است بست بن راه اين
محيطزيست جهاني روز مناسبت به
:درآمد پيش
و محيطزيست آلودگي و تخريب خاستگاههاي درباره
به اماشنيدهايم و خوانده بسيار آن ، از حفاظت راهكارهاي
ميشود ، ارائه راه ، اين در كه آموزههايي اغلب ميرسد نظر
رفتار نه و دارد خود توجه كانون در را طبيعت كه ازآنجا
زمين دگرگوني جانمايه نميتواند چندان طبيعت ، رابا انسان
آلوده خاطر آن به زمين كه است اين واقعيت.وابنمايد را
و داشتيم آن با دوستانه نهچندان رفتارهاي مابرخي نشد ، كه
خود عادتهاي مابرخي اگر نميماند ، پاك و سرسبز يازمين
هنجار يك عنوان به را محيطزيست حفظ و داده راتغيير
همه باره اين در بيفزاييم خود رفتار به اخلاقيتازه
قرن دو در دارند آن از حكايت نشانهها و شواهد ، يافتهها
است شده پيدا زمين بركره انسان از تازهاي اخيرنسلهاي
.متفاوتاست ديگر نسلهاي همه حيات با تمامي به آنها كهحيات
اين شيوهحيات نميتواند هيچوجه به زمين كه آنجاست نكته
ساده هنجاررفتاري يك شيوه اين.برتابد را متفاوت نسل
يك به را وعادتش داده تغيير را آن بتوان سادگي به كه نيست
پيچيدگيهاي و همهبسامدها با است انسان تكاپوي.نهاد سو
ميدانيم:است مثالبسنده يك تنها ذكر باره اين در.آن
بازار به آن از كه هماناست امروز جهان اقتصاد مسلط الگوي
بازار اين در كه رقابتي كهدر ميدانيم و.ميشود تعبير آزاد
صحراي در طوارق تا دراستراليا بوشمنها از همه ، آزادست
معدنچيانآند تا وتاكلامكان گبي كوچنشينان از و آفريقا
كه برسند رفاه از سطحي به روزي كه دارند آن آرزوي
از راه اين اما.رسيدهاند صنعتي پيشرفته كشورهاي شهروندان
آمريكايي 35 يك:است بنبست و ناممكن زيستمحيطي ديدگاه
زباله او برابر هفتاد و مصرفكرده انرژي هندي يك برابر
در كه داشت وجود امكان اين پذيرفتنيست آيا.ميكند توليد
مصرف و رسيده آمريكاييها به هم هنديها روزي بازار اين
برابر هفتاد را خود زباله توليد و برابر را 35 خود انرژي
راه آيا و ماند؟ خواهد چيزي آيا زمين از صورت آن در كنند؟
كنترل و صنعتي كشورهاي در مصرف كنترل بنبست ، اين از خروج
نيست؟ جمعيت
نگريسته ماجرا اين به دوسو از خواند خواهيد كه نوشتاري
وهمناك را برزمين حيات آينده كه جمعيت بيرويه رشد:است
را آلودگي و تخريب كه نابرابريها چنبره در جهاني و ميكند
.بپذيرد ناپذير گريز واقعيت دو مثابه به است ناچار
بوديد ، شام صرف مشغول شما كه مدتي طول در ميدانيد آيا
سوءتغذيهجان و گرسنگي براثر جهان در انسان چهارصد و هزار
ساعت 41هزار همين در فردا تا حالا از ميدانيد آيا دادند؟
و...ميسپارند جان آن به مربوط بيماريهاي و گرسنگي از نفر
نفر ميليون معادل 15 ديگر سال يك تا حالا از براي شمار اين
بود؟ خواهد
در تغذيه ، سوء و گرسنگي براثر نفر ميليون مرگ 15 هرسال
تكنولوژيكي شگفت و عظيم دستاوردهاي از سرمست كه جهاني
آماده ميلادي بيستويكم قرن به ورود براي را خود فاتحانه
!ميكند
رشد جنبههاي بارزترين از يكي جهان سراسر در مزمن گرسنگي
عدم براي كه آن از گذشته جمعيت رشد.است جمعيت بيرويه
نيازهاي ديگر و غذايي مواد توزيع و توليد ميان توازن
ايجاد با بلكه ميزند ، دامن را مصرفكنندگان شمار و اوليه
غذايي مواد افزونتر توليد امكان از طبيعي ، منابع بر فشار
مايحتاجش تامين براي را بشر كنوني نسل توان و كاسته نيز
.ميدهد تقليل پيش از بيش
در قحطي بزرگترين:ميخوانيم كه نيست عجيب رو اين از
عاملي كه حالي در.است وقوع حال در هماكنون بشر تاريخ
يك در غذايي مواد شديد كمبود معناي به) قحطي عنوان تحت
مرگ موجب مجموع در گذشته ثبتشده دورههاي همه در (خاص دوره
با سال هر اكنون است ، شده نفر ميليون 20
برآوردها 15 بدترين در و ميليون خوشبينترينپيشبيني 5
ميميرند گرسنگي از زمين كنوني ازجمعيت نفر ميليون
مفهوم به نقل -روسر 1969 و دومومت و برگر1973 گزارشهاي)
.(زيست محيط زيستندر كتاب از
در خدمات و كالاها مناسب توزيع عدم ميان اين در
رنج نابرابري از ديگر هروقت از بيش كه كنوني ، جهان
مرگبار عوارض شدن مضاعف موجب كه است ديگري ميبرد ، عامل
.ميشود جمعيت بيرويه رشد ناشياز
زمين ، كره در شده توليد خدمات و درصدكالاها اكنون 80
چهارم سه و ميشود مصرف آن جمعيت چهارم يك تنها توسط
كمبود فقرو گرسنگي ، از گستردهاي طور به جمعيت ديگر
مسكن و كافي آب از آنها درصد حتي 75 و ميبرند بهداشترنج
.مناسببيبهرهاند
كل درصد تنها 5 كه آمريكايي ميليون گذشته 220 سال
زمين كره غذايي مواد درصد ميدهند ، 35 تشكيل را زمين جمعيت
آلودگيها كل از سوم يك از بيش توليد باعث و كردند مصرف را
!شدند زمين كره در موجود زبالههاي و
ميكند ، زندگي پيشرفته ممالك در كه انساني هر امروزه
آنها شمار كه) سومي جهان انسان هر برابر از 25 بيش
و كرده مصرف كالا (ميدهد تشكيل را زمين كره جمعيت اكثريت
.ميشود زمين طبيعي برمنابع فشار آمدن وارد موجب همچنين
و زيانبار بايدبهرهبرداريهاي البته ، همه اين به
براي.كرد اضافه نيز را منابعموجود معدود از غيرانساني
بيشتر برابر هزينههايتسليحاتي 170 گذشته سال در مثال
بوده توسعه و صلح براي بينالمللي همكاريهاي ازهزينه
(منبع همان) !است
چنين جمعيت رشد نميرفت نيزگمان هشتاد دهه اواسط تا حتي
.باشد داشته دنبال به مرگباري ابعاد
ميلادي و 70 دهههاي 60 در توليدغلات ميزان تدريجي افزايش
اما بنشيند ، واپس قدري جهاني گرسنگي كابوس بود شده باعث
به سال 1984 در آنكه از پس دهه 80 اواسط در افزايش اين
كيلوگرم ميزان 346 از ديگر رسيد ، خود تاريخي حد بيشترين
توان كه شد ثابت و نرفت بالاتر نفر هر براي سالانه مصرف
و محدوداست بسيار غذايي برايتوليدمواد زمين منابع
نيز تكنولوژيكي پيشرفتهتريندستاوردهاي حتي اكنون
كهبر است توجه جالب.توانبيفزايند اين بر نميتوانند
در سال 2030بايد در جهان غله برآوردفائوبرداشت اساس
.باشد تن ميليارد حدود 1/2
آمريكاييها ، مثل يعني نحومطلوب ، به بخواهند همه اگر
شكم 5/2 كردن پر براي مقدارتنها اين كنند مصرف غله
آن در جهان كه حالي بود ، در خواهد كافي نفر ميليارد
به !داشت خواهد نفرجمعيت ميليارد به 9 زماننزديك
نفر 240 هر به متوسط طور به سال آن در عبارتديگر
سرانه فعلي مصرف از كمتر بسيار كه رسيد خواهد غله كيلوگرم
شرايط در هند مردم سرانه مصرف به نزديك و بوده چينيها
هند مردم فعلي مصرف اندازه به جهان مردم البته.است كنوني
در و باشد برابر واقعا مصرف كه شرطي به داشت خواهند غله
بدون جهان مردم اعظم بخش كنوني ، نابرابر شرايط تداوم صورت
سالها.زد خواهند پا و دست گرسنگي در اغراق بيذرهاي و شك
كتاب انتشار با مشهور جغرافيدان دوكاسترو قبل ، ژوزوئه
نظريات كه بدبينانهاي فضاي بر كرد تلاش گرسنگي ژئوپلتيك
كند غلبه بود ، كرده حاكم زمين و طبيعت دلمشغولان بر مالتوس
...و جمعيت رشد زمين ، آينده درباره خوشبينانه نظرگاهي و
درصورت كه شد مدعي حتي او.دهد قرار جهانيان فراروي
دريايي غذايي منابع فقط تكنولوژيكافي به دستيابي
حالي در !داشت خواهد را ميلياردانسان تغذيه 900 تكافوي
برداشت ميزان ميرسد نظر به شدهبعيد ثابت كهامروزه
ميليون آنيعني 100 اخير سطح از بتواند غذاهايدريايي
زماني تا دريايي ، غذاهاي سرانه عرضه نتيجه در.فرارود تن
.يافت خواهد كاهش مييابد ، رشد جمعيت كه
امروزه كه ماهي مقدار بعد ، همين دهه يك در ترتيب اين به
نيز شده اضافه كه ميليونجمعيتي بين 900 بايد صيدميشود
ظرفيت محدود ارزيابي -كين هال و الستربراون).تقسيمشود
(زمين كره جمعيتي نگهداشت
همفكران و دوكاسترو نظرگاههايژوزوئه تمامي شكل ، اين به
مالتوسگرايان ودوباره ريخته فرو يكباره به اوامروزه
راه تنها دارند گروهاعتقاد اين.سربرآوردهاند هستندكه
صفر حد به آن رساندن يعني جمعيت ، رشد كامل توقف زمين نجات
كتاب در ويلسون ، ادوارد هاروارد ، دانشگاه بيولوژيست.است
صريحتر كه رسيده فرا آن زمان اكنون:مينويسد حيات تنوع
ميان به سخن سياستجمعيتي يك تدوين لزوم از قبل از
هند و چين دومورد مثل كه نيست اين من منظور.آوريم
فكر به گذشتتازه حد از كشور جمعيت زمانيكه صرفا
حلي برراه كه است سياستي منظور بلكه.بيفتيم آن كنترل
همان از نقل به) باشد مبتني اينمشكل حل براي عقلاني
.(منبع
رابطه توسعه با رشدجمعيت كه است پذيرفته بشر اكنون
ميشد گمان پيش دودهه تا تنها كه حالي در.معكوسدارد
است توسعه سرراه بر پاگير و دست عاملي جمعيتتنها رشد
!شود توسعه گردونه حركت شدن كند باعث ممكناست صرفا و
نيز آينده نسلهاي حقحيات با جمعيت رشد ديگر ، سوي از
.دارد معكوس رابطه
كه زمين ، طبيعي منابع از سهمكمتري جمعيت شمار افزايش با
براي است ، رفته ميان واز شده تخريب بسيار نيز تاكنون
ميبايست سوگمندانه شكل اين به و ميماند باقي آيندگان
در آينده جهان كنوني ، روند تداوم صورت در كرد باور
گرسنه ، جهاني دهه ، سه از كمتر حتي دور ، چندان نه آيندهاي
سكونت غيرقابل و...نيمهويران پرازدحام ، ريخته ، هم در
.بود خواهد
كرمي ناصر
|