در ديدار اميد به
ابريشم راه كاروانسراهاي
 
(پاياني بخش) ها فرهنگ آشتي بزرگراه ابريشم جاده
:اشاره
در كه كاروانسراهايي بقاياي هنوز ايران كويرهاي قلب در كاروانرو مسير در
هنر و ذوق از آكنده بود ، عالم وغرب شرق بازرگانان پذيراي دورتر روزگاران
جهانگير و كلان طرح قالب در.است باستاني سازه‌هاي پديدآورندگان فن و
در واقع كشورهاي و يونسكو سازمان همياري با كه گردشگري جاذبه‌هاي احياي
جايگاه ايراني كاروانسراهاي درآيد ، اجرا به است قرار ابريشم راه مسير
كوير پارك از ديدار براي كه ما هموطنان از عده آن هنوز دارند ، ويژه‌اي
مي‌شوند بناهايي شيفته مي‌گذارند ، قدم كم‌نظير پهنه اين به ايران ، مركزي
هنوز فرسودگي ، عليرغم امروزه و مي‌باشد ايرانيان خرد و هنر ذوق ، حاصل كه
گوناگوني گزارش اين دوم بخش در.مي‌نمايانند را خود زيبايي و عظمت
و احياء راههاي و ابريشم جاده مسير در ايران گردشگري جاذبه‌هاي
.است شده بررسي آنها آماده‌سازي
راه اين ابريشم ، راه نام زيبايي رغم به پژوهشگران ، يافته‌هاي پايه بر
سلسله و گسترده صحراهاي و است نبوده آسان راهي آن مسافران براي هرگز
.مي‌ساخت صعبالعبور را راه اين ((شان تيان)) مانند دشواري جبال
سخن ايراني گويشهاي انواع به مي‌كردند عبور مسير اين از كه بازرگاناني
و عطر بارشان كه مي‌انداختند راه به شتر از بزرگي كاروانهاي و مي‌گفتند
و مي‌رفتند بالا پامير پربرف شيبهاي از كاروانها.بود جواهرآلات و بلور
شرقي كرانه گذرگاههاي از مي‌كردند ، عبور تاريم رود حوضه واحدهاي از
مقصد به سرانجام و مي‌گذشتند لونگ كوه گردنه‌هاي از سپس و زرد رود
بازگشت از پس مي‌خواستند كه را ابريشمي محموله‌هاي مقصد ، در مي‌رسيدندسپس
آن برگشت و رفت كه بود مسافرتي اين.مي‌كردند جمع بفروشند ، زمين خاور در
واقع به.نبود امن مسير مي‌كشيد ، طول سال دو تا حتي و سال يك گاه
.مي‌انداخت مخاطره به را جانش مي‌گرفت پيش در را سفر اين كه بازرگاني
.بود فراوان آن سود مقابل در اما
هميشه راه ، سر در جنگجو اقوام سكونت و دائمي جنگهاي علت به ابريشم جاده
داشتند سياسي رقابت روميان با كه اشكانيان نمونه ، براي.نمي‌ماند داير
.نمي‌دادند عبور اجازه رومي تجار به آساني به
كه حاكيست شده انجام تحقيقات:مي‌گويد راه‌ابريشم مطالعاتي گروه سرپرست
راهها حفظ و بازرگاني توسعه براي ((پارتيان)) زمان در ،((هخامنشيان)) بعداز
كاروانيان احتياج رفع براي نمونه ، براي.گرفت صورت اساسي بسيار اقدامات
((دورااورپوس))مكشوفه اسناد گواهي به بنا.مي‌گشت حفر آب چاههاي راهها در
خطر از آنان حفظ و بيابانها در كاروانيان مال و جان حمايت منظور به
حركت كاروانيان همراه سوار ، انتظامي دسته‌هاي بوميان ، و راهزنان
.مي‌كردند
براي راه اين باروري دوران كه انوشيروان زمان مخصوصا ساساني ، دوره در
حوالي از مسافران آسايش و راه امنيت براي وسيعي اقدامات است بوده ايران
.است گرفته صورت انطاكيه تا جيحون
قلعه‌ها و كاروانسراها رباطها ، راهها ، در انوشيروان كه گويد ابن‌اثير
در كه قديمي كاروانسراهاي و ويرانه‌ها.برگزيد شايسته عمال و كرد بنا
تشويق جهت در ايران قديم حكمرانان توسط همه مي‌شود ، مشاهده ابريشم جاده
.است شده ساخته كشور مختلف نقاط در تجار
تيمور ، زمان در تيمور ، زندگاني كتاب نويسنده هارولدلمب ، گفته به بنا
همواره فراوان توجه با وي.گشت تعمير مهمانخانه‌ها و كاروانسراها eكليه
سخت‌ترين در كه گونه‌ايي به مي‌كرد مساعد و مسطح را راهها و جاده‌ها
شسته طرق شوسه راههاي به و نمي‌شد بسته كوهستاني معابر نيز زمستانها
در.نمي‌شد يافت راهها اين در نيز سنگريزه حتي زيرا مي‌گفتند
.بود آماده آسايش و رفاه وسايل eكليه كاروانسراها
ساختن آگاه و سفر تسهيلات نمودن فراهم منظور به اشكانيان زمان در
به و جزوه‌ها مي‌كردند سفر آن در كه مسيرهايي رفاهي امكانات از مسافران
اختيار در و تهيه كاروانيان راهنماي نقشه‌هاي و بروشورها امروزي عبارت
هر فاصله با راهها طول در كه بود داده دستور تيمور.مي‌شد گذاشته آنان
سادگي به مسافران تا.بگذارند راهنما سنگهاي راهها طول در كيلومتر چهار
.بيابند را خويش راه
ايران كاروانسراهاي
اعظم بخش كه واقعيت اين به توجه با مي‌گويند ، جهانگردي كارشناسان
اين مي‌توان دارد ، قرار ايران خاك در ابريشم جاده مسير كاروانسراهاي
.كرد تبديل گردشگري مهم جاذبه‌هاي از يكي به را باستاني سازه‌هاي
اين در جهانگردي و ايرانگردي سازمان آموزش امور و تحقيقات معاون مستوفي
جاذبه‌هاي از صحيح و اصولي بهره‌برداري كه نكته اين بر تاكيد ضمن مورد ،
و است اقتصادي و فرهنگي مثبت تاثيرات داراي ابريشم جاده توريستي گوناگون
به كشور براي را توجهي قابل ارزي درآمد اشتغال ، ايجاد ضمن مي‌تواند
موجبات كه نيست بازسازي مقوله به پرداختن تنها)):مي‌گويد آورد ، ارمغان
امور از رواديد اخذ در تسهيلات ايجاد بلكه مي‌آورد ، فراهم را توريست جذب
بين رواديد برداشتن زمينه در طرحي منظور اين براي.است اجتنابناپذير
براي ساعت ، هشت و چهل ظرف ويزا صدور پيشنهاد ارائه با ايران و تركمنستان
فرهنگ ايجاد با كه كرد فراموش نبايد اما.است شده مجلس تقديم تصويب
وظيفه.داشت مناسبي بهره موجود امكانات از مي‌توان سازمانها ميان مشاركت
هدايت ، است ، ايران در جهانگردي امر متولي كه جهانگردي سازمان
((.است ديگر رسانه‌هاي و مناسب بسترهاي ايجاد و برنامه‌ريزي
بهره‌برداري و ابريشم جاده بازسازي انديشه تحقق منظور به)):مي‌افزايد وي
ابريشم راه مطالعاتي گروه تشكيل نظير ، اقداماتي تاكنون آن از توريستي
در اطلاع‌رساني پايگاه ايجاد گذشتگان ، اقدامات و سوابق از استفاده براي
دفتر و ترابري و راه وزارت با هماهنگي انجام و جهاني اينترنت شبكه
گرفته صورت است ، بازسازي قابل كه كاروانسراهايي اولويت‌بندي براي يونسكو
متقاضي جهانگردان افزايش براي صحيح بازاريابي يك اعمال با بي‌گمان است ،
از.يافت دست كلاني ارزي درآمدهاي به مي‌توان ابريشم ، جاده از ديدار
دارند ، قرار ابريشم جاده مسير در كه كشورهايي از هريك كه شد مقرر اينرو
بازاريابي وظيفه خصوصي بخش مشاركت جذب با كه ملي تورگردان يك معرفي با
.بپردازند مهم اين به مي‌گيرد ، برعهده را
جهانگردان جذب براي مي‌كند ، عمل مستقل بخش صورت به كه گردان تور اين
سرويس ارائه بين‌المللي ، گواهينامه صدور نظير ، سرويسهايي ارائه به موظف
با اتومبيل كردن بيمه جهانگردان ، اتومبيل‌هاي به امدادرساني رايگان
رايگان ، قضايي مشاوره تصادف ، هنگام در رايگان سرويس عرضه -ويژه تخفيف
دادن تلفن ، با سفر بليت تهيه اتومبيل ، خريد امر در رايگان مشاوره دادن
نقشه و بروشور ارائه هتل ، رزرو خدمات خارجي ، مسافرتهاي جهت ويژه تخفيف
.است...و توريستها به
مسير در)):مي‌گويد ابريشم جاده مطالعاتي گروه كارشناس ناييني ، صارمي
يخچال‌ها ، انبارها ، كاروانسراها ، آب نظير باستاني سازه‌هاي ابريشم جاده
شكارگاهها ، آبريزگاهها ، زيارتگاهها ، قهوه‌خانه‌ها ، و خانه‌ها چاي
گرمابه‌ها ، گورستان‌ها ، چاپارخانه‌ها ، پناهگاه‌ها ، سارها ، چشمه قلعه‌ها ،
مي‌خورد چشم به پل‌ها و راهها كف‌سازي از بقايايي و قنات‌ها و بازارها
يك هر شهرها قديم بافت در موجود خانه‌هاي و كاروانسراها ميان اين از كه
.كنند پيدا گذشته ، به نسبت بهتري موجوديت كاربري ، تغيير با مي‌تواند
قزوين ، سمنان ، نيشابور ، جمله از مهم تاريخي شهرهاي در قديمي خانه‌هاي
و كرمان يزد ، نايين ، اردستان ، شيراز ، كاشان ، اصفهان ، كرمانشاه ، همدان ،
همكاري امر اين بي‌گمان كه شوند تبديل جهانگردي موزه‌هاي به بايد بم
((.مي‌كند طلب را فرهنگي ميراث سازمان شايان
همكاري بدون ايران ، در جهانگردي بخش كه باورند اين بر كارشناسان اين
اين توسعه اصلي راهكارهاي زيست ، محيط و فرهنگي ميراث سازمانهاي تنگاتنگ
.يافت نخواهد را صنعت
و مهمانسراها ساخت قديمي خانه‌هاي و كاروانسراها بر علاوه كه است گفتني
و عناصر ساير و شوند بررسي نياز براساس بايد مسير اين طول در نيز متل‌ها
بازسازي و بازبيني مورد اولويتها براساس برديم ، نام پيش از كه سازه‌هايي
.گيرند قرار
ناصح‌پور مريم
|
بازتاب
| |
باشد جهاني تواند مي ((عليصدر غار))
خصوص در همشهري مهرماه 1377 هفتم روز گزارش به مي‌آيد ، پي در كه نوشتاري
.دارد اشاره ايران در گردشگري موقعيت‌هاي و مشكلات
***
مكان آن به عليصدر غار از ديدار براي خارجي ميهمان يك همراه پيش چندي
سال ده از پس آنهم شگفت‌انگيز و زيبا غار اين ديدن دوباره.بوديم رفته
جديد تجهيزات لحاظ از غار كه مي‌ديدم وضوح به و بود جالبي فرصت من براي
هنوز كه بپذيريم بايد اما است ، كرده فاحشي تغييرات گذشته با مقايسه در
نفر هزاران يقين طور به.باشد جهاني گردشگران پذيراي كه نيست حد آن در
زيبا غار اين ويژگي‌هاي درباره اطلاعاتي كه آنها دستكم يا جهان سراسر از
خواسته اين اما كنند ، ديدن عليصدر غار از علاقه‌مندند دارند ، نادر و
داشت خواهد همراه به نيز توجهي قابل ارزي درآمدهاي ما كشور براي كه آنان
مشكل.شود برطرف عليصدر غار كنوني كمبودهاي كه مي‌يابد تحقق صورتي در
.شوند معطل بازديد براي بايد ساعت حداقل 5 بازديدكنندگان كه است آن نخست
طريق از ورودي بليت كردن ذخيره مثلا و شود حل مشكل اين طريقي به بايد
.شود ممكن بازديد به علاقه‌مندان براي تلفن
عمق كم نقاط در قايق حركت هنگام بازديدكنندگان عموم كه ديگر مهم مسئله
در.است عليصدر غار زلال آب در آلاينده‌ها انواع وجود مي‌شوند ، آن متوجه
به...و ميوه آب پاكت نوشابه ، شيشه انواع آن حاشيه و آب عمق كم محل‌هاي
در نگيرد ، صورت لازم مراقبت‌هاي و كنترل زمينه اين در اگر و مي‌خورد چشم
غار درياچه آب زلال وسيع آلودگي شاهد بايد متاسفانه آينده سال چند
با عليصدر غار مثل مكان‌هايي كه كنم يادآوري بايد خاتمه در باشيم عليصدر
ما كشور ملي سرمايه‌هاي مهم‌ترين زمره در آن كم‌نظير جاذبه‌هاي به توجه
جاذبه‌هاي اين از مشتاق‌اند ، نيز جهان مردم از بسياري و دارند قرار
براي لازم امكانات است ، لازم اين بنابر.كنند ديدن گردشگري كم‌ياب
از جلوگيري همچنين و خارجي و داخلي گردشگران به خدمات ارائه بهينه‌سازي
بخشي كه دارم اذعان البته.شود فراهم عليصدر غار درياچه زلال آب آلودگي
ترتيبات اما است ، بازديدكنندگان توجهي كم از ناشي آلودگي‌ها اين از
.شود فراهم مربوطه مسئولان توسط بايد بازدارنده
حق‌شناس -تهران
|
|
