است بي‌سابقه گذشته
درصد حدود 86 و خودرسيده سطح پايين‌ترين به گذشته قرن نيم طي كشور
آمار در كيفي لحاظ از مشكلي جنگ ، مانند حوادثي از صرف‌نظر.است بوده
توسعه كشورهاي اغلب مشكل و مي‌شود ملاحظه اشتغال به مربوط وارقام
بسياري در.است اجتماعي واقعيت‌هاي با آن انطباق عدم مي‌باشد ، نيافته
مي‌رود بكار شاخص همان بيكاري و اشتغال براي توسعه حال در كشورهاي از
كل شاخص بيكاري مسئله در مثال براياست معمول صنعتي كشورهاي در كه
از زنان تفكيك مي‌دانيم آنكه حال.مي‌شود محاسبه ومردان درزنان بيكاري
.است ضرورت يك سالگي تا30 درسنين 20 مخصوصا بيكاري ، مسئله در مردان
.است عمده مشكل يك اجتماعي لحاظ به مردان بيكاري سنين ، اين در زيرا
كه جوامعي در حقيقت درگيرد قرار توجه مورد حساسيت با بايد و
به باتوجه است مردان برعهده خانواده معاش و زندگي تامين غالبا
ايجاد مشكلي هستند وابسته خانواده به ازازدواج قبل تا زنان اينكه
تشكيل بلكه مي‌كند سرباري احساس تنها نه نكند مردكار اگر واما نمي‌شود
برعهده راهم خانواده مسئوليت واگر مي‌اندازد تاخير به نيز را خانواده
.شد خواهد حادتر مشكل باشد داشته
را زنان ميزان‌بيكاري افزايش خاص ، شرايط و جنگ از صرف‌نظر كلي بطور
:كرد خلاصه زير به‌دلايل مي‌توان
رفاهي بيشتر شاغل‌هزينه زنان اينكه علت به دولت حتي و كارفرمايان -
هنگام در و مي‌دهند نشان خود بكارگيري‌از در كمتري علاقه مي‌طلبند را
گذاشته كنار كار بازار از راحت‌تر ركوداقتصادي يا و جنگ و بحران
.مي‌شوند
از كه شغل‌مي‌شوند كسب به موفق هنگامي مردان با مقايسه در زنان -
.برخوردارباشند بالاتري شغلي مهارت و سواد
را شغلي هر وزنان بوده محدودتر مردان به نسبت زنان اشتغال دامنه -
كنند نمي‌توانندانتخاب خويش خانوادگي رسالت و جامعه فرهنگ به توجه با
.
در درصد از25 بالاتر به سال 1355 در درصد از 16 زنان بيكاري ميزان
حدود 13 به سال 1375 در و است رسيده تحميلي ، جنگ با همزمان سال 1365
.است كرده پيدا كاهش درصد
از زنان اشتغال ميزان استانها از برخي در است توجه قابل كه نكته‌اي
.است بيشتر مردان اشتغال ميزان از حقيقت در يا كل اشتغال ميزان
به مربوط با 32درصد ، محصل زنان درصد بيشترين كشور استانهاي بين در
كمتر حدود با كردستان و آذربايجان‌غربي استانهاي و است ايلام استان
با اخير استان دو.هستند دارا را محصلين نسبت پايين‌ترين درصد ، از 20
كه يزد استانميباشند خانه‌دار زنان بيشترين داراي درصد ، حدود 68
حدود 50 با هستند داراي‌شغل آن بيشتر و ساله زنان 10 از درصد حدود 16
.داراست را خانه‌دار زنان درصد كشوركمترين استانهاي بين در درصد ،
زنان شغلي عمده گروههاي
منابع امااز مي‌دهند تشكيل را دنيا جمعيت از نيمي زنان چند هر
توسعه حال در درجوامع كه آنجا از.دارند كمي بسيار بهره توسعه
كار به مشغول خود همسر با يا و بوده رسمي غير دربخش بيشتر زنان
اخير دهه در.مي‌گيرند قرار پايين‌تري مقامهاي در شغلي نظر لذااز هستند
مسايل بيشتر آن هدف كه گرفته صورت توسعه فرآيند در زيادي تحولات
مشاركت و توليد اخير سالهاي در خوشبختانه اما است ، بوده زنان رفاهي
و مديران درصد.است شده واقع توجه مورد آن از حمايت همراه به زنان
از نسبت اين و يافته افزايش حدودي تا زنان اداري رتبه عالي كارمندان
.است رسيده سال 1365 در درصد حدود 16 به سال 1355 در درصد 11
از 5/15 داشته‌اند فعاليت تخصصي و فني علمي ، گروه در كه زناني همچنين
در نسبت اين كه رسيده سال 1365 در درصد حدود35 سال 1355به در درصد
يافته افزايش درصد حدود 60 به درصد حدود 37 از شهري مناطق
.بوده‌اند حسابدار و ماما معلم ، بهيار ، زنان اين شغلي اكثريت.است
طلاق و ازدواج ميزان
در حدود 7 سال1365 در و يافته افزايش گذشته دهه طي ازدواج ميزان
و كرده پيدا افزايش درصد حدود18 نسبت اين سال 1375 در بوده هزار
.رسيده‌است هزار در حدود 8 به
حدود 10 با گيلان استان به مربوط ازدواج ميزان بيشترين سال 1375 در
در حدود 4 با بلوچستان و سيستان استان به مربوط آن كمترين و هزار در
.مي‌باشد هزار
هزار در ازحدود 7/0 و يافته كاهش حدودي تا گذشته دهه طي طلاق ميزان
.است رسيده سال 1375 در هزار در حدود 6/0 به سال 1365 در
و 1375 سالهاي1365 در طلاق ميزان بيشترين كشور استانهاي بين در
از شده ياد سالهاي طي اين‌ميزان چند هر و بود تهران استان به مربوط
استان همچنان اما كرده ، پيدا كاهش درهزار حدود 1 به حدود 2/1
تهران از بعد كرمانشاه استان.است دارا را طلاق بالاترين‌ميزان تهران
ايلام ، واستانهاي بوده دارا گذشته دهه طي را طلاق ميزان بيشترين
با بويراحمد و كهكيلويه بلوچستان‌و و سيستان بختياري ، و چهارمحال
كشور استانهاي بين در را طلاق كمترين‌ميزان هزار در حدود 2/0
.داشته‌اند
زنان اقتصادي اجتماعي ، شاخصهاي:منبع
كشور زنان امور دفتر انفورماتيك و آمار واحد:تاليف
|
