راه پيچ پيچ در كتابخوانان
كتابخانه‌ها
خالي‌برمي‌گردند؟ دست كتاب به علاقه‌مندان از بسياري چرا
مقررات غني ، و معتبر كتابخانه‌هاي تعداد كمبود
مردم نياز مورد و پرفروش كتابهاي كمبود عضويت ، محدودكننده
است فرهنگي كانون‌هاي اين به اصلي‌مراجعان مشكلات از
براي مطالعه اهل و پژوهشگران دانشجويان ، از بسياري
كتابخانه‌ها به بايد پيشين ، مستندات و اسناد به دستيابي
و تهران قلب در ملي ميان‌كتابخانه اين در و بياورند روي
كتابخانه دو يكي و اسلامي شوراي كتابخانه‌مجلس همچنين
و به‌تحقيق علاقه‌مندان انبوه مراجعه و توجه مركز ديگرهمواره
و تجهيز براي كه كوشش‌هايي عليرغم اما است ، بوده مطالعه
راه‌علاقه‌مندان سر بر هنوز گرفته ، صورت اين‌كتابخانه‌ها تكميل
اين بر علاوه و وجوددارد جدي مشكلات تحقيق و مطالعه به
.نيست سازگار مردم روزانه نياز كتابخانه‌با ذخيره و منابع
بيشتربراي تسهيلات ايجاد به نسبت كه است رولازم اين از
كتابخانه‌ها اين مردم‌در نياز مورد كتابهاي تكميل و مراجعان
مسئله همين بررسي به را حاضر گزارش.گيرد صورت اساسي اقدام
.اختصاص‌داده‌ايم
ركن امااست كتابخواني فرهنگ گسترش و كتاب از سخن همه‌جا
كتابخانه كه كتابخواني و كتاب يعني محور دو اين اساسي
.ندارد وجود كافي تعداد به هنوز است ،
هيچ كتاب گراني و بازار آشفته شرايط در كتاب اهل براي
وضعيت اماندارد كتابخانه‌وجود به آوردن روي بجز پناهگاهي
مطالعه مشتاقان انبوه كه نيست به‌سامان آنقدر كتابخانه‌ها
چه‌مي‌گذرد؟ كشور كتابخانه‌هاي در اما راستي.پذيراباشد را
شمار شايد حاضر حال در قديمي ، كتابدار يك گفته به
سه تا دو تهران در غني منابع داراي معتبر كتابخانه‌هاي
كتابخانه‌ها اين اساسنامه‌هاي و قوانين برابرنرسد واحد
كتابخانه.بجويند بهره آنها از مي‌توانند خاص گروهي تنها
در.مي‌دهد كتاب خودش دانشجويان به فقط تهران دانشگاه اصلي
كتاب بالا به ليسانس مدارك دارندگان به تنها ملي كتابخانه
عضويت به را دانشجويان فقط مجلس كتابخانه و مي‌دهند
نيز مجلس نمايندگان از يكي اگر اما و مي‌پذيرد
!پيداكرد مجلس كتابخانه به راهي بتوان شايد معرفي‌نامه‌بدهد
مراجعان تامين‌نياز به قادر هم شهر عمومي كتابخانه‌هاي
آنقدر اين‌كتابخانه‌ها كتابهاي چون.نمي‌باشند خود
كساني بيشتر و نيستند نيازمراجعان پاسخگوي كه قديمي‌اند
ساكت فضاي از استفاده براي هستند كتابخانه‌ها اين عضو كه
ملي قوانين‌كتابخانه برابر مي‌كنند رجوع كتابخانه به مطالعه
صاحبان و ديپلمه‌ها زنان‌خانه‌دار ، تهران دانشگاه و مجلس و
ديگر سوي از !هستند محروم خواندن ازكتاب آزاد مشاغل
و ندارند راهي كتابخانه‌ها به يافته انتشار تازه كتابهاي
شهر سطح در دولتي و عمومي كتابخانه‌هاي كتابهاي بيشتر
.است بوده اهدايي كتابهاي
وجذابدر تازه كتابهاي نبود عضويت ، دشوار شرايط
همه از و دركتابخانه‌ها مجرب پرسنل كمبود كتابخانه‌ها ،
دانش‌پژوهان تا است رفته...و خواندن كتاب اداراي سد مهمتر
همچنان‌تجربه و كند روبرو سردي و دلزدگي با را اهل‌كتاب و
.كند ناخشنودي‌همراه با كشوررا كتابخانه‌هاي به ورود
...تفكر بحر اين در كجاييم ما
سفر آلمان به‌كشور پيش چندي كه ايراني پژوهشگران از يكي
اين كتابخانه‌هاي از يكي به ورودش چگونگي درباره بود كرده
وارد كه شدم راغب مي‌زدم قدم خيابان در وقتي:مي‌گويد كشور
كتابخانه‌اش به سري و بشوم شهر اين دانشگاههاي از يكي
را دوروبرم مدام شدم وارد كه دانشگاه ورودي در از.بزنم
ورودم مانع و بگيرد را جلويم نگهباني نكند كه مي‌كردم نگاه
نگهباني اصلا و نبود آنجا در هيچ‌كس خوشبختانه اما.بشود
را كتابخانه مسير و شدم دانشگاه اصلي سالن وارد.نداشت
چه اينجا كجايي؟ هستي؟ كه تو نپرسيد من از كس هيچ.پرسيدم
.بود باز سيستم به كتابخانه شدم ، كتابخانه وارد مي‌كني؟
.دهد قرار بازخواست مورد مرا كه نبود هيچ‌كس هم آنجا
را نظرم مورد كتاب هم من.بودند مطالعه مشغول دانشجويان
برگ چندبود آنجا هم زيراكسي دستگاه اتفاق از.كردم پيدا
سرو از اينكه با.كردم ترك را كتابخانه و گرفتم زيراكس
چيزي من به بازكسي اما هستم بيگانه يك كه بود مشخص رويم
آن كتابخانه به روز هر و شدم مشتاق من روش اين با.نگفت
دلم گوشه بر غم بازگشتم ايران به وقتي.مي‌رفتم دانشگاه
كتابخانه‌هاي نابسامان شرايط ياد به كه چرا كرد سنگيني
برخي تنگ‌نظري كتابخانه ، در عضويت نحوه:افتادم ايران
...و كتابداران ،
!خواندن كتاب اداري سد
كتابخانه‌ها درزمينه را خود دردسرهاي حكايت جوان نقاش يك
دائمي مشتري كه است سالي پنج چهار:مي‌دهد شرح اينگونه
در تحقيق براي اينكه تاهستم محله‌مان كوچك كتابخانه
تهران معتبر كتابخانه‌هاي راهي شدم مجبور نقاشي هنر زمينه
برگه‌ها و فيش‌ها مخزن در و شدم ملي كتابخانه وارد.بشوم
كتابخانه‌هاي در كه كتابهايي.يافتم را نياز مورد كتابهاي
با بود نشسته ميز پشت كه خانمي.نمي‌شدند يافت شهر عمومي
عضو مي‌كنيد؟ چه اينجا شما:گفت عصبي برخوردي و بي‌اعتنايي
.نخير:گفتم هستيد؟
هرچقدر.عضومي‌كنيم را بالاها به ليسانس فقط ما:گفت
مجلس كتابخانه راهي ناچار به.نداشت فايده‌اي كردم التماس
است بودن دانشجو عضويت شرايط:گفت كتابخانه مسئول.شدم
معرفي‌نامه خود اداره يا دانشگاه از مي‌توانيد البته
بر سردي آب گويي باز ، !...مجلس نماينده يك از يا بياوريد
در نه و هستم دانشجو نه من:گفتم باشند ريخته سرم
.هستم استخدام اداره‌اي
مسئول.شدم تهران دانشگاه كتابخانه راهي ناچار به
.مي‌دهيم كتاب دانشجويان‌خودمان به فقط ما:گفت كتابخانه
داشته آشنايي اينجا يا رابشناسيد استادي اگر البته
.كنيد مطالعه را كتاب محل مي‌توانيددر باشيد
موسسه محوطه‌آن به ورود حتي كه مي‌گفت كتابخانه مسئول
.دارد مجوز به نياز
مجسمه‌ساز ، نمونه به‌عنوان چيست؟ خواندن كتاب براي راه‌حل پس
خفته كتابهاي همه آن از دارد دوست كه نويسنده‌اي يا شاعر
سازد رها را كارش بايد ببرد بهره مجلس و ملي كتابخانه در
ومعرفي‌نامه شود استخدام اداره‌اي در يا برود دانشگاه به و
!كتابخانه بيايد بعد و بگيرد
ديگري نيزحرف آزاد دانشگاه فارسي ادبيات دانشجوي يك
ديگر در اما ندارد منابع‌كافي ما دانشگاه كتابخانه:دارد
تهران دانشگاه به وقتي متاسفانه است‌اما موجود كتابخانه‌ها
ما:داشت ، گفت برلب لبخند كه حالي در كتابخانه مسئول رفتم
اين آزاد دانشگاه كتابنمي‌دهيم ، آزاد دانشگاه دانشجويان به
يك برايتان نمي‌تواند اما مي‌گيرد شهريه شما از همه
!كند درست مجهز كتابخانه
به‌كتابخانه‌هاي:مي‌گويد تاريخ رشته دانشجوي يك
امكانات كتابخانه‌ها وديگر بشود بيشتري توجه دانشگاهها
كه نكنند برخورد طوري و بگذارند دانشجويان اختيار در
.شود بيزار است پژوهش و تحقيق چه هر از دانشجو
كتاب كمبود و دانشجويان
منابع و كتابخانه‌غني داراي كه تهران دانشگاه از غير به
مجهز كتابخانه داراي تهران در ديگر دانشگاههاي است ، كافي
مي‌گويند؟ چه دانشجويان زمينه اين در.نيستند
ما رشته براي:مي‌گويد گرافيك رشته دانشجوي شكرايي ، احسان
نظر از ما دانشگاه اصولا و است كم خيلي منابع گرافيك يعني
.است ضعيف بسيار منابع
:انگليسي‌مي‌گويد زبان رشته دانشجوي ميرمحمدي ، نوشين
به كتابخانه نداردو اينترنت ما دانشگاه كتابخانه
كتاب چهار تا دو از بيشتر علاوه به و نداريم ديگر زبانهاي
.نمي‌گذارند ما اختيار در
كه است مطرح براي‌من پرسش اين:مي‌گويد حرفش ادامه در وي
و نمي‌كنند همكاري ما با كتابخانه‌هاي‌ديگر در مسئولان چرا
مراكز ديگر در دانشجويي پايان‌نامه‌هاي به نمي‌توانيم ما
كنيم؟ پيدا دسترسي آموزشي
اعم مختلف‌اجتماعي گروههاي از بسياري شرايطي چنين بي‌شك
كتابخانه‌هاي راهي را...دانشجوو ديپلمه ، دانش‌آموز ، از
ارشاد و فرهنگ وزارت به وابسته معمولايا كه عمومي
چه كتابخانه‌ها اين در اما مي‌كند ، شهرداري يا مي‌باشند
مي‌گذرد؟
!انديشيدن براي فضايي
به تازه‌اي سالهاست‌كتاب گويي كه عمومي كتابخانه‌هاي فضاي
در.است شده عجين اداري بانظام نوعي به است نيامده آنجا
نوعي به و هستند قديمي كتابها بيشتر اينگونه‌كتابخانه‌ها
سراغ كسي كه درآمده‌اند قديمي كتابهاي از انباري صورت به
.نمي‌رود آنها
ارشاد به‌وزارت وابسته عمومي كتابخانه‌هاي از يكي مسئول
نشسته‌اند سالن در حال‌حاضر در كه كساني بيشتر:مي‌گويد
به كسي و آمده‌اند دانشگاهي يا درسي كتابهاي مطالعه براي
.نمي‌كند استفاده اينجا كتابهاي از صورت آن
چرا؟:مي‌پرسم
به است‌كه سال دو حدود:مي‌دهد پاسخ كتابدار خانم
داريم را جديد دورمان درخواست و مي‌دهيم وزارتخانه‌نامه
صورت اقدامي هيچ تاكنون اما مي‌گيرند را سراغش خيلي‌ها كه
.است نگرفته
امتحاني مطالعه‌دروس براي كه دانش‌آموز مقصودلو ، نيلوفر
مقدور برايم:مي‌گويد نشسته‌است كتابخانه سالن در خود
هم اينجا متاسفانه اما بخرم كتاب ازكتابفروشي كه نيست
بيست مال رمانها بيشتر نيست ، جديد رمان كتابهاي از خبري
چشم عمومي كتابخانه‌هاي در تازه كتابهاي نبود.است پيش سال
و است كرده خيره كتابفروشي‌ها ويترين به را كتاب مشتاقان
حضور كه مي‌كند تداعي ذهن در را پرسش اين همواره
كتابخانه‌ها اين حضور مي‌خورد؟ درد چه به عمومي كتابخانه‌هاي
اين به انديشيدن...انديشيدن براي است فضايي تنها پنداري
انبوه نياز و جديد كتابهاي با كتابخانه‌ها اين گويي كه
مي‌بيني را قفسه‌هايي تادورت دور و ندارند همخواني مراجعان
اگر فيش‌ها لابه‌لاي در !خاموشند و كتابهاي‌ساكت از لبريز كه
و موجودنيست ، قفسه‌ها در بشود يافت خوب كتاب نام‌چند هم
...و !شده‌اند مفقود
آمارها و كتابخانه‌ها
در كتابخانه‌عمومي تنها 1150:دهنده‌اند تكان آمارها
هر براي كشورها برخي در كه حالي در.دارد وجود كشور سراسر
كتابهاي و كامپيوتري سيستم به مجهز كتابخانه يك درس كلاس
پايتخت عنوان به تهران البته و !دارد وجود متنوع و متعدد
بسياري تهران در.است محروم‌تر نظر اين از شهرها ديگر از
مجلس ملي ، كتابخانه سواي كه هستند سازمانها و ارگانها
جمله آن از كرده‌اند مهيا تخصصي كتابخانه‌هاي خود براي...و
صنايع سازمان ارشاد ، و فرهنگ وزارت فرهنگي ، ميراث سازمان
كتابهايشان دور به مستحكمي دژ همچنان كه...و دستي
!كشيده‌اند
موجود كتاب تنهايك ايراني ده هر ازاي آمارهابه اساس بر
مرز كتاب يك تيراژ فرانسه چون كشوري در كه حالي در !است
!رامي‌شكند ميليون نيم
روبه‌رو باركود كتابخواني فرهنگ و كتاب كه حاضر حال در
و اساسنامه تعيين وضعيت‌با اين با كتابخانه‌ها است
.مي‌كنند بيگانه كتاب با روز به روز را مردم بخشنامه‌هايشان
ميزان تنهابا نه را جامعه هر پيشرفت امروز ، جهان در
با بلكه زندگي‌روزانه ، رفاه درجه و مادي ثروتهاي
موردنظر مادي ثروتهاي كنار معنوي‌در و فرهنگي پيشرفت‌هاي
و حركت گرو در سرزميني هر بقاي و دوام چه ، .مي‌دهند قرار
زمان ، گذشت با مادي ثروتهاي برخلاف كه است انديشه‌هايي جوشش
.مي‌شوند پرثمرتر و پربارتر
حال در:باره‌مي‌گويد اين در فرهنگي كارشناس اسفندياري ،
از كم هيچ‌چيز اروپايي دركشورهاي عمومي كتابخانه‌هاي حاضر
برخي حتي و ندارند دانشگاهي و تخصصي كتابخانه‌هاي
اختيار در كتاب شبانه‌روزي بصورت عمومي كتابخانه‌هاي
.مي‌گذارند مشتاقان
ايران در باكتاب بيگانگي حاضر حال در:مي‌دهد ادامه وي
در تعدد و تنوع نبود دلايلش از يكي شايد و است رشد به رو
.است عمومي كتابخانه‌هاي كتابهاي
مجرد هاله
|
