كودتا از پس
(آخر بخش)كودتا ضد
سياسي گروههاي و جامعه شاه ، اقتدارگراي دكترين مقابل در
حاكميت احياء پي در خرداد 42 تا مرداد كودتاي 28 پس‌از
سياسي نظام آن ، پناه در تا برآمدند مشروطه وحكومت مردم
حيطه تحديد و دولت و جامعه بين قانوني توزيع‌قدرت براساس
.شود بنا وشاه دولت اختيارات
چگونگي و كودتا به مربوط وقايع گذشته شماره در:اشاره
مرداد كودتاي 28 مورد در آنچهشد طرح بيگانگان دخالت
بر.است دولت و جامعه ميان رابطه بر آن داردآثار اهميت
اين در.انجاميد عنصر دو اين ميان تضاد كودتابه اساس ، اين
مي‌باشد ، آن با مرتبط كه مقولاتي و بررسي تضادها اين شماره
.مي‌شوند تحليل و تجزيه
مقالات سرويس
تمركز مدار در و گرفت عهده رابه امور كليه شخصا شاه
قدرت به توسل با شاه الگو ، اين در.يافت تبلور قدرت
تا پرداخت قدرتمند سلطنتي نظام احياي به ارتش و بوروكراسي
امر در مردم به امتيازاتي اعطاي از خويش قدرت سايه در
با پهلوي محمدرضا ديگر به‌عبارت.نمايد خودداري سياسي قدرت
اقليتي تنها تا نمود تلاش قدرت ، تمركز و اختناق سنت ايجاد
برخوردار حكومت قدرت بر اثرگذاري توانايي از بود ممكن كه
پليسي و امنيتي نيروهاي سركوبگر چهره سايه در نيز باشد
.شود خنثي عملا
وگروههاي جامعه شاه ، اقتدارگراي دكترين مقابل در اما
احياء پي در خرداد42 تا مرداد كودتاي 28 از پس سياسي
نظام آن ، پناه در تا مشروطه‌برآمدند حكومت و مردم حاكميت
تحديد و دولت و جامعه بين قانوني قدرت توزيع براساس سياسي
نظام الگو اين در.شود بنا شاه و دولت اختيارات حيطه
مجريه ، قوه و حكومت تصميم‌گيري ركن فعال‌ترين پارلمان
.بود مردم عظيم توده و گروهها خواسته اعمال‌كننده
به‌سوي‌تاسيس جامعه الگوهاي سال1342 ، تحولات از پس اما
توسط اسلامي حكومت الگوي شد ، سوق‌داده اسلامي حكومت
حكومت يا سلطنتي مشروطه الگوي جايگزين (ره)امام‌خميني
گرايشهايي دوران اين در البته.گرديد پهلوي محمدرضا مطلقه
مبارزاتي ارزش بر تاكيد با صرفا كه آمد به‌وجود نيز هم
.پرداختند پهلوي اقتدارگراي حكومت با مقابله درصدد اسلام
سياسي مشاركت مقوله -ب
كه سياست ، كردن مردمي پيرامون است فرايندي سياسي مشاركت
درجه و جذب اماميزان دارد وجود سيستم‌سياسي هر در
پهلوي رژيم.دارد هم‌تفاوت با مختلف نظامهاي مشاركت‌در
ابزارهاي تاسيس به سياسي‌اقدام توسعه قالب در نيز
دولتي احزاب راستا ، درهميننمود دولتي مشاركت‌ساز
نهايتاحزب و ايران حزب حزبمردم ، مليون ، حزب مانند
درراستاي را مردم آنها ازطريق آمدندتا به‌وجود رستاخيز
دولت ، سوي از ترفند اين.نمايند تجهيز دولت سياسي اهداف
دولت كه نمايد ايجاد را شبهه اين عمومي اذهان در مي‌توانست
مردم اين‌رو از و است سياسي فرايند در مردم مشاركت خواستار
و القا آن از واقعي هدف اما شوند ، دولتي احزاب وارد
نيازهاي گرفتن ناديده و مردم به دولتي تصميمات انتقال
شاه مشاركت الگوهاي از مردم اين‌رو از.بود مردم واقعي
كه بود رستاخيز حزب مسئله جالبتر همه از و نكردند استقبال
فراهم آن‌را عملي انحلال زمينه آن در مردم مشاركت عدم
الگوي را شاه سياسي توسعه الگوي مردم ديگر ، به‌عبارت.آورد
مشاركت حق از مردم الگو ، آن در كه چرا مي‌دانستند تحميلي
كساني آن ، مجري و اصلي گيرنده تصميم عملا و محروم واقعي
انحلال پهلوي دوران در ما ادعاي مصداق.بودند مردم به‌غيراز
اقتدارگراي حكومت كه است دولت توسط مردمي خودجوش احزاب
.نمي‌داد بدانها سياست صحنه در حضور اجازه پهلوي
نياز تداوم و بقا براي سياسي رژيم مشروعيت‌هر مقوله:ج
مشروعيت ، و دارد خود اقتدار پذيرش جهت ارزشي نظام به
رابطه‌متقابل از ناشي ارزشي و عقيدتي هماهنگي گوياي ناظرو
اطاعت به امر درنهايت كه است حكومت‌كنندگان و شهروندان بين
پهلوي رژيم.مي‌شود منجر تهديد و اجبار كاربرد بدون مردم
تبيين به خود اختيار و قدرت توجيه براي راستا همين در نيز
نظام به ايدئولوژي اين.پرداخت شاهنشاهي ايدئولوژي
داراي شاه آن در و مي‌بخشيد الهي منشاء با سلطنتي ، موجوديتي
يك‌شعار ايدئولوژي اين ازبود الهي موهبت و ماموريت
.بود شده استخراج ميهن شاه ، خدا ، به‌نام ملي به‌ظاهر
نقادي‌قرار و چالش مورد شيوه دو به جامعه سوي از فوق الگوي
شاهنشاهي ، مشروعيت سنتي مشروعيت مقابل در اينكه اول:گرفت
مشروعيت‌ساز الگومباني اين در ;شد طرح جامعه سوي از مدني
اگر مشاركت نوع اين مي‌شود ، در تعريف مدني مشاركت بر مبتني
نكنند دخالت خود سياسي امورزندگي اداره در مردم‌مستقيما
حكومت طرح با اينكه دوم رانمي‌پذيرند ، دولت قدرت اعمال و
اين در و رفت سوال زير به پهلوي نظام مشروعيت اسلامي‌عملا
را گروهها از بسياري حكومت ، الگوي در ارزشي ، تضاد دوران
يك به‌صورت را پهلوي نظام مشروعيت مباني كه داشت آن بر
.كنند رد و مطرح ضداسلامي نظام
خارجي سياست مقوله - د
درايران اما دولتهاست ، ازوظايف يكي خارجي سياست تدوين
سياست.داشت شاه‌قرار شخص اختيار درحيطه راسا نقش اين
خويش اقتدار احياي راستاي در داخلي سياست همانند وي خارجي
جهت در خارجي نيروهاي حمايت از اين‌طريق از و مي‌شد ترسيم
مردمي مخالف نيروهاي سركوب و خويش قدرت پايه‌هاي استحكام
.مي‌جست بهره
مرداد كودتاي 28 از پس ايران‌هرچند خارجي سياست اصول
عدم) مي‌شد تعيين بين‌المللي نظام در جاري تحولات از تابعي
اصلي هدف اما (شوروي جماهير اتحاد توسعه‌طلبي از شاه امنيت
از خارجي نيروهاي حمايت جلب بر سياستي ، چنين اجراي از شاه
برخوردار مردمي حمايت از مرداد كودتاي 28 از پس كه) دولت
.بود استوار (نبود
نيزهمانند پهلوي خارجي اصول‌سياست و مباني بنابراين
گروهها ، انجمن‌ها ، عمده مخالفت وي‌مورد داخلي سياست
مي‌توان همين‌راستا در.گرفت قرار توده‌مردم و جمعيت‌ها
كرد ، تقسيم عمده دسته چند به را شاه خارجي سياست مخالفين
به را ايران خارجي ماهيت‌سياست كه بودند گروههاي‌سياسي اول
در كشور منافع‌اين ژاندارمي و امريكا به علت‌وابستگي‌اش
و ملي گروههاي گروهها ، دومين.مي‌دانستند استعماري منطقه
پي در آنها بودند ، نفت شدن ملي نهضت و مشروطه نهضت طرفدار
نيز گروهها اين بدين‌ترتيب.تعهدبودند عدم سياست اجراي
بين‌المللي تحولات به را ايران خارجي وابستگي‌سياست ماهيت
.مي‌كردند نفي غرب بلوك بخصوص‌تحولات
روابط توسعه خواستار كه بودند اسلامي گروههاي گروه ، سومين
اسرائيل و امريكا با روابط قطع و اسلامي كشورهاي ايران‌با
.بودند
است واقعيت اين نمايانگر جامعه ازسوي فوق الگوهاي ارائه
مردم سوي از نيز پهلوي شاهنشاهي دولت خارجي سياست كه
.شد روبه‌رو عدم‌پذيرش با
كودتاي 28مرداد تحولات بازتاب درباره جمع‌بندي در بنابراين
را پهلوي رژيم سقوط نطفه خود درون در كودتا كه گفت مي‌توان
ادامه براي شاه كودتا از پس دوران در هرچند داد ، پرورش
تداوم زمينه كه امكاني و ابزار گونه هر از خود حاكميت
اين واقعيت ، در اما جست بهره نمايد فراهم را وي حاكميت
به‌همراه رژيم براي را موفقيتي هيچ‌گونه ابزارها و امكانات
مردمي ضد ماهيتي از كودتا ماهيت كه آنجايي واز نداشت
مردم ميان در پهلوي مشروعيت از روزبه‌روز بود برخوردار
خود شده تضييع حقوق احقاق جهت در مردم اينكه تا شد كاسته
انقلاب اين پيروزيكردند عظيم انقلاب يك تدارك به اقدام
پهلوي رژيم مردمي ضد اقدامات به مردم كوبنده پاسخ درواقع
.بود
|
انديشه تازه‌هاي
|
دوره 4جلدي /(321320) ايران مطبوعات اسناد
سلامي غلامرضا -روستايي محسن:كوشش به
:يكدوره قيمت /ايران ملي اسناد سازمان انتشارات:ناشر
ريال 33800
است اسنادي شامل ايران مطبوعات اسناد چهارجلدي مجموعه
يكي كه سالهاي321320 طي در ايران مطبوعات بررسي به مربوط
.مي‌شود محسوب سياسي‌كشورمان و تاريخي مقاطع حساس‌ترين از
به مربوط كه دارد اسنادي به اختصاص حاضر مجموعه اول جلد
به كه است مختلفي مسايل نمايانگر بلكه نيست ، خاصي روزنامه
اسناد ادامه حاضر مجموعه.است مربوط مطبوعات به اعم طور
به‌كوشش كه است تا 1320 سالهاي 1286 در ايران مطبوعات
همت به جلد دو در كوهستاني‌نژاد مسعود و بيات كاوه آقايان
.است شده منتشر ايران اسنادملي سازمان
يك بدون سالهاي 321320 در ايران داخلي اوضاع در پژوهش
متفقين باهجوم.نيست ميسر دوره آن مطبوعات در جدي تحقيق
كلي به جوي رضاشاه ، سقوط و شهريور 1320 در ايران به
با مقطع اين در.شد حاكم كشور بر گذشته با متفاوت
امور در خارجي دولت‌هاي غيرمستقيم و مستقيم دخالتهاي
صنفي ، و سياسي جريانهاي و گروهها روزافزون رشد ايران ،
نفت صنعت شدن ملي روستاها ، و شهرها در نابساماني و ناامني
كارآمدن روي و مصدق دكتر ملي حكومت سقوط نهايت در و... و
اينهادر همه بازتاب كه هستيم رو روبه كودتا حكومت
پايان دوره ، اين پايان.نمايان‌است دوره آن روزنامه‌هاي
اين درطي.است كشور مطبوعات بر حاكم نسبي آزادي فضاي
همگام و سياسي فعاليت‌هاي كيفي و كمي رشد با همراه سالها
صحنه نيز مطبوعات كشور ، در اقتصادي -بحرانهاي‌سياسي با
محلي متنفذين حتي و دولت‌هاي‌خارجي رقابت و سياسي درگيريهاي
ونشريات روزنامه‌ها با رو همين از.است بوده غيرمحلي و
و دربار احزاب ، افراد ، مواضع نماينده كه مواجهيم بسياري
.بوده‌اند دولت‌هاي‌بيگانه
روزنامه‌هاي فهرست كتاب در نسب صادقي مراد ولي روايت به
رقم به ومجلات روزنامه‌ها تعداد سال 1320تا 1332 از فارسي
.1413مي‌رسيد
شهريور 1320 ، و جهاني جنگ مشروطه ، انقلاب چون وقايعي تاثير
رژيم توسط مطبوعات وكنترل سانسور و مرداد1332 كودتاي 28
آيينه همواره مطبوعات حضور عدم يا حضور يا شد موجب پهلوي
.باشد ايران معاصر تاريخ نماي تمام
بررسي دوره‌ء جرايد از فهرستي و فرهنگ عنوان به مجموعه اين
آثاري و مراجع مستندترين از يكي نظر سالهاي‌مورد در شده
و درآورده تحرير رشته رابه كشورمان مطبوعات تاريخ كه است
نشريات ، فعاليت شروع تاريخ و نام كه است اسنادي شامل
ادامه و توقيف رفع و توقيف آنان ، موضوع امتياز ، صاحبان
طور به و مي‌سازد نمايان خوبي به را آنان عدم‌انتشار يا نشر
اقتصادي و فرهنگي سياسي ، اجتماعي ، وقايع بيشترين مستند ،
.مي‌نمايد منعكس مطالعه مورد دوره در را كشور
ايران نفت
صادقي‌نيا ، ابراهيم:ترجمه يرگين ، دانيل:نويسنده
از هيچگاه ريال‌دنيا هيرمند ، قيمت3000:انتشارات
سياست هست ، نفت تا و نيست بي‌نياز -حياتي ماده اين -نفت
آوردنش ، دست به براي ابرقدرت‌ها و نيست جداشدني ازاقتصاد
ندارند آن جز كالايي هم اكثرا كه نفت صاحب ملت‌هاي جان به
كه شد اعلام آمريكا در سال1966 در.تك‌محصولي‌اند ، مي‌افتند و
از مشخص‌را سالهاي سري مدارك (سيا) C.I.A جاسوسي سازمان
ايران (1332)كودتاي 1953 به خصوص به و مي‌كند خارج سري رده
همه دسترس در اسناد اين زودي به است اميد.شده‌است اشاره
پي بيشرمانه تجاوز اين به‌جزييات همگان تا بگيرد قرار مردم
اشاره كودتاي‌ننگين اين به حدودي تا كتاب اين در.ببرند
خود نشانده دست عامل انگليس و آمريكا چطور كه است شده
مثل داخلي فروش وطن و خائن جمعي كمك با را محمدرضاشاه
صرف با بي‌مخ ، شعبان چاقوكشاني‌چون و رشيديان برادران
لقبگرفت ، جهان كودتاي ارزان‌ترين كه طوري به هزينه كمترين
كتاب از قسمتي خلاصه ترجمه ايران نفت.كردند تحميل ما به
چند هرآمريكايي نويسنده يرگين دانيل قلم است‌به جايزه
ولي است جهان كشورهاي درتمام نفت وضعيت شرح فوق كتاب
و مسايل‌سياسي با خوانندگان آشنايي جهت بخش‌هايي داراي
مفيد آنان از آگاهي كه است ايران كشور در نفت اقتصادي
.مي‌باشد
|
|
