گذشت كه سالي در تئاتر
سال 76 تئاتري رويدادهاي به نگاهي
تغييرات شاهد ما فجر تئاتر جشنواره شانزدهمين برگزاري با
وجود به جشنواره اين در كه تغييراتي اما بوديم بسياري
تئاتر اهالي همچنين و مردم انتظارات بايد كه طور آمدآن
.نكرد برآورده را
ديده كشور تئاتر هنر در عمده‌اي تغييرات گذشت كه سالي در
از اندكي هنر اين تا شد آن سبب تحولات و تغيير اين كه شد
توجه آن به و آيد بيرون خود قبلي سكوت و رخوت و ركود
سال 76 در تئاتري به پرداختن و بررسي براي.شود بيشتري
مديريت تغيير به مي‌توانيم آن بنيادين تغييرات عمده‌ترين از
و شرايط آن سبب به كه كنيم اشاره نمايشي هنرهاي مركز
برخي كه هرچند ;شد تحولات دچار هم تئاتر در فعاليت امكان
و نبود تغيير اين از ناشي سال 76 در تئاتري رويدادهاي از
تئاتر در فعاليت‌ها اين نمي‌شد ، ديده آن در تحولاتي چنين اگر
انجام گذشته سالهاي در كه مريز و كجدار صورت همان به كشور
.مي‌گرفت انجام بود شده
بايد بگوييم سخن بيشتر تحولات و تغيير اين از بخواهيم اگر
كه كنيم اشاره نيز كشور اجتماعي -سياسي تحولات و تغيير به
اين آن از پس و بود اسلامي ارشاد و فرهنگ وزارت از آن شروع
هنري معاونت همچون وزارتخانه آن زيرمجموعه‌هاي در تغييرات ،
.آمد وجود به نمايشي هنرهاي مركز رئيس و
مي‌توان نمايشي هنرهاي مركز جديد رئيس عمده فعاليت‌هاي از
تئاتر هنرمندان دعوت نيز و شهر تئاتر مديريت تغيير به
تئاتر شانزدهم جشنواره برگزاري نيز و دوباره فعاليت براي
تاثيرگذار چندان نه اما چشمگير تغييرات با كه برد نام فجر
.بود همراه
با مي‌كند ، عمل ايران تئاتر قلب همچون همواره كه شهر تئاتر
هميشه از فعال‌تر و كرد پيدا بهتري سروسامان جديد مديريت
جديد مدير عنوان به پاكدل حضورحسين.كرد كار به شروع
خود قبلي وضعيت از تئاتر كانون اين تا شد موجب شهر تئاتر
همه و آيد بيرون بود تئاتر اهالي رضايت مورد چندان كه
ظاهر حتي و شود انجام اصولي‌تر و منظم‌تر شكل به آن كارهاي
تعميرات.كند تغيير نقاشي و رنگ‌آميزي با هم آن ساختمان
جمله از مديريت شيوه در روش تغيير نيز و تاسيسات اساسي
نيست برآن دليل اينها همه اما.مي‌شود محسوب آن ديگر تحولات
فعاليت براي مكاني تنها تئاتر مجموعه اين كه بود نخواهد و
صورت به كه افرادي و باشد حرفه‌اي كارگردانهاي و بازيگران
اين از استفاده حق مي‌پردازند ، هنر اين در فعاليت به تجربي
فعاليت به آن در نتوانند و باشند نداشته را مكان
به آن بحث كه نمي‌شوم حرفه‌اي تئاتر مقوله وارد.بپردازند
.پرداخت خواهم آن به ديگر زمان در و كشيد خواهد درازا
درآمد اجرا به نمايش‌هايي شهر تئاتر ساختمان همين در اما
فضاي بخش در تحولات و تغيير آمدن وجود به از كه‌پيش
و نمي‌كردند پيدا اجرا اجازه و امكان كشور ، هنري -فرهنگي
مي‌توان آنها جمله از كه نمي‌شد صادر آنها اجراي براي مجوزي
اشاره بيدخش بندار و مار سلطان قلمدون ، آميز نمايش به
.كرد
اجراي نبايد هم گذشت كه سالي در تئاتر مهم رويدادهاي از
يك رفتن صحنه به و بيضايي بهرام از نمايشنامه دو
از بي‌ترديد كه كرد فراموش را رادي اكبر از نمايشنامه
نيمه در هرسه و مي‌شوند محسوب اخير سالهاي خوب نمايش‌هاي
.يافتند را رفتن صحنه به توفيق سال 76 دوم
از كه بيضايي بهرام نوشته مار مضحكه‌سلطان نمايشنامه
زن كارگردان دو توسط همزمان سالها از پس است نوع‌تخت‌حوضي
با و آمد صحنه روي به (لرستاني شهره و آدينه گلاب)
اين علت بيشترين شايد.شد روبه‌رو تماشاگران استقبال‌زياد
عنوان اثر پاي در نويسنده امضاي در بتوان استقبال‌را
كه سالها از پس بيضايي از اين‌نمايشنامه اجراي.كرد
به را زيادي تماشاگران مي‌برد ، سر ركودبه در ايران تئاتر
و ضعف‌ها با همراه اثر هردو كشانداگرچه نمايش سالن‌هاي
در نمايش دو اين از هريك هم مزيت‌هايي اما شد اجرا قوت‌هايي
.داشتند يكديگر به نسبت اجرا
هادي خوب اجراي و كارگرداني با قلمدون نمايش‌آميز
صحنه روي در كه عملي كرد ، ثابت بازيگرانش گروه و مرزبان
ديالوگ‌هاي برخواني از يك ، نه ديگر مي‌شود ، انجام
اين در تئاتري مهم اتفاق و رويداد يك كه نمايشنامه‌است
بايد حتي اثر اين درباره كه آنچه.است ساله‌اخير چند
در نويسندگي‌رادي و قلم قدرت در شد ، همانا يادآور
و موضوع در تمام باگيرايي همچنان كه نمايشنامه‌نويسي‌است
درست و محكم شخصيت‌پردازي با و ديالوگهامي‌نويسد رواني
آنها به و بباوراند را اجتماع همين از آدمهايي توانسته
.ببخشد جان
سال هجده از پس بيضايي كه بيدخش نمايشنامه‌بندار اجراي
بود ، شده نمايش كارگرداني به موفق تئاتر صحنه از دوري
.مي‌رفت شمار به تئاتر اهالي براي مغتنمي فرصت
تنها مي‌شود محسوب جديد نقالي نوعي اصل در كه اين‌نمايشنامه
اولين براي -پورحسيني پرويز و هاشمي مهدي -بازيگر دو توسط
صحنه روي به فجر تئاتر جشنواره شانزدهمين ويژه بخش در بار
و درآمد عمومي اجراي به جشنواره برگزاري از پس و رفت
بيرون سستي و رنجوري و زدگي جشنواره از را كشور تئاتر
تئاتر كه تازه‌اي تجربه كوشيد اثر اين در بيضايي.آورد
و آورد در اجرا و عمل مرحله به را بود نيازمند آن به كشور
را تازه‌اي اجراي شيوه و شكل و بيفزايد پيشينيان تجربه بر
را ايران تئاتر اجرايي شيوه نوعي به و بگذارد نمايش به
خلق نمايشي نقالي ، نمايش از استفاده با او.سازد متكامل‌تر
به در نيز خود هنر ، اين پيشين فنون بستن بكار ضمن كه كرد
اصيل هنر اين به تا كرده سعي و كوشيده آن رساندن تكامل
.بدهد جذابتري و جديدتر شكل ايراني
هنرهاي مركز سوي از تئاتر در هويت و سمينارزبان برگزاري
از فجر تئاتر جشنواره شانزدهمين با همزمان نمايشي
تراكم دليل به كه بود تئاتر در ديگري رويدادهاي‌مهم
زياد ، نه‌چندان رساني اطلاع همچنين جشنواره‌و برنامه‌هاي
تا كند جلب خود به را زيادي وعلاقه‌مندان مشتاقان نتوانست
برگزاري براي.ببرند آن را لازم بتواننداستفاده آنها
خصوص به جامعه از بيشتري توجه براي‌آنكه سميناري چنين
از بايد باشند ، داشته به‌آن دانشجو و فرهنگي قشر
بهره مناسبتر زماني در و مشخص‌تر و درست‌تر برنامه‌ريزي
اين در كه سخنراني‌هايي سلسله انتشار حال اين با.گرفت
و كارشناسان استادان ، توسط مختلف عناوين با سمينار
و نقيصه و نقصان اين مي‌تواند.گرفت انجام تئاتر منتقدان
.كند جبران را استقبال عدم
از پيش كه سال 76 ابتداي در آباد نمايش‌عشق اجراي ادامه
شناخت سبب به بود ، آمده صحنه به گذشته سال زمستان در آن
ظاهري جذابيت‌هاي نيز و مخاطبان نيازهاي به كارگردان
موسيقي تلويزيون ، و سينما بازيگر چند از همچون‌استفاده
از بعد نمايش‌هاي و كارگردانها بركار زيادي تاثيرات..و
و زندگي شبيه نمايش‌چيزي در را آن نمونه كه گذاشت خود
از جدا نمايش اين.ديديم اخير ماه چند در آينه آن‌سوي
نيز و تازه موضوع در جذابيت سبب به جذابيت‌هايي ، چنين
بسيار بازي همچنين و بازار و كوچه مردم زبان از استفاده
سالها اين تئاتر نمايش‌هاي موفق‌ترين از خود ، بازيگران قوي
.است بوده
بهمن فرهنگسراي همكاري با كه خياباني تئاتر روز صد برپايي
سال در تئاتر فعاليت‌هاي عمده از نيز رسيد اجرا مرحله به
شد آن موجب اگرچه صدروز طي خياباني تئاتر برگزاري.بود 76
تئاتري فعاليت محدودي مدت براي تئاتر به علاقه‌مند عده‌اي تا
پيدا تئاتر با ارتباطي رهگذر تماشاگران و باشند داشته
تماشاگران آشنايي پيش از نبود دليل به نتوانست اما كنند
توجه مورد كم رساني اطلاع با نيز و تئاتر نوع اين با
نمايش‌هايي چنين است قرار اگر.گيرد قرار تئاتر علاقه‌مندان
مناسبتر و مشخص‌تر برنامه‌ريزي بايد شود اجرا سال هر در
همه در آن اجراي شاهد سال طول در علاقه‌مندان كه شود انجام
و باشند (شود بسنده شهر چند يا يك به فقط ونه) كشور نقاط
با آنها تا بكنيم تئاتر نوع اين متون حال به هم فكري
مورد را خود مخاطبان بتواند جذابتر و تازه‌تر موضوع‌هاي
.دهند قرار توجه
پژوهش دفتر خياباني تئاتر روز صد اجراي با همزمان
خود پژوهشي نشست دومين آبانماه در هنري حوزه هنرهاي‌نمايشي
كريمي محمود دكتر حضور با كه همايش دراين.كرد رابرگزار
استادان از) شفيعي كمال‌الدين دكتر و رضاخاكي دكتر حكاك ،
خياباني تئاتر اجراي برگزارشد ، (تئاتر برجسته وكارشناسان
تئاتر با آن مقايسه و امريكا و آلمان فرانسه ، دركشورهاي
تئاتر بر خياباني تئاتر تاثير همچنين و ايران خياباني
گرفت ، قرار مداقه و بررسي مورد و شد گذاشته بحث به كشور
استقبال با اگرچه دفتر اين سوي از نشستي برگزاري‌چنين
و نشست‌ها چنين كه داد نشان اما شد زيادي‌روبه‌رو نه‌چندان
و خياباني تئاتر اجراي كيفيت بر همايش‌هايي‌مي‌تواند
نيز مخاطبان آگاهي‌دهي بر و شود واقع آن‌موثر هنرمندان
از نشستهايي چنين برگزاري لزوم كه كرد نيزثابت و بيفزايد
از مهمتر مراتب به وظيفه‌اي كه نمايشي مركزهنرهاي طرف
همه اين با.مي‌شود احساس بيشتر دارد ، سايرنهادها
كه است تحسين قابل دفتر اين كار نظر اين از شد بايديادآور
.مي‌كند اقدام نشستهايي چنين برگزاري به اخير سالهاي دراين
با همزمان كه نمايشي هنرهاي پژوهش دفتر ديگر نشست
ششم و بيست در بود ، فجر تئاتر جشنواره شانزدهمين
موضوع‌لزوم و عنوان با كه نشست دراين.شد بهمن‌ماه‌برگزار
دكتر شد ، برگزار كشور تئاتر بر آن تاثير و برگزاري‌جشنواره
فنائيان تاجبخش و صادقي قطبالدين دكتر علي‌منتظري ،
مي‌رسد نظر به.كردند سخنراني دراين‌باره و شركت‌داشتند
سوي از مختلف عنوان‌هاي با كه تئاتر جشنواره‌هاي‌متعدد
در آن تعداد و مي‌شود برگزار ارگانهاي‌مختلف و نهادها
نشستي چنين برگزاري لزوم است ، فزوني‌رسيده به اخير سالهاي
و سمينارها ساير ميان در آن جاي و احساس‌مي‌شد اين از زودتر
يقين به و البته نشستهايي چنين برگزاري.بود خالي همايش‌ها
هدايت بر همچنين و كشور تئاتر برنامه‌ريزي در مي‌تواند
و خود جشنواره‌ها كردن برگزار بهتر چه درهر برگزاركنندگان
نقش و باشد داشته بسزايي تاثيرات تئاتركشور روند بر نيز
در نمايشي هنرهاي مركز اين‌نظر از.اجراكند را ارگانيكي
هم و مي‌تواند هم مركز اين.پيشقدم‌مي‌بود بايد مهم اين
باشد داشته بيشتري و عمده‌تر نشستي‌سهم چنين درخصوص مي‌بايد
جشنواره‌زده تئاتر ياري‌رسان خودمي‌تواند فعالانه شركت با و
.شود ما كشور
اسلامي ارشاد و فرهنگ وزير با كشور تئاتر هنرمندان ديدار
مكان همين در شهر تئاتر جديد مديريت آمدن كار روي از پس
.گرفت انجام زمستان فصل درابتداي كه بود ديدارهايي ازجمله
در خود مشكلات از تئاتر بازيگران از تعدادي دراين‌ديدار
تا شدند آن خواستار و گفتند سخن كشور نمايش حضورمسئولين
زبان از تئاتر مشكلات بيان.شود رسيدگي مشكلات به‌اين
در آن بيان اما مي‌رسد به‌نظر تكراري چه اگر هنرمندان‌آن
ارشاد و فرهنگ وزير تا شد سبب هنري -مسئولين‌فرهنگي حضور
آن براي و باشند آن شاهد نزديك از معاونت‌هنري اسلامي ،
كه مي‌شد پيش‌بيني نيز قبل از كه هرچند.پاسخي‌بيابند مشكلات ،
پيدا آنها مشكلات و سوالات براي مشخصي مسئولين‌پاسخهاي
و انجام وعده‌هاي هنرمندان اين حضور در است وقرار كرده‌اند
ايجاد لزوم و كردن مطرح مي‌رسد نظر به.شود آن‌داده عمل
تئاتر پاگير و دست مسائل و مشكلات شدن كمتر تئاتربراي خانه
تاسيس پيشنهاد نيز و هنرمندان همين سوي از هنرمندان‌آن و
ديدار ، اين از پيش در تئاتر منتقد چند طرف خانه‌اي‌از چنين
رسيدگي و ببخشد سروسامان را تئاتري امور از مي‌تواندبسياري
معروف وبه‌قول شود انجام مطلوبتري به‌نحو هنر اين به‌امور
.دهند انجام بهتر را خود كارهاي بتوانند تئاتر همه‌اهالي
شاهد ما فجر تئاتر جشنواره شانزدهمين برگزاري با
به جشنواره اين در كه تغييراتي اما بوديم تغييرات‌بسياري
اهالي همچنين و مردم انتظارات بايد كه آمدآن‌طور وجود
اين در كه تغييراتي عمده از امانكرد رابرآورده تئاتر
نمايشنامه‌نويس و كارگردان دو حضور بوديم جشنواره‌شاهد
آن موجب كه بود -كلودكارير ژان و چولي دكترروبرتو -خارجي
اين هرچند.شويم باخبر هم مرزها آن‌سوي ازتئاتر ما تا شد
سخنراني ايراد به و داشتند حضور درجشنواره مهمان دو
با اما پرداختند ، مطبوعاتي گفت‌وگوي يا اختصاصي‌و به‌صورت
در توانستند كمتري افراد مطبوعات خوب تبليغات‌نه‌چندان
براي مي‌رسد به‌نظر.باشند داشته حضور هاي‌آنها سخنراني
تا هستيم آن نيازمند مرزها سوي آن باتئاتر بيشتر ارتباط
در اجرا و شركت براي حرفه‌اي ونمايش‌هاي تئاتر گروههاي از
در بخصوص تئاتر وضعيت شدن بهتر وبراي كنيم دعوت جشنواره
خارجي كارشناسان از آموزش و اجرايي كارگرداني‌و شيوه‌هاي
تئاتر مثبت تغيير و بهبود در كه‌يقينا كنيم استفاده تئاتر
.بود خواهد موثر كشور
وحضور شركت و كشور تئاتر منتقدان ملي كانون دوباره فعاليت
وتغييرات فعاليت‌ها عمده از هم جشنواره شانزدهمين در آنان
كانون اينشد ديده كشور تئاتر در سال 76 در كه بود مهمي
مداوم و فعاليت‌مستمر با است آن درصدد خود مجدد فعاليت با
و كشور تئاتر ارتقاي‌كيفي در بتواند موثر و شده برنامه‌ريزي
كارآتر ، سهم‌عمده‌تر ، تماشاگران به بيشتر آگاهي‌بخشي در نيز
بررسي و نقد اين‌روي از.باشد داشته چشمگيري و موثرتر
مسابقه و بخش‌ويژه دو داوري و جشنواره ويژه بخش نمايش‌هاي
فعاليت در كانون اين اوليه كارهاي عمده‌ترين از جشنواره
.مي‌شود محسوب خود دوباره
نيازمند ما كشور تئاتر هنوز وتحولات ، تغيير اين با اما
آموزش به توجه.است موثرتري و اساسي‌تر تغييرات به
(...و بازيگري نمايشنامه‌نويسي ، كارگرداني ، از اعم) تئاتر
خارجي ، كشورهاي با دوجانبه ارتباط تئاتر ، خانه تاسيس
بخصوص) نياز مورد زمينه‌هاي در خارجي ازكارشناسان استفاده
در صحيح برنامه‌ريزي تئاتري ، گروههاي ايجاد ،(امرآموزش در
فعال و نمايش جديد سالن‌هاي ايجاد جشنواره‌ها ، خصوص‌برگزاري
جوانان به بيشتر توجه قبلي ، و قديمي ساختن‌تالارهاي
در و تئاتر هنرجويان و دانشجويان تئاتر ، علاقه‌مندبه
آوردن فراهم آنها ، به فعاليت امكانات دادن اختيارقرار
حرفه‌اي ، از اعم) تئاتري گروههاي همه براي امكانات‌بيشتر
انواع كردن فعال ،(...و دانش‌آموزي جوان ، تجربي ، دانشجويي ،
همه كردن دعوت خودي ، تئاتر به بيشتر توجه و تئاترايراني
نمايشنامه‌نويسان تربيت دوباره ، فعاليت براي اهالي‌تئاتر
و نمايشي متون بر بيشتر بسيار وتوجه جديد
بر صحيح‌تر مديريت و دقيق‌تر نمايشنامه‌ها ، برنامه‌ريزيهاي
كه است مهمي و اساسي تغييرات ازجمله..كشورو تئاتر
هنرمندان و ساخته زنده‌تر و پوياتر را كشور مي‌تواندتئاتر
روي هنر اين در فعاليت به بيشتري اميد با ما تئاتركشور
در نويني فصل و فرهيخته تماشاگراني شاهد ما بياورندو
.كشورمان‌باشيم تئاتر
صديقي بهزاد
|
