نشسته نان غم در پژوهش
...است
باورهاي و انسان‌شناسي
جهان‌شمول
نشسته نان غم در پژوهش
...است
وتقابل تكميلي تحصيلات دوره‌هاي در تحصيل تنگناهاي بررسي
دكترا دوره دانشجويان ميان در پژوهش و كار
كشور از خارج در كه استادان‌دانشگاه از يكي مي‌آيد يادم
ما كشور در پژوهش امر كه سالهاست:مي‌گفت است ، خوانده درس
روي تحقيق از ما دانشجويان.است گرفته قرار بي‌مهري مورد
و طرح خود از كه مي‌شود پيدا دانشجويي كمتر.شده‌اند گردان
وقت مي‌بايست دانشجويان كه دكترا مقطع در باشد ، داشته ايده
.مي‌پردازند ديگري مسائل به كنند ، پژوهش صرف را بيشتري
كه است اين دكترا مقطع در دانشجويان خواندن درس فلسفه
تحقيق از جداي را كار اين ولي.دهند گسترش را دانش مرزهاي
.داد صورت نمي‌توان پژوهش و
دانشجوي كه هنگامي ما:مي‌افزايد سابقه با استاد اين
كارهاي.مي‌كرديم تحقيق صرف را زيادي وقت بوديم ، دكترا
كارهايي با مقايسه قابل اصلا مي‌داديم ، انجام ما كه تحقيقي
.نيست مي‌دهند ، صورت ايران در دكترا دوره دانشجويان كه
داشته تازه وايده فكر خود از بايد دكترا دانشجويان‌دوره
مي‌بايست علاوه به.دهند خرج به ابتكار خود دركارهاي و باشند
.باشند تحقيق حال دائم‌در طور به
شد پرسش اين شدن مطرح دانشگاه‌باعث استاد اين گفته‌هاي
امر به كمتر ايران دكترادر مقطع دانشجويان چرا كه
و تحقيق راه در موانعي چه و مي‌پردازند؟ پژوهش و تحقيق
دارد؟ وجود آنها پژوهش
:مي‌گويد اقتصاد دوره‌دكتراي دانشجوي قديمي محمدرضا
دوره تحصيل‌دانشجويان و تحقيق راه سر بر مشكلاتي‌كه
شامل كردكه تقسيم دسته دو به مي‌توان را دارد قرار دكترا
.است تخصصي ومشكلات عام يا كلي مشكلات
كه است موانعي عام ، يا مشكلات‌كلي از منظور:مي‌افزايد وي
طور به كشور سياسي اجتماعي‌و اقتصادي ، شرايط به‌دليل
اين مهمترين.كرده‌است دشوار را پژوهش و امرتحصيل كلي
با متناسب رشددرآمدها عدم و زندگي هزينه مشكلات‌افزايش
دوره تادانشجويان است شده باعث موضوع اين.است آن
زندگي تامين براي -هستند هم متاهل كه‌بيشترشان -دكترا
.بپردازند متفرقه كارهاي به روز در را زيادي ساعت‌هاي خود
كلاس شدن‌در حاضر براي دانشجويان گاهي‌اوقات شرايطي چنين در
به‌امر كه اين به برسد چه تا مواجه‌مي‌شوند مشكل با نيز درس
.نيزبپردازند پژوهش و تحقيق
تحصيلي هزينه متاسفانه‌كمك:مي‌كند اضافه قديمي
همان كه آن وجالب ;نيست توجهي قابل رقم دانشجويان‌نيز
عبارت به.پرداخت‌نمي‌شود دانشجويان از به‌بسياري نيز مقدار
فراوان اداري خم‌هاي و پيچ كردن طي به منوط آن پرداخت ديگر
گردونه در تحصيلي هزينه كمك پرداخت فني ، اصطلاح به.است
بسياري براي كه است كشور دانشگاههاي از يكي از نياز اعلام
غيرممكن‌به گاه و دشوار بسيار امري حاضر حال در رشته‌ها ، از
.مي‌آيد حساب
دست منابع نبود:مي‌افزايد تخصصي مشكلات درباره دانشجو اين
دانشگاه ، اساتيد از برخي اطلاعات نبودن روز به خارجي ، اول
برگزاري عدم دكترا ، اساتيددوره به كافي دستمزد پرداخت عدم
به نداشتن كشور ، دسترسي از خارج در تخصصي دوره‌هاي
مديران ديدگاه علمي‌نبودن اينترنت ، مانند شبكه‌هاي‌اطلاعاتي
تقاضا كاهش كه‌موجب تحقيق امر به آنها توجه وعدم شركتها
مشكلات اين مهمترين ازجمله مي‌شود ، دانشگاهي براي‌پژوهش‌هاي
.است
متري خانه 18
دوره متاهل دانشجويان به‌خوابگاه گذرم اتفاقي صورت به
خوابگاه ، اين در.احمدافتاد جلال‌آل بزرگراه در دكترا
با ارشد وكارشناسي دكترا دوره دانشجوي تعدادزيادي
خوابه يك صورت به خوابگاه.مي‌كنند زندگي خود فرزند و همسر
به 18 حتي آن خوابه‌هاي يك و است شده ساخته دوخوابه و
كه خوابگاهها اين ساكنان از يكي.نمي‌رسد هم مترمربع
فرش 12 يك حتي شما:مي‌گفت بود ، هم دكترا دوره دانشجوي
از.كنيد پهن خوابگاه خوابه‌هاي يك در نمي‌توانيد هم متري
كمتر زيربناي جزو هم آشپزخانه و دستشويي و حمام ديگر طرف
ظاهرا خوابه‌ها يك البته.مي‌شود محسوب آن متري از 18
هم شيرآبي كه سيماني سكوي يك چون هستند ، آشپزخانه داراي
.مي‌شود شامل را آشپزخانه كل است ، شده وصل آن به
كه مي‌گيرد تعلق به‌كساني تنها هم دوخوابه خوابگاههاي
در سال يك ثانيا باشندو داشته بچه تا دو اولادست‌كم
مدت ، اين از بعد تااگر باشند كرده زندگي يك‌خوابه‌ها
خوابه‌ها دو.كنند مكان نقل دوخوابه‌ها به شد آنها نوبت
آشپزخانه 10 يك و متري هال 8 يك متري ، اتاق 8 يك شامل
.است متري
را خود تحصيل روند دوره‌دكترا دانشجويان كه بپذيريم اگر
طي طبيعي و منطقي به‌طور دكترا تا ديپلم اخذ اززمان
به پرداختن براي كمي بسيار فرصت آنها بيشتر كرده‌اند ،
براي مناسب مسكن بتوانند كه حدي در -اقتصادي فعاليت‌هاي
را اجاره يا رهن براي لازم پرداخت پيش يا كنند تهيه خود
دكترا تادوره آنها بيشتر علاوه به.داشته‌اند -باشند داشته
در كردن زندگيميافزايد آنها مشكلات بر كه مي‌شوند شامل
برنخواهد در چنداني آسايش و رفاه نيز ، متاهلي خوابگاههاي
به دكترا دوره دانشجويان كه است طبيعي اين بنابر.داشت
زندگي امور گذران فكر به تحصيل ، و تحقيق به پرداختن جاي
.باشند خود
به براي‌پرداختن كمي فرصت دكترا دوره دانشجويان چون
درآمد نمي‌توانند درنتيجه دارند ، اقتصادي فعاليت‌هاي
در دانشجويان اين به كه دستمزدي.داشته‌باشند هم مناسبي
است تومان حدود 50هزار چيزي مي‌شود ، پرداخت كشور داخل
كه است طبيعي بنابراين.دارد قرار فقر خط زير رقم اين كه
كه ساعت‌هايي يا و تعطيل روزهاي در دكترا دوره دانشجويان
با امر اين.بپردازند اقتصادي فعاليت‌هاي به ندارند ، درس
از يكي چون.دارد منافات حدودي تا پژوهش به پرداختن
و ذهني خلوت مي‌سازد ، امكان‌پذير را پژوهش امر كه مسائلي
صرف را خود فكر همه راحت خيال با تا است ، فكري آسايش
به عالي آموزش و فرهنگ وزارت بنابراينكند تحقيق و پژوهش
مي‌تواند دكترا ، دانشجوي قشر از حمايت متولي عنوان
معيشتي وضعيت بهبود و آسايش و رفاه براي بيشتري اعتبارات
.دهد اختصاص آنها
!ندارند راهنمايي فرصت استادان ،
دوره تحصيل‌دانشجويان و تحقيق در كه مسائلي از ديگر يكي
.مي‌گردد باز دانشگاه استادان به‌عملكرد است ، موثر دكترا
باشند ، داشته آزاد وقت و كافي فرصت اگر دانشگاه استادان
دانشجو ، تحقيق طرح اشكالات رفع منابع ، شناسايي در مي‌توانند
نتيجه به دستيابي براي تحقيق صحيح مسير به دانشجو هدايت
با ولي.باشند تاثيرگذار كيفي مسايل قبيل اين و مطلوب
هيات‌علمي قشر و وضعيت بر كه مشكلاتي و به‌مسائل توجه
وقت همه نمي‌توانند استادان‌دانشگاه است ، حاكم دانشگاهها
در.كنند دانشگاه در حضور حتي يا و صرف‌پژوهش را خود
هدايت خلا دانشگاه‌باعث ، استادان فيزيكي حضور عدم نتيجه
واقع در.مي‌شود آنها راهنمايي و مشاوره و دانشجويان فكري
به است مجبور دكترا دوره دانشجوي مانند هم ، دانشگاه استاد
تا بپردازد ديگري كارهاي به خود حقوق بودن كم دليل
به‌او كه سرمايه‌اي دليل همين به.كند تامين خانواده‌اش‌را
لطمه دانشجو درنتيجه و مي‌ماند بهره بدون است ، شده منتقل
.مي‌خورد
!شده‌اند بي‌هويت دانشجويان
عدم به اقليم‌شناسي دكتراي دوره دانشجوي كرمي ، ناصر
از يكي عنوان به دكترا يك‌دانشجوي واقعي هويت تبيين
وجود دانشجويان اين پژوهش و تحقيق راه در كه مشكلات‌اساسي
است اين غالب تصور متاسفانه:مي‌گويد و مي‌كند اشاره دارد ،
همين به.است شده ايجاد مدرس تربيت براي دكترا مقاطع كه
دروس تكرار واقع در شده ، ارائه دروس از حجم بيشترين دليل
كه مي‌رود انتظار چون.است ارشد كارشناسي و كارشناسي مقاطع
همين است قرار بعدا كه اين به توجه با دكترا دانشجوي
پيدا بيشتري تسلط آنها محتواي به بايد كند تدريس را دروس
مقاطع فرعي هدف بايد دانشگاه استاد تربيت كه حالي دركند
كارشناسان و پژوهشگران پرورش و باشد دانشگاهها در دكترا
.گيرد قرار مدنظر نخست هدف عنوان به عالي ،
چنين تبيين شد ، عدم ذكر كه همچنان ولي:مي‌افزايد كرمي
به ورود بدو از دكترا ، تادانشجوي است شده باعث هويتي
;تحقيق نه ببيند تدريس مقوله روي به رو را مقطع‌خود اين
تنظيم را خود مطالعاتي برنامه‌هاي نيز ارتباط اين در و
.كند
مقوله بودن بدون‌تقاضا به اشاره با سخنانش ادامه در وي
در تحقيق و پژوهش بخش اگر:مي‌گويد كشور در تحقيق
بود ، برخوردار لازم بهاي از ذيربط ومراكز سازمان‌ها
دانشجويان يعني واقعي متقاضيان براي تحقيق تقاضاي قاعدتا
كمتر حاضر حال در ولي.مي‌شد پيدا نيز دكترا دوره محقق
و بايسته مقام از آن در پژوهش و تحقيق امر كه است سازماني
براي كار بازار كه آنجا از.باشد برخوردار انتظار خور در
است بديهي ندارد ، وجود گسترده طور به ما كشور در تحقيق ،
تحصيلات با منطبق عرصه‌هاي ديگر به دكترا دوره دانشجويان كه
.بياورند روي تدريس يعني خود
نيازهاي تامين‌حداقل عدم متاسفانه:مي‌كند اضافه كرمي
شغل چند استادان كه مي‌شود باعث نيز دانشگاهها استادان
و تحقيق براي تواني امر ، اين كه است بديهي.باشند داشته
در معضل ، اين با مقابله براي.گذاشت نخواهد باقي پژوهش
سپس و شود برآورده استادان نيازهاي مي‌بايست اول وهله
.كرد ايجاد آنها بودن شغله چند براي محدوديت‌هايي
دنيا ، تمام برخلاف كه اين سرانجام:مي‌گويد خاتمه در وي
براي تحصيل امر آن ، در كه كشوري‌باشد تنها شايد ايران
يا و دوم شغل عنوان به نه اگر -دكترا دانشجويان‌دوره
.باشد آنها روزانه اشتغال كنار در مقوله‌اي -سوم
تا كرد فراهم زمينه‌هايي‌را بايد قطع طور به بنابراين ،
.كند تحصيل صرف را خود توان و همه‌وقت دكترا دوره دانشجوي
از وپژوهش تحقيق انتظار نشود ، فراهم زمينه اين تا
.بود بيهوده‌خواهد دكترا ، دوره دانشجويان
!است شده لوث دكترا مدرك
بر -نامحسوس هرچند -نحوي به كه عواملي از ديگر يكي شايد
پرداختن و دكترا دوره دانشجويان استادان‌دانشگاه ، عملكرد
لوث است ، آنهاتاثيرگذاشته توسط پژوهش و تحقيق امر به
و كار نيازمند دكترا ، مدرك دريافت.دكتراباشد مدرك شدن
بايد مي‌رسند ، درجه اين به كه كساني و است فراواني تلاش
صرف را خود عمر از زيادي سالهاي و شوند زيادي زحمت متحمل
ولي برآيند ، تكميلي تحصيلات آزمون عهده از تا كنند تحصيل
كردن طي بدون كه مي‌بينيم را زيادي مسئولان حاضر حال در
علوم در بيشتر -را دكترا و كارشناسي مقاطع لازم ضوابط
دود اصطلاحا كه اين بدون هم نهايت در و مي‌كنند طي -انساني
براي موارد اين.مي‌شوند فارغ‌التحصيل باشند ، خورده چراغي
را علم تحصيل سختي و رنج كه كساني و علمي شخصيت‌هاي
.است دهنده آزار چشيده‌اند ،
بر كه هست نيز ديگري عوامل شد ، ذكر كه مواردي از غير به
پژوهش به پرداختن و دكترا دانشجويان‌دوره تحصيل كيفيت
تحصيلات استاندارد نمونه عنوان به.است موثر
دانشگاهيان و دانشگاه كه مي‌كند ايجاب دانشجويي
دكترحسنعلي.كنند اقدام بين‌المللي روابط براي‌برقراري
در دكترا دوره دانشجويان:مي‌گويد دانشگاه استاد اقدامي
بين‌المللي كنگره پنج يا چهار در بايد خوددست‌كم تحصيل مدت
دانشگاه حمايت با دانشجويان‌بتوانند اين اگر.كنند شركت
برقراري‌روابط مي‌توانند كنند ، شركت اين‌برنامه‌ها در خود ،
حال در ايراني ولي‌دانشجويان.بگيرند ياد را بين‌المللي
نهايت در كه هستند محروم نوع‌ارتباطها اين از حاضر
.شد خواهد آنها باعث‌تضعيف
در بويژه تجهيزات‌لازم ، و پژوهشي مواد و ابزار داشتن
تحقيق به پرداختن در بسزايي تاثير نيز تجربي رشته‌هاي
در نياز ، مورد علمي اطلاعات از بسياري حاضر حال در.دارد
نياز مورد خارجي مجلات تازه‌ترين حتي.نيست دانشجويان دسترس
پيدا كمتر نيز مختلف رشته‌هاي در دكترا دوره دانشجويان
نياز مورد تجهيزات از استفاده ديگر ، طرف ازميشود
صرف مستلزم تجربي ، علوم رشته‌هاي در بويژه دانشگاهها
مشكلات از يكي كه حالي در.است زيادي هزينه‌هاي
.است اعتبارات كمبود دانشگاههاي‌كشور ،
وضعيت بيانگر عالي‌مي‌تواند مقاطع در پژوهش وضعيت بررسي
دورنگر و كلان برنامهريزيهاي واقع در.كشورباشد يك آينده
پژوهش و مقوله‌تحقيق.مي‌آيد بيرون پژوهش‌ها اين دل از
اين غير در گيرد ، صورت دائم به‌طور مي‌بايست كه است امري
بيگانگان به چشم كارها از بسياري براي است صورت‌ممكن
دكترا مقاطع در پژوهش وضعيت حاضر حال در.باشيم داشته
وضعيت اين از رفت برون براي مسئولان است لازم كه مي‌دهد نشان
چشم تا بود خواهيم ناچار همچنان وگرنه بيانديشند ، چاره‌اي
.باشيم داشته مرزها سوي آن به
اميرشاهي سيدافشين
باورهاي و انسان‌شناسي
جهان‌شمول
باستان‌شناس يك زبان از شناخت اهميت در انديشه‌هايي
در فرهنگ نقش دادن نشان در بارز نمونه‌هاي از باستان‌شناسي
اجتماعي و انساني علوم پژوهشهاي در ركود آوردن وجود به
است
عليزاده عباس دكتر
هستند تكرارش به محكوم ندارند ، آشنايي تاريخ با كه كساني
(سانتايانا)
آن با لزوما و عموما باستان‌شناسي هر كه مواردي از يكي
مشكل بسيار ولي آسان ، ظاهر به پرسشي به پاسخ مي‌شود ، مواجه
.است حتي‌باستان‌شناسان گاهي و غيرباستان‌شناسان ، سوي از
و هستم ، باستان‌شناس يك من كه مي‌شوند متوجه مردم كه زماني
بررسي يا و كاوش از تازگي كه‌به باستان‌شناسي بدتر ، يا
پرسشي چنين كردي؟ پيدا چي:من‌مي‌پرسند از برگشته ، ميداني
در رسمي ، مجالس در:مي‌شود پديدار جا همه سمج‌در مگسي مانند
حتي‌روي و پزشك ، مطب در عزا ، عروسي ، مراسم ميهمانيها ،
!دندانپزشك صندلي‌شكنجه
از كه زماني پيش ، چندي مي‌آورم ياد به خوب
فارس استان در كر رود دره‌هاي باستان‌شناسي بررسي
افرادي از متشكل كه شدم دعوت ميهماني‌اي به بودم ، برگشته
ميهماني ، ميزبان به ورودم از پس.دانشگاهي تحصيلات با بود
و كرد ميهمانان‌معرفي ديگر به مرا تخصصم ، كردن ياد با
اين از پس.فارس‌برگشته‌ام از است روزي چند كه نمود اضافه
بود دانشگاهي استادان از ازميهمانان‌كه يكي مقدماتي ، معرفي
:پرسيد من از
كردي؟ پيدا چي فارس در خب ، -
:گفتم سرفه ، دو يكي با گلويم كردن صاف از پس
براي‌آزمايش مي‌كردم كار آن چهارچوب در كه پژوهشي طرح
و ايران در اوليه حكومتهاي شكل‌گيري درباره بود فرضيه‌اي
:كه كردم اضافه سپس.روندي چنين در كوچ‌نشين قبايل نقش
دست به بررسي در كه باستاني تپه‌هاي از آمده بدست اطلاعات
...كه واين مي‌كند ، حمايت فرضيه اين از آورديم ،
در مخاطبم چشمهاي كه شدم متوجه مي‌كردم ، صحبت كه همچنان
گرفتارش غيرعمدي خودرا كه بود مخمصه‌اي از گريز راه جستجوي
اين با كردن ، عرق به كرد شروع من بدن نتيجه در و بود كرده
بودم ، كرده پيدا كه بيشتردرباره‌گنجي چه هر كه يقين
كه ايده اين با را شنونده بيشترگمان دهم ، توضيح
به ديگر كرات از شايد كه هستند ياافرادي باستان‌شناسان
يا و مي‌زنند حرف نامفهوم زباني با و مهاجرت‌كرده‌اند زمين
گفتن‌نداره براي چيزي و خورده سنگ به بابا اين كلنگ كه اين
ادامه كه‌فرصت اين از پيش خوشبختانه ، .مي‌كنم تقويت
معرفي ديگر قرباني به مرا مخاطبم باشم ، داشته را خزعبلاتم
!شد رها من ازشر و كرد
چون مي‌اندازد ، وحشت به مرا كه است پرسشي كردي؟ پيدا چي
انتظار يا اغلب پرسش‌كننده.دهم پاسخ آن به جور چه نمي‌دانم
و دشت و كوه در موقت زندگي از رومانتيك روايتي بازگويي
ساده پاسخي انتظار يا و دارد ، را گوناگون ديدن‌اقوام
دارد چيزچشمگيري هر و كاخ مجسمه ، گنج ، كشف به راجع وكوتاه
باستان‌شناسي هدفهاي فعاليت‌هاو از را جامعه عمومي درك كه
پرورشش در باستان‌شناسان تاسف‌ما با كه دركي مي‌دهد ، تشكيل
.داشته‌ايم چشمگير سهمي
از علمي شناخت اهميت درباره پيش چندي كه مقاله‌اي در
اشاره مهم واقعيت اين به شد ، چاپ انساني علوم رشته‌هاي
از برخي كه است داده نشان رشد روان‌شناسي در پژوهش كه كردم
ديگر برخي از بيش تكامل و ظهور براي ذهني استعدادهاي
تشويق و علاقه ايجاد وبه‌ويژه خارجي محركهاي به وابسته
اگر كه هستند علومي از اجتماعي انساني‌و علوم.هستند
استعدادهاي نشوند تشويق آنها پي‌گيري علاقه‌مندبه نوجوانان
.مي‌شوند مربوطه‌مدفون
در نقش‌فرهنگ دادن نشان در بارز نمونه‌هاي از باستان‌شناسي
اجتماعي و انساني علوم پژوهشهاي در ركود آوردن به‌وجود
مواد همه غني و بزرگ آزمايشگاهي مانند ايران ، كشور.است
اين ، وجود با.دارد رشته اين براي‌پيشبرد را نياز مورد
ناچيز بسيار ايران در باستان‌شناسي عملي علمي‌و پيشرفتهاي
آموزشي و فرهنگي ساختار از كاملا اين‌كمبود ، .است
اهداف پيشبرد در استعداد نبود از نه سرچشمه‌مي‌گيرد ،
باستان‌شناسي رشته دانشجويان بيشتر رشته ، علمي‌اين
كه هستند ديپلمه‌هايي از گروه آن از عمومامتشكل
و كنند پيدا راه ديگر رشته‌هاي به يانتوانسته‌اند
آنهانبوده انتخابي رشته‌هاي ليست صدر در ياباستان‌شناسي
آنها نتيجه‌ناآگاهي در و بي‌علاقگي نشانه خود ، اين كه است ،
در دانشجو تعدادانگشت‌شماري تنها.است رشته اين اهميت از
اوليه علاقه اما دارند ، علاقه آن‌واقعا به باستان‌شناسي رشته
با روزانه حتي گاهي كه فرهنگي فشارهاي به‌سبب نيز ، عده اين
فايده‌اي چه مانندباستان‌شناسي) مواجه‌مي‌شوند آن
و علمي انتظار چه وصف ، اين با.مي‌شود سركوب(دارد؟
دشواري‌است كار پژوهش داشت؟ مي‌توان دانشجويان اين پژوهشي‌از
فارغ بيشتر.نيازمنداست فراوان علاقه و عشق به آن پيشبرد و
جذب (مشابه رشته‌هاي ديگراز بسياري و) رشته اين التحصيلان
آنچه كه مي‌آيند در كارمندي به‌صورت و شده دولتي موسسات
اداري وظيفه منزله به را مي‌شود باستان‌شناسي‌ناميده پژوهش
يابد خوب را آن مكانيكي صورت به و دانسته (شوق‌آكادميك نه)
افراد به‌چنين ايرادي تنهاهيچ نه رو ، اين از.مي‌دهند انجام
دست چشمگير به‌موفقيت‌هاي مي‌توانستند بالقوه كه استعدادي با
نيز همدردي آنها با بلكه‌مي‌بايست نيست ، وارد كنند پيدا
.كرد
در نهايت‌كوشش در انساني ، علوم ديگر مانند باستان‌شناسي
و فرهنگي سازوكارهاي درك براي گذشته جوامع بازسازي
.مي‌كنند خودابداع ابقاي براي جوامع كه دارد اقتصادي
باستان جوامع كه پيروزيهايي و شكستها و زندگي نوع شناخت
مي‌شوند ، روبه‌رو آنها با خود وزيستي فرهنگي زندگي ادامه در
قرار آكادميك موقعيتي در را وتاريخ‌دانان باستان‌شناسان
كه تاريخي مسير مورد در علمي نظر اظهار كه‌امكان مي‌دهد
.فراهم‌مي‌كند برايشان كنند طي است ممكن آينده در اين‌جوامع
آن تاريخ‌تحول پايه بر جامعه‌اي آينده مسير از كلي شناخت
روحيه با كه مي‌كند فراهم را مدت دراز برنامهريزيهاي امكان
اشتباه‌هاي از مي‌تواند و دارد ، سنخيت جامعه آن تاريخ و
سياسي ، امور در دولتي كارگزاران تصميم‌گيري در عمده
نمونه براي.كند جلوگيري زيست‌محيطي و اقتصادي ، اجتماعي ،
محيطزيست و دركشاورزي اسوان سد ساختن كه ازفاجعه‌اي مي‌توان
با باستان‌شناسان‌كه با مشورت.كرد ياد آورده ، وجود به مصر
رژيم كه نقش‌بنيادي و باستان مصر وجامعه فرهنگ تحول تاريخ
از مي‌توانست دارند ، درازمدت‌آشنايي در نيل رسوبي و آبرساني
مصر ويراني به مي‌تواند بالقوه اشتباهي‌كه چنين به ارتكاب
از بيش آبياري به كه دز سد ساختمان.جلوگيري‌كند بينجامد ،
مدت دراز در است ، انجاميده نيشكر كشت خوزستان‌در حد
منطقه اين در طولاني و زيان‌بار مي‌تواندبرآمدهاي
بيش‌از آبياري زيرا باشد ، داشته ايران در حاصلخيزكشاورزي
براي استراحت‌زمين) آيش بدون خوزستان كشاورزي زمينهاي حد
مي‌شود ، زمين موادآلي كاهش باعث تنها نه (فصل دو يا يك
كه مي‌انجامد منطقه زمينهاي‌كشاورزي در املاح انباشت به بلكه
عقيم نسل يك از بيش حتي براي كشاورزي‌را زمينهاي مي‌تواند
از بيش آبياري كه مي‌دانند خوب باستان‌شناسان.سازد
و متغيرهاي‌مهم از ساساني و ميانه عيلام دوران در حدخوزستان
.بود حكومت دو اين سقوط و زوال در بنيادي
ويليام آغازگرآن كه (Garbage Projcte ) زباله پروژه
دانشگاه باستان‌شناسي استاد (William Rathje) راثجه
از ديگر نمونه‌اي بود ، (Tuscon) توسان شهر در اريزونا
پروژه اين در.است امروزي مشكلات حل در باستان‌شناسي كاربرد
از گوناگون اطلاعات گردآوري ونحوه تحقيق روشهاي از راثجه
مادي بقاياي مطالعه در باستان‌شناسي علم در مادي آثار
.كرد استفاده امريكا امروزي جامعه در (زباله)
غذايي‌يك مواد اسراف كه برد پي راثجه روند ، اين در
از (وزن صورت به) درصد تا 14 بين 7 عموما معمولي خانواده
محاسبات با و مي‌كنند ، استفاده آنها كه است موادي كل
دلار ميليارد حدود 11 مبلغي كه رسيد نتيجه اين به گوناگون
كانادا جمعيت تمام مصرف براي خوراك اندازه اين) سال در
.مي‌شود تلف اسراف ، اين در (است كافي سال يك درمدت
او ، گروه باستان‌شناس دانشجويان و راثجه ويليام پژوهشهاي
بسته طرز به‌سبب سو يك از اسراف اين كه داد نشان آنها به
سوي از و است درامريكا خوراكي كالاهاي توزيع روش و بندي
پروژه اين نتايج.دارد مردم‌ارتباط تغذيه عادات با ديگر
طرف از انرژي صرفه‌جويي و كنترل و غذايي برنامهريزيهاي به
هر كه است كرده كمك چنان غذايي كمپانيهاي و فدرال دولت
خريد در دلار ميلياردها مردم ، و غذايي ، شركتهاي دولت ، سال
.مي‌كنند صرفه‌جويي غذايي مواد مصرف و
جوامع بنيادي ساختارهاي كشف پي در باستان‌شناسان گرچه
كم‌اهميت ظاهر به جزييات مطالعه با مهم اين اما هستند ،
مسائلي درگير بيشتر باستان‌شناسي رو ، اين از.مي‌شود آغاز
:مي‌آيند روزمره و پاافتاده پيش نظر به كه است
مي‌كنيم ، كاوش را باستان مردم باستان‌شناسان‌زباله ما
را ظرفهايي شكسته تكه‌هاي و را ، خانه‌هايشان ويران بازمانده
جوامع عميق درك براي.مي‌كردند پز و پخت آنها در كه
آزمايش‌پذير ، توضيحي فرضيه‌هاي ساختن و باستاني
پيش ظاهر به پرسشهاي به پاسخ يافتن در كوشش باستان‌شناسان
را خود خوراك باستان مردم چگونه:مانند مي‌كنند ، پاافتاده
را لازم مواد مي‌ساختند؟ چگونه را خود ابزار مي‌كردند؟ فراهم
اين بر باستان‌شناسان ما مي‌كردند؟ فراهم چگونه و كجا از
و گردآوري راه از ما نياكان زندگي بازسازي كه هستيم باور
مانده جاي بر باستاني تپه‌هاي در كه مطالعه‌زباله‌هايي
اين مي‌كند ايجاد ما در كه ويژه‌اي هيجان از گذشته است ،
عظيم تاريخ در را خود واقعي مكان كه مي‌دهد ما به را فرصت
زيست‌شناسي شاهكار منزله به انسان تحول نشيب و پرفراز و
.كنيم برنامه‌ريزي آينده براي و بيابيم ، تحولي
دركاوشهاي‌ميداني كه را وكوچكي بزرگ تكه‌هاي باستان‌شناسان
پايه‌داستان‌هاي و گذاشته هم كنار مي‌آورند ، دست به
قرار گذشته وفرهنگ‌هاي تمدنها از خود (توضيحي فرضيه‌هاي)
يا و جنايات حل در كارآگاهان روش به شبيه چيزي مي‌دهند ،
داستاني فيلم جداگانه تكه‌هاي پيوند با كه فيلمسازاني روش
و سينمايي فيلم‌هاي برخلاف وليميآورند صحنه روي را
هميشه.هستند بي‌پايان باستان‌شناسي سناريوهاي داستان‌ها ،
تصوير در بايد كه داشت خواهد وجود صحنه‌اي يا و جزئيات
باستان‌شناسان رو ، اين از.شود گنجانده گذشته ناكامل هميشه
خود داستان ويراستاري يا و صحنه دگرگوني سرگرم هميشه
تعديل و تغيير به ونياز هميشگي پژوهش چنين.هستند
از واقع ، در مي‌كنيم ، ترسيم گذشته از ما كه تصويرهايي
نشان‌دهنده و مي‌گيرد سرچشمه باستان‌شناسي علمي روش طبيعت
علوم مانند كه چرا.آن ضعف نه است باستان‌شناسي قدرت
جهت باستان‌شناسي به كه است مستمر پژوهش و پرسش تجربي ،
بر تعصبآميز تكيهپرسشها به پاسخ لزوما نه مي‌دهد علمي
بيگانه علمي روشهاي با آنها ، درستي در پافشاري و پاسخ‌ها
خواهد جلوگيري تعصب از دور علمي پژوهش پيشبرد از و است
است زيان‌آور دانشجويان آموزش در به‌ويژه تعصبي ، چنين.كرد
با را آنان بالقوه ذهني توانايي‌هاي آساني به مي‌تواند و
.كند خفه نطفه در وجهل تعصب كارتونك
عمومي‌از و روشن تقريبا تصوري كرده ، تحصيل مردم بيشتر
شيمي ، تاريخ ، فيزيك ، مانند رشته‌هايي ماهيت و كاربرد
تصور اما.رادارند آنها مانند و اقتصاد پزشكي ، جغرافيا ،
و انساني علوم رشته‌هاي ديگر از بسياري از آنها درك و
ميان در دركي چنين زيان.نادرست يا و است گنگ يا اجتماعي
اعتلاي و نيازها به دستاوري در زيرا است ، جدي جوامع ، افراد
ارگانهاي منظم ، و علمي طور به جوانان پرورش و آموزش
علمي ايده‌هاي با را جوانان موظف‌اند جوامع پرورشي و آموزشي
نحوي به علوم در پژوهش كلي روشهاي و جهان سطح در مطرح
كه هنگامي كه كند آشنا چنان دبيرستان و دبستان در شايسته
دانشگاهي عالي سطح در پرورش و آموزش براي را خود جوانان
و شناخت برپايه علاقه و باز ديدي با بتوانند مي‌كنند ، آماده
و توانايي‌ها پيشبرد در آينده مالي پاداشهاي پايه بر نه
روشني به نگارنده منظور.كنند تصميم‌گيري خود علاقه‌هاي
آنها ، اهميت آموزش بلكه نيست ، علوم گوناگون رشته‌هاي آموزش
علمي اهداف پيشبرد براي كه است روشهايي و تحولشان ، تاريخ
است شناختي و آموزش چنين راه از تنها.كرده‌اند پيدا توسعه
و نهفته توانهاي شكوفايي امكان مي‌توانند جوامع كه
.آورند فراهم را جوانان استعدادهاي
علوم رشته‌از سه تفسير در است كوششي مي‌آيد دنبال به آنچه
كشورهاي در اما شده‌اند ، شناخته كمتر ما كشور در كه انساني
كنوني بحثهستند آكادميك رشته‌هاي اركان از غربي و صنعتي
همبسته ولي گوناگون ، رشته سه بين تمايز كردن روشن براي
.است شده ارائه مردم‌نگاري و مردم‌شناسي ، انسان‌شناسي ، يعني
دارد ادامه
|
